Historiae Adversum Paganos

et quoniam omnes propemodum tam apud Graecos quam apud Latinos studiosi ad scribendum uiri, qui res gestas regum populorumque ob diuturnam memoriam uerbis propagauerunt, initium scribendi a Nino Beli filio, rege Assyriorum, fecere —

qui cum opinione caeca mundi originem creaturamque hominum sine initio credi uelint, coepisse tamen ab hoc regna bellaque definiunt,

quasi uero eatenus humanum genus ritu pecudum uixerit et tunc primum ueluti ad nonam [*]( AYcroRES 6 script. sanctas] euang. Matth. 24, Marc. 13 cap. 1 § 1.2 cf. Tertullianus de pallio 2 ) [*]( 1 constupu1sse P constipuisse R1B (u supra i priorem erasa in R || illa D || praeualent (re 2) Illam B praeualit illam D 2 p(eni)tua B paenitus PB* || futura D || regnauit B 3 uidellicet D 4 aparitione Pa ||antechriati BD 5 qualis D || fuerunt B 6 scribturas PB || sancta* (corr. m. 1 aut 2) P II sua* (m ut uid. er.) D 7 cum secundam (non post cum s. s. 1 aut 2 m.) P || secumdum B || quidem (m m. 1 aut 2) P j[ qui et] qui D || est om. B 8 modum] munus D [| uerom D || ac] et Bt || intollerabiles (1 prima erasa) R istolerabilis D 9 tribulationis ,D || sanctus D || impius D 10 per(ditio co)nsequatur B || consequetur (quetur paene euanuerunt) P consequitur D || prope(modum t)am B propemodo tam D 11 apud graecos quam om. D || grecos quam apud in marg. add. m. 1 R || grecos B || latiane D || stu(diosi a)d B 12 regestas Da || diuturna D, 13 propagarant B 14 asiyriorum (corr. m. 1 aut 2) P asyriorum B asfiriorum D || facere R1 fecire D || ceca B 15 creaturamque (fuit craeat ante ras.) P || initin D || nelint coepiese] uell incoepisse D II tellint B ante rasB 16 hac Bm|| difflniunt B || eatinus BD li pecodum BD || uixerit (i ex corr.) P || et nunc R1 et tunc om. B )

ego initium miseriae hominum ab initio peccati hominis ducere institui, paucis dumtaxat isdemque breuiter delibatis.

Sunt autem ab Adam primo homine usque ad Ninum \'magnum\' ut dicunt regem, quando natus est Abraham, anni ΙΙI.CLXXXIIII, qui ab omnibus historiographis uel omissi uel ignorati sunt.

a Nino autem uel Abraham usque ad Caesarem Augustum id est usque ad natiuitatem Christi, quae fuit anno imperii Caesaris quadragesimo secundo, cum facta pace cum Parthis Iani portae clausae sunt et bella toto orbe cessarunt, colliguntur anni n xv in quibus se inter actores scriptoresque omnium otia negotiaque triuerunt.

quapropter res ipsa exigit ex his libris quam breuissime uel pauca contingere, qui originem [*]( AVCTORES 4 magnum cf. Iustin. 1, 1 § 7 6 Hier. chron. Eus. II p. 8. 149. 199 (ef. I p. 90) ed. Schoene 7 a Nino — 11 ΙΙ·ΧV Hier. a. Abr. 2016, cf. Oros. 6, 21. 22; 7, 2 11 actores scriptoresque Sallust. Cat. 3, 2 ) [*]( EXPILATORES 3 Sunt autem ab Adam - 6 quattuor, 7 a Nino autem — 9 secundo, 10 colliguntur—11 quindecim laudant Annales Laureshamenses saec. VIIIin. (Monumenta Germ. Scriptores I 20) ) [*]( 1 prudentiam B prudentiia D || tasuscitumque (emend. m. 2) B || uigilaret RD, euigilauerit Vallie. R 33 (a. 1464) euigilarit v; h. l.: EXPL PFATIO SEQVENTIS OPERIS G 2 misseriae B || peccati (s. s. primi, m. 1 ?) R peccantis v || docere B 3 isdemque] PR hiisdemque Bt isdemquibus Bm hisdemque D 4 primum hominem D 5 abrahaam B || ΙΙΙ·CLXXXVΙΙΙΙ· et in mg. litt. rubris tria mit centQ octoginta quatt m. coaeua B tria milia centum octuaginta quattuor D 6 onibus Pa || historio grafis P istoriografis B hystoriographis B || omisi B || sunt in fine uersus, fort. a m. recentiore B 7 a nino] Anno D || abrahaam B ababraham (corr. m. 1 aut 2) P ab abraham R || agustum D 9 quadragensimo (d add. marg.) B quadragi*simo (er. s) D || parthis P (m. saec. X-XI in marg. not.: in VI libro) 10 su(nt et) B 11 (anni) B || in mg. duo mil (litt. rubr:) decus quinquies (nigris) m. coaeua B 〈I〉Ῑ·ΧU B duo milia quindecim D p inter ae B || auctores B2B || scribtoresque PR1 scribto(resque) B 12 negotiaq: treuerunt D || exegit D || hiis B 13 breuissimae D || adtingere h || qui] eorum qui R2 || origine D )

non quo auctoritatem eorum cuiquam uideamur ingerere, sed quo operae pretium sit de opinione uulgata quae nobis cum omnibus communis est commonere.