Silvae
Statius, P. Papinius (Publius Papinius)
Statius, P. Papinius. Statius, Volume 1. Mozley, John Henry, editor. London: William Heinemann; New York: G.P. Putnam's Sons, 1928.
- qui Diomedei celat penetralia furti,
- crevit et inde sacrum didicit puer; arma probator [*]()
- monstrasti Saliis [*]() praesagumque aethera certi [*]()
- auguribus; cui Chalcidicum fas volvere carmen,
- cur Phrygii lateat coma flaminis, et tua multum
- verbera succincti formidavere Luperci. [*](permixtus s: permissus M. )[*](probator Ellis: probatur M: probatus Vollmer: probatis Baehrens. )[*](monstrasti Saliis Lipsius: monstrastis aliis M. )[*](certi Vollmer: certis M. Surrentum with the promontory of Minerva, Cape Misenum. chose to ask (i.e., as many years as there were grains in a handful of dust). )
- Et nunc ex illo forsan grege gentibus alter
- iura dat Eois, alter compescit Hiberas,
- alter Achaemenium secludit Zeugmate Persen,
- hi dites Asiae populos, hi Pontica frenant,
- hi fora pacificis emendant fascibus, illi
- castra pia statione tenent: tu laudis origo.
- non tibi certassent iuvenilia fingere corda
- Nestor et indomiti Phoenix moderator alumni
- quique tubas acres lituosque audire volentem
- Aeciden alio frangebat carmine Chiron.
- Talia dum celebras, subitam civilis Erinys
- Tarpeio de monte facem Phlegraeaque movit
- proelia, sacrilegis lucent Capitolia taedis,[*]()
- et Senonum furias Latiae sumpsere cohortes,
- vix requies flammae necdum rogus ille deorum
- siderat, excisis cum tu solacia templis
- impiger et multum facibus velocior ipsis
- conciliis ore pio captivaque fulmina defies,
- mirantur Latii proceres ultorque deorum
- Caesar, et e medio divum pater annuit igni.
- iamque et flere pio Vesuvina incendia cantu
- mens erat et gemitum patriis impendere damnis,
- cum pater exemptum terris ad sidera montem
- sustulit et late miseras deiecit in urbes.
- Me quoque vocales lucos Boeotaque [*]() tempe [*](taedis s: rhedis M. )[*](Boeotaque Baehrens: biota- or luotaque M: Inoaque etc. edd. )
- pulsantem, cum stirpe tua descendere dixi,
- admisere deae: nec enim mihi sidera tantum
- aequoraque et terras, quae mos debere parenti,
- sed decus hoc quodcumque lyrae primusque dedisti
- non vulgare loqui et famam sperare sepulcro.
- qualis cras. Latios quotiens ego carmine patres
- mulcerem felixque tui spectator adesses
- muneris! heu quali confusus gaudia fletu
- vota piosque metus inter laetumque pudorem!
- quam tuus ille dies. quam non mihi gloria maior!
- talis Olympiaca iuvenem cum spectat harena
- qui genuit, plus ipse ferit, plus corde sub alto
- caeditur; attendunt cunei, spectatur Achaeis [*]()
- ille magis, crebro dum lumina pulveris haustu
- obruit et prensa vovet exspirare corona.
- ei mihi quod tantum patrias ego vertice frondes
- solaque Chalcidicae Cerealia dona coronae
- te sub teste tuli! qualem te Dardanus Albae
- vix cepisset ager, si per me serta tulisses
- Caesarea donata manu! quod subdere robur
- illa dies, quantum potuit dempsisse senectae!
- nam quod me mixta quercus non pressit oliva,
- et fugit speratus honos: quam [*]() dulce parentis
- invia [*]() Tarpei caperes! te nostra magistro
- Thebais urgebat priscorum exordia vatum;
- tu cantus stimulare meos, tu pandere facta [*](Achaeis Imhof: achates M: Acestes Dom. )[*](quam Baehrens: qua M. )[*](invia Ellis: invida M. Naples; for "patrias" cf. note on iv. 8. 45. not joined to the olive-wreath of the Alban contest, see note )
- heroum bellique modos positusque locorum
- monstrabas. labat incerto mihi limite cursus
- te sine et orbatae caligant vela carinae.
- nec solum larga memet pietate fovebas:
- talis et in thalamos, una tibi cognita taeda
- conubia, unus amor. certe seiungere matrem
- iam gelidis nequeo bustis: te sentit habetque,
- te videt et tumulos ortuque obituque salutat,
- ut Pharios aliae ficta pietate dolores
- Mygdoniosque colunt et non sua funera plorant.
- Quid referam expositos servato pondere mores?
- quae pietas, quam vile lucrum, quae cura pudoris,
- quantus amor recti? rursumque, ubi dulce remitti,
- gratia quae dictis? animo quam nulla senectus?
- his tibi pro meritis famam laudesque benignas
- iudex [*]() cura deum nulloque e vulnere tristem
- concessit, raperis. genitor, non indigus aevi,
- non nimius, trinisque decem quinquennia lustris
- iuncta ferens, sed me pietas numerare dolorque
- non sinit, o Pylias aevi transcendere metas
- et Teucros aequare senes, o digne videre
- me similem! sed nec leti tibi ianua tristis:
- quippe leves causae, nec segnis labe senili
- exitus instanti praemisit membra sepulcro,
- sed te torpor iners et mors imitata quietem
- explicuit falsoque tulit sub Tartara somno,
- quos ego tunc gemitus.—comitum manus anxia
- vidit, vidit et exemplum genetrix gavisaque novit— [*](iudex M: vindex Aldine. )
- quae lamenta tuli! veniam concedite, manes,
- fas dixisse, pater: non tu mihi plura dedisses.
- felix ille patrem vacuis circumdedit ulnis:
- vellet et Elysia quamvis in sede locatum
- abripere et Danaas iterum portare per umbras;
- temptantem et vivos molitum in Tartara gressus
- detulit infernae vates longaeva Dianae;
- sic chelyn Odrysiam pigro transmisit Averno
- causa minor, sic Thessalicis Admetus in oris:
- si lux [*]() una retro Phylaceida rettulit umbram,
- cur nihil exoret, genitor, chelys aut tua manes
- aut mea? fas mihi sic patrios contingere vultus,
- fas iunxisse manus, et lex quaecumque sequatur.
- At vos, umbrarum reges Ennaeaque [*]() Iuno,
- si laudanda precor, taedas auferte comasque
- Eumenidum; nullo sonet asper ianitor ore,
- Centauros Hydraeque greges Scyllaeaque monstra
- aversae celent valles, umbramque senilem
- invitet ripis, discussa plebe, supremus
- vector et in media componat molliter alga.
- ite, pii manes Graiumque examina vatum,
- inlustremque animam Lethaeis spargite sertis
- et monstrate nemus, quo nulla inrupit Erinys.
- in quo falsa dies caeloque simillimus aer.
- inde tamen venias, melior qua porta malignum
- cornea vincit ebur, somnique in imagine monstra, [*](si lux Heinsius: silua M: sic lux Vollmer. Lacuna before this line acc. to Postgate. )[*](Ennaeaque Gronovius: aecneaque D: Aetnaeaque Pol. the darkness of the night when the Greeks took Troy; he embraced his phantom in the underworld. )
- quae solitus, sic sacra Numae ritusque colendos
- mitis Aricino dictabat nympha sub antro,
- Scipio sic plenos Latio Iove ducere somnos
- creditur Ausoniis, sic [*]() non sine Apolline Sylla
- Crimine quo merui, iuvenis placidissime divum,
- quove errore miser, donis ut solus egerem,
- Somne, tuis? tacet omne pecus volucresque feraeque