Epigrammata

Martial

Martial. M. Valerii Martialis Epigrammata. Heraeus, Wilhelm, editor; Borovskij, Jacobus, editor. Stuttgart: Teubner, 1925. Reprinted with corrections in 1976.

  1. Sit tandem pudor et modus rapinis.
  2. Quod si ludis adhuc semelque nasci
  3. Uno iam tibi non sat est in anno,
  4. Natum te, Clyte, nec semel putabo.
  1. Hic ubi Fortunae Reducis fulgentia late
  2. Templa nitent, felix area nuper erat:
  3. Hic stetit Arctoi formosus pulvere belli
  4. Purpureum fundens Caesar ab ore iubar;
  5. Hic lauru redimita comas et candida cultu
  6. Roma salutavit voce manuque ducem.
  7. Grande loci meritum testantur et altera dona:
  8. Stat sacer et domitis gentibus arcus ovat;
  9. Hic gemini currus numerant elephanta frequentem,
  10. Sufficit inmensis aureus ipse iugis.
  11. Haec est digna tuis, Germanice, porta triumphis;
  12. Hos aditus urbem Martis habere decet.
  1. Augusto pia tura victimasque
  2. Pro vestro date Silio, Camenae.
  3. Bis senos iubet en redire fasces,
  4. Nato consule, nobilique virga
  5. Vatis Castaliam domum sonare
  6. Rerum prima salus et una Caesar.
  7. Gaudenti superest adhuc, quod optet,
  8. Felix purpura tertiusque consul.
  9. Pompeio dederit licet senatus
  10. Et Caesar genero sacros honores,
  11. Quorum pacificus ter ampliavit
  12. Ianus nomina: Silius frequentes
  13. Mavult sic numerare consulatus.
  1. Horas quinque puer nondum tibi nuntiat, et tu
  2. Iam conviva mihi, Caeciliane, venis,
  3. Cum modo distulerint raucae vadimonia quartae
  4. Et Floralicias lasset harena feras.
  5. Curre, age, et inlotos revoca, Calliste, ministros;
  6. Sternantur lecti: Caeciliane, sede.
  7. Caldam poscis aquam: nondum mihi frigida venit;
  8. Alget adhuc nudo clusa culina foco.
  9. Mane veni potius; nam cur te quinta moretur?
  10. Ut iantes, sero, Caeciliane, venis.
  1. Qui Corcyraei vidit pomaria regis,
  2. Rus, Entelle, tuae praeferet ille domus.
  3. Invida purpureos urat ne bruma racemos
  4. Et gelidum Bacchi munera frigus edat,
  5. Condita perspicua vivit vindemia gemma,
  6. Et tegitur felix nec tamen uva latet:
  7. Femineum lucet sic per bombycina corpus,
  8. Calculus in nitida sic numeratur aqua.
  9. Quid non ingenio voluit natura licere?
  10. Autumnum sterilis ferre iubetur hiems.
  1. Miraris veteres, Vacerra, solos,
  2. Nec laudas nisi mortuos poetas.
  3. Ignoscas petimus, Vacerra: tanti
  4. Non est, ut placeam tibi, perire.
  1. Quanta quies placidi, tantast facundia Nervae,
  2. Sed cohibet vires ingeniumque pudor.
  3. Cum siccare sacram largo Permessida posset
  4. Ore, verecundam maluit esse sitim,
  5. Pieriam tenui frontem redimire corona
  6. Contentus, famae nec dare vela suae.
  7. Sed tamen hunc nostri scit temporis esse Tibullum,
  8. Carmina qui docti nota Neronis habet.
  1. Quattuor argenti libras mihi tempore brumae
  2. Misisti ante annos, Postumiane, decem,
  3. Speranti plures—nam stare aut crescere debent
  4. Munera—venerunt plusve minusve duae;
  5. Tertius et quartus multo inferiora tulerunt;
  6. Libra fuit quinto Septiciana quidem;
  7. Besalem ad scutulam sexto pervenimus anno;
  8. Post hunc in cotula rasa selibra data est;
  9. Octavus ligulam misit sextante minorem;
  10. Nonus acu levius vix cocleare tulit.
  11. Quod mittat nobis decumus iam non habet annus:
  12. Quattuor ad libras, Postumiane, redi.
  1. Nondum murice cultus asperoque
  2. Morsu pumicis aridi politus
  3. Arcanum properas sequi, libelle.
  4. Quem pulcherrima iam redire Narbo,
  5. Docti Narbo Paterna Votieni,
  6. Ad leges iubet annuosque fasces:
  7. Votis quod paribus tibi petendum est,
  8. Continget locus ille et hic amicus.
  9. Quam vellem fieri meus libellus!
  1. Instanti, quo nec sincerior alter habetur
  2. Pectore nec nivea simplicitate prior,
  3. Si dare vis nostrae vires animosque Thaliae
  4. Et victura petis carmina, da quod amem.
  5. Cynthia te vatem fecit, lascive Properti;
  6. Ingenium Galli pulchra Lycoris erat;
  7. Fama est arguti Nemesis formosa Tibulli;
  8. Lesbia dictavit, docte Catulle, tibi:
  9. Non me Paeligni nec spernet Mantua vatem,
  10. Si qua Corinna mihi, si quis Alexis erit.
  1. Oplomachus nunc es, fueras opthalmicus ante.
  2. Fecisti medicus quod facis oplomachus.
  1. Dum repetit sera conductos nocte penates
  2. Lingonus a Tecta Flaminiaque recens,
  3. Expulit offenso vitiatum pollice talum
  4. Et iacuit toto corpore fusus humi.
  5. Quid faceret Gallus, qua se ratione moveret?
  6. Ingenti domino servulus unus erat,
  7. Tam macer, ut minimam posset vix ferre lucernam:
  8. Succurrit misero casus opemque tulit.
  9. Quattuor inscripti portabant vile cadaver,
  10. Accipit infelix qualia mille rogus;
  11. Hos comes invalidus summissa voce precatur,
  12. Ut quocumque velint, corpus inane ferant:
  13. Permutatur onus stipataque tollitur alte
  14. Grandis in angusta sarcina sandapila.
  15. Hic mihi de multis unus, Lucane, videtur,
  16. Cui merito dici 'mortue Galle' potest.
  1. 'Dic verum mihi, Marce, dic amabo;
  2. Nil est, quod magis audiam libenter.'
  3. Sic et cum recitas tuos libellos,
  4. Et causam quotiens agis clientis,
  5. Oras, Gallice, me rogasque semper.
  6. Durum est me tibi, quod petis, negare.
  7. Vero verius ergo quid sit, audi:
  8. Verum, Gallice, non libenter audis.
  1. Liber, amicorum dulcissima cura tuorum,
  2. Liber, in aeterna vivere digne rosa,
  3. Si sapis, Assyrio semper tibi crinis amomo
  4. Splendeat et cingant florea serta caput;
  5. Candida nigrescant vetulo crystalla Falerno
  6. Et caleat blando mollis amore torus.
  7. Qui sic vel medio finitus vixit in aevo,
  8. Longior huic facta est, quam data vita fuit.
  1. Quos cuperet Phlegraea suos victoria ludos,
  2. Indica quos cuperet pompa, Lyaee, tuos,
  3. Fecit Hyperborei celebrator Stella triumphi,
  4. O pudor! o pietas! et putat esse parum.
  5. Non illi satis est turbato sordidus auro
  6. Hermus et Hesperio qui sonat orbe Tagus.
  7. Omnis habet sua dona dies: nec linea dives
  8. Cessat, et in populum multa rapina cadit;
  9. Nunc veniunt subitis lasciva nomismata nimbis,
  10. Nunc dat spectatas tessera larga feras,
  11. Nunc implere sinus securos gaudet et absens
  12. Sortitur dominos, ne laceretur, avis.
  13. Quid numerem currus ter denaque praemia palmae,
  14. Quae dare non semper consul uterque solet?
  15. Omnia sed, Caesar, tanto superantur honore,
  16. Quod spectatorem te tua laurus habet.
  1. Omnes aut vetulas habes amicas
  2. Aut turpes vetulisque foediores.
  3. Has ducis comites trahisque tecum
  4. Per convivia, porticus, theatra.
  5. Sic formosa, Fabulla, sic puella es.
  1. Sanctorum nobis miracula reddis avorum
  2. Nec pateris, Caesar, saecula cana mori,
  3. Cum veteres Latiae ritus renovantur harenae
  4. Et pugnat virtus simpliciore manu.
  5. Sic priscis servatur honos te praeside templis,
  6. Et casa tam culto sub Iove numen habet;
  7. Sic nova dum condis, revocas, Auguste, priora
  8. Debentur quae sunt quaeque fuere tibi.
  1. Non per mystica sacra Dindymenes,
  2. Nec per Niliacae bovem iuvencae,
  3. Nullos denique per deos deasque
  4. Iurat Gellia, sed per uniones.
  5. Hos amplectitur, hos perosculatur,
  6. Hos fratres vocat, hos vocat sorores,
  7. Hos natis amat acrius duobus.
  8. His si quo careat misella casu,
  9. Victuram negat esse se nec horam.
  10. Eheu, quam bene nunc, Papiriane,
  11. Annaei faceret manus Sereni!
  1. Dante tibi turba querulos, Auguste, libellos,
  2. Nos quoque quod domino carmina parva damus,
  3. Posse deum rebus pariter Musisque vacare
  4. Scimus, et haec etiam serta placere tibi.
  5. Fer vates, Auguste, tuos: nos gloria dulcis,
  6. Nos tua cura prior deliciaeque sumus.
  7. Non quercus te sola decet nec laurea Phoebi:
  8. Fiat et ex hedera civica nostra tibi.
  1. Have, mi Torani, frater carissime. Epigramma, quod
  2. extra ordinem paginarum est, ad Stertinium clarissimum
  3. virum scripsimus, qui imaginem meam ponere in biblio-
  4. theca sua voluit. De quo scribendum tibi putavi, ne
  5. ignorares, Avitus iste quis vocaretur. Vale et para ho-
  6. spitium.
  7. Note, licet nolis, sublimi pectore vates,
  8. Cui referet serus praemia digna cinis,
  9. Hoc tibi sub nostra breve carmen imagine vivat,
  10. Quam non obscuris iungis, Avite, viris:
  11. 'Ille ego sum nulli nugarum laude secundus,
  12. Quem non miraris, sed puto, lector, amas.
  13. Maiores maiora sonent: mihi parva locuto
  14. Sufficit in vestras saepe redire manus.'
  1. Dum Ianus hiemes, Domitianus autumnos,
  2. Augustus annis commodabit aestates,
  3. Dum grande famuli nomen adseret Rheni
  4. Germanicarum magna lux Kalendarum,
  5. Tarpeia summi saxa dum patris stabunt,
  6. Dum voce supplex dumque ture placabit
  7. Matrona divae dulce Iuliae numen:
  8. Manebit altum Flaviae decus gentis
  9. Cum sole et astris cumque luce Romana.
  10. Invicta quidquid condidit manus, caeli est.