Panarion (Adversus Haereses)

ἐχείνη, ἣν τινες Ἔν- [*](5 ff vgl. Ο. Dibelius, Ζ. neutest. Wiss. 9 (1908) S. 329ff — Im Unterscliied von Dibelius halte ich das für eine der ältesten Urkunden des Der monistische Grundzug des ursprünglichen Valentinianismus tritt darin deutlich hervor wie in dem Gedicht bei Hippolyt refut. YI 36, 7; S. 167, 17ff Wendland. Am bezeichnendsten ist die Rolle, die die Σιγὴ (u. der Βυθὸς selbst) spielt; sie deckt sich z. T. mit derjenigen, die sonst der Achamoth zugewiesen wird. Damit hängt es zusammen, ß die Σοφία hier nicht am ß der steht. — Zur Form vgl. das Gesicht Valentins Hippolyt refut. VI 42, 2; * S. 173, 22 Wendland, die Offenbarungen der Σιγὴ an ’cus Irenaeus I 14, 1ff; I 128 ff Harvey, insbesondere auch I 14, 6; I 140 (= Hippolyt refut. VI 47, 4 S. 179, 12 Wendland) τὸν γὰρ τέλειον νοῦν, ἐπιστάμενον τὸν τῶν ἓξ ἀριθμόν, . . . φανερῶσαι τοῖς υἱοῖς τοῦ φωτὸς τὴν . . . δι’ αὐτοῦ ἐπιγενομένην ἀναγέννησιν u. Tertullian adv. Valent. 4 si aliquid novi adstruxerint, revelaiionem statim appeUant pracsumpiionem et charisma ingenium — 6 Μέγεθος als valentinianischer Ausdruck (jedoch nicht überall im selben Sinn gebraucht), vgl. ßer S. 391, 2. 4. 5 Irenaeus adv. haer. (1 1, 1; I 9 Harvey I, 2, 1; 1 13 I 2, 2f; I 15) 1 13, 3; 1 118 1 13, 6 I 124 1 14, 7; I 141 1 21, 4; 1 186 Herakleon bei Origenes in Joh. VI 198; S. 148, 10 Preuschen — 12 zu ἀρρενόθηλυν vgl. Irenaeus adv. haer. I 11, 5; I 107 f Harvey καὶ γὰρ περὶ αὐτοῦ τοῦ Βυθοῦ πολλαὶ καὶ διάφοροι γνῶμαι παρ᾿ αὐτοῖς . . . δὲ ἀρρενόθηλυν αὐτὸν λέγουσιν εἶναι, ἑρμαφροδίτου φύσιν αὐτῷ περιάπτοντες V M) [*](2 βίβλων M | * >* 3 παρ’ αὐτοῖς] κατ᾿ αὐτῶν Μ 5f παρὰ δὲ σαρκικοῖς — κοσμικοῖς < M 6 * etwa > * | ἀκατάργητος < M | τοῖς] νοῖς Reitzenstein, Die hell. Mysterienrell. S. 134 7 ο aus ω V ἀνωνομάστων M 9 τρεπτοῦ M 10 ὅτι M | s > *] > Pet 1 3 ἐμπεριέχεται, μ aus ν Vcorr ἐνπεριέεται M | ἐκείνη * Dibelius] ἐκείνην VM)

ὡς οὖν προεῖπον, ἠ ἄφθαρτος > αἰώνια βουληθεῖσα δεσμὰ ῥῆξαι ἐθήλυνε τὸ Μέγεθος ἐπ᾿ ὀρέξει ἀναπαύσεως αὐτοῦ. καὶ αὕτη μιγεῖσα ἀνέδειξε τὸν Πατέρα τῆς ἀληθείας, ὃν οἰκείως οἱ τέλειοι Ἀνθρωπον ὠνόμασαν, ὅτι ἦι ἀντίτυπος τοῦ προόντος Ἀγεννήτου.

μετὰ τοῦτο δὲ ἡ Σιγή, φυσικὴν ἐνότητα Φωτὸς προενεγκαμένη σὺν τῷ Ἀνθρώπῳ ἦν δὲ αὐτῶν ἡ συνέλευσις τὸ θέλειν), καὶ] ἀναδείκνυσι τὴν Ἀλήθειαν. Ἀλήθεια δὲ ὐπὸ τῶν τελείων οἰκείως ὠνομάσθη, ὅτι ἀληθῶς ὁμοία ἦν τῇ ἐαυτῆς μητρὶ Σιγῇ, τῆς Σιγῆς τοῦτο βουληθείσης, ἀπομερισμὸν φύτων τοῦ τε ἄρρενος καὶ τῆς θηλείας ἴσον εἶναι, ὅπως δι᾿ ἑαυτῶν καὶ ἡ ἐν αὐτοῖς * φανερωθῇ τοῖς ἐξ αὐτῶν ἐν αὐτῷ] εἰς αἰσθη- [*](1 ff vgl. Irenaeus adv. haer. I 1, 1; I 8f Harvey συνυπάρχειν δ’ αὐτῷ καὶ Ἔννοιαν, ἣν δὴ καὶ Χάριν καὶ Σιγὴν ὀνομάζουσιν u. dazu 113,2; 1 116 u. I 13, 3; 1 118 μεταδοῦναί σοι θέλω τῆς ἐμῆς Χάριτος . . . . ὁ δὲ τόπος τοῦ Μεγέθους ἐν ἡμῖν ἐστι . . . ἰδοὺ ἡ Χάρις κατῆλθεν ἐπί σε — 3 zu ἐνθύμησις vgl. Exe. ex Theod. 7, Iff; III 108, Iff Stählin ἄγνωστος οὖν ὁ πατὴρ ὢν γνωσθῆναι τοῖς αἰῶσισ καὶ διὰ τῆς ἐνθυμήσεως τῆς ἑαυτοῦ, ὡς ἂν ἑαυτὸν ἐγνωκώς, πνεῦμα γνώσεως οὔσης προέβαλε τὸν Μονογενῆ· γέγονεν οὖν καὶ ὁ ἀπὸ γνώσεως, τουτέστι τῆς πατρικῆς ἐνθυμήσεως, προελθ(ὸν γνῶσις — 6f Πατὴρ u. Ἀλήθεια als Namen des zweiten Paars bei Valentin (Irenaeus I 11, 1; T 100 Harvey) u. Marcus (I 15, 1; I 145); zu Ἄνθρωπος vgl. Irenaeus adv. haer. I 12, 4; I 113 Harvey ἄλλοι δὲ . . . τὸν Προπάτορα τῶν ὅλων καὶ Προάρχην Προανεννόητον Ἄνθρωπον λέγουσι καλεῖσθαι u. I 14, 3; 1134 Harvey καὶ καλεὶ τὸ στοιχεῖον τοῦτο Ἄνθρωπον· εἶναί τε πηγήν φησιν αὐτὸ παντὸς λόγου καὶ ἀρχὴν πάσης φωνῆς καὶ παντὸς ἀρρήτου ῥῆσιν καὶ τῆς σιωπωμένης Σιγῆς στόμα — 9 zu θέλειν vgl. unten S. 392, 13 u. die etwas anders angelegte Ableitung bei Ptolemaeus Irenaeus I 12, 1 I 110 Harvey τοῦ μὲν Θελήματος (sc. εἰκόνα εἶναι) τὴν Ἀλήθειαν, τῆς δὲ Ἐννοίας Νοῦν, καὶ διὰ τούτου τοῦ Θελήματος ὁ μὲν ἄρρην εἰκὼν τῆς ἀγεννήτου ἐννοίας γέγονεν, ὁ δὲ θῆλυς τοῦ Θελήματος· τὸ Θέλημα τοίνυν δύναμις ἐγένετο τῆς ἐννοίας Y M) [*](1 Χάριν· οἰκείως] χαριοικῶς M | ἐπικεχωρηγηκέναι M 2 θησαύρισμα M | τοῖς ἐκ τοῦ Μεγέθους < M 3 ἅπαντα, ἅ getilgt Vcorr 4 > Ἔννοια st. ἄφθαρτος Dibelius | αἰώνια *] αἰωνία V < M 5 ἐπ’ ὄρεξιν 7 Ἀγε///ήτου, ν ausradiert Vcorr Ἀγεννήτου M S προσενεγκαμένη M 9 καὶ] Dind. 10 ὀνομάσθη M 12 ἀπὸ μερισμῶν V 13 * etwa > * | ἐξ αὐτῶν *] ἐξ αὐτοῦ V M | ἐν ἐν αὐτῷ] *)