Epigrammata

Martial

Martial. M. Valerii Martialis Epigrammata. Heraeus, Wilhelm, editor; Borovskij, Jacobus, editor. Stuttgart: Teubner, 1925. Reprinted with corrections in 1976.

  1. At iuvenes alios fracta colit aure magister
  2. Et rapit inmeritas sordidus unctor opes.
  3. Non pila, non follis, non te paganica thermis
  4. Praeparat, aut nudi stipitis ictus hebes,
  5. Vara nec in lento ceromate bracchia tendis,
  6. Non harpasta vagus pulverulenta rapis,
  7. Sed curris niveas tantum prope Virginis undas,
  8. Aut ubi Sidonio taurus amore calet.
  9. Per varias artes, omnis quibus area servit,
  10. Ludere, cum liceat currere, pigritia est.
  1. Sordidior caeno cum sit toga, calceus autem
  2. Candidior prima sit tibi, Cinna, nive:
  3. Deiecto quid, inepte, pedes perfundis amictu?
  4. Collige, Cinna, togam; calceus ecce perit.
  1. Quo possit fieri modo, Severe,
  2. Ut vir pessimus omnium Charinus
  3. Unam rem bene fecerit, requiris?
  4. Dicam, sed cito. Quid Nerone peius?
  5. Quid thermis melius Neronianis?
  6. Non deest protinus, ecce, de malignis,
  7. Qui sic rancidulo loquatur ore:
  8. 'Quid tu tot domini deique nostri
  9. Praefers muneribus?' Neronianas
  10. Thermas praefero balneis cinaedi.
  1. Inguina succinctus nigra tibi servos aluta
  2. Stat, quotiens calidis tota foveris aquis.
  3. Sed meus, ut de me taceam, Laecania, servos
  4. Iudaeum nuda sub cute pondus habet,
  5. Sed nudi tecum iuvenesque senesque lavantur.
  6. An sola est servi mentula vera tui?
  7. Ecquid femineos sequeris, matrona, recessus,
  8. Secretusque tua, cunne, lavaris aqua?
  1. Cum pluvias madidumque Iovem perferre negaret
  2. Et rudis hibernis villa nataret aquis,
  3. Plurima, quae posset subitos effundere nimbos,
  4. Muneribus venit tegula missa tuis.
  5. Horridus, ecce, sonat Boreae stridore December:
  6. Stella, tegis villam, non tegis agricolam.
  1. Nosti mortiferum quaestoris, Castrice, signum?
  2. Est operae pretium discere theta novum:
  3. Exprimeret quotiens rorantem frigore nasum,
  4. Letalem iuguli iusserat esse notam.
  5. Turpis ab inviso pendebat stiria naso,
  6. Cum flaret madida fauce December atrox:
  7. Collegae tenuere manus; quid plura requiris?
  8. Emungi misero, Castrice, non licuit.
  1. Tantus es et talis, nostri Polypheme Severi,
  2. Ut te mirari possit et ipse Cyclops.
  3. Sed nec Scylla minor. Quod si fera monstra duorum
  4. Iunxeris, alterius fiet uterque timor.
  1. Discursus varios vagumque mane
  2. Et fastus et have potentiorum
  3. Cum perferre patique iam negaret,
  4. Coepit fingere Caelius podagram.
  5. Quam dum volt nimis adprobare veram
  6. Et sanas linit obligatque plantas
  7. Inceditque gradu laborioso,
  8. —Quantum cura potest et ars doloris!—
  9. Desi=t fingere Caelius podagram.
  1. Hic iacet ille senex Augusta notus in aula,
  2. Pectore non humili passus utrumque deum;
  3. Natorum pietas sanctis quem coniugis umbris
  4. Miscuit: Elysium possidet ambo nemus.
  5. Occidit illa prior viridi fraudata iuventa:
  6. Hic prope ter senas vixit Olympiadas.
  7. Sed festinatis raptum tibi credidit annis,
  8. Aspexit lacrimas quisquis, Etrusce, tuas.
  1. Cosmicos esse tibi, Semproni Tucca, videris:
  2. Cosmica, Semproni, tam mala, quam bona sunt.
  1. Muneribus cupiat si quis contendere tecum,
  2. Audeat hic etiam, Castrice, carminibus.
  3. Nos tenues in utroque sumus vincique parati:
  4. Inde sopor nobis et placet alta quies.
  5. Tam mala cur igitur dederim tibi carmina, quaeris?
  6. Alcinoo nullum poma dedisse putas?
  1. Primum est, ut praestes, si quid te, Cinna, rogabo;
  2. Illud deinde sequens, ut cito, Cinna, neges.
  3. Diligo praestantem; non odi, Cinna, negantem:
  4. Sed tu nec praestas nec cito, Cinna, negas.
  1. Maximus ille tuus, Ovidi, Caesonius hic est,
  2. Cuius adhuc vultum vivida cera tenet.
  3. Hunc Nero damnavit; sed tu damnare Neronem
  4. Ausus es et profugi, non tua, fata sequi:
  5. Aequora per Scyllae magnus comes exulis isti,
  6. Qui modo nolueras consulis ire comes.
  7. Si victura meis mandantur nomina chartis
  8. Et fas est cineri me superesse meo:
  9. Audiet hoc praesens venturaque turba, fuisse
  10. Illi te, Senecae quod fuit ille suo.
  1. Facundi Senecae potens amicus,
  2. Caro proximus aut prior Sereno,
  3. Hic est Maximus ille, quem frequenti
  4. Felix littera pagina salutat.
  5. Hunc tu per Siculas secutus undas,
  6. O nullis, Ovidi, tacende linguis,
  7. Sprevisti domini furentis iras.
  8. Miretur Pyladen suum vetustas,
  9. Haesit qui comes exuli parentis:
  10. Quis discrimina comparet duorum?
  11. Haesisti comes exuli Neronis.
  1. Commendare tuum dum vis mihi carmine munus
  2. Maeonioque cupis doctius ore loqui,
  3. Excrucias multis pariter me teque diebus,
  4. Et tua de nostro, Prisce, Thalia tacet.
  5. Divitibus poteris musas elegosque sonantes
  6. Mittere: pauperibus munera πεζὰ dato.
  1. Doctorum Licini celeberrime Sura virorum,
  2. Cuius prisca gravis lingua reduxit avos,
  3. Redderis—heu, quanto fatorum munere!—nobis,
  4. Gustata Lethes paene remissus aqua.
  5. Perdiderant iam vota metum securaque flebat
  6. Tristitia, et lacrimis iamque peractus eras:
  7. Non tulit invidiam taciti regnator Averni
  8. Et raptas Fatis reddidit ipse colus.
  9. Scis igitur, quantas hominum mors falsa querellas
  10. Moverit, et frueris posteritate tua.
  11. Vive velut rapto fugitivaque gaudia carpe:
  12. Perdiderit nullum vita reversa diem.
  1. Cum mensas habeat fere trecentas,
  2. Pro mensis habet Annius ministros:
  3. Transcurrunt gabatae volantque lances.
  4. Has vobis epulas habete, lauti:
  5. Nos offendimur ambulante cena.
  1. Parva suburbani munuscula mittimus horti:
  2. Faucibus ova tuis, poma, Severe, gulae.
  1. Fons dominae, regina loci quo gaudet Ianthis,
  2. Gloria conspicuae deliciumque domus,
  3. Cum tua tot niveis ornetur ripa ministris
  4. Et Ganymedeo luceat unda choro:
  5. Quid facit Alcides silva sacratus in ista?
  6. Tam vicina tibi cur tenet antra deus?
  7. Numquid Nympharum notos observat amores,
  8. Tam multi pariter ne rapiantur Hylae?
  1. Mercari nostras si te piget, Urbice, nugas
  2. Et lasciva tamen carmina nosse libet,
  3. Pompeium quaeres—et nosti forsitan—Auctum;
  4. Ultoris prima Martis in aede sedet:
  5. Iure madens varioque togae limatus in usu,
  6. Non lector meus hic, Urbice, sed liber est.
  7. Sic tenet absentes nostros cantatque libellos,
  8. Ut pereat chartis littera nulla meis:
  9. Denique, si vellet, poterat scripsisse videri;
  10. Sed famae mavult ille favere meae.
  11. Hunc licet a decuma—neque enim satis ante vacabit—
  12. Sollicites; capiet cenula parva duos;
  13. Ille leget, bibe tu; nolis licet, ille sonabit;
  14. Et cum 'Iam satis est' dixeris, ille leget.
  1. Gratum est, quod Celeri nostros legis, Aucte, libellos,
  2. Si tamen et Celerem, quod legis, Aucte, iuvat.
  3. Ille meas gentes et Celtas rexit Hiberos,
  4. Nec fuit in nostro certior orbe fides.
  5. Maior me tanto reverentia turbat, et aures
  6. Non auditoris, iudicis esse puto.
  1. Omnia misisti mihi Saturnalibus, Umber,
  2. Munera, contulerant quae tibi quinque dies:
  3. Bis senos triplices et dentiscalpia septem;
  4. His comes accessit spongia, mappa, calix,
  5. Semodiusque fabae cum vimine Picenarum,
  6. Et Laletanae nigra lagona sapae;
  7. Parvaque cum canis venerunt cottana prunis
  8. Et Libycae fici pondere testa gravis.
  9. Vix puto triginta nummorum tota fuisse
  10. Munera, quae grandes octo tulere Syri.
  11. Quanto commodius nullo mihi ferre labore
  12. Argenti potuit pondera quinque puer!
  1. Semper mane mihi de me mera somnia narras,
  2. Quae moveant animum sollicitentque meum.
  3. Iam prior ad faecem, sed et haec vindemia venit,
  4. Exorat noctes dum mihi saga tuas;
  5. Consumpsi salsasque molas et turis acervos;
  6. Decrevere greges, dum cadit agna frequens;
  7. Non porcus, non chortis aves, non ova supersunt.
  8. Aut vigila aut dormi, Nasidiane, tibi.
  1. Nulli munera, Chreste, si remittis,
  2. Nec nobis dederis remiserisque:
  3. Credam te satis esse liberalem.
  4. Sed si reddis Apicio Lupoque
  5. Et Gallo Titioque Caesioque,
  6. Linges non mihi—nam proba et pusilla est—,
  7. Sed quae de Solymis venit perustis
  8. Damnatam modo mentulam tributis.
  1. Astra polumque pia cepisti mente, Rabiri,
  2. Parrhasiam mira qui struis arte domum.
  3. Phidiaco si digna Iovi dare templa parabit,
  4. Has petet a nostro Pisa Tonante manus.
  1. Castora de Polluce Gabinia fecit Achillan:
  2. Πὺξ ἀγαθὸσ fuerat, nunc erit ἱππόδαμος.
  1. Iam sex aut septem nupsisti, Galla, cinaedis,
  2. Dum coma te nimium pexaque barba iuvat.
  3. Deinde experta latus madidoque simillima loro
  4. Inguina nec lassa stare coacta manu,
  5. Deseris inbelles thalamos mollemque maritum;
  6. Rursus et in similes decidis usque toros.
  7. Quaere aliquem Curios semper Fabiosque loquentem,
  8. Hirsutum et dura rusticitate trucem:
  9. Invenies: sed habet tristis quoque turba cinaedos.
  10. Difficile est vero nubere, Galla, viro.
  1. Non cenat sine apro noster, Tite, Caecilianus.