Thebais

Statius, P. Papinius (Publius Papinius)

Statius, P. Papinius. Statius, Volumes 1-2. Mozley, John Henry, editor. London: William Heinemann; New York: G.P. Putnam's Sons, 1928.

  1. sic ubi se magnis refluus suppressit in antris
  2. Nilus et Eoae liquentia pabula brumae
  3. ore premit, fumant desertae gurgite valles
  4. et patris undosi sonitus exspectat hiulca
  5. Aegyptus, donec Phariis alimenta rogatus
  6. donet agris magnumque inducat messibus annum.
  7. Aret Lenia nocens, aret Lyrcius et ingens
  8. Inachus advolvensque natantia saxa Charadrus
  9. et numquam in ripis audax Erasinus et aequus
  10. fluctibus Asterion, ille alta per avia notus
  11. audiri et longe pastorum rumpere somnos.[*]()
  12. una tamen tacitas sed iussu numinis undas
  13. haec quoque secreta nutrit Langia sub umbra,
  14. nondum illi raptus dederat lacrimabile nomen
  15. Archemorus, nec fama deae; tamen avia servat
  16. et nemus et fluvium; manet ingens gloria Nympham,
  17. cum tristem Hypsipylen ducibus sudatus Achaeis
  18. ludus et atra sacrum recolet trieteris Ophelten.
  19. Ergo nec ardentes clipeos vectare nec artos
  20. thoracum nexus—tantum sitis horrida torret—
  21. sufficiunt: non ora modo angustisque perusti
  22. faucibus, interior sed vis quatit, aspera pulsu
  23. corda, gelant venae, et siccis cruor aeger adhaeret
  24. visceribus: tunc sole putris, tunc pulvere tellus
  25. exhalat calidam nubem, non spumeus imber
    26. [*](Seven lines, only found in L and regarded as spurious by all edd., are here omitted. )
    v.1.p.562
  26. manat equum: siccis inlidunt ora lupatis,
  27. ora catenatas procul exsertantia linguas;
  28. nec legem dominosve pati, sed perfurit arvis
  29. flammatum pecus, huc illuc impellit Adrastus
  30. exploratores, si stagna Licymnia restent.
  31. si quis Amymones superet liquor: omnia caecis
  32. ignibus hausta sedent, nec spes umentis Olympi.
  33. ceu flavam Libyen desertaque pulveris Afri
  34. conlustrent nullaque umbratam nube Syenen.
  35. Tandem inter silvas—sic Euhius ipse pararat—
  36. errantes subitam pulchro in maerore tuentur
  37. Hypsipyles; illi quamvis et ad ubera Opheltes
  38. non suus. Inachii proles infausta Lycurgi.
  39. dependet—neglecta comam nec dives amictu—
  40. regales tamen ore notae, nec mersus acerbis
  41. exstat honos, tunc haec adeo stupefactus Adrastus:
  42. ‘diva potens nemorum—nam te vultusque pudorque
  43. mortali de stirpe negant—. quae laeta sub isto
  44. igne poli non quaeris aquas, succurre propinquis
  45. gentibus: Arquitenens seu te Latonia casto
  46. de grege transmisit thalamis, seu lapsus ab astris
  47. non humilis fecundat amor—neque enim ipse deorum
  48. arbiter Argolidum thalamis novus—. aspice maesta
  49. agmina. nos ferro meritas exscindere Thebas
  50. mens tulit, imbelli sed nunc sitis aspera fato
  51. submittitque animos et inertia robora carpit
  52. da fessis in rebus opem, seu turbidus amnis,
  53. seu tibi foeda palus; nihil hae in sorte pudendum,
    54. v.1.p.564
  54. nil humile est: tu nunc Ventis pluvioque rogaris
  55. pro Iove, tu refugas vires et pectora bellis
  56. exanimata reple: sic hoc tibi sidere dextro
  57. crescat onus. tantum reduces det flectere gressus
  58. Iuppiter, o quanta belli donabere praeda!
  59. Direaeos tibi, diva, greges numerumque rependam
  60. sanguinis, et [*]() magna lucus signabitur ara.’
  61. dixit, et orantis media inter anhelitus ardens
  62. verba rapit, cursuque animae labat arida lingua;
  63. idem omnes pallorque viros flatusque soluti
  64. oris habet, reddit demisso Lemnia vultu:
  65. ‘diva quidem vobis, etsi caelestis origo est,
  66. unde ego? mortales utinam haud transgressa fuissem
  67. luctibus! altricem mandati cernitis orbam
  68. pignoris; at nostris an quis sinus uberaque ulla,
  69. scit deus, et nobis regnum tamen et pater ingens—
  70. sed quid ego haec, fessosque optatis demoror undis?
  71. mecum age nunc. si forte vado Langia perennes
  72. servat aquas; solet et rabidi sub limite Caneri
  73. semper, et Icarii quamvis iuba fulguret astri,
  74. ire tamen.’ simul haerentem, ne tarda Pelasgis
  75. dux foret, a! miserum vicino caespite alumnum—
  76. sic Parcae volvere—locat ponique negantis [*]()
  77. floribus adgestis et amico murmure dulces
  78. solatur lacrimas: qualis Berecyntia mater,
    79. [*](sanguinis et P: plebis et hic ω. )[*](ponique negantis L Schol. Gronovius Bentley: ponitque negantem Pω. )
    v.1.p.566
  79. dum parvum circa iubet exsultare Tonantem
  80. Curetas trepidos; illi certantia plaudunt
  81. orgia, sed magnis resonat vagitibus Ide.
  82. At puer in gremio veniae [*]() telluris et alto
  83. gramine nunc faciles sternit procursibus herbas
  84. in vultum nitens, caram modo lactis egeno
  85. nutricem plangore ciens iterumque renidens
  86. et teneris meditans verba inluetantia labris
  87. miratur nemorum strepitus aut obvia carpit
  88. aut patulo trahit ore diem nemorique malorum
  89. inscius et vitae multum securus inerrat.
  90. sic tener Odrysia Mavors nive, sic puer ales
  91. vertice Maenalio, talis per litora reptans
  92. improbus Ortygiae latus inclinabat Apollo.
  93. Illi per dumos et opaca virentibus umbris
  94. devia; pars cingunt, pars arta plebe sequuntur
  95. praecelerantque ducem, medium subit illa per agmen
  96. non humili festina modo; iamque amne propinquo
  97. rauca sonat vallis, saxosumque impulit aures
  98. murmur: ibi exsultans conclamat ab agmine primus,
  99. sicut erat levibus tollens vexilla maniplis
  100. Argus aquae! longusque virum super ora cucurrit
  101. clamor aquae! sic Ambracii per litora ponti
  102. nauticus in remis iuvenum monstrante magistro
  103. fit sonus inque vicem contra percussa reclamat
  104. terra, salutatus cum Leucada pandit Apollo,
  105. incubuere vadis passim discrimine nullo
  106. turba simul primique, nequit secernere mixtos
    107. [*](vernae Pω: tenerae conj. Garrod: variae Klotz. )
    v.1.p.568
  107. aequa sitis, frenata suis in curribus intrant
  108. armenta, et pleni dominis armisque feruntur
  109. quadripedes; hos turbo rapax, hos lubrica fallunt
  110. saxa, nec implicitos fluvio reverentia reges
  111. proterere aut mersisse vado clamantis amici
  112. ora. fremunt undae, longusque a fontibus amnis
  113. diripitur, modo lene virens et gurgite puro
  114. perspicuus nunc sordet aquis egestus ab imis
  115. alveus; inde tori [*]() riparum et proruta turbant
  116. gramina; iam crassus caenoque et pulvere sordens,
  117. quamquam expleta sitis, bibitur tamen, agmina bello
  118. decertare putes iustumque in gurgite Martem
  119. perfurere aut captam tolli victoribus urbem.
  120. Atque aliquis regum medio circumfluus amni:
  121. ‘silvarum, Nemea. longe regina virentum,
  122. lecta Rivis sedes, quam tu non Herculis actis
  123. dura magis, rabidi cum colla comantia monstri
  124. augeret et tumidos animam angustaret in artus!
  125. hac saevisse tenus populorum in coepta [*]() tuorum
  126. sufficiat: tuque o cunctis insuete domari
  127. solibus, aeternae largitor corniger undae,
  128. laetus eas, quacumque domo gelida ora resolvis
  129. immortale tumens; neque enim tibi cana repostas
  130. Bruma nives raptasque alio de fonte refundit
  131. Arcus aquas gravidive indulgent nubila Cori.
  132. sed tuus et nulli ruis expugnabilis astro.
    133. [*](tori P: toros eo (se. alveum). )[*](in coepta Schrader: incepta PD, incoepta BQN. )
    v.1.p.570
  133. te nec Apollineus Ladon nec Xanthus uterque
  134. Spercheusque minax Centaureusque Lycormas
  135. praestiterint; tu pace mihi, tu nube sub ipsa
  136. armorum festisque super celebrabere mensas—
  137. accipias fessisque libens iterum hospita pandas
  138. flumina defensasque velis agnoscere turmas.’
    139. v.1.p.572
v.2.p.2
  1. Pulsa sitis fluvio, populataque gurgitis altum [*]()
  2. agmina linquebant ripas amnemque minorem;
  3. acrior et campum sonipes rapit et pedes arva
  4. implet ovans, rediere viris animique minaeque
  5. votaque, sanguineis mixtum ceu fontibus ignem
  6. hausissent belli magnasque in proelia mentes.
  7. dispositi in turmas rursus legemque severi
  8. ordinis, ut cuique ante locus ductorque, monentur
  9. instaurare vias. tellus iam pulvere primo
  10. crescit, et armorum transmittunt fulgura silvae.
  11. qualia trans pontum Phariis deprensa serenis
  12. rauca Paraetonio decedunt agmina Nilo,
  13. quo [*]() fera cogit hiemps: illae clangore fugaci,
  14. umbra fretis arvisque, volant, sonat avius aether.
  15. iam Borean imbresque pati, iam nare solutis
  16. amnibus et nudo iuvat aestivare sub Haemo.
  17. Hic rursus simili procerum vallante corona
  18. dux Talaionides, antiqua ut forte sub orno
    19. [*](altum P: alvum ω (D with alveum written over). )[*](quo Vollmer: cum Pω. )
    v.2.p.4
  19. stabat et admoti nixus Polynicis in hastam:
  20. at tamen, o quaecumque es ait, ‘cui — gloria tanta
  21. — venimus innumera e fato [*]() debere cohortes,
  22. quem non ipse deum sator aspernetur honorem,
  23. dic age, quando tuis alacres absistimus undis,
  24. quae domus aut tellus, animam quibus hauseris astris?
  25. dic, quis et ille pater? neque enim tibi numina longe,
  26. transierit fortuna licet, maiorque per ora
  27. sanguis, et adflicto spirat reverentia vultu.’
  28. Ingemit, et paulum fletu cunctata modesto
  29. Lemnias orsa refert: ‘immania vulnera, rector,
  30. integrare iubes, Furias et Lemnon et artis
  31. arma inserta toris debellatosque pudendo
  32. ense mares; redit ecce nefas et frigida cordi
  33. Eumenis. o miserae, quibus hic furor additus! o nox!
  34. o pater! illa ego nam, pudeat ne forte benignae
  35. hospitis, illa, duces, raptum quae sola parentem
  36. occului. quid longa malis exordia necto?
  37. et vos arma vocant magnique in corde paratus,
  38. hoc memorasse sat est: claro generata Thoante
  39. servitum Hypsipyle vestri fero capta Lycurgi.’
  40. Advertere animos, maiorque et honora videri
  41. parque operi tanto; cunctis tunc noscere casus
  42. ortus amor, pater ante alios hortatur Adrastus:
    43. [*](fato.. at Peterhouse, Camb.: fatum Pω. )
    v.2.p.6
  43. ‘immo age, dum primi longe damus agmina vulgi
  44. — nec facilis Nemee latas evolvere vires,
  45. quippe obtenta comis et ineluetabilis umbra —
  46. pande nefas laudesque tuas gemitusque tuorum,
  47. unde hos advenias regno deiecta labores.’
  48. Dulce loqui miseris veteresque reducere questus,
  49. incipit: ‘Aegaeo premitur circumflua Nereo
  50. Lemnos, ubi ignifera fessus respirat ab Aetna
  51. Mulciber; ingenti tellurem proximus umbra
  52. vestit Athos nemorumque obseurat imagine pontum;
  53. Thraces arant contra, Thracum fatalia nobis
  54. litora, et inde nefas, florebat dives alumnis
  55. terra, nec illa Samo fama Delove sonanti
  56. peior et innumeris quas spumifer adsilit Aegon.
  57. dis visum turbare domos, nec pectora culpa
  58. nostra vacant: nullos Veneri sacravimus ignis,
  59. nulla deae sedes; movet et caelestia quondam
  60. corda dolor lentoque inrepunt agmine Poenae.
  61. illa Paphon veterem centumque altaria linquens
  62. nec vultu nec crine prior solvisse iugalem
  63. ceston et Idalias procul ablegasse volucres
  64. fertur, erant certe, media quae noctis in umbra
  65. divam alios ignes maioraque tela gerentem
  66. Tartareas inter thalamis volitasse sorores
  67. vulgarent, utque implicitis arcana domorum
  68. anguibus et saeva formidine nupta replesset[*]()
  69. limina nec fidi populum miserata mariti.
    70. [*](nupta replesset P: cuncta replevit ω. )
    v.2.p.8
  70. protinus a Lemno teneri fugistis Amores,
  71. mutus Hymen versaeque faces et frigida iusti
  72. cura tori! nullae redeunt in gaudia noctes,
  73. nullus in amplexu sopor est, Odia aspera ubique
  74. et Furor et medio recubat Discordia lecto.
  75. cura viris tumidos adversa Thracas in ora
  76. eruere et saevam bellando frangere gentem,
  77. cumque domus contra stantesque in litore nati,
  78. dulcius Edonas [*]() hiemes Arctonque prementem
  79. excipere, aut tandem tacita post proelia nocte
  80. fractorum subitas torrentum audire ruinas.
  81. illae autem tristes — nam me tunc libera curis
  82. virginitas annique tegunt — sub nocte dieque
  83. adsiduis aegrae in lacrimis solantia miscent
  84. conloquia, aut saevam spectant trans aequora Thracen.
  85. Sol operum medius summo librabat Olympo
  86. lucentes, ceu staret, equos; quater axe sereno
  87. intonuit, quater antra dei fumantis anhelos
  88. exseruere apices, ventisque absentibus Aegon
  89. motus et ingenti percussit litora ponto:
  90. cum subito horrendas aevi matura Polyxo.
  91. tollitur in furias thalamisque insueta relictis
  92. evolat. insano veluti Teumesia thyias
  93. rapta deo, cum sacra vocant Idaeaque suadet
  94. buxus et a summis auditus montibus Euhan:
  95. sic erecta genas aciemque offusa [*]() trementi
  96. sanguine desertam rabidis clamoribus urbem
  97. exagitat, clausasque domos et limina pulsans
    98. [*](Edonas Servius, Schol. on Lucan, edd.: edonias Pco.)[*]( offusa Barth, Heinsius: effusa Pω. )
    v.2.p.10
  98. concilium vocat; infelix comitatus eunti
  99. haerebant nati. atque illae non segnius omnes
  100. erumpunt tectis, summasque ad Pallados arces
  101. impetus: huc propere stipamur et ordine nullo
  102. congestae; stricto mox ense silentia iussit
  103. hortatrix scelerum et medio sic ausa profari:
  104. 'rem summam instinctu superum meritique doloris,
  105. o viduae — Armate animos et pellite sexum! —
  106. Lemniades, sancire paro; si taedet inanes
  107. aeternum servare domos turpemque iuventae
  108. flore situm et longis steriles in luctibus annos,
  109. inveni, promitto, viam — nec numina desunt —
  110. qua renovanda Venus: modo par insumite robur
  111. luctibus, atque adeo primum hoc mihi noscere detur.
  112. tertia canet hiemps; cui conubialia vincla
  113. aut thalami secretus honos? cui coniuge pectus
  114. intepuit? cuius vidit Lucina labores,
  115. dicite, vel iustos cuius pulsantia menses
  116. vota tument? qua pace feras volucresque iugari
  117. mos datus, heu segnes! potuitne ultricia Graius
  118. virginibus dare tela pater laetusque dolorum
  119. sanguine securos iuvenum perfundere somnos:
  120. at nos volgus iners? quodsi propioribus actis
  121. est opus, ecce animos doceat Rhodopeia coniunx,
  122. ulta manu thalamos pariterque epulata marito.
  123. nec vos immunis scelerum securave cogo:
  124. plena mihi domus atque ingens, en cernite, sudor.
    125. v.2.p.12
  125. quattuor hos una, decus et solacia patris,
  126. in gremio, licet amplexu lacrimisque morentur,
  127. transadigam ferro saniemque et vulnera fratrum
  128. miscebo patremque simul spirantibus addam,
  129. ecqua tot in caedes animum promittit? ' Agebat
  130. pluribus; adverso nituerunt vela profundo:
  131. Lcmnia classis erat. rapuit gavisa Polyxo
  132. fortunam atque iterat: 'superisne vocantibus ultro
  133. desumus? ecce rates! deus hos, deus ultor in iras
  134. adportat coeptisque favet, nec imago quietis
  135. vana meae: nudo stabat Venus ense, videri
  136. clara mihi somnosque super quid perditis aevum?
  137. inquit ‘age aversis thalamos purgate maritis,
  138. ipsa faces alias melioraque foedera iungam.’
  139. dixit, et hoc ferrum stratis, hoc, credite, ferrum
  140. imposuit, quin o miserae, dum tempus agi [*]() rem,
  141. consulite; en validis spumant eversa lacertis
  142. aequora, Bistonides veniunt fortasse maritae.'
  143. hinc stimuli ingentes, magnusque advolvitur astris
  144. clamor. Amazonio Scythiam fervere tumultu
  145. lunatumque putes agmen descendere, ubi arma
  146. indulget pater et saevi movet ostia Belli,
  147. nec varius fremor aut studia in contraria rapti
  148. dissensus, ut plebe solet: furor omnibus idem,
  149. idem animus solare domos iuvenumque senumque
    150. [*](agi Heinsius: agit Pω, prob. from Aen. v. 638. )
    v.2.p.14
  150. praecipitare colos plenisque adfrangere parvos
  151. uberibus ferroque omnes exire per annos,
  152. tunc viridi luco 1 — lucus iuga celsa Minervae
  153. propter opacat humum niger ipse, sed insuper ingens
  154. mons premit et gemina pereunt ealigne soles —
  155. hic sanxere fidem, tu Martia testis Enyo
  156. atque inferna Ceres, Stygiaeque Acheronte recluso
  157. ante preces venere deae; sed fallit ubique
  158. mixta venus, venus arma tenet, venus admovet iras.
  159. nec de more cruor: natum Charopeia coniunx
  160. obtulit, accingunt sese et mirantia ferro
  161. pectora congestisque avidae simul undique dextris
  162. perfringunt, ae dulce nefas in sanguine vivo
  163. coniurant, matremque recens circumvolat umbra,
  164. talia cernenti mihi quantus in ossibus horror,
  165. quisve per ora color! qualis cum cerva cruentis
  166. circumventa lupis, nullum cui pectore molli
  167. robur et in volucri tenuis fiducia cursu,
  168. praecipitat suspensa fugam, iamiamque teneri
  169. credit et elusos audit concurrere morsus.
  170. Illi aderant, primis iamque offendere carinae
  171. litoribus, certant saltu contingere terram
  172. praecipites, miseri, quos non aut horrida virtus
  173. Marte sub Odrysio, aut medii inclementia ponti
  174. hauserit! alta etiam superum delubra vaporant
  175. promissasque trahunt pecudes: niger omnibus aris
  176. ignis, et in nullis spirat deus integer extis.
    177. [*](viridi luco P: viridis late ω. )
    v.2.p.16
  177. tardius umenti noctem deiecit Olympo
  178. Iuppiter et versum miti, reor, aethera cura
  179. sustinuit, dum fata vetat, nec longius umquam
  180. cessavcre novae perfecto sole tenebrae.
  181. sera tamen mundo venerunt astra, sed illis
  182. et Paros et nemorosa Thasos crebraeque relucent
  183. Cyelades; una gravi penitus latet obruta caelo
  184. Lemnos, in hanc tristes nebulae,et plagacaeca superne
  185. texitur, una vagis Lemnos non agnita nautis.
  186. iam domibus fusi et nemorum per opaea sacrorum
  187. ditibus indulgent epulis vacuantque profundo
  188. aurum immane mero, dum quae per Strymona pugnae,
  189. quis Rhodope gelidove labor sudatus in Haemo,
  190. enumerare vacat, nec non, manus impia, nuptae
  191. serta inter festasque dapes quo maxima cultu
  192. quaeque iacent; dederat mites Cytherea suprema
  193. nocte viros longoque brevem post tempore pacem
  194. nequiquam et miseros perituro adflaverat igni.
  195. conticuere chori, dapibus ludoque licenti
  196. fit modus et primae decrescunt murmura noctis,
  197. cum consanguinei mixtus caligine Leti
  198. rore madens Stygio morituram amplectitur urbem
  199. Somnus et implacido [*]() fundit gravia otia cornu
  200. secernitque viros, vigilant nuptaeque nurusque
  201. in scelus, atque hilares acuunt fera tela Sorores,
  202. invasere nefas, cuncto sua regnat Erinys
  203. pectore, non aliter Scythicos armenta per agros
  204. Hyrcanae elausere leae, quas exigit ortu
    205. [*](implacido Pω: implicito N. )
    v.2.p.18
  205. prima fames, a vidique implorant ubera nati.
  206. quos tibi nam, dubito, scelerum de mille figuris
  207. expediam casus.[*]() Elymum temeraria Gorge
  208. evinctum ramis altaque in mole tapetum
  209. efflantem somno crescentia vina superstans
  210. vulnera disiecta rimatur veste, sed illum
  211. infelix sopor admota sub morte refugit,
  212. turbidus incertumque oculis vigilantibus hostem
  213. occupat amplexu, nec segnius illa tenentis
  214. pone adigit costas, donec sua pectora ferro
  215. tangeret, is demum sceleri modus; ora supinat
  216. blandus adhuc oculisque tremens et murmure Gorgen
  217. quaerit et indigno non solvit [*]() bracchia collo.
  218. non ego nunc volgi quamquam crudelia pandam
  219. funera, sed propria luctus de stirpe recordor:
  220. quod te, nave Cydon, quod te per colla refusis
  221. intactum, Crenaee, comis, quibus ubera mecum
  222. obliquumque a patre genus, fortemque, timebam
  223. quem desponsa, Gyan vidi lapsare eruentae
  224. vulnere Myrmidones, quodque inter serta torosque
  225. barbara ludentem fodiebat Epopea mater.
  226. fiet super aequaevum soror exarmata Lyeaste
  227. Cydimon, heu similes perituro in corpore vultus
  228. aspiciens floremque genae et quas finxerat auro
  229. ipsa comas, cum saeva parens iam coniuge fuso
  230. adstitit impellitque minis atque ingerit [*]() ensem.
  231. ut fera, quae rabiem placido desueta magistro
    232. [*](Other edd. read (nam dubito) casus? )[*](non solvit Pω: solvit sua V. )[*](ingerit P (in margin): inserit Pω. )
    v.2.p.20
  232. tardius arma movet stimulisque et verbere crebro
  233. in mores negat ire suos, sic illa iacenti
  234. incidit undantemque sinu conlapsa cruorem
  235. excipit et laceros premit in nova vulnera crines.
  236. ut vero Alcimeden etiamnum in murmure truncos
  237. ferre patris vultus et egentem sanguinis ensem
  238. conspexi, riguere comae atque in viscera saevus
  239. horror iit: meus ille Thoas, mea dira videri
  240. dextra mihi! extemplo thalamis turbata paternis
  241. inferor. ille quidem dudum — quis magna tuenti
  242. somnus? — agit versans secum, etsi lata recessit
  243. urbe domus, quinam strepitus, quae murmura noctis,
  244. cur fremibunda quies? trepido scelus ordine pando,
  245. quis dolor, unde animi: 'vis nulla arcere furentes;
  246. hac sequere, o miserande; premunt aderuntque moranti,
  247. et mecum fortasse cades' his motus et artus
  248. erexit stratis, ferimur per devia vastae
  249. urbis et ingentem nocturnae caedis acervum
  250. passim, ut quosque sacris crudelis vespera lucis
  251. straverat, occulta speculamur nube latentes,
  252. hic impressa toris ora exstantesque reclusis
  253. pectoribus capillos magnarum et fragmina trunca
  254. hastarum et ferro laceras per corpora vestes,
  255. crateras pronos epulasque in caede natant.es
  256. cernere erat, iugulisque modo torrentis apertis
  257. sanguine permixto redeuntem in pocula Bacchum,
  258. hic iuvenum manus et nullis violabilis armis
    259. v.2.p.22
  259. turba senes, positique patrum super ora gementum
  260. semineces pueri trepidas in limine vitae
  261. singultant animas, gelida non sacvius Ossa
  262. luxuriant Lapitharum epulae, si quando profundo
  263. Nubigenae caluere mero; vix primus ab ira
  264. pallor, et impulsis surgunt ad proelia mensis.
  265. Tunc primum sese trepidis sub nocte Thyoneus
  266. detexit, nato portans extrema Thoanti
  267. subsidia, et multa subitus cum luce refulsit,
  268. adgnovi: non ille quidem turgentia sertis
  269. tempora nec flava crinem destrinxerat uva:
  270. nubilus indignumque oculis liquentibus imbrem
  271. adloquitur: ‘dum fata dabant tibi, nate, potentem
  272. Lemnon et externis etiam servare timendam
  273. gentibus, haud umquam iusto mea cura labori
  274. destitit: absciderunt tristes crudelia Parcae
  275. stamina, nec dictis, supplex quae plurima fudi
  276. ante Iovem frustra, lacrimisque avertere luctus
  277. contigit; infandum natae concessit honorem,
  278. adcelerate fugam, tuque, o mea digna propago,
  279. hac rege, virgo, patrem, gemini qua bracchia muri
  280. litus eunt: illa, qua rere [*]() silentia, porta
  281. stat funesta Venus ferroque accincta furentes
  282. adiuvat — unde manus, unde haec Mavortia divae
  283. pectora? — : tu lato patrem committe profundo,
  284. succedam curis.’ita fatus in aera rursus
  285. solvitur et nostrum, visus arcentibus umbris,
  286. mitis iter longae claravit limite flammae.
    287. [*](rere P: rara ω. )
    v.2.p.24
  287. qua data signa, sequor; dein curvo robore clausum
  288. dis pelagi ventisque et Cycladas Aegaeoni
  289. amplexo commendo patrem, nec fletibus umquam
  290. fit [*]() modus alternis, ni iam dimittat Eoo
  291. Lucifer astra polo. tunc demum litore rauco
  292. multa metu reputans et vix confisa Lyaeo
  293. dividor, ipsa gradu nitente, sed anxia retro
  294. pectora, nec requies, quin et surgentia caelo
  295. flamina et e cunctis prospectem collibus undas.
  296. exoritur pudibunda dies, caelumque retexens
  297. aversum Lemno iubar et declinia Titan
  298. opposita iuga nube refert, patuere furores
  299. nocturni, lucisque novae formidine cunctis,
  300. quamquam inter similes, subitus[*]() pudor; impia terrae
  301. infodiunt scelera aut festinis ignibus urunt.
  302. iam manus Eumenidum captasque refugerat arces
  303. exsaturata venus; licuit sentire, quid ausae,
  304. et turbare comas et lumina tingere fletu,
  305. insula dives agris opibusque armisque virisque,
  306. nota situ et Getico nuper ditata triumpho,
  307. non maris incursu, non hoste, nec aethere laevo
  308. perdidit una omnes orbata excisaque fundo [*]()
  309. indigenas: non arva viri, non aequora vertunt,
  310. conticuere domus, cruor altus et oblita crasso
  311. cuncta rubent tabo, magnaeque in moenibus urbis
  312. nos tantum et saevi spirant per culmina manes,
  313. ipsa quoque arcanis tecti in penetralibus alto
  314. molior igne pyram, sceptrum super armaque patris
  315. inicio et notas regum velamina vestes,
    316. [*](fit Pω: sit Gronovius. )[*](subitus Bentley: habitus Pω. )[*](fundo Bentley (from a MS.): mundo Pω. )
    v.2.p.26
  316. ac prope maesta rogum confusis ignibus adsto
  317. ense cruentato, fraudemque et inania busta
  318. plango metu, si forte premant, cassumque parenti
  319. omen et hac dubios leti precor ire timores,
  320. his mihi pro meritis, ut falsi criminis astu
  321. parta fides, regna [*]() et solio considere patris
  322. — supplicium! — datur, anne illis obsessa negarem?
  323. accessi, saepe ante deos testata fidemque
  324. immeritasque manus; subeo — pro dira potestas
  325. ! — exsangue imperium et maestam sine culmine Lemnon.
  326. iam magis atque magis vigiles dolor angere sensus,
  327. et gemitus clari, et paulatim invisa Polyxo,
  328. iam meminisse nefas, iam ponere manibus aras
  329. concessum et multum eineres iurare sepultos,
  330. sic ubi duetorem trepidae stabulique maritum,
  331. quem penes et saltus et adultae gloria gentis,
  332. Massylo frangi stupuere sub hoste iuvencae,
  333. it truncum sine honore pecus, regemque peremptum
  334. ipse ager, ipsi amnes et muta armenta queruntur.
  335. Ecce autem aerata dispellens aequora prora
  336. Pelias intacti late subit hospita ponti
  337. pinus; agunt Minyae, geminus fragor ardua canet
  338. per latera, abruptam eredas radicibus ire
  339. Ortygiam aut fractum pelago decurrere montem,
  340. ast ubi suspensis siluerunt aequora tonsis,
  341. mitior et senibus cygnis et pectine Phoebi
    342. [*](regna P: regno ω. )
    v.2.p.28
  342. vox media de puppe venit, maria ipsa carinae
  343. accedunt, post nosse datum est: Oeagrius illic
  344. acclinis malo mediis intersonat Orpheus
  345. remigiis tantosque iubet nescire labores.
  346. illis in Scythicum Borean iter oraque primi
  347. Cyaneis artata maris, nos Thracia visu
  348. bella ratae vario tecta incursare tumultu,
  349. densarum pecudum aut fugientum more volucrum,
  350. heu ubi nunc furiae? portus amplexaque litus
  351. moenia, qua longe pelago despectus aperto,
  352. seandimus et celsas turres; huc saxa sudesque
  353. armaque maesta virum atque infectos caedibus enses
  354. subvectant trepidae; quin et squalentia texta
  355. thoracum et voltu galeas intrare soluto
  356. non pudet; audaces rubuit mirata catervas
  357. Pallas, et averso risit Gradivus in Haemo.
  358. tunc primum ex animis praeceps amentia cessit,
  359. nec ratis illa salo, sed divum sera per aequor
  360. iustitia et poenae scelerum adventare videntur.
  361. iamque aberant terris, quantum Cortynia currunt
  362. spicula, caeruleo gravidam cum Iuppiter imbri
  363. ipsa super nubem ratis armamenta Pelasgae
  364. sistit agens; inde horror aquis, et raptus ab omni
  365. sole dies miscet tenebras, quis protinus unda
  366. concolor; obnixi lacerant cava nubila venti
  367. diripiuntque fretum, nigris redit umida tellus
  368. verticibus, totumque notis certantibus1 aequor
  369. pendet et arquato iamiam prope sidera dorso
  370. frangitur, incertae nec iam prior impetus alno,
    371. [*](certantibus P: portantibus ω, v. i. 293. )
    v.2.p.30
  371. sed labat exstantem rostris modo gurgite in imo,
  372. nune caelo Tritona ferens, nee robora prosunt
  373. semideum heroum, puppemque insana flagellat
  374. arbor et instabili procumbens pondere curvas
  375. raptat aquas, remique eadunt in peetus inanes.
  376. nos quoque per rupes murorumque aggere ab omni,
  377. dum labor ille viris fretaque indignantur et austros,
  378. desuper invalidis fluitantia tela lacertis —
  379. quid non ausa manus? — Telamona et Pelea eontra
  380. spargimus, et nostro petitur Tirynthius areu.
  381. illi — quippe simul bello pelagoque laborant —
  382. pars clipeis munire ratem, pars aequora fundo
  383. egerere; ast alii pugnant, sed inertia motu
  384. corpora, suspensaeque carent conamine vires,
  385. instamus iaetu telorum, et ferrea nimbis
  386. certat hiemps, vastaeque sudes fractique molares
  387. spieulaque et multa erinitum missile flamma
  388. nune pelago, nune puppe cadunt, dat operta fragorem
  389. pinus, et abiunetis regemunt tabulata cavernis,
  390. talis Hyperborea viridis nive verberat agros
  391. Iuppiter; obruitur eampis genus omne ferarum,
  392. deprensaeque cadunt volucres, et messis amaro
  393. strata gelu, fragor inde iugis, inde amnibus irae.
  394. ut vero elisit nubes Iove tortus ab alto
  395. ignis et ingentes patuere in fulmine nautae,
  396. deriguere animi, manibusque horrore remissis
  397. arma aliena eadunt, rediit in pectora sexus.
    398. v.2.p.32
  398. cernimus Aeacidas murisque immane minantem
  399. Ancaeum et longa pellentem cuspide rupes
  400. Iphiton; attonito manifestus in agmine supra est
  401. Amphitryoniades puppemque alternus utrimque
  402. ingravat et medias ardet descendere in undas,
  403. at levis et miserae nondum mihi notus Iason
  404. transtra per et remos impressaque terga virorum
  405. nunc magnum Oeniden, nunc ille hortatibus Idan
  406. et Talaum et cana rorantem aspargine ponti
  407. Tyndariden iterans gelidique in nube parentis
  408. vela laborantem[*]() Calain subnectere malo
  409. voce manuque rogat; quatiunt impulsibus illi
  410. nunc freta, nunc muros, sed nec spumantia cedunt
  411. aequora, et incussae redeunt a turribus hastae,
  412. ipse graves fluctus clavumque audire negantem
  413. lassat agens Tiphys palletque et plurima mutat
  414. imperia ac laevas dextrasque obtorquet in undas
  415. proram navifragis avidam concurrere saxis,
  416. donec ab extremae cuneo ratis Aesone natus
  417. Palladios oleae, Mopsi gestamina, ramos
  418. extulit et socium turba prohibente poposcit
  419. foedera; praecipites vocem involvere procellae,
  420. tunc modus armorum, pariterque exhausta quierunt
  421. flamina, confusoque dies respexit Olympo.
  422. quinquaginta illi, trabibus de more revinetis,
  423. eminus abrupto quatiunt nova litora saltu,
  424. magnorum decora alta patrum, iam fronte sereni
  425. noscendique habitu, postquam tumor [*]() iraque cessit
    426. [*](laborantem Pω: laboranti Bentley. )[*](tumor Bentley: timor Pω. )
    v.2.p.34
  426. vultibus, arcana sic fama erumpere porta
  427. caelicolas, si quando domos litusque rubentum
  428. Aethiopum et mensas amor est intrare [*]() minores;
  429. dant Fluvii Montesque locum, tum Terra superbit
  430. gressibus et paulum respirat caelifer Atlans.
  431. Hic et ab adserto nuper Marathone superbum
  432. Thesea et Ismarios, Aquilonia pignora, fratres,
  433. utraque quis rutila stridebant tempora pinna,
  434. cernimus, hic Phoebo non indignante priorem
  435. Admetum et durae similem nihil Orphea Thracae,
  436. tunc prolem Calydone satam generumque profundi
  437. Nereos. ambiguo visus errore lacessunt
  438. Oebalidae gemini; chlamys huic, chlamys ardet et illi,
  439. ambo hastile gerunt, umeros exsertus uterque,
  440. nudus uterque genas, simili coma fulgurat astro.
  441. audet iter magnique sequens vestigia mutat
  442. Herculis et tarda quamvis se mole ferentem
  443. vix cursu tener aequat Hylas Lernaeaque tollens
  444. arma sub ingenti gaudet sudare pharetra.
  445. Ergo iterum Venus et tacitis corda aspera flammis
  446. Lemniadum pertemptat Amor. tunc regia Iuno
  447. arma habitusque virum pulchraeque insignia gentis
  448. mentibus insinuat, certatimque ordine cunctae
  449. hospitibus patuere fores; tunc primus in aris
  450. ignis, et infandis venere oblivia curis;
  451. tunc epulae felixque sopor noctesque quietae,
    452. [*](intrare Pω: iterare Schrader, cf. Laclantius frequenter epulatur Jupiter frequenter eos revisunt. )
    v.2.p.36
  452. nec superum sine mente, reor, placuere fatentes.
  453. forsitan et nostrae fatum excusabile culpae
  454. noscere cura, duces, cineres furiasque meorum
  455. testor: ut externas non sponte aut crimine taedas
  456. attigerim — scit cura deum — etsi blandus Iason
  457. virginibus dare vincla novis: sua iura cruentum
  458. Phasin habent; alios, Colchi, generatis amores,
  459. iamque exuta gelu tepuerunt sidera longis
  460. solibus, et velox in terga revolvitur annus.
  461. iam nova progenies partusque in vota soluti,
  462. et non speratis clamatur Lemnos alumnis.
  463. nec non ipsa tamen thalami monimenta coacti
  464. enitor geminos, duroque sub hospite mater
  465. nomen avi renovo; nec quae fortuna relictis
  466. nosse datur, iam plena quater quinquennia pergunt,
  467. si modo fata sinunt aluitque rogata Lycaste.
  468. Detumuere animi-maris, et clementior Auster
  469. vela vocat: ratis ipsa moram portusque quietos
  470. odit et adversi [*]() tendit retinacula saxi.
  471. inde fugam Minyae, sociosque appellat Iason
  472. efferus, o utinam iam tunc mea litora rectis
  473. praetervectus aquis, cui non sua pignora cordi,
  474. non promissa fides; certe stat fama remotis
  475. gentibus: aequorei redierunt vellera Phrixi.
  476. ut stata lux pelago venturumque aethera sensit
  477. Tiphys et occidui rubuere cubilia Phoebi,
    478. [*](adversi P: adsueti ω: asserti D. )
    v.2.p.38
  478. heu iterum gemitus, iterumque novissima nox est.
  479. vix reserata dies, et iam rate celsus Iason
  480. ire iubet, primoque ferit dux verbere pontum.
  481. illos e seopulis et summo vertice montis
  482. spumea porreeti dirimentes terga profundi
  483. prosequimur visu, donec lassavit euntes
  484. lux oculos longumque polo contexere visa est
  485. aequor et extremi pressit freta margine caeli.
  486. Fama subit portus, vectum trans alta Thoanta
  487. fraterna regnare Chio, mihi erimina nulla,
  488. et vacuos arsisse rogos; fremit impia plebes,
  489. sontibus accensae stimulis facinusque reposeunt.
  490. quin etiam occultae vulgo increbrescere voces:
  491. ‘solane fida suis, nos autem in funera laetae 1?
  492. non deus haec latumque? quid imperat urbe nefanda?’
  493. talibus exanimis dictis — et triste propinquat
  494. supplicium, nec regna iuvant — vaga litora furtim
  495. incomitata sequor funestaque moenia linquo,
  496. qua fuga nota patris; sed non iterum obvius Euhan,
  497. nam me praedonum manus hue adpulsa tacentem [*]()
  498. abripit et vestras famulam transmittit in oras.’
  499. Talia Lernaeis iterat dum regibus exsul
  500. Lemnias et longa solatur damna querella,
  501. immemor absentis — sic di suasistis! — alumni,
  502. ille graves oeulos languentiaque ora comanti
    503. [*](laetae Pω: Garrod conj. nostra autem in funera laeta est? )[*](tacentem Pω: iacentem latentem edd.: lieentum Garrod. )
    v.2.p.40
  503. mergit humo, fessusque diu puerilibus actis
  504. labitur in somnos, prensa manus haeret in herba.
  505. Interea campis, nemoris sacer horror Achaei,
  506. terrigena exoritur serpens, tractuque soluto
  507. immanem sese vehit ac post terga relinquit,
  508. livida fax oculis, tumidi stat in ore veneni
  509. spuma virens, ter lingua vibrat, terna agmina adunci
  510. dentis, et auratac crudelis gloria fronti
  511. prominet. Inachii [*]() sanctum dixere Tonanti
  512. agricolae, cui cura loci et silvestribus aris
  513. pauper honos; nunc ille dei circumdare templa
  514. orbe vago labens, miserae nunc robora silvae
  515. atterit et vastas tenuat complexibus ornos;
  516. saepe super fluvios geminae iacet aggere ripae
  517. continuus, squamisque incisus adaestuat amnis,
  518. sed nunc, Ogygii iussis quando omnis anhelat
  519. terra dei trepidaeque latent in pulvere Nymphae,
  520. saevior anfractu laterum sinuosa retorquens
  521. terga solo siccique nocens furit igne veneni,
  522. stagna per arentesque lacus fontesque repressos
  523. volvitur et vacuis fluviorum in vallibus errat,
  524. incensusque siti [*]() liquidum nunc aera lambit
  525. ore supinato, nunc arva gementia radens
  526. pronus adhaeret humo, si quid viridantia sudent
  527. gramina; percussae calidis adflatibus herbae,
  528. qua tulit ora, cadunt, moriturque ad sibila campus:
  529. quantus ab Arctois discriminat aethera plaustris
  530. Anguis et usque Notos alienumque exit in orbem;
    531. [*](Inachii Mueller: Inachio Pω. )[*](incensusque siti Schrader: incertusque sui Pω. )
    v.2.p.42
  531. quantus et ille sacri spiris intorta movebat
  532. cornua Parnassi, donec tibi, Delie, fixus
  533. vexit harundineam centeno volnere silvam.
  534. Quis tibi, parve, deus tam magni pondera fati
  535. sorte dedit? tune hoc vix prima ad limina vitae
  536. hoste iaces? an ut inde sacer per saecula Grais
  537. gentibus et tanto dignus morerere sepulcro?
  538. occidis extremae destrictus verbere caudae
  539. ignaro serpente puer, fugit ilicet artus
  540. somnus, et in solam patuerunt lumina mortem.
  541. cum tamen attonito moriens vagitus in auras
  542. excidit et ruptis immutuit ore querellis,
  543. qualia non totas peragunt insomnia voces,
  544. audiit Hypsipyle, facilemque negantia cursum
  545. exanimis genua aegra rapit; iam certa malorum
  546. mentis ab augurio sparsoque per omnia visu
  547. lustrat humum quaerens et nota vocabula parvo
  548. nequiquam ingeminans: nusquam ille, et prata recentes
  549. amisere notas, viridi piger accubat hostis
  550. collectus gyro spatiosaque iugera complet,
  551. sic etiam obliqua cervicem expostus in alvo.
  552. horruit infelix visu longoque profundum
  553. incendit clamore nemus; nec territus ille,
  554. sed iacet; Argolicas ululatus flebilis aures
  555. impulit; extemplo monitu ducis advolat ardens
  556. Arcas eques causamque refert, tunc squamea demum
  557. torvus ad armorum radios fremitumque virorum
  558. colla movet: rapit ingenti conamine saxum,
    559. v.2.p.44
  559. quo discretus ager, vacuasque impellit in auras
  560. arduus Hippomedon, quo turbine bellica quondam
  561. librati saliunt portarum in claustra molares.
  562. cassa ducis virtus: iam mollia colla refusus
  563. in tergum serpens venientem evaserat [*]() ictum,
  564. dat sonitum tellus, nemorumque per avia densi
  565. dissultant nexus.at non mea vulnera clamat
  566. et trabe fraxinea Capaneus subit obvius ‘umquam
  567. effugies, seu tu pavidi ferus incola luci,
  568. sive deis, utinamque deis, concessa voluptas,
  569. non, si consertum super haec mihi membra Giganta
  570. subveheres.’ volat hasta tremens et hiantia monstri
  571. ora subit linguaeque secat fera vinela trisulcae,
  572. perque iubas stantes capitisque insigne corusci
  573. emicat, et nigri sanie perfusa cerebri
  574. Agitur alta [*]() solo. longus vix tota peregit [*]()
  575. membra dolor, rapido celer ille volumine telum
  576. circuit avulsumque ferens in opaca refugit
  577. templa dei; hic magno tellurem pondere mensus
  578. implorantem animam dominis adsibilat aris.
  579. illum et cognatae stagna indignantia Lernae,
  580. floribus et vernis adsuetae spargere Nymphae,
  581. et Nemees reptatus ager, lucosque per omnis
  582. silvicolae fracta gemuistis harundine, Fauni,
  583. ipse etiam e summa iam tela poposcerat aethra
  584. Iuppiter, et dudum nimbique hiemesque coibant,
    585. [*](evaserat Barth (from a MS.), Buehrens: exhauserat Pω. )[*](alta ω: hasta P: aeta Heinsius. )[*](peregit Pω: peredit Lachmann. )
    v.2.p.46
  585. ni minor ira deo gravioraque tela mereri
  586. servatus Capaneus; moti tamen aura cucurrit
  587. fulminis et summas libavit vertice cristas.
  588. Iamque pererratis infelix Lemnia campis,
  589. liber ut angue locus, modico super aggere longe
  590. pallida sanguineis infectas roribus herbas
  591. prospicit, huc magno cursum rapit effera luctu
  592. agnoscitque nefas, terraeque inlisa nocenti
  593. fulminis in morem non verba in funere primo,
  594. non lacrimas habet: ingeminat misera oscula tantum
  595. incumbens animaeque fugam per membra tepentem
  596. quaerit hians, non ora loco, non pectora restant,
  597. rapta cutis, tenuia ossa patent nexusque madentes
  598. sanguinis imbre novi, totumque in vulnere corpus,
  599. ac velut aligerae sedem fetusque parentis
  600. cum piger umbrosa populatus in ilice serpens,
  601. illa redit querulaeque domus mirata quietem
  602. iam stupet [*]() impendens advectosque horrida maesto
  603. excutit ore cibos, cum solus in arbore paret
  604. sanguis et errantes per capta cubilia plumae.
  605. Ut laceros artus gremio miseranda recepit
  606. intexitque comis, tandem laxata dolori [*]()
  607. vox invenit iter, gemitusque in verba soluti:
  608. ‘o mihi desertae natorum dulcis imago,
  609. Archemore, o rerum et patriae solamen ademptae
  610. servitiique decus, qui te, mea gaudia, sontes
  611. exstinxere dei, modo quem digressa reliqui
  612. lascivum et prono vexantem gramina cursu?
  613. heu ubi siderei vultus? ubi verba ligatis
    614. [*](iam stupet P: stat super ω. )[*](dolori Bentley, Heinsius: dolore Pω. )
    v.2.p.48
  614. imperfecta sonis risusque et murmura soli
  615. intellecta mihi? quotiens tibi Lemnon et Argo [*]()
  616. sueta loqui et longa somnum suadere querella!
  617. sic equidem luctus solabar et ubera parvo
  618. iam materna dabam, cui nunc venit inritus orbae
  619. lactis et infelix in vulnera liquitur imber.
  620. nosco deos: o dura mei praesagia somni
  621. nocturnique metus, et numquam impune per umbras
  622. attonitae mihi visa venus! quos arguo divos?
  623. ipsa ego te — quid enim timeam moritura fateri? —
  624. exposui fatis, quae mentem insania traxit?
  625. tantane me tantae tenuere oblivia curae?
  626. dum patrios casus famaeque exorsa retracto
  627. ambitiosa meae — pietas haec magna fidesque
  628. ! — cxsolvi tibi, Lemne, nefas; ubi letifer anguis,
  629. ferte, duces, meriti si qua est mihi gratia duri,
  630. si quis honos dictis, aut vos exstinguite ferro,
  631. ne tristes dominos orbamque inimica revisam
  632. Eurydicen, quamquam haud illi mea cura dolendo
  633. cesserit, hocne ferens onus inlaetabile matris
  634. transfundam gremio? quae me prius ima sub umbras
  635. mergat humus?’ simul haec terraque et sanguine voltum
  636. sordida magnorum circa vestigia regum
  637. vertitur, et tacite maerentibus imputat undas.
  638. Et iam sacrifici subitus per tecta Lycurgi
  639. nuntius implerat lacrimis ipsumque domumque,
  640. ipsum adventantem Persei vertice sancto
    641. [*](Argo Gronovius: Argos Pω. )
    v.2.p.50
  641. montis, ubi averso dederat prosecta Tonanti,
  642. et caput iratis rediens quassabat ab extis,
  643. hic sese Argolicis immunem servat ab armis
  644. haud animi vacuus, sed templa araeque tenebant,
  645. necdum etiam responsa deum monitusque vetusti
  646. exciderant voxque ex adytis accepta profundis:
  647. prima, Lycurge, dabis Dircaeo funera bello.
  648. id cavet, et maestus vicini pulvere Martis
  649. angitur ad lituos periturisque invidet armis.
  650. Ecce — fides superum! — laceras comitata Thoantis
  651. advehit exsequias, contra subit obvia mater,
  652. femineos coetus plangentiaque agmina ducens,
  653. at non magnanimo pietas ignava Lycurgo:
  654. fortior ille malis, lacrimasque insana resorbet
  655. ira patris, longo rapit arva morantia passu
  656. vociferans: ‘illa autem ubinam, cui parva cruoris
  657. laetave damna mei? vivitne? impellite raptam,
  658. ferte citi comites; faxo omnis fabula Lemni
  659. et pater et tumidae generis mendacia sacri
  660. exciderint.’ ibat letumque inferre parabat
  661. ense furens rapto; venienti Oeneius heros
  662. impiger obiecta proturbat pectora parma,
  663. ac simul infrendens: ‘siste hunc, vesanc, furorem,
  664. quisquis es!’ et pariter Capaneus acerque reducto
  665. adfuit Hippomedon rectoque Erymanthius ense,
  666. ac iuvenem multo praestringunt lumine; at inde
    667. v.2.p.52
  667. agrestum pro rege manus, quos inter Adrastus
  668. mitius et sociae veritus commercia vittae [*]()
  669. Amphiaraus ait: ‘ne, quaeso! absistite ferro,
  670. unus avum sanguis, neve indulgete furori,
  671. tuque prior.’ sed non sedato pectore Tydeus
  672. subicit: ‘anne ducem servatricemque cohortis
  673. Inachiac ingratis coram tot milibus ausus [*]()
  674. mactare in tumulos — quanti pro funeris ultor! —
  675. cui regnum genitorque Thoas et lucidus Euhan
  676. stirpis avus? timidone parum, quod gentibus actis
  677. undique in arma tuis inter rapida agmina pacem
  678. solus habes? habeasque, et te victoria Graium
  679. inveniat tumulis etiamnum haec fata gementem,’
  680. Dixerat, et tandem cunctante modestior ira
  681. ille refert: ‘equidem non vos ad moenia Thebes
  682. rebar, at [*]() hostiles huc advenisse catervas,
  683. pergite in exscidium, socii si tanta voluptas
  684. sanguinis, imbuite arma domi, atque haec inrita dudum
  685. templa Iovis — quid enim haud licitum? — ferat impius ignis,
  686. si vilem, tanti premerent cum pectora luctus,
  687. in famulam ius esse ratus dominoque ducique,
  688. sed videt haec, videt ille deum regnator, et ausis
  689. sera quidem, manet ira tamen.’ sic fatus, et arces
  690. respicit, atque illic alio certamine belli
  691. tecta fremunt; volucres equitum praeverterat alas
    692. [*](vittae BQ2: vitae PDNQ. )[*](ausus P: audes ω: ausis Kohbmann. )[*](at Barth: et Pω. )
    v.2.p.54
  692. Fama recens, geminos alis amplexa [*]() tumultus:
  693. illi ad fata rapi atque illi iam occumbere leto,
  694. sic meritam Hypsipylen iterant, creduntque, nec irae
  695. fit mora, iamque faces et tela penatibus instant,
  696. vertere regna fremunt raptumque auferre Lycurgum
  697. cum Iove cumque aris; resonant ululatibus aedes
  698. femineis, versusque dolor dat terga timori,
  699. Alipedum curru sed enim sublimis Adrastus
  700. secum ante ora virum fremibunda Thoantida portans
  701. it medius turmis, et parcite, parcite! clamat,
  702. ‘nil actum saeve, meritus nec tale Lyeurgus
  703. excidium, gratique inventrix fluminis ecce 2!’
  704. sic ubi diversis maria evertere procellis
  705. hinc Boreas Furiisque, illinc niger imbribus Auster,
  706. pulsa dies regnantque hiemes, venit aequoris alti
  707. rex sublimis equis, geminusque ad spumea Triton
  708. frena natalis late pelago dat signa cadenti,
  709. et iam plana Thetis, montesque et litora crescunt.
  710. Quis superum tanto solatus funera voto
  711. pensavit lacrimas inopinaque gaudia maestae
  712. rettulit Hypsipylae? tu gentis conditor, Euhan,
  713. qui geminos iuvenes Lemni de litore vectos
  714. intuleras Nemeac mirandaque fata parabas.
  715. causa viae genetrix, nec inhospita tecta Lycurgi
  716. praebuerant aditus, et protinus ille tyranno
  717. nuntius exstinctae miserando vulnere prolis.
    718. [*](alis amplexa Pω: agilis complexa Lachmann: aulis Garrod, who brackets volucres recens as a parenthesis. Certainly the repetition of alas alis is odd, but a characteristic of Statius. )[*](ecce Pω: haec est Phillimore. )
    v.2.p.56
  718. ergo adsunt comites — pro fors et caeca futuri
  719. mens hominum! — regique favent; sed Lemnos ad aures
  720. ut primum dictusque Thoas, per tela manusque
  721. inruerant, matremque avidis complexibus ambo
  722. diripiunt flentes alternaque pectora mutant.
  723. illa velut rupes immoto saxea visu
  724. haeret et expertis non audet credere divis.
  725. ut vero et vultus et signa Argoa relictis
  726. ensibus atque umeris amborum intextus Iason,
  727. cesserunt luctus, turbataque munere tanto
  728. conruit, atque alio maduerunt lumina fletu.
  729. addita signa polo, laetoque ululante tumultu
  730. tergaque et aera dei motas crepuere per auras.
  731. Tunc pius Oeclides, ut prima silentia volgi
  732. mollior ira dedit placidasque accessus ad aures:
  733. ‘audite, o ductor Nemeae lectique potentes
  734. Inachidae, quae certus agi manifestat Apollo.
  735. iste quidem Argolicis haud olim indebitus armis
  736. luctus adest, recto descendunt limite Parcae:
  737. et sitis interitu fluviorum et letifer anguis,
  738. et puer, heu nostri signatus nomine fati,
  739. Archemorus, cuncta haec superum demissa suprema
  740. mente fluunt, differte animos festinaque tela
  741. ponite; mansuris donandus honoribus infans,
  742. et meruit; det pulchra suis libamina virtus
  743. manibus, atque utinam plures innectere pergas,
    744. v.2.p.58
  744. Phoebe, moras, semperque novis bellare vetemur
  745. casibus, et semper Thebe funesta recedas!
  746. at vos magnorum transgressi fata parentum
  747. felices, longum quibus hinc per saecula nomen,
  748. dum Lernaea palus et dum pater Inachus ibit,
  749. dum Nemea tremulas campis iaculabitur umbras,
  750. ne fletu violate sacrum, ne plangite divos:
  751. nam deus iste, deus, Pyliae nec fata senectae
  752. maluerit, Phrygiis aut degere longius annis.’
  753. fmierat, caeloque cavam nox induit umbram.
    v.2.p.60
  1. Nuntia multivago Danaas perlabitur urbes
  2. Fama gradu, sancire novo sollemnia busto
  3. Inachidas ludumque super, quo Martia bellis
  4. praesudare paret seseque accendere virtus.
  5. Graium ex more decus: primus Pisaea per arva
  6. hunc pius Alcides Pelopi certavit honorem
  7. pulvereumque fera crinem detersit oliva:
  8. proxima vipereo celebratur[*]() libera nexu
  9. Phocis, Apollineae bellum puerile pharetrae;
  10. mox circum tristes servata Palaemonis aras
  11. nigra superstitio, quotiens animosa resumit
  12. Leucothea gemitus et amica ad litora festa
  13. tempestate venit: planctu conclamat uterque
  14. Isthmos. Echioniae responsant flebile Thebae,
  15. et nunc eximii regum, quibus Argos alumnis
  16. conexum caelo, quorumque ingentia tellus
  17. Aonis et Tyriae suspirant nomina matres,
  18. concurrunt nudasque movent in proelia vires:
  19. ceu primum ausurae trans alta ignota biremes,
  20. seu Tyrrhenam hiemem, seu stagna Aegaea lacessant,
  21. tranquillo prius arma lacu clavumque levesque
  22. explorant remos atque ipsa pericula discunt;
    23. [*](celebratur P: celebravit ω. )
    v.2.p.62
  23. at cum experta cohors, tune pontum inrumpere fretae
  24. longius ereptasque oculis non quaerere terras.
  25. Clara laboriferos caelo Tithonia currus
  26. extulerat vigilesque deae pallentis habenas
  27. et Nox et cornu fugiebat Somnus inani;
  28. iam plangore viae, gemitu iam regia mugit
  29. flebilis, acceptos longe nemora avia frangunt
  30. multiplicantque sonos, sedet ipse exutus honoro
  31. vittarum nexu genitor squalentiaque ora
  32. sparsus et incultam ferali pulvere barbam,
  33. asperior contra planctusque egressa viriles
  34. exemplo famulas premit hortaturque volentes
  35. orba parens, lacerasque super prorumpere [*]() nati
  36. relliquias ardet totiensque avolsa refertur,
  37. arcet et ipse pater, mox ut maerentia dignis
  38. vultibus Inachii penetrarunt limina reges,
  39. ceu nova tunc clades et primo saueius infans
  40. vulnere letalisve inrumperet atria serpens,
  41. sic alium ex alio quamquam lassata fragorem
  42. pectora congeminant, integratoque resultant
  43. accensae clamore fores; sensere Pelasgi
  44. invidiam et lacrimis excusant crimen obortis.
  45. Ipse, datum quotiens intereisoque tumultu
  46. conticuit stupefacta domus, solatur Adrastus
  47. adloquiis genitorem ultro, nune fata recensens
  48. resque hominum duras et inexorabile pensum,
  49. nune aliam prolem mansuraque numine dextro
  50. pignora, nondum orsis modus, et lamenta redibant.
    51. [*](prorumpere P: procumbere ω. )
    v.2.p.64
  51. ille quoque adfatus non mollius audit amicos,
  52. quam trucis Ionii rabies clamantia ponto
  53. vota virum aut tenues curant vaga fulmina nimbos.
  54. Tristibus interea ramis teneraque cupresso
  55. damnatus flammae torus et puerile feretrum
  56. texitur: ima virent agresti stramina cultu;
  57. proxima gramineis operosior area sertis,
  58. et picturatus morituris floribus agger;
  59. tertius adsurgens Arabum strue tollitur ordo
  60. Eoas complexus opes incanaque glebis
  61. tura et ab antiquo durantia cinnama Belo.
  62. summa crepant auro, Tyrioque attollitur ostro
  63. molle supercilium, teretes hoc undique gemmae
  64. inradiant, medio Linus intertextus acantho
  65. letiferique canes: opus admirabile semper
  66. oderat atque oculos flectebat ab omine mater,
  67. arma etiam et veterum exuvias circumdat avorum
  68. gloria mixta malis adflictaeque ambitus aulae,
  69. ceu grande exsequiis onus atque immensa ferantur
  70. membra rogo, sed cassa tamen sterilisque dolentes
  71. fama iuvat, parvique augescunt funere manes,
  72. inde ingens lacrimis honor et miseranda voluptas,
  73. muneraque in cineres annis graviora feruntur —
  74. namque illi et pharetras brevioraque tela dicarat
  75. festinus voti pater insontesque sagittas;
  76. iam tunc et nota stabuli de gente probatos
  77. in nomen pascebat equos — cinctusque sonantes
    78. v.2.p.66
  78. armaque maiores exspectatura lacertos.
  79. spes avidae! quas non in nomen credula vestes
  80. urgebat studio cultusque insignia regni
  81. purpureos sceptrumque minus? cuncta ignibus atris
  82. damnat atrox suaque ipse parens gestamina ferri,
  83. si damnis rabidum queat exsaturare dolorem. [*]()
  84. Parte alia gnari monitis exercitus instat
  85. auguris aeriam truncis nemorumque ruina,
  86. montis opus, [*]() cumulare pyram, quae crimina caesi
  87. anguis et infausti cremet atra piacula belli,
  88. his labor accisam Nemeen umbrosaque tempe
  89. praecipitare solo lucosque ostendere Phoebo,
  90. sternitur extemplo veteres incaedua ferro
  91. silva comas, largae qua non opulentior umbrae
  92. Argolicos inter saltusque educta Lycaeos
  93. extulerat super astra caput: stat sacra senectae
  94. numine, nec solos hominum transgressa veterno
  95. fertur avos, Nymphas etiam mutasse superstes
  96. Faunorumque greges, aderat miserabile luco
  97. exscidium: fugere ferae, nidosque tepentes
  98. absiliunt — metus urget — aves; cadit ardua fagus,
  99. Chaoniumque nemus brumaeque inlaesa cupressus,
  100. procumbunt piceae, flammis alimenta supremis,
  101. ornique iliceaeque trabes metuendaque suco
  102. taxus et infandos belli potura cruores
    103. [*](Lines 79-83 are missing in PBL (added in margin of B), bid are found in DKNS. They are usually bracketed by edd. as spurious.)[*]( opus Weber: onus Pω. )
    v.2.p.68
  103. fraxinus atque situ non expugnabile robur.
  104. hinc audax abies et odoro vulnere pinus
  105. scinditur, adclinant intonsa cacumina terrae
  106. alnus amica fretis nec inhospita vitibus ulmus.
  107. dat gemitum tellus: non sic eversa feruntur
  108. Ismara, cum fracto Boreas caput extulit antro,
  109. non grassante noto citius nocturna peregit
  110. flamma nemus; linquunt flentes dilecta locorum
  111. otia cana Pales Silvanusque arbiter umbrae
  112. semideumque pecus, migrantibus adgemit illis
  113. silva, nec amplexae dimittunt robora Nymphae.
  114. ut cum possessas avidis victoribus arces
  115. dux raptare dedit, vix signa audita, nec urbem
  116. invenias; ducunt sternuntque abiguntque feruntque
  117. immodici, minor ille fragor, quo bella gerebant.
  118. Iamque pari cumulo geminas hanc tristibus umbris,
  119. ast illam superis aequus labor auxerat aras,
  120. cum signum luctus cornu grave mugit adunco
  121. tibia, cui teneros suetum producere[*]() manes
  122. lege Phrygum maesta. Pelopem monstrasse ferebant
  123. exsequiale sacrum carmenque minoribus umbris
  124. utile, quo geminis Niobe consumpta pharetris
  125. squalida bissenas Sipylon deduxerat urnas.
  126. Portant inferias arsuraque fercula primi
  127. Graiorum, titulisque pios testantur honores
  128. gentis quisque suae; longo post tempore surgit
  129. colla super iuvenum — numero dux legerat omni —
    130. [*](Servius on Aen. v. 138 quotes solitum deducere. h i.e., because it "dares" the deep, when turned into ships. c Italian rustic deities. )
    v.2.p.70
  130. ipse fero clamore torus, cinxere Lycurgum
  131. Leni a ei proceres, genetricem mollior ambit
  132. turba, nec Hypsipyle raro subit agmine; valiant
  133. Inachidae memores, sustentant livida nati
  134. bracchia et inventae concedunt plangere matri.
  135. Illic infaustos ut primum egressa penates
  136. Eurydice, nudo vocem de pectore rumpit
  137. planctuque et longis praefata ululatibus infit:
  138. ‘non hoc Argolidum coetu circumdata matrum
  139. speravi te, nate, sequi, nec talia demens
  140. fingebam votis annorum elementa tuorum,
  141. nil saevum reputans; etenim his in finibus aevi
  142. unde ego bella tibi Thebasque ignara timerem?
  143. cui superum nostro committere sanguine pugnas
  144. dulce? quis hoc armis vovit scelus? at tua nondum,
  145. Cadme, domus, nullus Tyrio grege plangitur infans,
  146. primitias egomet lacrimarum et caedis acerbae
  147. ante tubas ferrumque tuli, dum deside cura
  148. credo sinus fidos altricis et ubera mando,
  149. quidni ego? narrabat servatum fraude parentem
  150. insontesque manus, en! quam ferale putemus
  151. abiurasse sacrum et Lemni gentilibus unam
  152. inmunem furiis, haec illa — et creditis ausae [*]()! —
  153. haec pietate potens solis abiecit in arvis
  154. non regem dominumve, alienos impia partus,
  155. hoc tantum, silvaeque infamis tramite liquit,
  156. quem non anguis atrox — quid enim hac opus, ei mihi, leti
  157. mole fuit? — tantum caeli violentior aura
    158. [*](haec illa et ausae Pω: illa est ausa L, ausae (with ausa est written over) Q, various conj. by edd., but the reading of MSS. seems satisfactory. )
    v.2.p.72
  158. impulsaeque noto frondes eassusque valeret
  159. exanimare timor, nec vos incessere luctu
  160. orba aveo, [*]() fixum matri immotumque manebat
  161. hac altrice nefas; atquin et blandus ad illam,
  162. nate, magis, solam nosse atque audire vocantem,
  163. ignarusque mei: nulla ex te gaudia matri,
  164. illa tuos questus lacrimososque impia risus
  165. audiit et vocis decerpsit murmura primae.
  166. illa tibi genetrix semper, dum vita manebat,
  167. nune ego. sed miserae mihi nec punire potestas
  168. sic meritam! quid dona, duces, quid inania fertis
  169. iusta rogis? illam — nil poscunt amplius umbrae, —
  170. illam, oro, cineri simul excisaeque parenti
  171. reddite, quaeso, duces, per ego haec primordia belli,
  172. cui peperi; sic aequa gemant mihi funera matres
  173. Oxygiae.’ sternit crines iteratque precando:
  174. ‘reddite, nec vero crudelem avidamque vocate
  175. sanguinis: oceumbam pariter, dum vulnere iusto
  176. exsaturata oculos, unum impellamur in ignem.’
  177. talia vociferans alia de parte gementem
  178. Hypsipylen — neque enim illa comas nec pectora servat —
  179. agnovit longe, et socium indignata dolorem:
  180. ‘hoc saltem, o proceres, tuque o, cui pignora nostri
  181. proturbata tori, prohibete, auferte supremis
  182. invisam exsequiis. quid se funesta parenti
  183. miscet et in nostris spectatur et ipsa ruinis?’
    184. [*]()[*](aveo Mueller: habeo P (with h erased); habeo ω, which Klotz would defend by parallel of Varro, R. R. i. 1. 2, ut id mihi habeam curare roges.)[*](There is some confusion in the msh. here; the reading in the text is that of P, except that P omits auferte (l 181) and reads invitam (l. 182). The other MSS. read pignore nostro partus honos prohibete nefas auferte (nefas om. in QN), cf. ii. 172, xii. 84. Also, l. 182 quid ω: quia P. funesta ω: fecisse P. L. 183 omits et. After l. 183 come two lines but only in DQNS (ait atque D, dixitque also in B. marg.)
  184. cui luget complexa suos? dixitque repente
  185. concidit, abruptisque obmutuit ore querelis.
    186. v.2.p.74
  186. sic ait abruptisque immutuit ore querellis:
  187. non secus ac primo fraudatum lacte iuvencum,
  188. cui trepidae vires et solus ab ubere sanguis,
  189. seu fera seu duras avexit pastor ad aras;
  190. nunc vallem spoliata parens, nunc flumina questu,
  191. nunc armenta movet vacuosque interrogat agros;
  192. tunc piget ire domum, maestoque novissima campo
  193. exit et oppositas impasta avertitur herbas.
  194. At genitor sceptrique decus cultusque Tonantis
  195. inicit ipse rogis, tergoque et pectore fusam
  196. caesariem ferro minuit sectisque iacentis
  197. obnubit tenuia ora comis, ac talia fletu
  198. verba pio miscens: ‘alio tibi, perfide, pacto,
  199. Iuppiter, hunc crinem voti reus ante dicaram,
  200. si pariter virides nati libare dedisses
  201. ad tua templa genas, sed non ratus ore sacerdos,
  202. damnataeque preces: ferat haec, quae dignior, umbra.’
  203. iam face subiecta primis in frondibus ignis
  204. exclamat, [*]() labor insanos arcere parentes.
  205. Stant iussi Danaum atque obtentis eminus armis
  206. prospectu visus interclusere nefasto.
  207. ditantur flammae; non umquam opulentior illic
  208. ante cinis: crepitant gemmae, atque immane liquescit
  209. argentum, et pictis exsudat vestibus aurum;
    210. [*](exclamat Pω: exclamant Baehrens, i.e. parentes.)
    v.2.p.76
  210. nec non Assyriis pinguescunt robora sucis,
  211. pallentique croco strident ardentia [*]() mella,
  212. spumantesque mero paterae verguntur et atri
  213. sanguinis et rapti gratissima cymbia lactis,
  214. tunc septem numero turmas — centenus ubique
  215. surgit eques — versis ducunt insignibus ipsi
  216. Graiugenae reges, lustrantque ex more sinistro
  217. orbe rogum et stantes inclinant pulvere flammas,
  218. ter curvos egere sinus, inlisaque telis
  219. tela sonant, quater horrendum pepulere fragorem
  220. arma, quater mollem famularum bracchia planctum,
  221. semianimas alter pecudes spumantiaque ignis
  222. accipit armenta; hic luctus abolere noviqvie
  223. funeris auspicium vates, quamquam omina sentit
  224. vera, iubet: dextri gyro et vibrantibus hastis
  225. hac redeunt, raptumque suis libamen ab armis
  226. quisque iacit, seu frena libet seu cingula flammis
  227. mergere seu iaculum summae seu cassidis umbram,
  228. multa gemunt extra raucis concentibus agri,
  229. et lituis aures circum pulsantur acutis.
  230. ferretur clamore nemus: sic Martia vellunt
  231. signa tubae, nondum ira calet, nec sanguine ferrum
  232. inrubuit, primus bellorum comitur ille
  233. vultus, honoris opus 2: stat adhuc incertus in alta
  234. nube, quibus sese Mavors indulgeat armis. [*]()
    235. [*]( ardentia Pω: armentia Ni, tymetia N marg., whence Garrod conj. hymetia (with ard written over) as reading of archetype.)[*]( honoris opus B3Q: horrisono K (not scanning).)[*]( Lines 227-233 are only found in Q, the margin of B by a late hand, and K, and are probably spurious.)
    v.2.p.78
  235. Finis erat, lassusque putres iam Mulciber ibat
  236. in cineres; instant flammis multoque soporant
  237. imbre rogum, posito donec cum sole labores
  238. exhausti; seris vix cessit cura tenebris,
  239. roscida iam novies caelo dimiserat astra
  240. Lucifer et totidem Lunae pracvenerat ignes
  241. mutato nocturnus equo, nec conscia fallit
  242. sidera et alterno deprenditur unus in ortu;
  243. mirum, opus adcelerasse manus1: stat saxea moles,
  244. templum ingens cineri, rerumque effictus in illa
  245. ordo docet casus: fessis hic flumina monstrat
  246. Hypsipyle Danais, hic reptat flebilis infans,
  247. hic iacet, extremum tumuli circum asperat orbem
  248. squameus; exspectes morientis ab ore cruenta
  249. sibila, marmorea sic volvitur anguis in hasta.
  250. Iamque avidum pugnas visendi vulgus inermes
  251. fama vocat; cunctis arvis ac moenibus adsunt
  252. exciti; illi etiam, quis belli incognitus horror,
  253. quos effeta domi, quos prima reliquerat aetas,
  254. conveniunt: non aut Ephyraeo in litore tanta
  255. umquam aut Oenomai fremuerunt agmina circo.
  256. Collibus incurvis viridique obsessa corona
  257. vallis in amplexu nemorum sedet; hispida circum
  258. stant iuga, et obiectus geminis umbonibus agger
  259. campum exire vetat, longo quem tramite planum
  260. gramineae frontes [*]() sinuataque caespite vivo
  261. mollia non subitis augent fastigia clivis.
    262. [*](adcelerasse manus Pω: adcelerante manu D.)[*](frontes P: frondes ω.)
    v.2.p.80
  262. illic conferti, iam sole rubentibus arvis,
  263. bellatrix sedere cohors; ibi corpore mixto
  264. metiri numerum vultusque habitusque suorum
  265. dulce viris, tantique iuvat fiducia belli.
  266. centum ibi nigrantes, armenti robora, tauros
  267. lenta mole trahunt; idem numerusque colorque
  268. matribus et nondum lunatis fronte iuvencis.
  269. Exin magnanimum series antiqua parentum
  270. invenitur, miris in vultum animata figuris.
  271. primus anhelantem duro Tirynthius angens
  272. pectoris attritu sua frangit in ossa leonem,
  273. haud illum impavidi, quamvis et in aere suumque
  274. Inachidae videre decus, pater ordine iuncto
  275. laevus harundinae recubans super aggere ripae
  276. cernitur emissaeque indulgens Inachus urnae.
  277. Io post tergum, iam prona dolorque parentis,
  278. spectat inocciduis stellatum visibus Argum.
  279. ast illam melior Phariis erexerat arvis
  280. Iuppiter atque hospes iam tunc Aurora colebat.
  281. Tantalus inde parens, non qui fallentibus undis
  282. imminet aut refugae sterilem rapit aera silvae,
  283. sed pius et magni vehitur conviva Tonantis.
  284. parte alia victor curru Neptunia tendit
  285. lora Pelops, prensatque rotas auriga natantes
  286. Myrtilos et volucri iam iamque relinquitur axe.
  287. et gravis Acrisius speciesque horrenda Coroebi
  288. et Danae culpata sinus, et in amne reperto
    289. v.2.p.82
  289. tristis Amymone, parvoque Alcmena superbit
  290. Hercule, tergemina crinem circumdata luna.
  291. iungunt discordes inimica in foedera dextras
  292. Belidae fratres; sed vultu mitior adstat
  293. Aegyptus, Danai manifestum adgnoscere ficto
  294. ore notas pacisque malae noctisque futurae,
  295. mille dehinc species, tandem satiata voluptas
  296. praestantesque viros vocat ad sua praemia virtus.
  297. Primus sudor equis, dic inclyta, Phoebe, regentum
  298. nomina, dic ipsos; neque enim generosior umquam
  299. alipedum conlata acies, ceu praepete cursu
  300. confligant densae volucres aut litore in uno
  301. Aeolus insanis statuat certamina ventis.
  302. Ducitur ante omnis rutilae manifestus Arion
  303. igne iubae. Neptunus equo, si certa priorum
  304. fama, pater; primus teneri[*]() laesisse lupatis
  305. ora et litoreo domitasse in pulvere fertur,
  306. verberibus parcens; etenim insatiatus eundi
  307. ardor et hiberno par inconstantia ponto.
  308. saepe per Ionium Libycumque natantibus ire
  309. interiunctus equis omnesque adsuerat in oras
  310. caeruleum deferre patrem; stupuere relicta
  311. Nubila, certantes Eurique Notique sequuntur.
  312. nec minor in terris bella Eurysthea gerentem
  313. Amphitryoniaden alto per gramina sulco
  314. duxerat, illi etiam ferus indocilisque teneri,
  315. mox divum dono regis dignatus Adrasti
  316. imperia et multum mediis mansueverat annis.
  317. tunc rector genero Polynici indulget agendum
    318. [*](teneri Garrod: teneris Pω.)
    v.2.p.84
  318. multa monens, ubi fervor equo, qua suetus ab arte
  319. mulceri, ne saeva manus, ne liber habenis
  320. impetus, ‘urge alios" inquit "stimulisque minisque;
  321. ille ibit, minus ipse voles.’ sic ignea lora
  322. cum daret et rapido Sol natum imponeret axi,
  323. gaudentem lacrimans astra insidiosa docebat
  324. nolentesque teri zonas mediamque polorum
  325. temperiem: pius ille quidem et formidine cauta,
  326. sed iuvenem durae prohibebant discere Parcae.
  327. Oebalios sublimis agit, spes proxima palmae,
  328. Amphiaraus equos; tua furto lapsa propago,
  329. Cyllare, dum Scythici diversus ad ostia Ponti
  330. Castor Amyclaeas remo permutat habenas.
  331. ipse habitu niveus, nivei dant colla iugales,
  332. concolor est albis et cassis et infula cristis,
  333. quin et Thessalicis felix Admetus ab oris
  334. vix steriles compescit equas; Centaurica dicunt
  335. semina (credo, adeo sexum indignantur, et omnis
  336. in vires adducta venus); noctemque diemque
  337. adsimulant, maculis internigrantibus albae:
  338. tantus uterque color, credi nec degener illo
  339. de grege, Castaliae stupuit qui sibila cannae
  340. laetus et audito contempsit Apolline pasci.
  341. ecce et Iasonidae iuvenes, nova gloria matris
  342. Hypsipyles, subiere iugo, quo vectus uterque,
  343. nomen avo gentile Thoas atque omine dictus
  344. Euneos Argoo. geminis eadem omnia: vultus,
    345. v.2.p.86
  345. currus, equi, vestes, par et concordia votis,
  346. vincere vel solo cupiunt a fratcre relinqui.
  347. it Chromis Hippodamusque, alter satus Hercule magno,
  348. alter ab Oenomao: dubites, uter effera presset
  349. frena magis. Getici pecus hic Diomedis, at ille
  350. Pisaei iuga patris habet, crudelibus ambo
  351. exuviis diroque imbuti sanguine currus.
  352. metarum instar erant [*]() hinc nudo robore quercus,
  353. olim omnis exuta comas, hinc saxeus umbo,
  354. arbiter agricolis; finem iacet inter utrumque,
  355. quale quater iaculo spatium, ter harundine vincas.
  356. Interea cantu Musarum nobile muleens
  357. concilium citharaeque manus insertus Apollo
  358. Parnassi summo spectabat ab aethere terras;
  359. orsa deum — nam saepe Iovem Phlegramque suique
  360. anguis opus fratrumque pius cantarat honores —
  361. tunc aperit, quis fulmen agat, quis sidera ducat
  362. spiritus, unde animi fluviis, quae pabula ventis,
  363. quo fonte immensum vivat [*]() mare, quae via solis
  364. praecipitet noctem, quae porrigat, imane tellus
  365. an media et rursus mundo succincta latenti.
  366. finis erat, differt avidas audire sorores,
  367. dumque chelyn lauro textumque inlustre coronae
  368. subligat et picto discingit pectora limbo,
  369. haud procul Herculeam Nemcen clamore reductus
  370. aspicit atque illic ingens certaminis instar
    371. [*](erant Slater: erat Pω.)[*](vivat ω: bibat P, immensum quo fonte bibat conj. Phillimore.)
    v.2.p.88
  371. quadriiugi. noscit cunctos, et forte propinquo
  372. constiterant Admetus et Amphiaraus in arvo.
  373. tunc secum: ‘quisnam iste duos,[*]() fidissima Phoebi
  374. nomina, commisit deus in discrimina reges?
  375. ambo pii cariquc ambo; nequeam ipse priorem
  376. dicere. Peliacis hic cum famularer in arvis —
  377. sic Iovis imperia et nigrae voluere Sorores —
  378. tura dabat famulo nec me sentire minorem
  379. ausus; at hic tripodum comes et pius artis alumnus
  380. aetheriae. potior meritis tamen ille, sed huius
  381. extrema iam fila colu; datur ordo senectae
  382. Admeto serumque mori; tibi nulla supersunt
  383. gaudia, nam Thebae iuxta et tenebrosa vorago.
  384. scis miser, et nostrae pridem cecinere volucres.’
  385. dixit, et os fletu paene inviolabile tinctus
  386. extemplo Nemeen radiante per aera saltu
  387. ocior et patrio venit igne suisque sagittis,
  388. ipse olim in terris, caelo vestigia durant,
  389. claraque per zephyros etiamnum semita lucet.
  390. Et iam sortitus Prothous versarat aena
  391. casside, iamque locus cuique est et liminis ordo.
  392. terrarum decora ampla viri, decora aequa iugales,
  393. divum utrumque genus, stant uno margine clausi
  394. spesque audaxque una metus et fiducia pallens.
  395. nil fixum cordi: pugnant exire .paventque,
  396. concurrit summos animosum frigus in artus.
    397. [*](duos ω: duo P (cf. Klotz ad loc. and Housman. Manil. i. 792).)
    v.2.p.90
  397. qui dominis, idem ardor equis; face lumina surgunt,
  398. ora sonant morsu, spumisque et sanguine ferrum
  399. uritur, impulsi nequeunt obsistere postes
  400. claustraque, compressae transfumat anhelitus irae.
  401. stare adeo miserum est, pereunt vestigia mille
  402. ante fugam, absentemque ferit gravis ungula campum,
  403. circumstant fidi, nexusque et torta iubarum
  404. expediunt firmantque animos et plurima monstrant.
  405. insonuit contra Tyrrhenum murmur, et omnes
  406. exsiluere loco. quae tantum carbasa ponto,
  407. quae bello sic tela volant, quae nubila caelo?
  408. amnibus hibernis minor est, minor impetus igni,
  409. tardius astra cadunt, glomerantur tardius imbres,
  410. tardius e summo decurrunt flumina monte.
  411. Emissos videre atque agnovere Pelasgi.
  412. et iam rapti oculis, iam caeco pulvere mixti
  413. una in nube latent, vultusque umbrante tumultu
  414. vix inter sese clamore et nomine noscunt.
  415. evolvere globum, et spatio quo quisque valebat
  416. diducti: delet sulcos iterata priores
  417. orbita, nunc avidi prono iuga pectore tangunt,
  418. nunc pugnante genu et pressis duplicantur habenis.
  419. colla toris crinita tument, stantesque repectit
  420. aura iubas, bibit albentes humus arida nimbos,
  421. fit sonus humanisque pedum tenuisque rotarum.
  422. nulla manu requies, densis insibilat aer
  423. verberibus; gelida non crebrior exsilit Arcto
  424. grando, nec Olentis manant tot cornibus imbres.
    425. v.2.p.92
  425. Senserat adductis alium praesagus Arion
  426. stare ducem loris, dirumque expaverat insons
  427. Oedipodioniden; iam illinc a limine discors
  428. iratusque oneri solito[*]() truculentior ardet.
  429. Inachidae credunt accensum laudibus; ille
  430. aurigam fugit, aurigae furiale minatur
  431. efferus, et campo dominum circumspicit omni.
  432. ante tamen cunctos sequitur longeque secundus
  433. Amphiaraus agit, quem Thessalus aequat eundo
  434. Admetus: iuxta gemini, nunc Euneos ante
  435. et nunc ante Thoas, cedunt vincuntque, nec umquam
  436. ambitiosa pios conlidit gloria fratres.
  437. postremum discrimen erant Chromis asper et asper
  438. Hippodamus, non arte rudes, sed mole tenentur
  439. cornipedum; prior Hippodamus fert ora sequentum,
  440. fert gemitus multaque umeros incenditur aura.
  441. speravit flexae circum compendia metae
  442. interius ductis Phoebeius augur habenis
  443. anticipasse viam; nec non et Thessalus heros
  444. spe propiore calet, dum non cohibente magistro
  445. spargitur in gyros dexterque exerrat Arion.
  446. iam prior Oeclides et iam non tertius ibat
  447. Admetus, laxo cum tandem ambo [*]() orbe reductus
  448. aequoreus sonipes premit evaditque parumper
  449. gavisos; subit astra fragor, caelumque tremiscit,
  450. omniaque excusso patuere sedilia vulgo,
  451. sed nec lora regit nec verbera pallidus audet
  452. Labdacides: lassa veluti ratione magister
    453. [*](solito PS: insolito ω.)[*](ambo Alton (CI. Quart, xvii. 175): ab Pω: ex or et ab late MSS.: Klotz conj. ambage.)
    v.2.p.94
  453. in fluctus, in saxa ruit nec iam amplius astra
  454. respicit et victam proiecit casibus artem.
  455. Rursus praecipites in recta ac devia campi
  456. obliquant tenduntque vias, iterum axibus axes
  457. inflicti, radiisque rotae; pax nulla fidesque:
  458. bella geri ferro levius, bella horrida credas;
  459. is furor in laudes, trepidant mortemque minantur,
  460. multaque transversis praestringitur ungula campis,
  461. nec iam sufficiunt stimuli, non verbera, voce
  462. nominibusque dent Pholoen Admetus et Irin
  463. fumantemque Thoen, rapidum Danaeius augur
  464. Ascheton increpitans meritumque voeabula Cygnum,
  465. audit et Herculeum Strymon Chromin, Euneon audit
  466. igneus Acthion; tardumque Cydona lacessit
  467. Hippodamus, variumque Thoas rogat ire Podarcen.
  468. solus Echionides errante silentia curru
  469. maesta tenet trepidaque timet se voce fateri.
  470. vixdum coeptus equis labor, et iam pulvere quarto
  471. campum ineunt, iamque et tepidis sudoribus artus
  472. effeti, et crassum rapit eiectatque vaporem
  473. cornipedum flammata sitis, nec iam integer illis
  474. impetus, et longi suspendunt ilia flatus,
  475. hic anceps Fortuna diu decernere primum
  476. ausa venit, ruit, Haemonium dum fervidus instat
  477. Admetum superare, Thoas, nec pertulit [*]() ullam
  478. frater opem. velit ille quidem, sed Martius ante
  479. obstitit Hippodamus mediasque immisit habenas.
  480. mox Chromis Hippodamum metae interioris ad orbem
  481. viribus Herculeis et toto robore patris
  482. axe tenet prenso, luctantur abire iugales
    483. [*](pertulit Baehrens: praetulit Pω.)
    v.2.p.96
  483. nequiquam frenosque et colla rigentia tendunt.
  484. ut Siculas si quando rates tenet aestus et ingens
  485. auster agit, medio stant vela tumentia ponto.
  486. tunc ipsum fracto curru deturbat, et isset
  487. ante Chromis; sed Thraces equi ut videre iacentem
  488. Hippodamum, redit illa fames, iamiamque trementem
  489. partiti furiis, ni frena ipsosque frementes
  490. oblitus palmae retro Tirynthius heros
  491. torsisset victusque et conlaudatus abisset.
  492. At tibi promissos iamdudum Phoebus honores,
  493. Amphiarae, cupit, tandem ratus apta favori
  494. tempora pulverei venit in spatia horrida circi,
  495. cum iam in fine viae, et summum victoria nutat;
  496. anguicomam monstri effigiem, saevissima visu
  497. ora, movet sive ille Erebo seu finxit in astus[*]()
  498. temporis, innumera certe formidine cultum
  499. tollit in astra nefas, non illud ianitor atrae
  500. impavidus Lethes, non ipsae horrore sine alto
  501. Eumenides vidisse queant, turbasset euntes
  502. Solis equos Martisque iugum, nam flavus Arion
  503. ut vidit, saliere iubae, atque erectus in armos
  504. stat sociumque iugi comitesque utrimque laboris
  505. secum alte suspendit equos, ruit ilicet exsul
  506. Aonius nexusque diu per terga volutus
  507. exuit; abripitur longe moderamine liber
  508. currus; at hunc putri praeter tellure iacentem
    509. [*](astus P: astu ω.)
    v.2.p.98
  509. Taenarii currus et Thessalus axis et heros
  510. Lemnius obliqua, quantum vitare dabatur,
  511. transabiere fuga. tandem caligine mersum
  512. erigit adcursu comitum caput aegraque tollit
  513. membra solo, et socero redit haud speratus Adrasto.
  514. Quis mortis, Thebane, locus, nisi dura negasset
  515. Tisiphone, quantum poteras dimittere bellum?
  516. te Thebc fraterque palam, te plangeret Argos,
  517. te Nemee, tibi Lerna comas Larissaque supplex
  518. poneret, Archemori maior colerere sepulcro.
  519. Tum vero Occlides, quamquam iam certa sequenti
  520. praemia, cum vacuus domino prior iret [*]() Arion,
  521. ardet adhuc cupiens vel inanem vincere currum.
  522. dat vires refovetque deus; volat ocior euro,
  523. ceu modo carceribus dimissus in arva solutis,
  524. verberibusque iubas et terga lacessit habenis
  525. increpitans Caerumque levem Cygnumque nivalem.
  526. nunc saltem, dum nemo prior, rapit igneus orbes
  527. axis, et effusae longe sparguntur harenae,
  528. dat gemitum tellus et iam tunc saeva minatur.
  529. forsitan et victo prior isset Arion e Cygnus,
  530. sed vetat aequorcus vinci pater: hinc vice iusta
  531. gloria mansit equo, cessit victoria vati.
  532. huic pretium palmae gemini cratera ferebant
  533. Herculeum iuvenes: illum Tirynthius olim
  534. ferre manu sola spumantemque ore supino
  535. vertere, seu monstri victor seu Marte, solebat.
    536. [*](prior iret Mueller: praeiret Pw: domitore praeiret Unger, cf, ii. 551.)
    v.2.p.100
  536. Centauros habet arte truces aurumque figuris
  537. terribile: hic mixta Lapitharum caede rotantur
  538. saxa, faces aliique iterum crateres, ubique
  539. ingentes morientum irae; tenet ipse furentem
  540. Hylaeum et torta molitur robora barba,
  541. at tibi Maeonio fertur circumflua limbo
  542. pro meritis, Admete, chlamys repetitaque multo
  543. murice: Phrixei natat hic contemptor ephebus
  544. aequoris et picta tralucet eaerulus unda;
  545. in latus ire manus [*]() mutaturusque videtur
  546. bracchia, nec siceum speres in stamine crinem;
  547. contra autem frustra sedet anxia turre suprema
  548. Sestias in speculis, moritur prope conscius ignis,
  549. has Adrastus opes dono victoribus ire
  550. imperat; at generum famula solatur Achaea.
  551. Sollicitat tunc ampla viros ad praemia cursu
  552. praeceleres: agile studium et tenuissima virtus,
  553. pacis opus, cum sacra vocant, nec inutile bellis
  554. subsidium, si dextra neget, prior omnibus Idas,
  555. nuper Olympiacis umbratus tempora ramis,
  556. prosilit; excipiunt plausu Pisaea iuventus
  557. Eleaeque manus, sequitur Sicyonius Alcon,
  558. et bis in Isthmiaca victor clamatus harena