Historiae Adversum Paganos

Romanos, qui quantique hostes circumstreperent permetientes, ultima adegit necessitas proletarios quoque in arma cogere, hoc est eos qui in Vrbe semper sufficiendae prolis causa uacabant, militiae adscribere: quippe cum frustra de prole cura est, nisi rebus praesentibus consulatur.

itaque inruit in uniuersos Tarentinorum fines cum Aemilio consule Romanus exercitus, igni ferroque uastat omnia, plurima expugnat [*]( AVCTORES § 1 (inde a Tarentini) — § 5 Liuius 12, ad § 3 proletarios — adscribereadhibitus Augustinus De ciu. D. 3, 17 ) [*]( 3 comparatione Rb ||deiudicanda P deiudicanda (de in di corr.) R 4 parua (p ex t) P || tollerasse PRa (non LD) || se s. s. in R || to.lerare (er. 1) R tollerare D || sufficetur D\' sufficienter D\' 5 euidentios] eiduencina D || ∗memoriam (uid. er. e) P || terlpraetorum (teri m. 2 aut 3 8. s.) L 6 approbabo (p pr. in ras.) R || pyrri LPR pirri D 8 ∙ ccco ∙ mo ∙ LX • quarto. L quatrigentiseino sexaginsemo quarto D 11 cete tera D 12 haec trucidati—5, 7 § 6 sed incre exciderunt inter fol. 46 et 47 in P 13 pr∗etio (er. a) R || mis i L misi D 14 illatis Rb || hisdem LRD 15 retulerunt R retullerunt D 18 qui R || semper in urbe L || sufficienda L 19 uagabant D || a.scribere R || cũ∗ (ex con p) R cumq; A 20 est] LRD sit v || consulatur (a in e corr. deinde al, m. a 8. 8.) R || irruit sed pr. r in ras. R )

continuo Tarentinos, plurimis finitimorum praesidiis fultos, maxime Pyrrhus angit, qui etiam in se ob magnitudinem uirium consiliorumque summam belli nomenque transduxit.

nam arentum, utpote ex Lacedaemoniis conditam cognatamque Graeciae ciuitatem, uindicaturus totas uires Epiri Thessaliae et Macedoniae, elephantos etiam usque in id tempus inuisos Romanis numero xx in Italiam primus inuexit: terra mari, uiris equis, armis beluis, ad postremum uiribus suis dolisque terribilis,

nisi quod Delphici illius uanissimi spiritus et mendaoissimi nebulonis, quem magnum ipsi uatem ferunt, responso circumuentus ambiguo exitum fecit eius, qui non consuluisset.

itaque apud Heracleam, Campaniae urbem, fluuiumque Lirim prima inter Pyrrhum regem et Laeuinum consulem pugna commissa est. consumpta est grauissimo certamine dies, utrimque omnibus mori intentis, fugere nesciis.

introductos autem iflter -conourrentia agmina elephantos forma truces, odore graues, mole terribiles ut uidere Romani, nouo pugnandi genere circumuenti et territi, equis maxime pauitantibus, diffugerunt.