Historiae Adversum Paganos
Orosius, Paulus
Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.
Haec ab oriente habet Belgicam, a meridie partem prouinciae Narbonensis, qua Arelas ciuitas sita est et mari Gallico Rhodani flumen accipitur.
NARBONENSIS PROVINCIA, pars GALLIARVM, habet ab oriente Alpes Cottias, ab occidente Hispaniam, a circio [*]( EXPILATORES §§ 63-66 fortasse adhibuit Isidorus Orig. 14,4,25 ) [*]( 1 obstraetnr D cingitar 8 || |quę gallicū corr. in quęa gallico m. 1 P quae gallico B\' || legasticam B n sinum om. 8 2 si.exurgentes (s s. s. m. 2) P exsurgentes (prior B erasa) B exsurgant 8 II primum] hinc incipiant 8 || finis D II galleam D gallia 8 8 rętiamque A : retiamqae PRBD retiaqae 8 || se cludunt B || doneo om. 8 || in sinum liburnicam (om. defigantur) 8 || sinum B II liburnico (i altera in ras.) P liburnicom B || difigantur Bl 4 orientem D II flumenis D || reni (h 8. 8. m. 1 P) PA rhyni B 5 euro] euro habet BD II poe-ninas] PBBD appenninas 8 || miridiae D || prouinciam] s. s. m. 2: errat 8 -tiam B\' 6 lagudunensem B lagdonensem D om. 8 || eirci∗∗o (er. n ?) B 7 ocianam D || britannicum] B brittanicam PR1DAB brittannicam B* || aeptemtrione (ne s. s. 1 P) PRB II brittaniam PB18 brittanniam B* britannicam B brittanicam D II insolam D 8 gallea D II lugdonenses D IIlongum] longam est 8 9 fleza D || aquitacam P* aquit- (i 2, ex a?) B || haec] quae 8 10 meridi P* || prouin*ciae (n ras. ex m) P || narbonensis (r ex 1 inter scribendum corr.) P narbonenses D 11 arilas (r ex b m. I) D harelas PRA || ciuetas D || et mari] AR2Gbv; ubi mari V ubi a mari 8 in 0 glossa ubi pone et s. s. a manu 2; et ubi T; mari PR1BDGA || rhotani D rodani PR2 rodanus 8 || accipitur] PRB9 accepitur D excipitur h 12 proaintia P || partem B || gallearum D 13 alpm (aItera a erasa) P alpęs (( eras., s 2) R || scottias B *∗cottias (ante c erasa s; supra i erasa c) R || hyspaniam B || circi∗o (n erasa) R || aquitanicam] PR1 BDB aquitaniam B2v )
AQVITANICA PROVINCIA obliquo cursu Ligeris fluminis, qui ex plurima parte terminus eius est, in orbem agitur.
haec a circio oceanum qui Aquitanicus sinus dicitur, ab occasu Hispanias habet, a septentrione et oriente Lugdunensem, ab euro et meridie Narbonensem prouinciam contingit.
HISPANIA uniuersa terrarum situ trigona est et circumfusione oceani Tyrrhenique pelagi paene insula efficitur.
huius angulus prior, spectans ad orientem, a dextris Aquitanica prouincia, a sinistris Balearico mari coartatus, Narbonensium [*]( AVCTOEES § 67 cf. Partsch p. 32 § 69—74 cf. Detlefsen in Comment. in hon. Mommseni p. 23 sqq. ) [*]( EXPILATORES 3 in fronte — 4 Stoechadas compilauit Isidorus Orig. 14, 6, 38 5 Aquit. — 6 agitur compilauit Isidorus Orig. 14, 4, 27 10 Hisp.—11 efficitur adhibuit Isidorus Orig. 14, 4, 28 ) [*]( 1 septemtrione PRB Illugudunensem B lugnensem D || aquiloni D 2 galliam] gallicam D || sardeniam B 3 beleares Pl || habens] hinc sunt (cf. § 24) 8 II qual (erasa e ?) R II rodanus PRB 4 enit (sic puncto 8. s. 1 m.) B II stoecades (stocades R) insulae...in frontS (fontem R) narbonensis prouinciae qua rodanus fl. i. m. e. 3 || insulas decadas 9 II sthoecadas PaR1 A stychadas B sthicadas PbR2 sticadas D 5 aquitauia BRML2 II pronintia PR om. 3 II curso D || ligeris] DR ligeri PRBA2 ligere M II flumenis D II qui] om. R (non LM) 6 in orbem agitur] eamque paene (pene RM) in orbe oingit 3 || urbem 1 D orba В 7 cirtio R || oceanum habet S || qu P || hyspanias B ispanias 8 8 habet om. B || ab oriente et septentrione B || septemtrione RB (sic septentrione P) || lugudunensem B lugdonensem D 9 meridiae D || narbonenees prouincias B 10 hyspania B om. 8 II tritona BmII est] add. g (uelut TO) v, om. PRBDAB 11 ociani D II 1 tyrren* que (eras. e) P tyrrenique R tyrrini que D terrenique B || pylagi B II paenq a. ras. R pene DВ || effecitur D || angulos P* 12 propior B || expectans C || ad om. B ab Ra || aquitaca P* aquitania D aquitanicam S II prouinciam В 13 sinistra- D dextris (sic) 8 II ualearico PR1 Baliarico D baleari circo S II narbonensium finibus cuartatus ingreditur B II conarctatus B coartatur PR )
secundus angulus circium intendit; ubi Brigantia Gallaeciae ciuitas sita altissimam pharum et inter pauca memorandi operis ad speculam Britanniae erigit.
tertius angulus eius est, qua Gades insulae, intentae in Africum, Athlantem montem interiecto sinu oceani prospiciunt.