Historia persecutionis Africanae provinciae

Deinde codices uniuersos sacerdotum, quos persequebantur, praeceperant ignibus tradi; quod de libris huiusmodi, quibus sibi nominis illius errorem persuasit iniquitas, praecipimus faciendum. Hoc. enim,, ut dictum est, pro singulis quibusque personis illi obsernandum praeceperant, ut inlustres singillatim auri pondo quinquagena darent, spectabiles auri pondo quadragena, senatores auri pondo tricena, principales auri pondo uicena, sacerdotales auri pondo tricena, decuriones auri pondo quina, negotiatores auri pondo quina, plebei auri pondo quina, circumcelliones argenti pondo, dena; et si. qui forte in hac pernicie permanerent, confiscatis omnibus rebus suis exilio multarentur.

Ordines autem ciuitatum, sed et procuratores et conductores possessionum tali poena uidebantur affligere, ut si forte tales celare diligerent et minime publicassent et retentos iudicio non facerent praesentari, ipsi tenerentur ad poenam; conductoribus etiam regalium praediorum hac multa proposita, [*]( 1 omnis W honoris sui WPb 2 crimine β 3 triginta Waβ arganteorũ Ws* auri a 4 pondus W proposita ã W propositũ β 5 tunc a§ 7 praeceperunt £ 8 einsmodi β sibi om. W 9 errorum M praecipimas] ptium p 10 hoc] haeo. a pr. CWa: pe. rell. singulas quibusque personas b 11 obseruandum C (cf. infra §. 13 hoc ... praecipit obseruandum) : obseruanda rell. illiustres PR, pondera Ws2 et sic deiruxps 12 quinquagena darent spectabiles suri pondo om. p daient speotabiles ausi, pondo quadragena om, M senttores anri pondo tricena om. Pb 13 principales Gothofredus : pupulares W popalarw rdl. sacerdotes W 14 tricena] ena W negotiatore* aari pondo qaina om. p 15 plebeii Wa circumcilliones q> 16 argenti WI: ari B (= auri; cf. Schuch. II, 314 sq.) auri rell. dena] quina C si quis Pb 17 confisscatis W 19 adfiigere Pb 20 celere BVs1 deligerent C2Ws2L retontos V 22 hac] haec b ppoeita W proposita est a )

\'Quare his necesse est constitutionibus obligari omousianos: omnes, quos huiusmodi malae persuasionis constat tenuisse et tenere materiam; quos ab omnibus supradictis abstinere decernimus, in persecutione uenturis per ordines cunctarum urbium: sed etiam iudices, qui super his neglecte dira supplicia diuersis intulisse monstrantur. Omnes supradictae fidei omousion erroribus inplicatos, quae cuncto praedamnata est concilio tantorum numero sacerdotum, uniuersis rebus praedictis et contractibus praecipimus abstineri, quod nihil sibi nouerint esse permissum, sed uniuersos similis poena maneat et astringat, si ad ueram religionem, quam ueneramur et colimus, intra diem Kalendarum Iuniarum anni octaui regni nostri conuersi non fuerint. Diem autem praestitutum adeo pietas nostra constituit, ut praedamnantibus errorem indulgentia non negetur, et obstinatos animos supplicia digna coherceant. [*]( 2 ut] quod C\' id aLv 3 Buperstitutione BVs1 5 non om. Pb 6 supplicium om. β punirentur 0 offlciarum BV1 7 munero VC2s 9 hic 0 10 huiusmodo C\'6 malae persuagionis CVa: mali per sua signis B V mali persuasores W mali persuasiignia C1(?)Ms1 malis persuasis ignis Pb 11 matheriam P omnibus WCVa: hominibus rell. obtinere b 12 persecutione M: prosecutione BVeL prosecutionem Wa persecutionem rell. 13 iudicibus Pb super his (scil. rebus) Cx: superius rell. neglecte C2 : neglegenda W neglecta reU. dyra BVW 14 aduersis 0 non intulisse L monstratur a β omnibus C omnes ergo β 15 in(im-)plicatos Ws2a2: in(im-)plicatis BVCMs1 a1β cuncta Ml 16 numerum BVCMs1 supradictia Pb 17 et] ei a abstinere C2s 19 asstringat W ueneramus b 20 ianuariarum s1b 21 ideo 8* 22 praedam(damp Ma)natis aW errorum CL errore Wa erroribus M )

Qui autem in eodem errore permanserint, seu domus nostrae occupati militia, seu forsitan diuersis titulis necessitatibusque praepositi, pro gradibus suis decursas superius multarum inlationes cogantur excipere, nihil ualituris quae forsitan per subreptionem quemquam talium contigit promereri. In priuatos etiam uel cuiuscumque gradus et loci personas hoc nostra promulgatio praecipit obseruandum um, quod circa tales supradictis legibus uidebatur expressum, ut poenae congruae subderentur. Iudices autem prouinciarum, quod statutum est neglegentes exsequi, superiori poena, quae talibus praescripta, constituimus obligandos.

Ueris autem maiestatis diuinae cultoribus, id est sacerdotibus nostris, ecclesias uniuersas uel totius cIeri nominis supradicti quibuscumque terris et regionibus constitutas, quae propitia diuinitate imperii nostri regimine possidentur, una cum rebus quae ad easdem pertinent, hoc decreto statuimus debere proficere, non dubitantes quod plus alimoniae inopum proficere, quod sacrosanctis pontificibus iuste conlatum est. Hanc ergo legem fonte iustitiae profluentem cunctis praecipimus innotescere, quatenus nullus sibi ignotum esse, quod praeceptum est, possit obtendere. Optamus uos bene ualere[*](. a. 484 ) Data sub die vi. Kl. Mart. Carthagine.\'

(IV, 3) Post haec edicta feralia ueneno toxicato transuersa iubet cunctos episcopos, qui Carthagine fuerant congregati, [*]( 1 eundem a errorem BV\'a erre W domos BVM (Schuch. II, 189 sq., III, 226, Roensch p. 520) 2 aucupet militiS 0 3 propositi BVCWMsxL decuras BV de quibus C decimas Jfs; in a spat. circit. 12 litt. uac. relict. 5 surreptionem aL contiogit C priuatos B ex priuatus: priuatis ϕ 6 loci] duci 0 personis C2 7 promultatio BVClMs praece(coe)pit aW 8 poenis congrue a 9 statum P 10 exequi WMsa superiore a praescripta est a\'a constituimur P 11 uiris b 16 non dubitantes ... proficere om. W quod] quid C: om. ML, deletum in s b; cf. Indic. 111 \'quods 17 pontifitibus W est collatum a est om. P 18 profluente BVWfi praecipimus] fecimus 0 19 quatinus aLp innotum BVlW 20 optendere W obtamus P 21 data om. β sexta VMs marcii tp martias a cartha Pb post cartagine VC iterant Data cartagine 22 dicta b 23 episcopo W carthagini aβ erant a )

Sapienter tunc etiam proiecti episcopi fecerunt, ut licet mendicantes exinde non abirent; quia si recederent, non tantum uiolenter omnino reuocarentur, et mentirentur eos, sicut mentiti sunt, fugisse conflictum; maxime quia, ubi reuerterentur, iam nequaquam fuerat, ecclesiis, substantia uel domibus occupatis. Dum ergo gementes in circuitu murorum nudo sub aere iacerent, factum est ut rex impius ad piscinas exisset. Cui uniuersi occurrere maluerunt dicentes: (ut quid taliter adfligimur? pro quibus malis forte commissis ista perpetimur? si ad disputationem congregati sumus, quare expoliati? quare traducimur, quare differimur, et sine ecclesiis et domibus nostris foris ciuitate fame et nuditate laborantes mediis stercoribus uolutamus?\' Quos ille toruis oculis aspiciens, priusquam suggestionem eorum audisset, iussit super eos cum sessoribus equos dimitti, ut tali uiolentia possent non solum conteri, uerum etiam necari. Quorum tunc multi contriti sunt et praecipue senes et infirmi.

(IV, 4) Tum deinde iubentur ad quendam locum, qui dicitur Aedes Memoriae, illi uiri dei occurrere, fraudem sibi nescientes aptatam. Ubi cum uenissent, carta eis ostenditur inuoluta diciturque illis ista subtilitate serpentis: \'dominus noster rex [*]( 1 ceperat a coeperat WP,b 2 furis P muros aL§ 5 quepia V cum ras. sup. e et a praestitissent BVCWsa: praeetitisset MLβ; cf. \' Indic. III \' constructio ad sensurn 8 proiecti] praedicti a 9 habirent PR quia si] quasi tpP non tantum] ne tenti C in ras. 12 ecclesiae β substantię BVM substantiis s occupatus BV 14 occurre P 18 dif (diff- P)errimur BVPR diferimur C ciuitatem aL 19 stercoris BVCs1 nolitamne P uolitamur bi uolutamur CWMLb* 22 enecari Waβ 23 et infirmi om. β 24 tunc MaL 26 aptatatam a charta P 27 mils V ita b )

Factoque post confessionem fidei silentio modico iUi, qui a rege fuerant destinati, festinabant extorquere episcopis sacramentum. Tunc beati uiri Hortulanus et Florentianus episcopi pro omnibus et cum omnibus dixerunt: \'numquid animalia nos inrationabilia sumus, ut nescientes, quid carta contineat, facile aut temere iuremus?\' Adcelerauerunt quoque illi ab rege destinati scripturae eis propalare tenorem, qui huiusmodi sermonibus fuerat coloratus.

Sic enim calumniosa series continebat: \'iurate si post obitum domni nostri regis eius filium Hildirit desideratis esse regem, uel si nullus uestrum ad regiones transmarinas epistulas diriget; quia si sacramentum huius rei dederitis, restituet uos ecclesiis uestris\'. Cogitauit tunc multorum pia simplicitas etiam contra prohibitionem diuinam sacramentum dare, ne dei populus in posterum diceret, quod uitio sacerdotum, qui iurare noluerunt, non fuerint ecclesiae restitutae. Alii quoque astutiores episcopi sentientes dolum fraudis [*]( 1 honirex P honoriz b huniricus W hunericas MaL et adhuc Ws2aL: at adhuc reU. 2 non tardetis C2β ut Ws1a : et rell. efficiami V efficiamini eius a 3 de nobis bonum 0 4 charta P cartha b dimittet Waβ 7 et unam β 8 factumque est ut post β 10 hortolanus WaPR ortolanus b florentinianus BL florintinianus a 12 sumus nescientes ut quod charta (cartha b) β 13 auc b ab coni. Halmius; ad BV1 a reU. 14 sermonibus C bis 15 coleratus VC1 colaratus W colatus b siries P senes M 16 si] quod Wa\' domni B: domini reR. eus b hilderit W§ hylderit a 17 regionem PR 18 epistulis BVI dirigat V2CMsβ qui si B qui si Wp ai om. C regi W 19 restuet W 20 prohiuitionem BV. 21 populos ex populus P dicere BV dicerS Vx (ex dicerent?) uitiũ W 22 fuerunt P )

(IV, 5) Poet uero frans quae eelabatur apparuit. Inrantfbns dictum est: \'quare contra praeceptum euangelii iurare uoluistis, iussit rex ut ciuitates atque ecclesias uestras numquam uideatis, sed relegati colonatus iure ad excolendum agros accipiatis, ita tamen ut non psallatis neque oretis aut ad legendum codicem in manibus gestetis, non baptieetis neque ordinetis aut aliquem reconciliare praesumatis). Similiter non iurantibus ait: (quis regnum fili domni nostri non optatis, idcirco iurare noluistis; ob quam causam iussi estis in Corsicanam insulam relegari, ut ligna profntura nauibus dominicis incidatis.1