Arnobii adversus nationes Libri VII

Arnobius of Sicca

Arnobius of Sicca. Arnobii adversus nationes Libri VII. Reifferscheid, August, editor. Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 4, 1875.

sed ego cum audio nescio quid praestans animam dici, deo uicinum et proximum, scientem huc omnia superioribus aduentare de saeculis; nolo illam discere sed docere nec ex docta ut dicitur elementariam fieri sed retinentem res suas corporibus semet circumligare terrenis. nisi enim sese habuerit res ita, discerni qui poterit, utrumne illud quod audit reminiscatur an discat, cum multo facilius sit credere, discere illam quod nesciat quam oblitam quod paulo ante sciebat. ex oppositu corporis amittit repententiam priorum et ubi est illud quod dicitur, † incorporalis animas substantiam non habere? quod enim nullius est corporis, oppositione alterius non inpeditur nec potest aliquid sua de ui perdere id quod non potest tactum rei oppositae sustinere. ut enim numerus sine corporibus constitutus, quamuis mille corporibus obruatur, intactus et inuiolabilis constat, ita necesse est animas, si sunt ut perhibetur incorporeae, obliuionem priorum nullam pati, quamuis. eas solidissimae corporum circumligauerint uinctiones. quid quod eadem [*](1 scolas P 2 efficietur Balm 3 ponet Salrn 4 cogente Sab 6 camellus P corr 7 reuolare Gel: reuocare P 9 psittapus P corr et om Urs, Salm integra Urs rostris scripei: camus P proreus Sab coruue Salm exprimere Urs 10 praeetrans P corr 11 hunc P corr 12 saeculis] sedibus Urs 15 audit P 16 sit add Uts 17 sciebat et (ex) oppositu uuigo ex Urs: et P 18 amitti Gsl amittere Urs 19 incorporalem Urs incorporales Stewechius corporalem ? animas in anima corr P anima Sdb 21 sua de ui Oehlerus: suaderi P uideri Urs 22 sine scripsi: in P in corporibua] incorporeus Urs 24 in corpore P corr c 25 obliuionem Gel: obliuione P _26 circumligaberint P corr uinctiones Urs: iunctiones P )

70
ratio non tantum incorporeas indicat eas non esse, uerum etiam priuat immortalitate has omnis et ad fines adplicat quibus uita consneta est terminari? quicquid enim causa ingruente nonnulla ita mutatur et uertitur ut integritatem suam retinere non possit, id necesse est iudicari natura esse passiuum. quod autem est promptum atque expositum passioni, corruptibile esse ipsa passibilitate interueniente denuntiatur.

eargo si et animae perdunt; omne quod nouerant, corporalibus uinculis occupatae patiantur necesse est aliquid quod eas efficiat obliuionis induere caecitatem. neque enim nihil omnino perpessae ant integritatem conseruantes suam possunt rerum scientiam ponere ant in alios habitus sine sui mutabilitate transire. atquin nos arbitramur, quod est unum, quod immortale, quod simplex, quacumque in re fuerit, necessario semper suam retinere naturam nec debere aut posse aliquid perpeti, si modo esse perpetuum cogitat et in finibus propriae immortalitatis haerere. omnis enim passio leti atque interitus ianua est, ad mortem ducens uia et ineuitabilem rebus adferens functionem : quam ri sentiunt animae et tactui eius atque incursionibus cedunt, usu et illis est uita, non mancipio tradita, quamuis aliter quidam inferant et rei tantae fidem suis in

argumentationibus ponani ac ne tamen instructi non plenius abeamus neu rideamur a nobis, quemadmodum dicitis animas, cum terrenis fuerint corporibus inuolutae, priorum reminiscentiam non habere, cum in ipsis corporibus positae et prope insensibiles eorum commixtione perfectae pertinaciter et fideliter teneant ea quae ante annos plures, si uelis dicere uel [*](2 pribat P eorr immortalitate Sab: umnortolitatem P 4 ut Sab: et P 7 denmitiatar Sab: denimtut P 9 oblibionis P corr 13 arbitamur P 15 aliquid Gel: aliquod P 18 inaeuitabilem P 19 lacunam signaui: itaercidU neceesitas ueI nmUe uerbum anime P 20 caednnt P illis Gel: illios P 23 ne (neu Mripn) rideamur Mettrsius: ne nideamns P ne (nen Hilik- brstIdiu) nideamnr sab andiamna GtiI andire anemns Urs scire anemoa Scihn nideamna ne audiamos Klussmcmmu 24 reminisoentiam Sdb: reminiia sententia P 26 effectae Ofw AdeUter Sab: addi P 27 aea Pcorr - )

71
octoginta uel hoc amplius, uel fecerunt uel paspae sunt uel locutae sunt uel audierunt. si enim obstaculo perficitur corporis, ne meminerint eorum quae iamdudum et ante hominem sciebant, magis est ut ea debeant obliuisci quae conclusae in corporibus factitarunt quam quae foris positae ac nondum hominibus coniugatae. quod enim rebus ingressis priorum repetentiam detrahit, et intra se gesta inrecordabili debet obliteratione deperdere. una enim causa res duas efficere ac sibi contrarias non potest, ut aliorum memorias sopiat, alia patiatur actoris in recordationem uenire. quod si animae quas uocatis membrorum impediuntur obstaculo:,.. quominus artes suas atque antiquas reminiscantur, in corporibus ipsis quemadmodum constitutae meminerunt et sciunt animas se esse et corporalem substantiam non habere, inmortalitatis condicione mactatas, quem teneant in rebus gradum, quo sint ordine a deo patre discretae, ad infima haec mundi quanam ratione peruenerint, quas ex quibus circulis qualitates, dum in haec loca labuntur, adtraxerint? quemadmodum, inquam, sciunt doctissimas se fuisse et obstructione corporum amisisse quae nouerant? et hoc ipsum enim nescire debuerant, si aliquid eis labis corporalis inuexisset adiunctio: nam scire quid fueris et quid hodie non sis, non est signum memoriae perditae sed comprobatio indiciumque seruatae.

quae cum ita se habeant, desinite, quaeso, desinite res paruas atque exigui mominis immanibus pretiis aestimare, desinite hominem, proletarius cum sit, classicis, et capite cum censeatur, adscribere ordinibus primis, cum sit inops, paupere lare et tugurii pauperis nec patriciae claritatis [*]( 5 positae ac scripsi: positae P positae et Urs 6 rebus del Bigaltius se ? reram ? 9 contrarias Gel: contraria P 12 atque om Urs antiqua Oberthuerius \'aut antiqua scribendum est aut, id quod malo, siibstantiuum neutrum plurale mtercidisse uidetw Klussmannus 15 teneant Gel: tenent P 16 imfima P 20 labis Sab: labes P 22 **sed P 23 seruatae Sab: seruare P 24 mominis Meursius: nominis P praetiis P 25 desinit*e P proletarius Gel: proletari P protelari Sab classicis Urs: classicus O P classibus Gel 26 capite (e ex ae) P caput Sab cum add Gel 27 paupere Kettnerus: pauper P patriciae Gel: p triae P )

72
unquam meritus nuncupari. cum enim uos oporteret uiros recti atque integritatis auctores typhum et adrogantiam frangere, quorum alis cuncti extollimur et inani distendimur uanitate, non tantum accidere mala ista non censetis, uerum quod grauius multo est, addidistis causas quibus et uitia crescerent et inemendabilis nequitia permaneret. quis est enim hominum, quamuis ille sit indolis infamia semper atque ignominiosa fugientis, qui cum dici exaudiat uiris ab sapientibus maxime, immortalis animas esse nec fatorum esse obnoxias legibus, non in omnia flagitia praeceps se ruat, non securus, intrepidus res obeat atque adgrediatur inlicitas, non denique omnia suis cupiditatibus largiatur quae libido inpotens iusserit, inpunitatis praeterea etiam libertate munita? quid enim prohibebit, quominus haec faciat? metus supernae potestatis iudiciumque diuinum? et qui poterit territari formidinis alicuius horrore, cui fuerit persuasum tam se esse immortalem quam ipsum deum primum nec ab eo iudicari quicquam de se posse, cum sit una immortalitas in utroque nec ui alterius altera condicionis possit aequalitate uexari?

sed memoratae apud inferos poenae et suppliciorum generibus multiformes P et quis erit tam brutus et rerum consequentias nesciens, qui animis incorruptibilibus credat aut tenebras Tartareas posse aliquid nocere aut igneos fluuios aut caenosis gurgitibus paludes aut rotarum uolubilium circumactus? quod enim contiguum non est et ab legibus dissolutionis amotum est, licet amnibus ambiatur flammeis, torrentium fluminum uoluatur in caeno, saxorum imminentium casibus et immanium montium operiatur [*]( 1 meritus Sab: meritis P meritus heres ? patris clari, tantis cum meritis nuncupare Salm 2 auctorest P corr tyfum P Typhaeum Sab Typhoeum in err 3 alis Urs: malis P inani - Urs: inanium P inani omnes ? 4 alas istas Urs non add Klussmannus 7 infamiam Sab 9 immortalis (i in e corr) P 10 se om Oel securus expimxtt c, om Sab 14 supernae Urs: superbae P superae idem Urs coniecit 17 quiquam P corr r 18 ui Meursius: in P 19 conditionis P 20 ecquis Sab 24 in mg c I 25 amotum P tutum Salm amnibus scripsi: omnibus ex omniuus P 26 flammeis scripsi: flammis Ptorrentium Sab: terrentium P flammis torrentium fluminum, uoluatur uulgo caeno Sab: caeno non P )

73
ruinis, inlibatum necesse est permaneat et intactum neque ullum sensum mortiferae passionis adsumere. quid quod ista persuasio\' non tantum est incitatrix ad uitia libertate ex ipsa peccandi, uerum etiam philosophiae ipsius causam tollit et inaniter eam suscipi superuacanei operis difficultate declarat. nam si uerum est, animas nullius esse participes finis et cum omnibus saeculis aeuorum perpetuitate procedere, quid periculi res habet contemptis praetermissisque uirtutibus, quibus est contractior atque horridior uita, uoluptatibus se dare ac per omnia libidinum genera effrenatum spargere inmensae cupiditatis ardorem? ne deliciis marceat et corrumpatur mollitudine uitiorum? et qua poterit ratione corrumpi id quod immortale, quod semper est et nulli obnoxium passioni? ne sordescat et polluatur actionum turpium foeditate? et qui poterit pollui corporalem quod substantiam non habet, aut ubi sedem contaminatio ponere, ubi spatium nullum est in quo nota se possit ipsius contaminationis adfigere? rursus uero si animae leti adeunt ianuas, Epicuri ut sententia definitur, nec sic causa est conpetens, cur expeti philosophia debeat, etiamsi uerum est purgari hac animas atque ab omni puras uitiositate praestari. nam si communiter obeunt et cum ipsis corporibus sensus eis deperit extinguiturque uitalis, non tantum est erroris maximi uerum stolidae caecitatis, frenare ingenitos adpetitus, cohibere in angustiis uitam, nihil indulgere naturae, non quod cupidines iusserint atque instigauerint facere, cum nulla te praemia tanti laboris expectent cum dies mortis aduenerit et corporalibus fueris uinculis exsolutus.