Epigrammata

Martial

Martial. M. Valerii Martialis Epigrammata. Heraeus, Wilhelm, editor; Borovskij, Jacobus, editor. Stuttgart: Teubner, 1925. Reprinted with corrections in 1976.

  1. quae delicati reliquimus, desideramus quasi destituti.
  2. Accedit his municipalium robigo dentium et iudici loco
  3. livor, et unus aut alter mali, in pusillo loco multi;
  4. adversus quod difficile est habere cotidie bonum sto-
  5. machum: ne mireris igitur abiecta ab indignante quae
  6. a gestiente fieri solebant. Ne quid tamen et advenienti
  7. tibi ab urbe et exigenti negarem—cui non refero
  8. gratiam, si tantum ea praesto quae possum—, im-
  9. peravi mihi, quod indulgere consueram, et studui pau-
  10. cissimis diebus, ut familiarissimas mihi aures tuas ex-
  11. ciperem adventoria sua. Tu velim ista, quae tantum apud
  12. te non periclitantur, diligenter aestimare et excutere non
  13. graveris; et, quod tibi difficillimum est, de nugis nostris
  14. iudices nitore seposito, ne Romam, si ita decreveris, non
  15. Hispaniensem librum mittamus, sed Hispanum.
  1. Retia dum cessant latratoresque Molossi
  2. Et non invento silva quiescit apro,
  3. Otia, Prisce, brevi poteris donare libello.
  4. Hora nec aestiva est nec tibi tota perit.
  1. Ad populos mitti qui nuper ab Urbe solebas,
  2. Ibis, io, Romam nunc peregrine liber
  3. Auriferi de gente Tagi tetricique Salonis,
  4. Dat patrios amnes quos mihi terra potens.
  5. Non tamen hospes eris, nec iam potes advena dici,
  6. Cuius habet fratres tot domus alta Remi.
  7. Iure tuo veneranda novi pete limina templi,
  8. Reddita Pierio sunt ubi tecta choro.
  9. Vel si malueris, prima gradiere Subura;
  10. Atria sunt illic consulis alta mei:
  11. Laurigeros habitat facundus Stella penatis,
  12. Clarus Hyanteae Stella sititor aquae;
  13. Fons ibi Castalius vitreo torrente superbit,
  14. Unde novem dominas saepe bibisse ferunt:
  15. Ille dabit populo patribusque equitique legendum,
  16. Nec nimium siccis perleget ipse genis.
  17. Quid titulum poscis? versus duo tresve legantur,
  18. Clamabunt omnes te, liber, esse meum.
  1. Quod Flacco Varioque fuit summoque Maroni
  2. Maecenas, atavis regibus ortus eques,
  3. Gentibus et populis, hoc te mihi, Prisce Terenti,
  4. Fama fuisse loquax chartaque dicet anus
  5. Tu facis ingenium, tu, si quid posse videmur;
  6. Tu das ingenuae ius mihi pigritiae.
  7. Macte animi, quem rarus habes, morumque tuorum,
  8. Quos Numa, quos hilaris possit habere Cato.
  9. Largiri, praestare, breves extendere census,
  10. Et dare quae faciles vix tribuere dei,
  11. Nunc licet et fas est. Sed tu sub principe duro
  12. Temporibusque malis ausus es esse bonus.
  1. Longior undecimi nobis decimique libelli
  2. Artatus labor est et breve rasit opus.
  3. Plura legant vacui, quibus otia tuta dedisti:
  4. Haec lege tu, Caesar; forsan et illa leges.
  1. Quae modo litoreos ibatis carmina Pyrgos,
  2. Ite sacra—iam non pulverulenta—via.
  3. Contigit Ausoniae procerum mitissimus aulae
  4. Nerva: licet toto nunc Helicone frui:
  5. Recta fides, hilaris clementia, cauta potestas
  6. Iam redeunt; longi terga dedere metus.
  7. Hoc populi gentesque tuae, pia Roma, precantur:
  8. Dux tibi sit semper talis, et iste diu.
  1. Toto vertice quot gerit capillos,
  2. Annos si tot habet Ligeia, trima est.
  1. Terrarum dea gentiumque Roma,
  2. Cui par est nihil et nihil secundum,
  3. Traiani modo laeta cum futuros
  4. Tot per saecula conputaret annos,
  5. Et fortem iuvenemque Martiumque
  6. In tanto duce militem videret,
  7. Dixit praeside gloriosa tali:
  8. 'Parthorum proceres ducesque Serum,
  9. Thraces, Sauromatae, Getae, Britanni,
  10. Possum ostendere Caesarem; venite.'
  1. Palma regit nostros, mitissime Caesar, Hiberos,
  2. Et placido fruitur pax peregrina iugo.
  3. Ergo agimus laeti tanto pro munere grates:
  4. Misisti mores in loca nostra tuos.
  1. Habet Africanus miliens, tamen captat.
  2. Fortuna multis dat nimis, satis nulli.
  1. Parthenio dic, Musa, tuo nostroque salutem:
  2. Nam quis ab Aonio largius amne bibit?
  3. Cuius Pipleo lyra clarior exit ab antro?
  4. Quem plus Pierio de grege Phoebus amat?
  5. Et si forte—sed hoc vix est sperare—vacabit,
  6. Tradat ut ipse duci carmina nostra, roga,
  7. Quattuor et tantum timidumque brevemque libellum
  8. Commendet verbis 'Hunc tua Roma legit.'
  1. Omnia promittis, cum tota nocte bibisti;
  2. Mane nihil praestas. Pollio, mane bibe.
  1. Genus, Aucte, lucri divites habent iram:
  2. Odisse, quam donare, vilius constat.
  1. Parcius utaris, moneo, rapiente veredo,
  2. Prisce, nec in lepores tam violentus eas.
  3. Saepe satisfecit praedae venator, et acri
  4. Decidit excussus, nec rediturus, equo.
  5. Insidias et campus habet: nec fossa nec agger
  6. Nec sint saxa licet, fallere plana solent.
  7. Non deerit qui tanta tibi spectacula praestet,
  8. Invidia fati sed leviore cadat.
  9. Si te delectant animosa pericula, Tuscis
  10. —Tutior est virtus—insidiemur apris.
  11. Quid te frena iuvant temeraria? saepius illis,
  12. Prisce, datum est equitem rumpere, quam leporem.
  1. Quidquid Parrhasia nitebat aula,
  2. Donatum est oculis deisque nostris.
  3. Miratur Scythicas virentis auri
  4. Flammas Iuppiter, et stupet superbi
  5. Regis delicias gravesque lusus:
  6. Haec sunt pocula, quae decent Tonantem,
  7. Haec sunt, quae Phrygium decent ministrum.
  8. Omnes cum Iove nunc sumus beati;
  9. At nuper—pudet, a pudet fateri—
  10. Omnes cum Iove pauperes eramus.
  1. Addixti, Labiene, tres agellos;
  2. Emisti, Labiene, tres cinaedos:
  3. Pedicas, Labiene, tres agellos.
  1. Quare tam multis a te, Laetine, diebus
  2. Non abeat febris, quaeris et usque gemis.
  3. Gestatur tecum pariter pariterque lavatur;
  4. Cenat boletos, ostrea, sumen, aprum;
  5. Ebria Setino fit saepe et saepe Falerno,
  6. Nec nisi per niveam Caecuba potat aquam;
  7. Circumfusa rosis et nigra recumbit amomo,
  8. Dormit et in pluma purpureoque toro.
  9. Cum recubet pulchre, cum tam bene vivat apud te,
  10. Ad Damam potius vis tua febris eat?
  1. Dum tu forsitan inquietus erras
  2. Clamosa, Iuvenalis, in Subura,
  3. Aut collem dominae teris Dianae;
  4. Dum per limina te potentiorum
  5. Sudatrix toga ventilat vagumque
  6. Maior Caelius et minor fatigant:
  7. Me multos repetita post Decembres
  8. Accepit mea rusticumque fecit
  9. Auro Bilbilis et superba ferro.
  10. Hic pigri colimus labore dulci
  11. Boterdum Plateamque—Celtiberis
  12. Haec sunt nomina crassiora terris—:
  13. Ingenti fruor inproboque somno,
  14. Quem nec tertia saepe rumpit hora,
  15. Et totum mihi nunc repono, quidquid
  16. Ter denos vigilaveram per annos.
  17. Ignota est toga, sed datur petenti
  18. Rupta proxima vestis a cathedra.
  19. Surgentem focus excipit superba
  20. Vicini strue cultus iliceti,
  21. Multa vilica quem coronat olla.
  22. Venator sequitur, sed ille quem tu
  23. Secreta cupias habere silva;
  24. Dispensat pueris rogatque longos
  25. Levis ponere vilicus capillos.
  26. Sic me vivere, sic iuvat perire.
  1. In thermis sumit lactucas, ova, lacertum,
  2. Et cenare domi se negat Aemilius.
  1. Quare non habeat, Fabulle, quaeris
  2. Uxorem Themison? habet sororem.
  1. Municipem rigidi quis te, Marcella, Salonis
  2. Et genitam nostris quis putet esse locis?
  3. Tam rarum, tam dulce sapis. Palatia dicent,
  4. Audierint si te vel semel, esse suam;
  5. Nulla nec in media certabit nata Subura
  6. Nec Capitolini collis alumna tibi;
  7. Nec cito ridebit peregrini gloria partus,
  8. Romanam deceat quam magis esse nurum.
  9. Tu desiderium dominae mihi mitius urbis
  10. Esse iubes: Romam tu mihi sola facis.
  1. Quam sit lusca Philaenis indecenter,
  2. Vis dicam breviter tibi, Fabulle?
  3. Esset caeca decentior Philaenis.
  1. Dentibus atque comis—nec te pudet—uteris emptis.
  2. Quid facies oculo, Laelia? non emitur.
  1. O iucunda, covinne, solitudo,
  2. Carruca magis essedoque gratum
  3. Facundi mihi munus Aeliani!
  4. Hic mecum licet, hic, Iuvate, quidquid
  5. In buccam tibi venerit, loquaris:
  6. Non rector Libyci niger caballi,
  7. Succinctus neque cursor antecedit;
  8. Nusquam est mulio: mannuli tacebunt.
  9. O si conscius esset hic Avitus,
  10. Aurem non ego tertiam timerem.
  11. Totus quam bene sic dies abiret!
  1. Cum rogo te nummos sine pignore, 'non habeo' inquis;
  2. Idem, si pro me spondet agellus, habes:
  3. Quod mihi non credis veteri, Telesine, sodali,
  4. Credis coliculis arboribusque meis.
  5. Ecce, reum Carus te detulit: adsit agellus.
  6. Exilii comitem quaeris: agellus eat.
  1. A latronibus esse te fututam
  2. Dicis, Saenia: sed negant latrones.
  1. Poto ego sextantes, tu potas, Cinna, deunces:
  2. Et quereris quod non, Cinna, bibamus idem?
  1. Hermogenes tantus mapparum, %26%27%27, fur est,
  2. Quantus nummorum vix, puto, Massa fuit;
  3. Tu licet observes dextram teneasque sinistram,
  4. Inveniet, mappam qua ratione trahat:
  5. Cervinus gelidum sorbet sic halitus anguem,
  6. Casuras alte sic rapit Iris aquas.