Historiae Adversum Paganos

Orosius, Paulus

Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.

et ne forte diuisa tempora esse credantur irae Dei furorisque bellici, ea tempestate subactam Indiam Liber pater sanguine madefecit, caedibus oppleuit, libidinibus polluit, gentem utique nulli umquam hominum obnoxiam, uernacula tantum quiete contentam.

Anno autem ante Vrbem conditam DCCCV infanda Aegyptiis mala atque intolerabiles plagas incubuisse Pompeius Corneliusque testantur: qui quidem, cum haec ambo de Iudaeis referenda proponant, aliquantulum me pro sui diuersitate mouerunt.

ait enim Pompeius siue Iustinus hoc modo: Aegyptii cum scabiem ac uitiliginem paterentur, responso moniti [*]( AVCTORES § 3 eadem Eus. 498, cf. 495c 2 Plato (Timaeo 22 C) cum Eus. laudatus 6 ea tempestate-9 contentam] ignotus (cf. Eus. 508. 691.718) 10 DCCCV cf. Vnger, Manetho p. 186 11 Pompeius, 14 Pompeius siue Iustinus] Aegyptii—p. 55, 5 sunt Iust. 36, 2 § 12.13 11 et p. 55, 5 Cornelius] p. 55, 6 Plurimi -16 pepulissent Tacitus Hist. 5, 3 ) [*]( 1 susceptus D || germana B || parnasi] Bm parnasii PR parnassi (-sse D) DA parnaci R || iugal R || fouit Iluitque D 2 propteria D || hominum] PRBDJ humanum v || ferunt (fe in ras. ex fue) B 3 aethyopia B ethiopia D || pestis D || dirusque morbus D 4 paene usque om. D pene post ras. R || desolacionem D || exaestuabisse (b in u corr.) PR 5 esse credantur] PR credantur BDh || furorisquae D furoresque B 6 belliti P || sanguine* (m ut uid. eras. in P, m eras. uersu extr. in R) PB 7 Imadefecit (m ex corr. add.) R madaefecit D 8 nulli (n statim m. 1 corr. ex litt. incerta) D || uernacolam D 10 autem om. Bv || ubem R || octingentesimo quinto D 11 adque PaBD || intollerabilis D || comilius. quae D 12 cum 8. lin. add. m. 1 P || iudeis D 18 ali*quantolum (li ex u m. 1 corr. et t er.) D || sui] PRBD sua Zh || diuersitate cum ras. supra e fin. P deuersitate D || mouerunt (m in ras.) P 15 scapiem D || ae} PRD et Bh cf. § 11 et c. 8 § 5 || uiti*liginem (fuit uituliginem) P || jpatirentor B || ȧḋmoniti B )

55
Moysen cum aegris, ne pestis ad plures serperet, terminis Aegypti pellunt. dux igitur exulum factus sacra. Aegyptiorum furto abstulit; quae armis repetentes Aegyptii domum redire tempestatibus conpulsi sunt.

at uero Cornelius de eadem re sic ait: Plurimi auctores consentiunt orta per Aegyptum tabe, quae corpora foedaret, regem Bocchorim adito Hammonis oraculo remedium petentem purgare regnum et id genus hominum ut inuisum deis alias in terras auehere iussum.

sic conquisitum collectumque uulgus postquam uastis locis relictum sit, ceteris per lacrimas torpentibus Moysen, unum exulum, monuisse, ne quam deorum hominumue opem exspectarent sed sibimet duci caelesti crederent, primo cuius auxilio praesentes miserias pepulissent.

Itaque Cornelius dicit, quod ipsis Aegyptiis cogentibus Iudaei in deserta propulsi sint, et postea subiungit incaute, quia ope Moysi ducis in Aegypto miserias propulissent. [*]( 1 mosen B || pestis (i raswra ex e) R pestes PBt || serperit D 2 pllunt P || ezsulam B 3 sagra D || furtu D || abstutlit (1 eras.) P obtulit B || quae] q: D 4 repetentis D 5 c̃pulsi * P n ad P || corailius D || ait om. B 6 et plurimi (et s. s. m. rec.) P plurimi (p in P mut.) R || auctoris D 7 tabae que D || foedarat (at ex et) R || bochorim B || adito (a in ras. paullo maiore) P audito B 8 hammoms] PRA (h ex z A1) amicionis D conmunis B || oracolo D || remedium.. petentem R || porgare D 9 et id in ras. 3 uel 4 litt. m. 1 D || deis (corr. m. 2) P diis (i pr, in ras. R) RBD be h . 10 terra. sauehere D || heauere P1 hauere P1 abiere R || iusum B || con- qsitam (q ex q) R conquesitum D conquissitum B 12 caeteris B || lacrimis D || turpentibus D || mosen B 13 exsulum PB || nequã (ã in 5 corr.) R nequaquam B || hominum B 14 expectarent PRD || ab ntrisque deserti post ezspectarent ex Tacito (ubi tamen ab deest) mterpoiata b || sibimet] sibi et B || ut ante duci add. b 15 primo (o in ras.) P || credentes ante praesentes add. v || presentes D || misserias B meserias D 16 pepulissent-18 miserias om. B || corniliusD || dicet D 17 indei D || sunt D 18 quia] PRD quod v || moyse D || propulissent] PRB populissent D pepulissent v )

56
quare ostenditur quaedam quae per Moysen strenue acta sunt fuisse celata.