In Hieremiam Prophetam Libri Sex

Si de Hieremia intellegimus, repentinum latronem referamus ad Nabuchodonosor: si de saluatore. quod uerius et melius est, ad Romanum exercitum. et ne iniusta uideatur sententia dei, exponit, quid fecerint contra Christum, filium dei, et quid passi sint.

quod autem infert: ne propitieris iniquitati eorum et peccatum eorum a facie tua non deleatur, nequaquam priori sententiae contrarium est, in qua pro populo deprecatur patrem; sed postquam datum tempus paenitentiae praeteriit et illi in suo scelere perseuerant, non tam pro se puniuntur quam pro aliis, ne inultum peccatum ceteris noceat exemplo.

quodque infert: fiant inpingentes — siue corruentes — in conspectu tuo. illius Isaiae et Petri apostoli simile est: et non inpingetis sicut in lapidem offensionis et petram scandali: cuius et in psalmis propheta meminit: lapidem, quem reprobauerunt aedificantes, hic factus est in caput anguli; a domino factum est h o c.

[*]( 19,13 a )Haec dicit dominus: uade et sume [*]( 7. 8 *Hier. 18, 23 13 Hier. 18. 23 15 cf. Hier. 18, 20 19 *Hier. 18, 23 Hier. 18, 23 21 *Esai. 8, 14. cf. I Petro 2, 3 23 Ps. 117, 22. *23 )[*](1 quia om. V 4 aduersa Ma.c.m2 mortem] et add. V 6 deleantnr Par. 8 pr. eis om. P 9 nabucodonosor P,La.c. 10 quodj et add. MAVv 12 filium dei Christum n sunt P 15 prioris V 16 praeterit A 17 sua scelera V perseuerant] populi et seniores add. v 18 exemplum Ap.c. 19 quooque] quoq; qd (q; qi in ras.) A 26 esaiae VP,MAa.c. 21 inpingitis La.c. inpingentis V offensiones Ma c. 26 sume] accipe Vvlg. langunculam A)

Pro \'laguncula figuli\', quae Hebraice dicitur \'bocboc\', LXX \'doliolum\' transtulerunt et pro porta fictili\' Aquila, Symmachus et Theodotio ipsum uerbum posuerunt Hebraicum \'Harsith\', pro quo LXX iuxta morem suum pro adspiratione \'heth\' litterae addiderunt \'chi\' Graecum, ut dicerent \'Charsith\' pro \'Harsith\', sicut illud est pro \'Hebron\' \'Chebron\', et pro \'Hieriho\' <Hiericho>.

uult autem scriptura diuina non solum auribus doceri populum, sed et oculis; magis enim, ut iam diximus, mente retinetur, quod uisu quam quod auditu ad animum peruenit. tolle. inquit. lagunculam - siue doliolum testeum — et de senioribus: populi ac sacerdotum et egredere ad uallem filii Ennom, de qua supra diximus, ubi erat delubrum Bahal et nemus ac lucus Siloae fontibus irrigatus. \'ipsa autem,\' inquit, \'uallis iuxta portam est.\' quae Hebraeo sermone \'Harsith\', hoc est \'fictilis\', appellatur.

\'et praedicabis — uel leges — ibi uerba. quae ego loquar tecum, ut ibi audiantur [*]( 4. 5 Hier. 19, 2 7 Hier. 19, 1 S *Hier. 19, 1 9 *Hier. 19, 2 10. 12 *Hier. 19. 2 15 cf. p. 223, 24 16 Hier. 19, *1. 2 17 *Hier. 19, 1 19 cf. p. 29. 16. 105, 16 21 *Hier. 19, 2 22 Hier. 19, 2 *Hier. 19, 2 23 *Hter. 19, 2 ) [*]( .1 et eras. A, om. Vult!. dej a Vulg. ac] et v cum rulg. 2 de] a Vulg. 3 ennonP,Ap.c. instaMa.c. 4 charsit MA V carsitP 5 loquor MVP,Aa.c. 6 Iuda v cum Vulg. 7 langula V 8 ebraicaeJf bodioc P LXXta _A 9 simmaehns P 10 harsit P 11 asperatione Ma.c. beth r 12 harsith LMA charsith V halsilit P Arsith v ebron P 13 pr. hieBIBO MAP hiericho V diuina scriptura V 14 docere P,Mp.e. 15 enim om. V uisum Ma.r. 16 quam s. u. V auditur P inquit (quit s. u. M lagu- culam V 17 et eras. A 18 fili V 19 ennon MAP ubi] in qua v 20 ac ac L ∗ae M locus P siluae Ma.c. siloe VPo inrigaturP 21 hebreo AVP Hebraice. sermone om. v 22 est] aũt add. P 23 ego—quae om. V ubi P )

[*]( 19,8 b-5 )Haec dicit dominus exercituum deus Israhel: ecce ego inducam a fflictionem — siue mala — super locum istum, ita ut omnis, qui audierit illam - siue illa —, tinniant aures eius eo, quod dereliquerint me et alienum fecerint locum istum et libauerint in eo dis alienis, quos nescierunt ipsi et patres eorum et reges luda; et repleuerunt locum istum sanguine innocentium et aedificauerunt excelsa Bahalim ad comburendos filios suos igne in holocaustum Bahalim, quae non praecepi - siue cogitaui — nec locutus sum nec ascenderunt in cor meum.

Et hunc locum stulte quidam ad caelestem referunt Hierusalem. quod ne semper ammoneam, tantum hoc dixisse sufficiat uitandam istiusmodi explanationem. immo heresim, quae manifesta subuertit et praestigias quasdam ecclesiis Christi conatur inducere. nulli autem dubium, quin in templo dei Bahal idolum posuerint siue in delubro, quod erat in ualle filii Ennom, ubi et lucus Bahal et ara eius fuit, super quam immolauerunt et incenderunt filios suos.

quae dominus nec cogitauit nec locutus est nec ascenderunt in cor eius, [*]( 1 cf. p. 44, 18 Hier. 19, 2 2 *Hier. 19, 2 5 cf. Rom. 1, 20 7. 9 *Rier. 19, 3 15 Hier. 19, 5 ) [*]( 2 uerbum] de add. P, eras. LMA hebraicu (sic) Jlp.r. hebraico P 3 triaj haec add. v uult V dicitaras Ma.r. 4 stirpes P stirpem v regiam v 5 ut om. r inexcussabiles P 9 deliquerint Ma.c.m2 dereliqaerit P 10 fecerit Pa.c. libauerunt P cum Vulg. 11 diis AVP.La.r.Mp.c. cum Vulg. 12 alt. et eras. A 13 innocentum v cum Yulg. 14 igni (ex ignem) M cum Vulg. 18 nec MP,LAa.r. admoneamus c hoc tantum v 19 uitandum LMAa.c. uitanda V explanatioaem] esse add. v 20 praeatrigias LMAa.r. quaedam V 21 xp̃ο P coaantur P qui Ma.e.. in s. u. L 23 fili P pr. et om. M locua P 25 pr. nec] ne V corde L. )

omnis autem bereticus derelinquit deum et alienum facit locum habitatione dei, quem sua fraude polluerit, et libat dis alienis, quos nec ipse nouerat nec patres eius, apostoli uidelicet et apostolici uiri; reges autem luda, hoc est hereticorum patriarchae, implent locum quondam dei sanguine deceptorum et innocentium — nisi enim stultus et simplex fuerit, non cito subuertitur — et aedificant excelsa Bahalim, dum de sublimibus disputare se dicunt, et comburunt filios suos idolo, quos in heresi genuerint. quae omnia dominus ignorare se dicit nec umquam ascendisse in cogitationem suam.