Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII

Ambrosiaster

Ambrosiaster. Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 50). Souter, Alexander, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1908

Sed: \'maiora crimina,\' inquit, \'ignosci non debent, fornicatio et idolatria/ et ubi est dictum dominicum, quo omnia peccata et blasphemias promittit remitti hominibus, spiritus autem sancti blasphemia non remittetur hominibus? omnia penitus peccata dicit posse remitti excepto uno. nunc [*]( 1 cf. Ps. 24, 17 6 cf. II Cor. 10, 5. II Thess.,2, 4 7 1 Petro 5, 8 13 cf. Matth. 24, 22. cf. Marc. 13, 20 16 cf. Prou. 20, 9 17 cf. Hiob 14, 4. 5 19 Luc. 15, 7 22 cf. Matth. 12, 31. Marc. 3, 2" 23 Matth. 12, 31 ) [*](. clef. (}) [*](1 mi.serebitur M mercis MC, N (corr. m2) FB 4 paenitentibus om. X ann (add. cis rec.) M uero om. X 6 seruire C 7 apostolos (corr.) N 8 noster M (corr. rec. uester), om. (add.) C, (corr. mS ueater) Å 10 nouerit (corr.) C uos] u"nos C 11 sic (eorr.) K 12 dolentes P ut] et X 14 fieret P 15 saluos (corr. rec.) M 18 p(a)enitentiam CN (corr.), X denegatur M fort. recte 19 super] super nnum (om. unum et add.) 0 suN (corr. m2) peccatore P,N(ex -em) agente f, A (ex -em) 21 sed] si P 23 remittit (corr.) C 24 sCs FB remittuntur X )

209

elige, Nouatiane, de quibus uis dictum: de adhuc non credentibus aut de iam credentibus? si de non credentibus, quo modo datur remissio peccatorum, cum constet omnes, antequam credant, in deum peccare et in spiritum sanctum? nam non nulli gesta dominica magias appellant opus spiritus sancti daemoniis adsignantes. si autem de credentibus uis dictum, exclusa est adseueratio tua, quia omnia peccata remittentur: et qui dixerit, inquit, uerbum contra filium hominis, remittetur ei. ergo siue in deum siue in Christum peccetur, remittetur hominibus; omnia enim peccata conplexus est praeter in spiritum sanctum. itaque non hoc peccatum uult intellegi, quod peccatur in deum, hoc esse et in spiritum sanctum; si enim hoc esset, non utique istud exciperet. quoniam ergo aliud peccatum significat, cum blasphematur in spiritum sanctum — ad personam enim pertinet hoc dictum, non ad naturam spiritus sancti —, siue iam credentibus per paenitentiam siue futuris credentibus per baptismum omnia remittentur peccata.

Quod autem in spiritum sanctum peccauerunt Iudaei, alia causa est et quae ad tempus illud pertinuit. unde non illis hoc remitti neque hic neque in futurum ostendit. non enim errore peccauerunt in spiritum sanctum, sed maliuolentia. scientes enim prudentesque opera quae uidebant in gestis saluatoris dei esse, ut populum a fide eius auerterent, haec simulabant esse principis daemoniorum. hinc est unde dicit eis dominus: uos habetis clauem scientiae et neque uos intratis neque alios sinitis introire. haec ergo [*]( 4 cf. Rom. 3, 23 etc. 8 Matth. 12, 32 19 cf. Matth. 12, 24 25 cf. Matth. 12, 24. Marc. 3, 22. Luc. 11, 15 26 cf. Luc. 11, 52 ) [*]( \'f.G ) [*]( 1 elege C nonatione PC de pr. om. N 3 datnr] dat PN remissionem N 5 non om. PNX (add. A) dominicam C (corr.), F magias appellant] magias (corr. rec. magicas artes) appellant M mageas appellant CFB magis reprobant (is reprobant m2 m ras.) N 6 d(a)emonia CNX. de om. C 12 peccaturj peccator CN (eorr.), F in ai#.] io» N 17 remittantur X 19 peccauerint (corr.) N 23 uiderunt N 24 dei om. P 25 principes CFB 27 intrare P\' ) [*]( L. Pa.-Aug. Quaest. test. ) [*]( 14 )

210

sententia contra maliuolos prolata est, quibus remedium inueniri non potest ut saluentur. nihil est enim hoc crimine grauius; fingit enim falsum esse quod scit esse uerum. Iudaei enim qui sub dei lege esse uidebantur quibusque facta promissio Christi est. uidentes magnalia et intellegentes hoc esse quod promiserat deus, inuidia caecati sunt, ut hoc esse negarent et non solum negarent, sed et persequerentur usque ad mortem. non ergo dignum est istis peccatum hoc umquam debere remitti, qui conscientia sua teste deo, cui se deuotos dicebant. ausi sunt repugnare.

Ut autem uel in deum uel in Christum peccetur, diuersae sunt causae. aut enim aliquis, dum felicitati alterius inuidet, dolore humilitatis suae insurgit in creatorem aut aliquid repentinum passus, quod sit aduersum, iracundia excitatus in parentem iniuriosus existit. Christo autem incarnatio sua iniuriam prouocat. dum enim ignorant homines sacramentum incarnati Christi, blasphemant indignum ducentes, si filius dei, qui incorporalis et simplicis naturae est, hominum more natus dicatur. blasphemant ergo, quia ignorant mysterium. quam ob rem conuersis his porrigenda est manus, quia sic contra uerum existunt, dum pro uero se facere arbitrantur. tortus huius modi et exungulatus hoc uerum esse dicit, quod sequitur; supra memorati autem Iudaei aliud senserunt et aliud egerunt, qui sine iudice et carnifice conscientia sua teste semper torquentur. qui enim per errorem inimicus extitit uero, cum conuersus fuerit, gaudet cognouisse se ueritatem. [*]( 9. 24 cf. Rom. 2, 15 etc. ) [*](def.G) [*]( 1 inuenire (corr.) iV 2 ut] et FB 4 lege dei PX 5 est om. M 6 inuidia (ia in ras.) C 7 et non in ras. N 8 deberi X 9 quia M 11 uel pro M om. eet. 13 in om. P 14 aliquid (d in ras.) N aduersus MONX (corr. A aduersum in) iracundiam MCNFB 15 xpo (corr. christum m2) N incarnatio (corr. m2 incarnatum) N 16 iniuriam (m eras.) N 17 dicentes C, A (corr.), B 18 si om. (stlppl. rec. quod) M dei om. X corporalis (corr. rec.) M incorporales (corr.) N 19 blasphematur P blasphemant..N 20 porrigendam (corr.) N 21 se om. P 22 modi] mundiC 26 existit (t 8. pr. t add. m2) N uero cum] uero P cum uero X conueramn C cognouisse] cum cognouisse CF com (?) (eras.) cognouisse N )

211

maliuolus enim non habet quod emendet; si enim conuerterit se, incipiet uerum dicere quod prius falsum esse nesciebat.

Spiritui autem sancto ut fiat iniuria, causa nulla existit; officium enim eius offensionem non parit, quia in uirtute signorum et prodigiorum apparet. quis enim insilire audeat contra eum uidens mortuos excitatos? aut quis irascatur ei, cuius effectu uideat currentes paraliticos, caecos lumen admittere, surdos audire? aut quo modo non amabit eum, quem uidet spiritus inmundos eicere, leprosos mundare et simul omnes infirmitates curare? huic Iudaei maluerunt iniuriam facere opus eius dicentes opus esse daemoniorum, dum modo inuidiam adque odium, quod circa saluatorem exercebant, explerent. idcirco neque hic neque in futurum peccatum hoc remitti eis ostendit.

Sed Nouatianus: \'maiora\', inquit, \'crimina nominatim remitti probentur, id est idolatria et fornicatio post lauacrum. idcirco enim in baptismo\\ ait, (simul omnia remittuntur peccata, ut de cetero si quid graue commiserint, nullo modo ueniam consequantur, quia post acceptum spiritum sanctum quod contra spiritum sanctum est admitti non debet). quis neget peccari numquam debere, sed si esset possibile? porro autem sciens deus fragile genus humanum semper remediis salutaribus prosecutus est eos, ut post peccata haberent quo modo se repararent. si autem spiritus datus prohibet peccantibus dari paenitentiam, nulla prouidentia est in nouo testamento et melius uidebitur ueteribus prouisum, quibus medicina ista [*]( 4 cf. Mattb. 24, 24 etc. 10 cf. Matth. 12, 24 etc. 12 cf. Matth. 12, 32 15 cf. Tit. 3, 5 ) [*](k/.G) [*]( 3 extitit CNX 4 enim om. X paret N, A (corr.) et] ac P efc»» N 5 insibilare (re uidetur m2) N insilere X audiat (corr.) C uidentes N -6 affectu P uideant C, N (corr.), X .7 curantes P 8 amaait C amabat N uidit NFB 9 iecere C ei.cere N 11 dummodum FB 13 peccatum om. N 15 remitti] re remitti M non (add. 8. l. 1112) remitti X probentur (corr. m2 probantur) X, (corr. m2 prohibentur) A 17 grauew»*» N 21 dna FB flagelle C 23 reparent ih P pararent C repacarent N 25 in ante melius add. M ) [*]( 14* )

212

minime est denegata. et quo modo maior gratia in nouo est quam in ueteri? nam hoc inimici est, qui sciens aliter hominibus prouideri non posse, ut perueniant ad salutem, quam interuentu paenitentiae, spiritum sanctum det, cui si iniuria facta fuerit metu aliquo aut per errorem, iam satisfactio locum non habeat reformandi hominem; hoc est occasionem quaesisse perdendi hominis, non saluandi. sed absit, quia dominus ait: filius hominis non uenit animas perdere, se.d saluare. nam si nobis peccata, quae in nos peccamus inuicem, si conuertamur, septuagies septies remitti a nobis alterutrum praecepit deus, quanto magis ipse, si in illum peccetur, ignoscit conuersis! omnem enim peccatorem conuerti uult.