In Hieremiam Prophetam Libri Sex

et est sensus: *ut inimici te plaga percuterem, ut caederem castigatione crudeli, fecit multitudo iniquitatis tuae et dura peccata tua, quae sanari non poterant nisi mordacissimo puluere et ardente cauterio et ferro acutissimo, quo putridas carnes et insanabiles amputarem. et tamen propter multitudinem iniquitatis [*](1 Hier. 30 (37), 13 2 Hier. 30 (37), 14 5 *Hier. 30 (37), 14 6 cf. II Cor. 12, 14 7 Hier. 30 (37), 14 10 Ps. 6, 2. 37, 2 12 Hier. 30 (37), 14 13 Hier. 30 (37), 15 15. 16, 23 *Hier. 30 (37), 15 ) [*]( 4 offenderis P 5 aallaaeris MAa.c.m3 uallanaris Pp.c. te teq: non quaerent (teq; s. u.) m1A te n quef m3A 6 quaerebant v alt. qua LMAa.c. 7 castigationem Va.r. 8 pr. alter Ma.c. amicos P alt. alter Ma.c. inimicos P 9 aliter om. P,MAa.c. cedit VP 10 dicens P,MAa.c.m2 furore tuoJ ira tua MA 11 ira tua] furore tuo MA tuo P 13 quodqae (que s. u. m3) A quod P,MAa.c. 15 pr. tuos Ma.c. multitudine La.c. 18 scribebat P 19 plagam. Ans.. ut] et v cederem MP,La.c. tederem V 21 poterat Pa.c. ardenti υ 22 carnes s. u. P insanabilis Y 23 ampu- tare La.c.\';;\'\'. )

[*]( 30 (37), 16.17 )Propterea omnes, qui comedent te, deuourabuntur et uniuersi hostes tui in captiuitatem ducentur et, qui te uastant, uastabuntur cunctosque praedatores tuos dabo in praedam. obducam enim cicatricem tibi et a uulneribus tuis sanabo te, dicit dominus. quia eiectam — siue dispersam — uocauerunt te, Sion, haec est, quae non habebat requirentem. Et sub Zorobabel haec facta cognoscimus.

quando Assyrios, hoc est Nineuen, uastauere Babylonii atque Chaldaei et rursum Babylonios et Chaldaeos Medi Persaeque ceperunt et Babylon destructa est, tunc Sion coepit habere dominum requirentem et obducta est cicatrix uulneri illius et sanata est a plagis suis, quod plenius atque perfectius conpletur in Christo.

[*]( 30,18-22 (37,18.21) )Haec dicit dominus: ecce ego conuertam conuersionem tabernaculorum Iacob et tectis — siue captiuitati — eorum miserebor et aedificabitur ciuitas in excelso suo et templum iuxta ordinem suum fundabitur. et egredietur de eis laus noxque ludentium et multiplicabo eos et non minuentur; quodque sequitur: et glorificabo eos et non attenuabo eos, in LXX non habetur.

e t erunt, inquit, [*]( 8 *Hier. 30 (37), 17 19 *Hier. 30 (37j, 13 24 *Hier. 30 (37), 19 ) [*]( 1 haec v 2 rationem P cogentem Y 3 comednnt MP,Ap.c..v cum Vulg. 4 captiuitate P 5 et s. u. M 6 praedatores] uaatatores V inter V 7 a s. u. M 8 qaia s. u. m3M eiectam] quia dilectam add. 31 9 (= 13) svon V 10 factam M cognuscimas M 11 niniuen MA,Pp.c.,vin nineue V babilonii (terl. i s. u.) P 12 caldaei (alt. a s. u.) L Chaldaei—alt. et om. V caldeos L chaldeos V persaeque (a s. u.) L, (tert. e ex i) M, (ex persequi) P persique A persiqui Y 13 coeperunt MVP caeperunt (pr. e s. u.) A cepit V ^ 14 obductam V onlneribus Mv uulnerum Y alt. et] ut V 15 a s. u. L 19 siue] sibi P eoram] eius Vulg. 21 de eisj dies Va.c. 22 lap- dantium P inminuentUr Mp.C. 23 quoque Ma.c. 24 attenuabo eos; attenuabuntar v cum Vulg. eos exp. M, om. v )

Quorum typus praecessit in Zorobabel et Ezra, quando reuersus est populus et coepta aedificari ciuitas in excelso suo templique obseruari religio et cetera, quae ipsius Ezrae uolumine continentur; plenius autem atque perfectius in domino saluatore apostolisque conpletum est, quando aedificata est ciuitas in excelso suo — de qua scriptum est: non potest abscondi ciuitas, quae in monte sita est — et templum iuxta ordinem suum ceremoniasque fundatum, ut, quicquid in priore populo fiebat carnaliter, in ecclesia spiritaliter conpleretur.

tunc egressa est laus siue gratiarum actio — hoc enim significat \'thoda\' —. ut omnes apostoli dicerent: gratia. uobis et pax, uoxque ludentium non illo luso, quo manducauit populus et bibit et surrexit, ut luderet. sed eo, quo coram [*](7 \'Hier. 30 (37), 22 14 Hier. 30 (37), 18 *Matth. 5, 14 15 Hier. 30 <37), 18 18 Hier. 30 (37), 19 *Hier. 30 (37), 19 19 I Cor. 1, 3 20 Hier. 30 (37), 19 cf. Ex. 32, 6 ) [*]( 1 sicut v cum VuZg. 2 aduersus P 3 eum om. V eius om. Vulg. 4 producentur A 5 accedet V ascendit LMAa.c. accedat Mp.c. ascendet P 6 ut] et Yvlg. 7 quod in Hebrai(co sequitur, in Grae)co scripsi quod in hebraico codd. et hoe in Hebraico falso post Erasmum Martianaeus et hoc in LXX Victorius v; cf.p. 377,13 8 ait om. v 9recessit V zerobabel V ezdra M 10 cepit V; est add. v aedificare M 11 relegio La.c. ezdrae M 12 continetur Pa.c. perfectus Pa.c. 14 ciuitas-scriptum est in mg. V 15 posita MP 16 cerimoniasque MVP caerimoniasque (pr. i ex e) A; cf. p. 46, 21. 66, 7. 323, 20 17 priore (sic alibi semper L uel primitus uel p. e.; ef.p. 203,22.321,3. 330,12)] priori codd. v spitaliter Ma.c.m2 spiritualiter Ap.e.m2 18 hacc P 19 ut—uobis om. V 20 landantium P non] in add. V luso L cum OZDCS et codd. Vercell. CLIV 50, Menuc. 14425 ludo MAp.c.,v lusu PFp.c. luxu V manducabit Pa.c. 21 uiuit Ma.c. surrexerunt V ut om. V Iudere V que P )

tunc uisitauit dominus aduersum omnes, qui tribulauerunt populum dei, aduersarias uidelicet potestates. et fuit dux eius exeo — hau dubium quin dominus et saluator secundum carnem ex genere Israhel — et princeps de medio eius productus est. applicauit eum pater ad se et accessit ad eum, ut diceret filius: ego in patre et pater in me, quia nullus potest sic suum cor applicare domino nec ita ut filius patri esse coniunctus.

quodque dicit iuxta (Hebraicum tantum, sed non iuxta) LXX: et eritis mihi in populum et ego ero uobis in deum, cernimus opere conpletum ex parte in Israhel et ex toto in gentium multitudine.

[*]( 30 (37), 23.24 )Ecce turbo domini, furor egrediens, procella ruens in capite impiorum conquiescet non auertet iram indignationis dominus, donec faciat et conpleat cogitationem cordis sui; in nouissimo die-[*]( 1 ef. II Reg. 6, 5 3 Ps. 86, 3 7 cf. Num. 16, 3 etc. 8 *Hier. 30 (37), 21 9 Hier. 30 (37), 21 11 Ioh. 14, 11 14 *Hier. 30 (37), 22 Hier. 30 (37), 22 )[*](1 inminuit 3Ia.c. 2 nt (s. u. m2) M, (in ras.) A totus orbis ut crederet (totus orbis post crederet repetiwt s. u. m2, sed exp.) A crederit Pa.c. dum MA Vv dBo P 3 groriosa P 5 fuit V Abraham] et add. v 6 generia s. u. m3A 8 hau 0 (et alibi semper fere ante dubium Lp.c. uel primitus; cf. p. 88, 4. 211, 9 etc.) haud AV, (d ex t m2) L, (ex aut) M aut P 10 est] & add. s. u. m3M eum] autem V 11 ad om. V 12 cor suum v dno (o in ras.) M ad dum Y deo a 13 ut] patris add. V quoque Ma.c.m2 dicet Pa.c. iuxta M iuxta LXX expungere uult Vallarsius; cf. p. 376, 6 Hebraicmn tantum, sed non iuita suppleui (cf. p. 382, 10. 389, I), om. codd. v 14 LXX LV, (s. u. m2) M, (s. u. m3) A, om. P 15 dam M cernemns La.c. 16 parte (r s. «. m3; e m ras.) M genium Ma.c.m2 18 egrediensj et add. v 19 conquiescit MAa.c. auertit LMAa.c. auertat Pa,c. 20 ut V 21 cogitatione La.c. )

Turbo furoris domini et procella ruens atque tempestas requiescet in capite impiorum, uel daemonum uel eorum, qui dei filium blasphemarunt; et non auertet iram indignationis suae, donec faciat et conpleat cogitationem cordis sui et circumdetur exercitu Hierusalem et penitus deleatur. quomodo autem artifex non potest intellegi nisi opere conpleto nec medicinae industria nisi, postquam fuerit sanitas consecuta, ita, cum euersio fuerit Hierusalem et prioris populi abiectio, tunc intellegent credentes, quod repulsio Iudaeorum nostrae salutis occasio sit.