Epistulae

Jerome, Saint

Jerome, Saint. S. Euesebii Hieronymi Opera, Section 1 (Pars I-III): Sancti Eusebii Hieronymi Epistulae (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 52-54). Hilberg, Isidor, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1910-1918.

Ut autem et acutius aliquid interrogemus, respondeant, quid sit contra filium hominis dicere et in spiritum sanctum blasphemare. ego quippe adsero iuxta sensum illius eos, qui Christum in persecutione negauerint, contra filium hominis dixisse et non in spiritum sanctum blasphemasse. qui enim interrogatur, an Christianus sit, et Christianum se non esse responderit, utique negando Christum, iioc est filium hominis, spiritui sancto non fecit iniuriam.

si autem Christum negando negauit et spiritum, edisserat hereticus, quomodo non peccet in spiritum, qui filium hominis denegarit. aut si spiritum sanctum hoc loco intellegendum patrem putat, patris nulla est a negatore mentio facta, cum negaret. Petrus apostolus eo tempore, cum ancillae interrogatione perterritus dominum [*](1 cf. Matth. 12, 25-29 etc. 9 cf. Mattli. 12, 21 etc. 23 cf. Matth. 26, 69—74 etc. ) [*]( 1 salu. noster S 2 a sat. l-nan AD -nam Jla.r.) eici sat. AIID satana eici a satana (-na a.r.) B 3 non esse] non est A esse in ras. 8 litt. m2 B studium add. in mg. B 4 pot. esse S 8 sed] se D 9 beelzebub II esse] fuisse S 10 in (s. I.) sanct. sp. B 12 respondeat B 14 ego—blasphemasse in mg. B 15 negauer B 16 et \'• s. l. m2 B in s. I. m2 B spiritu sancto A 17 et] add. non (del.) B 18 responderet A 19 fecerit 11 facit S 20 et 0111. B edixerat A (corr. et dix. m2) non s. l. B 21 pr. spiritu AIID denegauerit S 22 in hoc B patr. int. B 23 facta mentio B negare A 24 cum] cum ad B quo g interrogationem B )

317
negauit, in filium hominis an in spiritum sanctum uidetur commisisse peccatum?

si id, quod ait: nescio hominem, ridicule uoluerit interpretari non Christum eum negasse, sed hominem, mendacem faciet saluatorem, qui se, hoc est filium dei, negandum esse praedixerat. si autem negauit filium dei, unde et amare fleuit et trinam negationem trina postea confessione delenit, manifestum est peccatum in spiritum sanctum id non posse dimitti, quod habeat blasphemiam, ut, cum uideas in uirtutibus deum, Belzebub calumnieris in factis.

doceat igitur aliquem negatorem Belzebub uocasse Christum, et ultro referam gradum negatorem non posse ueniam consequi. aliud est tormentis cedere et se Christianum negare, aliud Christum diabolum dicere, sicut tibi ipsa scriptura atque contextus adtentius lecta poterunt demonstrare.

Fuerat quidem prolixius disserendum, sed quoniam et amicis, qui ad nostrum hospitioltfm conuenerunt, praesentiam nostram negare non possumus et tibi non statim respondere admodum uisum est adrogantis. latam disputationem breui sermone conprehendimus, ut non tam epistulam quam commentariolum dictaremus. [*]( 2 * Matth. 26, 72 etc. 4 cf. Matth. 26, 34 etc. 6 cf. Matth. 26, 75 etc. ) [*](.1 alt. in s. l. UB spiritu sancto A 2 rid.—hominem in mg. B 5 si-dei in mg. B 8 id] ideo S ut] et B 9 beelzebub II 10 negatorum B Belz.—negat. in mg. B beelzebub JIB 11 uen. non posse B consequi] add. post ruinam B quia aliud B 13 lecta attentius S 14 potuerunt B 15 et (s. l.) am. 77 am. et S 16 nostra D 17 et-resp. B ut-responderem cpt. non statim] statim Ba.c. statim non Bp.c. 19 epistola A )

318
XLIII. AD MARCELLAM.

Ambrosius, quo chartas, sumptus, notarios ministrante tam innumerabiles libros uere Adamantius et noster XaXvivtspo; explicauit, in quadam epistula, quam ad eundem de Athenis scripserat, refert numquam se cibos Origene praesente sine lectione sumpsisse, numquam uenisse somnum, nisi e fratribus aliquis sacris litteris personaret, hoc diebus egisse uel noctibus, ut et lectio orationem susciperet et oratio lectionem.

Quid nos, uentris animalia, tale umquam fecimus? quos si secunda hora legentes inuenerit, oscitamus, manu faciem [*](H = Moiiacensis lat. 6299 s. VIII-IX. ) [*](F = Veronensis XVI. 14 s. IX. ) [*](J = Vindobonensis lat. 934 s. IX. ) [*](II = Turicensis Augiensis 49 s. IX.. ) [*](2 = Turicensis Augiensis 41 s. IX. ) [*]( 33 = Caroliruhensis Augiensis 105 s. IX-X. ) [*](D = -Vaticanus lat. 355356 s. IX-X. ) [*](N = Casinensis 295 s. X. ) [*](B = Berolinensis lat. 18 s. XII. ) [*]( 2 incipit alius (se. liber) H hieronimus marcell(a)e FJ,2a.c. hieronimus (item D) ad marcellam de urbe secedendum IID,B (secedendi), bieronimus ad marcellam %},2p.c., titulo caret N; Hieronymi nomen exhibent tituli in FJTlHSdB 3 quod FJ quoque H charta N carta H; add. et m2F sumptos J2fsa.c.m2 sumpta H notarius F,Da.c. notario HN 4 libros] add. ut H, add. origenis ediderit s. I. m2F et n. Xtlh. om. H chalcenterus nost. S XAAKENTEPOC N calcenteros F,2a.c. chalcenterus (u ex o) J calcenterus cet. espl.] add. calcenteros F, s (eras.), add. chalcenterns J 5 in quad.] inquam F, £ a.c. epistu(o)lam F,Za.r. de] in mg. 2, om. F 6 se s. I. m2 93 cibum DB,2p.c. 7 lectionem F2a.r. numquam] non N uenisse (del. m2) B uenisset F2a.r. uenisse in (s. I. m2) S3 inisse S somnium DB,2a.r. e H ef FJ unus (8. l. Z) e cet. 8 aliquis HFJ.Za.c. aliquid (s. l. add. de) 2p.e., om. cet. litt.] scripturis FJS personasset H gessisse H 9 uel] et s et utroque loco om. H lectionem H orationem om. H exciperet S 10 quod H umq.] eum quam H quos] quod FJ 11 si s. I. 2 si uel g ora H,2a.c.m2 manus Fa.e. facie H\' )

319
defricantes continemus stomachum et quasi post multum laborem mundialibus rursum negotiis occupamur. praetermitto prandia, quibus onerata mens premitur. pudet dicere de frequentia salutandi, qua aut ipsi cotidie ad alios pergimus aut ad nos uenientes ceteros expectamus.