Liber Apologeticus

quia Iudaeorum hoc suspioari queat, ad quem traditae per Moysen legis scientia quantulacumque peruenerit, cum scriptum et agnoscat et credat, nuda discissis Erythraei maris luotibus [*]( AVOTORES 4 Leuit. 10 5 Deut. 11, 6 12 Sap. 12, 18 20 Exod. 14 ) [*]( 1 impoeaibile ΦΨ 3 anathema] ac anathemate 2 4 in exemplum] v in exemplo ∑ΥΦΧbΨexemplo X* || nadab (d ex b ut uid. statim corr.) X 5 dampnandum ∑ΦΧ || dathan] ∑ΥΦΧΨ g datan cfsh || atque] ∑ΥΦΨ et Xcfsh 6 abiron] ∑ΥΦΧΨ g abyron cfsh || hyatn W 8 offerunt (unt in raa. m. 1) V 9 mosi Υ1ΦΧ1 11 nichilo ΧΨ 12 sibi om.\\ Ψv 13 gratia ∑ar 14 in 8. 8. in T 15 intelligit V 18 suspicari (i fin. in e corr., deinde i restituta) V || quqat 2 || mosen ΥΧ1Φ 19 quantula cunq. X quant-lacumque (erasa a; sicf) Ψ 20 nuda pone lin. m. 2 add. in X || discissis erythraei] scripsi disceseeritrei 21 discissis eritrei in marg. (in rasura alius correcturae ad quam spectat guod in textu tertia a eraaa est) ∑2 disciMerit rei corr. in discissis eritrei m. 1 Φ discisserit rei T discissis eritrei (s s. s. non ex eorr.) X discissis rubri (is rubri in ras. m. 2 Ψ) Ψv )

terreno, diuisumque Iordanem resupims in fontem refluxisse gurgitibus, uel mortalem in corpore Heliam euectum flammei currus igne nec laesum, uel praeparatis onustum escis Abacuc, ut ieiuno inter esurientes feras iusto prandium ministraret, ut uulgata narrat editio, in momento diei a Iudaea. in Babyloniam translatum fuisse protinus ac relatum?

quis hoc Christianus in cor suum uel in atomo cogitationis admittat, qui sciat Lazarum quadriduanum mortuum fetentibus membris ac liquida iam intra semet pelle fluitantibus Domini deuoto prosiluisse seruitio; qui legerit caecum a natiuitate eundemque iam aetatem habentem uel factis subito uel refectis uiguisse luminibus;

qui probauerit uentos fluctus ao tempestates simulque inuicem elementa rixantia dominicae increpationis audito mansuetasse praecepto; qui credat Petrum, carnali sarcina grauem et ter Dominum continuo negaturum, super tumidos fluctus pendulis incessisse uestigiis?

Itaque uniuersos homines arbitror, uel qui excellenti fide et sapientia praediti sunt uel qui se aliter habent, hoc, quod Deus omnia potest, uenerari\' credere confiteri. ideo enim generaliter ab uniuersa creatura dicitur omnipotens, quia omnia potest. et hoc est Deus solus qui ait: haec apud homines inpossibilia sunt. atque alibi docet dicens: sine me nihil potestis facere.

potest ergo omnia in [*]( AVCTORES 2 Iosue 3 3 Beg. 4, 2 4 Dan. 14, 32 sqq. ) [*]( 6 unlgata editio 9 Ioh. 11 11 Ioh. 9 13 Mattia. 8 16 Petrum-16 negaturum Matth. 26, 69 sqq. 16 super sqq. Matth. 14, 29 sq. 22 Luc. 18, 27 24 lohan. 15, 5 ) [*]( ) [*]( 3 corpore m. 2 ifuit ante ras. corpale) X 4 p̃patis X (tn quo p etiam pro par et por est) || abbacac 2 (cf. cod. Amiat.) abacuch W 5 ieiunio (sed i tertia del. m. 1 aut 2 S) ∑cf2s || ministrare ΥΦΧ 6 ęditio Φ || iudea codices || babiloniam Ψ 8 athomo ∑ΥΦΧΨ || qui] quia ΦΧ 9 quatriduanum codices || menbris X 13 tempestatibus P 14 dominice (c s. s. m. 1) X 17 fluctus tumidos Ψ || *incessisse (i prior in rasura duarum lin.) W 19 quod] sic qd et saepe X qd (sic) Φ 22 haec quae X\' (sec. Lucam) 23 impossibilia TXW || sunt] sunt deo possibilia esse ∑2 (see. Lwcam) 24 uerba -vel me nichil- p. 617,4 egena in spatio quattuor uersuum relicto postea a m. 1 add. sunt in Ψ ; cf. ad p. 618, 14 || uichil Ψ )

attende, quia praemiserit non ego\'. quapropter inter haec duo uerba \'non ego) et \'mecum\' gratia Dei media est, cuius est uere et uelle et perficere pro bona uoluntate et tamen uoluntate hominis. unde et ille confisus est, ut diceret mecum\', qui dixerat non ego.

\' in uoluntate ergo hominis gratia diuinae uirtutis operatur, quae et hoc ipsum uelle donauit. ita conscientia hominis profitetur ut dioat non ego\'; gratia Dei largitur, ut \'mecum\'.

| clamat apostolus: cgratia Dei sum quod sum . meminerat enim Domini praedicantis: nemo uenit ad me, nisi quem Pater attraxerit; et rursum alibi: ego autem uobiscum sum omnibus diebus usque in consummationem saeculi. et alio loco de Spiritu Sancto sic ait: expedit uobis, ut ego eam: nam si non abiero, non ueniet consolator ille ad uos; si autem iero, mittam eum ad uos.

Infelix, o homo, secundum ueritatem sententiae Dei! Pater te attrahit, Filius tecum et Spiritus consolator, et in hac tanta diuinae maiestatis circumstantia audes dicere: \'gratia [*]( AVCTORES 3 Cor. l, 15, 10 15 Ioh. 6, 44 16 Matth. 28, 20 19 Ioh. 16, 7 ) [*]( 8 quod] id quod ∑ (ex interpr. Vulg.) 4 in me egena V || habundantius ΥΦΧΨ 6 preenmptor 2 7 inter] ∑ΥΦΧΨ in v 9 uol:ntate (corr. m. 1) Φ 11 qui] ∑ΥΦΧΨ quia v 12 uelle] nelle & in aelle ei corr. m. 1 X || |1 ta (ta in ras. m. 1; I ut in rubricae principio disiuncta et in margine ecripta est) V 16 attraxerit in ras. m. 1 W adtraxerit 2 17 in] ∑ΦΧ ad ΥΨv 18 saeculi] sch Φ mundi Ψ || alio] in alio Ψv || sou sic| (soo s in ras. m. 1; ic ex eorr. add. esse possunt) W 19 sic] sicut ΥΦΧ 22 o ΦΧ o T 23 tecum] tecum est v || consolator spiritus W || consolatur v )