Epistulae

Jerome, Saint

Jerome, Saint. S. Euesebii Hieronymi Opera, Section 1 (Pars I-III): Sancti Eusebii Hieronymi Epistulae (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 52-54). Hilberg, Isidor, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1910-1918.

igitur lex apud contemptores et legum praecepta calcantes uidetur esse occasio delicto- - rum, dum prohibendo, quod non uult fieri, ligat eos uinculis mandatorum, qui prius absque lege peccantes non tenebantur criminibus. haec diximus legem, quae per Moysen data est, intellegentes. uerum, quia in consequentibus scriptum est: \'lex dei et lex carnis atque membrorum, quae pugnat aduersum legem mentis nostrae et captiuos nos ducit in lege peccati\', simulque quattuor leges contra se dimicantes in uno loco scriptas esse cognosco, non absque re arbitror, si requiram, quot genera legis in scripturis sanctis esse memorentur.

dicitur lex, quae per Moysen data est, secundum illud, quod scriptum est ad Galatas: quotquot enim ex operibus legis [*]( 2 Rom. 7, 6 5 I Cor. 15, 32 6 cf. Rom. 5, 20 11 cf. Otto, Sprichw. der Roemer p. 193 12 cf. Cicero pro Roscio Amer. 70 19 cf. Rom. 7, 22--23 23-p. 33, 8 cf. Origenes, Philocalia c. 9, 1-2 25 *Gal. 3, 10; ) [*]( 1 praecipiti uia scripsi coll. Cic. pro Flacco 105 praecipiti Aa.c.D praecipitio Ap.c. praecipitia 93a.c.$> per praecipit(cB)ia 93p.c.B 2 frenos B docere Aa.c.m2D 4 est s.l.AD 5 dicebamur B degebamur (sic)930 6 moriamur D<Pa.c. quodsi] quod sibi s 7 et- alt. facere om.B alt. quid ex qui m2A quod <P 8 incont. nostra B 10 cognoscatur 93$a.c. 11 quicquod Ap.c.m2 quidquid 93D ergo om.AD 12 accepit Aa.c.m2D parricidiarum AD paridarum$13 subpl. sp.c. aput etheniendis (dis corr. in ses) s 14 quam] quia Aa.c.D 17 tenebatur A—bamur DB 18 haec in mg.S&,om.<f> pro 0 20 aduersus ? 21 pr. legem AD 22 abs g 23 quae(n $)ram 93quod A93 a.c.m2,D$25 galathas A quodquod D<P )

sunt, sub maledicto sunt. scriptum est enim: maledictus omnis, qui non permanet in omnibus, quae scripta sunt in libro legis, ut faciat ea. et rursum in eadem epistula: lex propter praeuaricationes posita est, donec ueniret semen, cui repromissum est, disposita per angelos in manu media t o r i s. et iterum: itaque lex paedagogus noster fuit in Christo, ut ex fide iustificemur. postquam autem uenit fides, nequaquam ultra sub paedagogo sumus. omnes enim filii dei estis per fidem, quae est in Christo Iesu.

historia quoque, quae praecepta non continet, sed, quid factum sit, refert, ab apostolo lex appellatur: dicite mihi, qui sub lege uultis esse, non audistis legem? scriptum est enim, quiaAbraham duos filios habuit, unum de ancilla et alterum de libera. sed qui ex ancilla, secundum carnem natus est, qui autem per repromissionem, de libera.

sed et psalmi lex appellantur: ut conpleretur sermo, qui in lege eorum scriptus est: quia odierunt me gratis. Esaiae quoque prophetiam legem apostolus uocat: in lege scriptum es.t: quoniam in aliis linguis et in labiis aliis loquar populo huic et nec sic exaudient me, dicit d o m i n u s. quod iuxta Hebraicum et Aquilam in Esaia scriptum repperi. appellatur lex et mystica intellegentia scripturarum: 26 scimus, quia lex spiritalis est.

et extra haec omnia [*]( 4 *Gal. 3, 19 7 *Gal. 3, 24-26 13 *Gal. 4, 21-23 19 *Ioh. 15, 25 21 *I Cor. 14, 21 24 cf. Esai. 28. 11-12 26 *Rom. 7, 14 ) [*]( 3 in (s.l.) libro scripta sunt legis s 4 uaricationes Aa.c.m2 praeuaricatione 93p.c.m2 7 pedagoga nostra ØB tort. recte 8 postquam] post B 10 fuimus B om ? 12 quod B quidquid D quicquid A facturum ØB 13 mihi inquit B 14 legem non legistis s 16 et om.AD 18 de lib. per repr. S3a.c.g 19 scriptum A conscriptus g 20 odio habuerunt s esaye B isaiae 93$esaiam AD prophetam A prophetia Dp.c. 22 alt. in om.AD aliis labiis 93 aliis (seq. ras. 3litt.) s (cf. ad 24) 23 sic exaudiet me ØB sic me exaudient A sine exaudient D 24 iuxta labiis Φ (cf. ad 22) hebraeicum D haebrę(i s.l.)cum s esaiam Aa.r.D hesayam B isaia 93$scriptum om.AD 25 lex et] etiam lex g script. intellig. ς script. scientia AD 26 omnia haec s )

naturalem legem scriptam in cordibus nostris idem apostolus docet: cum enim gentes, quae non habent legem, naturaliter ea, quae legis sunt, faciunt, isti legem non habentes sibi ipsi sunt lex, qui indicant opus legis scriptum in cordibus suis testimonium praebente illis conscientia. ista lex, quae in corde scribitur, omnes continet nationes et nullus hominum est, qui hanc legem nesciat. unde omnis mundus sub peccato et uniuersi homines praeuaricatores legis sunt et idcirco iustum iudicium dei est scribentis in corde generis humani: \'quod tibi fieri nolueris, alteri ne feceris'.

quis ignoret homicidium, adulterium, furta et omnem concupiscentiam esse malum ex eo, quod sibi ea nolit fieri ? si enim mala esse nesciret, numquam sibi doleret inlata. per hanc naturalem legem et Cain cognouit peccatum suum dicens: maior causa m e a, quam u t dimittar. et Adam et Eua cognouerunt peccatum suum et propterea absconditi sunt sub ligno uitae. Pharao quoque, antequam lex daretur per Moysen, stimulatus lege naturae sua crimina confitetur et dicit: dominus iustus, ego autem et populus meus mpii.

hanc legem nescit pueritia, ignorat infantia et peccans absque mandato non tenetur lege peccati. maledicit patri et parentes uerberat et, quia necdum accepit legem sapientiae, mortuum est in eo peccatum. cum autem mandatum uenerit, hoc e\'1t tempus intellegentiae adpetentis bona [*](25) et uitantis mala, tunc incipit peccatum reuiuiscere et ille mori reusque esse peccati. atque ita fit, ut tempus intellegentiae, quo dei mandata cognoscimus, ut perueniamus ad uitam, operetur in nobis mortem, si agamus neglegentius et occasio sapientiae: seducat nos [*]( 2 *Rom. 2,14-15 10 *Tob. 4,15 (16); cf. Otto, Sprichw. der Roemer p. 16 14 *Gen. 4,13 15 cf. Gen. 3, 8 18 *Ex. 9, 27 22 cf. Rom. 7, 8 cf. Rom. 7, 9-10 26 cf. Rom. 7, 10-11 ) [*]( 2 legem non habent AD 4 ipsi sibi AD 6 probente s perhibente g 7 quae] qui non (n̄ℬ)ℬΦ continent )8ØB 8 est] est nisi qui adhuc qui adhuc (sic) expers est rationis B legem om.A 10 dei om.A hum. gen. AD uolueris B 11 quis enim AD furtum g 12 ea om.AD nollit Aa.r. noletB 13 nequaquam ç doleret sibi esse g 14 caim B rnaior est ç 17 farao ADB 18 natura s et s.l.ℬ,om.s ds A 20 pueritiam s 21 patri et matri g 22 mortuus B 25 uitantes Aa,c.m2D reuiuescere Aa.c.m2 reuiscere Da.c. reuilescere B illi more s 27 operetur] oportet B ) [*]( LVI. Hieron. Epist. III, Hi1berg ) [*]( 3 )

atque subplantet et ducat ad mortem, non quo intellegentia peccatum sit — lex enim intellegentiae sancta et i usta et bona est — sed per intellegentiam peccatorum atque uirtutum mihi peccatum nascitur, quod, priusquam intellegerem, peccatum esse non noueram.

atque ita factum est, ut, quod mihi pro bono datum est, meo uitio mutetur in malum et — ut hyperbolice dicam nouoque uerbo utar ad explicandum sensum meum — peccatum, quod, priusquam haberem intellegentiam, absque peccato erat, praeuaricatione mandati incipiat mihi esse peccatius. prius quaerimus, quae sit ista concupiscentia, de qua lex dicit : non concupisces. alii putant illud esse mandatum, quod in decalogo scriptum est: non concupi sces rem proximi tui. nos autem per concupiscentiam omnes perturbationes animae significatas putamus, quibus maeremus et dolemus, timemus et concupiscimus.

et hoc apostolus, uas electionis, cuius corpus templum erat spiritus sancti et qui dicebat: an experimentum quaeritis eius, qui in me loquitur, Christi? et in alio loco Christus nos redemit et rursum: uiuo autem iam non ego, uiuit autem in me Christus, non de se loquitur, sed de eo, qui post peccata uult agere paenitentiam, et sub persona sua fragilitatem describit condicionis humanae, quae duorum hominum, interioris et exterioris, pugnantium inter se bella perpetitur.

mterior homo consentit et scriptae et naturali legi, quod bona sit et sancta et iusta et spiritalis; exterior: e g o, inquit, carnalis [*]( 2 cf. Rom. 7, 12 9 cf. Rom. 7, 13 10 Rom. 7, 7 11 *Ex. 20, 17 et *Deut. 5, 21 14 cf. Act. 9,15 15 cf. I Cor. 6, 19 16 *II Cor. 13, 3 17 Gal. 3,13 18 *Gal. 2, 20 24 *Rom. 7, 14-15 ) [*]( 1 quod Dp.c.m2g intellegentia] intellegentiae 93$2 iuxta D sed per] semper A 3 intellegentia Ap.c. 6 hyp. dicarn] hyperbolicam s hiperbolicam (s.l. ce di add.m2)S& hiperbolice A yperbolice B 7 quod (d exp.)A 8 eram (s.l.m2A)ADB praeuaricatione scripsi per (ont.930) praeuaricationem codd. 9 peccatius D peccatus (peccatu p.c.m2)A peccati 93 (peccatum p.c.m2)(P peccatum B peccantius peccatum s prius om.AD quaeramus f 10 concupi- scis 93o.c.$11 decalogum 0 concupiscis 93$concupis (in fine pag.) B 13 signif. esse S3 meremus ADB—murS3<2> 14 dolemus ℬΦΒgaudemusAD haec ex hacm2A 17 Christi] xps Ap.c.m2^& nos ex nonm2A 18 iterum AD iam %i,om.cet. 19 uero AD 20 uult post pecc. AD post om. B 21 discribit 58 23 scriptae] scripta est s alt. et s.Z.m293,om.$naturale s lege 93 )

sum, uenundatus sub peccato. quod enim operor, nescio et non, quod uolo, hoc ago, sed, q u o d o d i. si autem exterior facit, quod non uult, et operatur, quod odit, ostendit bonum esse mandatum et non se operari, quod est malum, sed habitans in sua carne peccatum, hoc est incentiua corporis et desideria uoluptatis, quae propter posteros et sobolem insita est humanis corporibus et, si fines fuerit egressa, uertitur in peccatum.

se unusquisque consideret et, accusator sui, tractet incentiua uitiorum, quomodo et in sermone et in cogitatione et in calore corporis saepe loquatur et cogitet et patiatur, quod non uult; nolo dicere \'faciat\', ne sanctos uiros uidear accusare, de quibus scriptum est: erat homo ille uerus, inmaculatus, iustus dei cultor, recedens ab omni opere malo, et de Zacharia et Elisabeth: erant autem iusti ambo in conspectu dei, ambulantes in omnibus mandatis et iustificationibus domini absque q u e r e 11 a.

et praeceptum est apostolis: estote perfecti, sicut et pater uester caelestis perfectus est. numquam autem hoc apostolis imperaret, nisi sciret hominem posse esse perfectum. nisi forte hoc dicamus, quod \'recedens ab o m n i m a 10° emendationem significet et de erroribus pueritiae et uitiis lasciuientis aetatis transitum ad correctionem atque uirtutes, iustitiam quoque, quae in Zacharia et Elisabeth praedicatur, foris esse, concupiscentiam uero, quae nunc habitare in membris nostris dicitur, uersari intrinsecus. sed apostolis non pueris praecipitur, uerum iam aetatis robustae, ut adsumant perfectionem, quam et nos confitemur in aetate esse perfecta.

nec haec dicentes adulamur uitiis, sed auctoritatem sequimur scripturarum, quod [*]() [*](12 *Hiob 1, 1 14 *Luc. 1, 6 17 Matth. 5, 48 20 *Hiob 1, 1 23 cf. Luc. 1,6 25 cf. Matth. 5, 48 ) [*]( 3 odii D 5 habitant B 6 incentiua scripsi uita 93uit(cB)ia eet. 7 sobulem D finis J.932) fine fuerit om.A 9 et in cog. om.AD 11 nolo s.US,om.Ø sancto uiro $p.r. de] e AD 12 est om.B ilie homo AD uerus et S\' 14 zacaria B passim helisabeth (-t D)DØR Elizabeth g autem omAD 15 ambulant s 17 querela Dp.r.B quaerella 93 18 et omAD 19 posse om AD 21 emendatiorem (-c-D) AD et s.l.m258,om.AD 22 et de uitiis s correptionem D atque om.93 uirtutis 93,$p.c. 23 quae] quod AD helisabeth (-t D) DØB Elizabeth g 25 sed et AD ) [*]( 3 )

nullus homo absque peccato et conclusit deus omnes sub peccato, ut omnibus misereatur, absque eo solo, qui peccatum non fecit, nec dolus inuentus est in ore eius. unde et per Salomonem dicitur, quod serpentis uestigia non inueniantur in petra. et ipse de se dominus: ecce, inquit, uenit princeps mundi istius et nihil in me inuenit, id est sui operis suique uestigii.

ob hanc causam iubetur nobis, ne exprobremus homini reuertenti a peccatis suis et ne abominemur Aegyptium, quia et ipsi quondam in Aegypto fuimus et de luto ac lateribus Pharaoni extruximus ciuitates et quia captiui ducti sumus in Babylonem lege peccati, quod in membris nostris morabatur. cumque uideretur extrema desperatio, immo aperta confessio omnem hominem diaboli laqueis inretiri, conuersus in se apostolus, immo homo, sub cuius persona apostolus loquitur, agit gratias saluatori, quod redemptus sit sanguine eius et sordes in baptismate deposuerit et nouum Christi adsumpserit uestimentum et mortuo uetere homine natus sit homo nouus, qui dicat: miser ego homo, quis me liberabit de corpore mortis huius? gratias ago deo per Iesum Christum, dominum nos t r u m, qui me de corpore mortis liberauit.

quodsi cui non uidetur sub persona sua hoc apostolum de aliis dicere, exponat, quomodo Danihel, quem iustum fuisse nouimus, quasi de se dicat, cum pro aliis deprecetur: peccauimus, inique fecimus, iniuste gessimus, inpie egimus et recessimus ac [*]( 1 cf. Gal. 3, 22 et Rom. 11, 32 2 *Esai. 53, 9 4 cf. Prou. 30, 19 5 *Ioh. 14,30 8 cf. Deut. 23,7 9 cf. Ex. 1,11—14 10 cf. IV Reg. 24,14—16 11 cf. Rom. 7,23 17 *Rom. 7,24—25 22 cf. Dan. 6, 22 23 *Dan. 3,29-31 ) [*]( 1 homo sit g et] sed 58 2 ut -3 fecit in mg. inf.$omnium 93 solo om.S3 3 inu. est dol. g 6 huius AD 7 uestigia <P causa B nee s 8 reuertente A abhom. (-tur A) codd. 9 qui AD latere AD 10 ciu. extr. s abstruimus s fuimus B babilonem B bal(l eras.)billonem A ces (del.) 11 de lege B moratur )84> 12 disper. A confessio B 13 inriteri s inretiti B 14 loquebatur AD 15 eius om. s salu (del.) eius 95 baptismatis <P —smo AD disposuerit s 16 ueteri s 17 ego s.l.m2A liberauit (corr.mZA) codd. 18 grato ago deo] gratia di (dni A)AD 20 corporis morte Ssp.c.$B mortis corpore D 21 apostolus g 22 daniel B dic D 23 deprecatur AD iniusta fi 24 ac] et 93 declimabimus s )

declinauimus a mandatis tuis et iudiciis et non obaudiuimus seruos tuos prophetas, qui locuti sunt in nomine tuo ad reges nostros et principes et patres et ad omnem populum terrae. tibi, domine, iustitia, nobis autem confusio.