Epistulae

illi ad omne paene delictum ecclesiae obserant fores; nos cotidie legimus: malo paenitentiam peccatoris quam mortem et: numquid, qui cadit, non resurgit?dicit dominus: conuertimini ad me, [*]( .9 cf. I Tim. 5, 14 23 *Ezech. 18, 23 24 *Hier. 8, 4 25 *Hier. 3, 22 ) [*](2 tantum AD est sign. S 3 recepit (t eras.) A 4 auctoritati Ap.e.m2II,Da.c. 6 promimus B 7 substantia B 8 angustiis AD 10 put. scel. AD coni. it. S iterata om. A 13 orbe B, om. cet. ieiunemus A 14 passint D passi sunt A non] nam A quod Bp.e.m2s 15 excepta S pentecoste HS 16 offerre Ila.r.s 18 est s. l. B Pepusa] papa B frigiae codd. 19 xoivouvois scripsi caenonus AIID cenonos B cenonas S 20 gradum] locum AD 21 fiat] sit B 22 pene ad omne B delatum A 23 obseruant A,IIa.r.D 24 num A (corr. numquit) 25 resurget S )

Praetermitto scelerata mysteria, quae dicuntur de lactante puero et de uicturo martyre confarrata. malo iniqua non credere; sit falsum omne, quod sanguinis est. aperta est conuincenda blasphemia dicentium deum primum uoluisse in ueteri testamento per Moysen et prophetas saluare mundum; quod quia nOli potuerit explere, corpus. sumpsisse de uirgine et in Christo sub specie filii praedicantem mortem obisse pro nobis et, quia per duos gradus mundum saluare nequiuerit, ad extremum per spiritum sanctum in Montanum, Priscam et Maximillain, insanas feminas, descendisse et plenitudinem, quam Paulus non habuerit dicens: ex parte cognoscimus et ex parte prophetamus et: nunc uidemus per speculum in aenigmate abscisum et semiuirum habuisse Montanum.

haec coargutione non indigent; perfidiam eorum exposuisse superasse -\'est, nec necesse est, ut singula deliramenta, quae proferunt, breuior epistulae sermo subuertat, cum et tu ipsa scripturas adprime tenens non tam ad eorum mota sis quaestiones, quam, quid sentirem, a me uolueris sciscitari. [*]( 16 I Cor. 13, 9 17 *I Cor. 13, 12 ) [*](1 renertentes B 2 redigi A 3 quod s. I. B, om. g sit] interest S 6 lactente Bp.e.m2g 7 de om. S iniqua] inquam S 8 sanguis All sanguinem D pr. est om. D apertae B 10 quod] sed S 12 obiisse S 13 non quinerit B 14 priscillam II 16 habuerat IIa.r. 19 haec B est quae add. cet. sunt quae add. S coarguitione D quo arguitionem A indiget Aa.c.m2 perfidia AD 20 nec B, om. eel. deleramenta A,Da.c. 21 ipsas IIB 22 sis s. I. m2 B 23 a s. I. B scisc.] add. explicit contra montanum D )

Breuis quaestiuncula, quam misisti, et aperta responsio est. sf enim de eo, quod in euangelio scribitur: quicumque dixerit uerbum contra filium hominis, remittetur ei; qui autem dixerit contra spiritum sanctum, non remittetur ei neque in hoc saeculo neque infuturo, Nouatianus adfirmat non posse peccare in spiritum sanctum nisi eum, qui Christianus sit et postea negauerit, manifestum est Iudaeos, qui eo tempore blasphemabant, peccato blasphemiae non teneri, quippe qui, inpii coloni, interfectis prophetis de nece domini cogitabant et in tantum erant perditi, ut ad saluandos eos se dei filius uenisse responderit.

unde et de toto ipsius scripturae ordine conuincendi sunt, non his inremissibilem dictam blasphemiam, qui tormentis conpulsi et uariis euiscerati cruciatibus dominum denegassent, sed his, qui, cum uideant in uirtutibus opera dei, calumnientur et clamitent daemonis esse uirtutem et omnia signa, quae facta sunt, non ad diuinam magnificentiam, sed ad diabolum [*]( o Mattli. 12, 32 12 cf. Matth. 21, 33-39 14 cf. Matth. 15, 24 18 cf. Matth. 12, 24 etc. ) [*](A = Berolinensis lat. 17 s. IX. ) [*](II = Turicensis Augiensis 49 s. IX. ) [*](D = Vaticanus lat. 355356 s. IX-X. ) [*](B = Berolinensis lat. 18 s. XII.-) [*]( 2 ad marcellam de blaspbemia in apiritum sanctum inremissibiIe (inr. om. II) AIID ad marcellam, quomodo esset respondendum de spiritu saucto contra nouatianos et de blasphemia in spiritu sancto B; Hieronymi nomen exhibet titulus in B 4 breuis est S questiuncule Bp.c.m2 ad quaestiunculam II mis.] add. et obscura in mg. m2 B 7 sanct. spiro B 10 postea] posita (it in ras. m2) D 11 eo in B 13 ad B, om. cet. 14 et om. B 15 scr. ips. AD conuincendus est S 16 dictam esse B esse dictam S 17 negassent Ba.c.m2 18 in uirt. uid. S 19 demonii B 20 alt. ad s. I. m2 A )

unde et saluator toto responsionis suae hoc agit argumento, ut doceat non posse a satana eici satanan et regnum eius inter se non esse diuisum. cum enim diaboli studium sit dei laedere creaturam, quomodo eiusdem esse poterit uoluntatis sanare languentes et se ipsum de obsessis fugare corporibus?

probet itaque Nouatianus aliquem de his, qui sacrificare conpulsi sunt ante tribunal iudicis, respondisse omnia, quae in euangelio scripta sunt, non a filio dei, sed a Belzebub, principe daemoniorum, esse perfecta, et tunc poterit adprobare inremissibilem in spiritum sanctum esse blasphemiam.