In Hieremiam Prophetam Libri Sex

Jerome, Saint

Jerome, Saint. S. Euesebii Hieronymi Opera, Section 2, Pars 1: In Hieremiam Prophetam (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 59). Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1913.

ut autem nos omni interpretationis molestia liberemus, illam sequamur regulam, quod omnes prophetae in typum domini saluatoris pleraque gesserint et, quicquid iuxta praesens tempus conpletum sit in Hieremia, hoc in futurum de domino prophetari.

Lerneum anguem fabulae ferunt multis ex medio capite pullulasse serpentibus et Scyllam, Siculi monstrum freti, facie quidem uirginali, sed succinctam canibus miserorum lacerasse naufragia iuncto in eodem litore Sirenarum mortifero carmine, quae ut uitaret Ulixes Homericus, clausisse aures dicitur et malum inexsuperabile prudenti uitasse consilio.

hoc ego cum facere cuperem et hereticorum rabiem declinare iuxta Ismenium poetam mihi canens et meis illudque propheticum reuoluerem: cum consisteret aduersum me peccator. ommutui et silui de bonis, non est passus diabolus me optata quiete [*]( 8 cf. Ambr. De fid. I 6, 46 (Sonny, Archiv IX 64 sq.) 9 cf. Ouid. Met. XIII 732. 733. XIV 60. Uerg. Aen. m 426 10 cf. Hom. Od. XII 184—191. Ambr. De fid. III 1, 4 11 cf. Hom. Od. XII 177 13 Ismenium poetam] scil. Antigenidam, tibicinem Thebanum; cf. Cic. Brut. 187. Ual. Max. III 7, ext. 2. Symm. Epist. IX 115 (105), 2. Dio Chrysost. LXXVIII 18 15 *Ps. 38, 2.3 16 diabolus] Pelagium et Coelestium innuere uidetur ) [*]( 1 et s. u. Å 2 liberemur CGAVP omnis C 3 thjpum A tipum V 4 alt. in s. u. L futuru La.c. futuro CVP,Aa.c. 5 prophetare Ga.c.; a id. litt. fere maiuec.: expl. in hieremiam prophetam. lib\' II inc. lib* tertius L finit in hieremiam proph liber aecundus incipit eiusdem liber tertius C et idem fere G (— A, sed post secundus add.: do ΓΡΔΘΙΔC, post tertius: Δω ΓΡΛΘΙΛC ΛCHN emendaui); incipit eiusdem liber III (ante incipit M. euanuit V expt in hierm̃ prophętam explationũ̃ (sic) lib secdus incip eiusdem lib tertius P 7 lerneum sic codd. omnes fabula F 8 pululasse P scillam La.c. scilla P faeie. LV 9 uirginali* L latrasse F lacerare v 10 serenarum LMAa.c. sermarum Pa.c. 11 ulixis LAPa.c. Uljsses v auris MAa.c. 12 inexuperabile MV,La.c. prudente Mp.c. ergo Ma.r. 13 deelinarej et add. v ismaenium LM hismenium F, (-ae-) P Ismeniam a 14 paam P, om. v 16 de] a MV )

151
contentum scripturarum sanctarum explanationi insistere et hominibus linguae meae Hebraeorum Graecorumque eruditionem tradere, sed id agit diebus et noctibus et aperte et per insidias ueris falsa miscendo, immo uniuersa mendacia subdolo melle circumlinens, ut, qui audit uerborum dulcedinem, uenena pectoris non formidet; pacem pollicetur, ut grauiora bella exerceat; ridet, ut mordeat; manum offert, ut ex inprouiso simplicem interficiat Abenner.

nimirum hoc illud est, quod et apostolus loquebatur: non enim eius ignoramus astutias. hic tacet, alibi criminatur, mittit in uniuersum orbem epistulas byblinas, prius auriferas, nunc maledicas, et patientiam nostram de Christi humilitate uenientem malae conscientiae signum interpretatur. ipseque mutus latrat per Alpinum canem, grandem et corpulentum et, qui calcibus magis possit saeuire quam dentibus.

habet enim progemem Scotticae gentis de Brittannorum uicinia, qui iuxta fabulas poetarum instar Cerberi spiritali percutiendus est claua, ut aeterno cum suo magistro Plutone silentio conticescat. uerum haec alias. nunc in Hieremiam tertium aggrediar librum, in quo conabor, frater Eusebi, latissimos explanationis campos angusta commentariorum semita coartare. [*]( 5 cf. Ouid. Am. I 8, 104. Ambr. De Tob. 9, 35. Prud. Hamart. 335. 336. Phoebad. c. Arrian. 3. Aug. In euang. Ioh. 7, 6. Carni. ada. Marc. I 86 (Weyman, Archiv XIII 390) 8 cf. II Reg. 3, 27 9 *II Cor. 2, 11 10 hie] scil. Rufinus cf. *Esai. 18, 2 11 cf. Eccli. 2, 4 13 cf. Esai. 56, 10 Alpinum canern] scit. Pelagium, cf. Hieron. adu. Pelag. I 28 p. 712. Oros. Apol. 31, 2 ) [*]( 1 explanatione Pa.c. 3 traderem MAPa.r. 4 uris P o circum- liniens VP,Mp.c. 5 dulcidinem P,La.c. 6 peccoris Ma.c. peccatorum P 7 reda (i s. e alt.) P prouiso Ma.c. 8 abner V,MAPp.r.,υ 10 in s. M. L epistolas A V 11 biblvnas (y ex i: fort. uoluit byblinas) L biblinas cet. aurificas V 12 de] in MVP, Aa.c.m3 ueaiente P 13 alpimom P albinum codd. Asgiensis CCXXX, Vercellensis CLIV 50, Monacensis 14425 et Vallarsius cannem P 14 corpulentem Pa.c. 15 habeat M scotieae VΡυ 16 brittanorum M britanorum V uicina VP,MAa.c. terbcri VMAPa.c. 17 clauo V,Mp.c. clabo (r s. b) P aetertio V 18 platone V,Mp.c.Pa.c. hoc v heremiam La.c. 19 adgradiar P )

152

[*]( 12,1.2 ) Iustus quidem es, domine, si disputem tecum — siue quia satisfaciam tibi—; uerumtamen indicia loquar ad te: quid est, q quod u ia impiorum prosperatur, bene est omni bus, qui praeuaricantur et inique agunt? plantasti eos et radicem miserunt, proficiunt — siue generauerunt filios — et faciunt fructum; prope es tu ori eorum et longe [*](2 )a renibus eorum. Contra omnes quidem inique agentes ista disputatio est et septuagesimi secundi psalmi breuiter sententia conprehenditur, in qua propheta ait: quam bonus deus Israhel his, qui recto sunt corde! mei autem paene moti sunt pedes, paene effusi sunt gressus mei, quia zelaui in peccatoribus pacem peccatorum [*](3 )uidens et cetera. sed proprie contra hereticos dicitur, qui cum sint impii, uia eorum prosperatur generantque filios eos, quos in heresi deceperunt, et praeuaricantur et inique agunt, ita ut ecclesiam spolient et. dum in prauitate sententiae perseuerant, iactent se a deo esse plantatos et radicem misisse, generasse filios et attulisse fructum; qui, cum Christi nomen saepius replicent, habitatorem sui non habent deum iuxta illud Isaiae: populus hic labiis me honorat, cor uero eius longe est a me.

[*](12,3 )Et tu, domine, nosti me, uidisti me et probasti cor meum tecum. congrega eos quasi gregem ad uictimam et sanctifica eos in die occisionis! \'Nullum\', inquit, (scandalum est, quod impii siue omnes heretici pro tempore floreant; tu enim, domine, nosti me et [*]( 2 *Hier. 12, 1 6 *Hier. 12, 2 10 Ps. 72, *1. 2. *3 21 *Esai. 29, 13. cf. Matth. 15, 8. Marc. 7, 6 27 *Hier. 12, 3 ) [*]( 1 quidem| tu add. Vulg. es] tu add. v 2 sčisfaciam Aa.c.m3 3 iudicia; iusta Ap.c.m3 cum Vulg., add. s. u. m2 M loquor P quid est qaod] quare Vulg. 4 ee V 7 tu (u s. u.) L, om. VP 8 iniqua Y 9 LΧΧ·ΙΙ· P psalmo Pa.c. 11 isrt ds VP his qui om. MAP recti r rectis MAP sunt om. MAP 16 in s. u. m2 V 18 iacunt P,Ap.c.,v a do se P esse om. V 20 suum v 21 eseiae M eaaiae YP,Aa.c. gero 1 autem v 23 me] & add. s. u. M 27 ipso MVP, (I pro s. ipso) 4 )

153
uidisti me et probasti cor meum tecum\'.

quem ita nouit pater deus quomodo filium suum? nemo enim cognoscit filium nisi pater et nemo cognoscit patrem nisi filius et. cui uoluerit filius reuelare. \'licet\', inquit, \'proficiant, licet filios generent et faciant fructum heretici et prope sis tu ori eorum et longe a renibus eorum, id est conscientia, tamen non parua est consolatio, quod -quasi pecora saginantur ad uictimam.