Epistulae
Jerome, Saint
Jerome, Saint. S. Euesebii Hieronymi Opera, Section 1 (Pars I-III): Sancti Eusebii Hieronymi Epistulae (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 52-54). Hilberg, Isidor, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1910-1918.
sed et in arcam, quam Petrus apostolus sub typo [*]( 1 Hiob 1, 21 10 cf. Gen. 2, 21-23 12 *Gen. 2, 24 *Gen. 2, 24 15 cf. I Cor. 6, 16 sqq. 18 cf. Gen. 4, 19 et 23-24 20 cf. Apoc. 2, 9 21 *Cant. 6, 7-8 26 *II Ioh. 1 27 cf. I Petr. 3, 20-21 ) [*]( 1 congemat N 3 nec II laboriosus N 4 omiseris Bp.c.m2 5 facilior AD 6 illo] eo s animo] in animo non (non exp.K,del. ifl) KP 7 put. uir. ATID 9 primi \'IaBp.c. hominum Kp.c.m2 12 carnem unam g 16 pr. et om.ç alt. et om.B 17 pr. una] sit una AIIDN cunctorum] omnium N 18 lamec B lameth I1 20 apocalypsim II -lipsin KA -Ii psi B -lypsi (P syn. DN sin. eel. 21 quam] nam N 22 et om. AIID 23 adolesc. ANB adulisc. lP quorum A 25 matris Aa.c.N lecta D genitriciiVfl sua I[J 26idemom.AD electaN 27 filius B et om.AIID arca Ap.c.W )
At patriarchae non singulas habuerunt uxores, immo et concubinas habuere quam plurimas et, ne hoc parum sit, Dauid multas et Salomon habuit innumerabiles. ludas ad Thamar quasi ad scortum ingreditur et iuxta occidentem litteram Osee propheta non solum meretrici, sed et adulterae copulatur. quod si et nobis iure conceditur, adhinniamus ad omnes feminas et in exemplum Sodomae et Gomorrae ab ultima die deprehendamur uendentes et ementes, nubentes et nuptum tradentes, ut tunc sit finis coniugii, quando terminus uitae.
quodsi et post diluuium et ante diluuium uiguit illa sententia: crescite et multiplicamini et replete terram, quid ad nos, in quos fines saecu 1 orum decucurrerunt, quibus dicitur: tempus breue est et: iam securis ad radices arborum posita est, quae siluam legis et nuptiarum euangelica castitate [*](1 cf. Gen. 7, 13 2 cf. Gen. 7, 2 4 cf. Gen. 7, 2 6 cf. Gen. 8, 20 10 cf. II Reg. 5, 13 11 cf. III Reg. 11, 3 cf. Gen. 38, 6-30 12 cf. II Cor. 3, 6 cf. Os. 1, 2-3 et 3, 1 15 cf. Matth. 24, 38 18 Gen. 1,28 19 *I Cor. 10, 11 20 I Cor. 7, 29 21 *Matth. 3, 10 etc. ) [*]( 2 ux. introdu(i Ba.c.m2)xit codd.praeterKI1 3 masculina Aa.c.m2 ne] n B bisteis K uestiis Da.c.N serpentes Aa.c.m2flD serpentibusque g crocodillis Ka.c.m2N corcodrillis AWJIp.c.mZ corocodillis Kp.c.m2 cocodrillis B corcodilis IIa.c.m2 crocodilis D 4 habeat dig. II digami Ka.c.m2Ψ habe- ant NlP 5 in om.AIID uirginitas A 6 enim] namque s.l.m2B 7 uti A qui AD alter A foetibus IFP fletibus (1 eras.) A 9 at in ras. m2K, seq. ras. llitt. B ut AIID patriarcae K 10 quam KlP,om. cet. 11 salamon K habuit om.N htamar B 12 schortum K,Ψp.c. oseę (—eae A) ΑΠD profetaX prophetam (-ã D) IID prophete N 13 meretricis D etiam s et si A 14 conciditur K, lJIa.c. 15 gomurrae Aa.c.m2 egomurrae D ad ultimam diem A ultimo g 16 nuptui Da.c.ç\' ut] et AIIDIP 17 quod et si AllDIfJ 18 ista g 19 quid ex qui KP 20 decurrerunt AN deuenerunt B 21 radicem A )
olim gloria erat illum audire uersiculum: filii tui sicut nouella oliuarum in circuitu mensae tuae et: uideas filios filiorum tuorum; nunc de continentibus dicitur: qui adhaeret domino, unus spiritus est et: adhaesit anima mea post te; me suscepit dextera tua. tunc oculum pro oculo, nunc uerberanti malam praebemus et alteram. illo tempore bellatoribus dicebatur: accingere gladio tuo super femur tuum, potentissime; modo audit Petrus: conde gladium tuum in uagina sua; qui enim gladio percusserit, gladio morietur.
haec dicimus non separantes legem et euangelium, ut Marcion calumniatur, sed unum atque eundem suscipientes deum, qui pro uarietate temporum atque causarum principio et fini serit, ut metat, plantat, ut habeat, quod succidat, iacit fundamentum, ut aedificio consummato culmen inponat. alioquin, si ad sacramenta ueniamus et futurorum typos, non nostro arbitrio, sed apostolo disserente Agar et Sarra, montes [*]( 1 Eccle. 3, 5 2 cf. Hier. 16, 2 3 *Ezech. 24, 18 7 *Ps. 127, 3 8 Ps. 127, 6 9 I Cor. 6,17 10 Ps. 62, 9 11 cf. Ex. 21, 24 etc. Matth. 5, 38 12 cf. Matth. 5, 39 etc. 13 Ps. 44, 4 14 *Matth. 26, 52 et *Ioh. 18, 11 22 cf. Gal. 4, 21-31 ) [*]( 1 succidit TID succidet ex succedit m2A 2 amplexu B iheremias B 3 hiezeciel K ezechihel D ezechiel AIIB babil(ll Ila.r.)one ATIDB 4 pr. est om.1J1 alt. est s.l.B est inquit (d D) ATID 5 illi N duxerant N possit D 6 gloriae IIDN aud. ill. II 7 nouella (vsdcpvia èlatGw LXX)] nouelle N,ç; (-ae) nouellatio AIID 10 est spir. N pos teN post (add. e s.l.) A 12 uerberati KAa.c.,B malam KIJJ maxillam cet. in (eras.K) illo KIJi 14 tuum om.B 15 uaginam suam Kp.c.m2,AIlD uaginam g 16 percutit ç; 17 marchion KIJi marcio Aa.c.m2 19 principium Bp.c. fini serit Aa.c.m2 finis erit IIDN fine serit K*P,Ap.c.m2Ba.c. finis serit Bp.c. plantet Ap.c.m2N et plantat D 20 iaciat (at s.l.) N aedificatio Aa.c.m2IlD aedificationi Ap.c.m2g consummato saeculo AIID 21 alioqui ç; 22 diserente N; add. consideremus s sara KIIB monte K, lJia.c. mons IJip.c. uel mons 5 )
quid loquar de Thamar, quae Zaram et Phares geminos fudit infantes — in quorum natiuitate diuisa maceria duos populos separauit et ligata manus coccino conscientiam Iudaeorum iam tunc Christi passione respersit —, ac de scorto prophetico, cuius similitudo uel ecclesiam significat de gentibus congregatam uel—quod ipsi magis loco conuenit - synagogam primum adsumptam de idolatris per Abraham et Moysen, dein post adulterium et negationem saluatoris sedentem plurimo tempore sine altari, sacerdotibus ac prophetis et uiri pristini consortium praestolantem, ut, postquam subintrauerit plenitudo gentium, tunc omnis Israhel saluus fiat?
Quasi in breui tabella latissimos terrarum situs ostendere uolui, ut pergam ad alias quaestiunculas, quarum prima de Annae consilio est: solane perpetua maerens carpere iuuenta nec dulces natos Veneris nec praemia noris? id cinerem aut manes credis curare sepult o s? [*](1 cf. Gen. 29, 17-18 3 cf. I Reg. 1, 2 4 cf. Gen. 25, 22-23 6 cf. Gen. 38, 27-30 9 cf. Ezech. c. 16 15 cf. Rom. 11, 25-26 20 Uergil. Aen. IV 32-34 ) [*]( 1 syna DN testamenta B significat N 2 amat iacob B iacob amabat ATIDN testante D 3 faen(n eras. Ψ)nenna ΚΨ fennen(add. n s.l.m2)ae A fenen- nę(-e D) IlDB phene(n s.l.)na N 4 nos in] non (seq. ras. 1 litt.) D et Rebecca s 5 partus] pareturN 6 tamar B Zaram gesrom (hesrom B)codd.; Hieronymum \'ipsum errasse non uerisimile est 7 fares Kip Pharez s geminus D maceria N materia B macheria cet. 9 passione xpi K!JI respexit D scortu propheticū Bp.c.m2 schorto KlP 11 loco magis codd.praeterKW sinagogam AIIB 12 idolatriis DNB idololatris g abrabram K habraam B deinde A,Dp.c.m2 13 sed.-altari in mg. inf. K sedentes Aa.c.m2IJD sedente N plurimo] primo D altaris N 14 uiris pristinis B praestolantes Aax.m2Tl 15 istrahel (t eras.) K 16 fiet Ap.c.m2 erit B 18 uoluit (t exp.A) AHD nolui B 19 est om.AIlD 20 perpetuo Aa.c.m2JID merens codd. carere N carpe B uiuenta A 22 manis N )
proponis mihi gaudia nuptiarum; ego tibi opponam pyram, gladium, incendium. non tantum boni est in nuptiis, quod speramus, quantum mali, quod accidere potest et timendum est. libido transacta semper sui relinquit paenitudinem numquamque satiatur et extincta redaccenditur. usu crescit et deficit nec rationi paret, quae impetu ducitur. sed dicis: \'amplae opes et dispensatio rei familiaris egent auctoritate uiri\'. scilicet perierunt domus caelibum et, nisi cum seruulis tuis ipsa seruieris, familiae tuae imperare non poteris.
auia tua, mater et amita nonne auctoritatis pristinae honorisque maioris sunt, dum eas et tota prouincia et ecclesiarum principes suscipiunt? ergo milites et peregrinantes sine uxoribus sua hospitiola non regunt et nec inuitant ad conuiuia nec inuitantur? quasi non possis probatae aetatis habere famulos uel libertos, in quorum nutrita es manibus, qui praesint domui, qui ad publicum respondeant, tributa persoluant, qui te suspiciant ut patronam, diligant ut alumnam, uenerentur ut sanctam.