Tractatus super psalmos

Sed cognitis his, qui inmutabuntur, secundum tituli inscriptionem et doctrina eius, qui Dauid est seternus, accepta aeternam illam primitiuorum in caelis Hierusalem et circumstantium deo sanctorum ciuitatem ingredi propheta festinat. ducem, . qui se eo deducat, expectans. sequitur enim: quis deducet me in ciuitatem circumstantise? quis deducet me usque in Idumaeam? nonne tu, deus, qui reppulisti nos et non egredieris deus in uirtutibus nostris? Esau defectio est et Edom secundum Genesim deficiens est; et secundum apostolum, quod est relicum Israhel, saluandum est. optans ergo propheta in ciuitatem circumstantiae deduci scit se ante usque in Idumseam esse uenturum, id est in illam defectionem populi anterioris, qua maior seruiet minori. et ultima prsedicatio conuertet corda patrum ad filios, cum ueniens ex Sion peccata et impietates ab Iacob auferat. sed hic idem deducet, qui et ob impietatem ante destruxit et reppulit, qui capta Hierusalem destitutoque regno indignos spretosque [*]( 1 Roro. X, 15. 4 Ps. LXIV, 3. 17 cf. Rom. IX, 27. ) [*]( 1 gressus PTb euuangelizantium R 2 et calciamento P pedes a pedis m. 1 R 8 neque ex nequoe m. 1 V extendit PTE 4 allophili TT allofili RP sibi subditi sunt T 5 deus om. t orationem m meam RTe 6 ei om. V 7 ud confessione V erudiri ex erudiris V 9 doctrinam V doctrinae P accepti RP 10 circumstantiii — (s eras.) P 12 deducat (t in ras.) R 18 quis ex quise m. 2 V 14 repulisti PTK 15 deus post egredieris om. RPTE 17 reliqum reliquum PTE istrahel V 18 in ciuitate R deduci ex deducit m. 2 V 19 scit um. V uenturam V 20 anterioris ex anteriores P quia maior VRI' 21 conuertere VRP fort. conuertet et? 22 exion RPer syon T ab iacob ex ab hac iacob m. 2 V ab iaoob mpr. gcr. P auferat ex auferet 7' 28 ante supr. scr. P dextruxit I* et ex te m. 1 V reppulit T quia capta PTE 24 hierusale V distitutoque R destituto VPT spraetoaque YR. )

Sed repositae spei, quia quod Israhel est relicum saluabit. misericordiam propheta non tacuit dicens: da nobis auxilium de tribulatione et uana salus hominis. in deo faciemus uirtutem et ipse ad nihilum deducet tribulantes nos. scit uanam salutem esse, quae ab hominibus speratur, quia et uitse huius usus sine misericordia dei nullus sit secundum illud: melior misericordia tua super uitam, quia, nisi ad profectum seternitatis uita suscepta sit, miseriarum in nobis potius erit origo, non uitae. auxilium itaque a deo in tribulationibus sperat, quia hominum salus uana sit. postulat ergo de tribulatione auxilium in deo uirtutes concesso auxilio facturus: cum liberati omnes a lege peccati in dei potius iustificatione maneamus, cum pugnam non aduersus carnem et sanguinem, sed aduersum spiritales nequitias et mundi potentes, deo satanam ipso spiritu oris sui interficiente, peragamus, cum non regnet iam in inmortali corpore nostro tribulans nos ante peccatum, cum absorbeatur mors a uita [*]( 12 Pe. LXII, 4. 22 1 Cor. 15, 68. ) [*]( 2 bella ex bellum m. 1 P turi V 3 oustodia ex todia m. 2 V eorum — exercitibus om. PT 5 qui T dextruxit V 6 histrael V reliqom R reliquum PTE saluabitur T 10 esse et quae P eBse eam quae T 11 uitae ex uotae m. 1R huius eine PTb 12 nullus ait usus PTb melior m est PE 18 uita corr. m. 2 V 14 misericordiarum nobis V itaquae V 16 uirtutis VP uirtute T 17 factum V 19 sed aduersum (ad add. m. 2) V sed & aduereu R sed aduersus PTE spiritales ex spiritalem m. 2 V 20 potentis (ex potentes m. 2 V) VPT d5 satana Cd5 supr. scr. m. 2) V d5 satanan R satanan ex satanam P sathanam T deo inter- Sciente PTb pgamua P pergamus V 21 regnet ex regnetet R in inmortali ex non inmortali m. 2 V in mortali ItT 22 nos om. R ante < om. PT cum non (ñ T) absorbeatur PT mor corr. m. 2 V. )

Simplex est psalmus aeternae gratulationis continens prophetiam. nam neque res gestas neque significationis alicuius cognomenta superscriptio conprehendit: tantum hymnus in finem est, ut id, quod a propheta cantatum est, in fine uel psalmi uel temporum explicandum esse noscatur. oratio autem est iusti aeterna sperantis seseque in Christo coexcitatum in caelestibus gratulantis. c“pit enim ita:

Exaudi, deus, orationem meam, intende deprecationi mese. a finibus terrae ad te clamaui, dum anxiaretur cor meum. exaudiri precationem suam sanctus hic postulat, cuius et ea fiducia est, ut in orationem suam uelit intendi, utrum sit innocens, casta et fidelis et ex intimo conscientise atque cordis metu profecta, quia secundum apostolum et corde credendum et ore confitendum sit ad salutem. intendendse autem orationis hinc precatio est, quod, dum corde anxio [*](1 in conten = = =s tione R in contentionem E per don nostrum thm xpm V 2 amen om. V Psalmus explicit LYIIII incipit psalmus ) [*]( . LX V Explicit PBalmns LVIIII incipit Psalmus LX R Finit Psalm LYIIII incip. Pe. LX P Expl. LVIIII incip. de LX. Psalmo T 4 in hymnis VR (A- űμvοις LXX) hymni e hymnus b om. PT 6 clopraecationem VR 6 orationi (ex oratione) meae V orationem meam R 7 aeternae add. m. 2 V profetiam VR 8 nam nec PT 9 cognomen PT conpraehendit VR tantum ex tame m. 2 V ymnus T in fine VRP 10 ut om. PT ut id om. V in fine PTe 11 explicandum esse noacatur om. IT 12 est post iusti in fin. uers. postea add. m. 1 R 18 gratula tia P 14 depraecationi V praecationi (precationi T) RPT 16 exandiri ex de et exaudiri m. 2 V praecationem V poationem R 17 ea ex ei corr. m. 1 R uellet VR 18 casta fidelis V 19 adque I'R profeta V secundum aptm RT secundum Paulum b 90 confitendum ex confitendendum m. 1 V intendendae (intendende P) ex intendae (inten le P) HP intende V 21 praecatio RP praedicatio V. )

In petra exaltasti me, deduxisti me; quia factus es spes mea, turris fortitudinis a facie inimici. habitabo in tabernaculo tuo in saeculum. hinc itaque iam sanctus a terrse finibus clamat, quia exaltatus in petra sit. petra autem secundum apostolum Christus est, quem exaltauit deus et donauit illi nomen, quod est super omne nomen. in quo et elegit nos ante mundi constitutionem in caelestibus. per eum enim sumus in spem aeternitatis deducti et in hac spe non confundimur, quia ab inimici facie hsec eadem spes nobis fortitudinis turris est facta. nam cum in muris sit ualida et firma munitio, murorum tamen ipsorum firmitas in turribus omnis est. et idcirco turrris fortitudinis exaltans nos in petra deus factus est, quia per hanc spem uim diaboli eiusque [*]( 5 n Cor. 5, 8. 6 Gal. II, 20. 15 Phil. II, 9. 17 Ephes. I, 3 sq. ) [*]( 1 extima Ve exvtima R extrema PTb solitudum V 2 contiguam R h de oceani V anxio ex anoxio P 3 qua terra est V 4 gentem R degentem ("m del. m. 2) V secandum Apostolum E 5 peregrinatur a dfio R 6 neque ipse uiuit om. V congemescens VRP1 congemiscens P'!TE 8 anoxio P a om. V -qui et VR 9 et spem == teneat II desinendis V 10 dicetns corr. m 1 V 11 im V deduxisti me R ante tractat., cf. Sabatier II, 120 et infr. 18 (deducti), eduxisti me PT om. h. I. VR 18 habitabernaculo F1 in saeculum scripsi, cf. Sabatier l. c. e et Acad. p. 24, in saeculo VR in saecula PTE 14 a terra corr. m. a e 2 V qui P qui V 15 petra ante autem add. m. 2 V 17 legit corr. m. 2 V 18 in spe aeternitatis VR 19 confundemur V facit haec ex fecit haec m. 2 V - 20 in meris V 92 im V 28 ciusque V. )

Set quia haec, quamuis spe reposita iam sanctis sint, tamen adhuc sub dispensatione temporum differantur, qua munitione interim tutus sit, interiecto diapsalma demonstrat dicens: protegar in uelamento alarum tuarum, quoniam tu, deus. exaudisti orationem meam. protectionem misericordise dei sub uelamento alarum diuinus sermo significat, de quo quia superioribus tractatum est, superfluus nunc et otiosus erit sermo. sed protectionis meritum ex fide orationis indultum est secundum illud: petite et dabitur uobis.

Quin etiam ad quam spem protectione alarum dei inumbrandus esset, ostendit dicens: dedisti hereditatem timentibus nomen tuum. dies super dies regis adicies, annos eius usque in diem generationis et generationis. permanet in aeternum in conspectu dei. haec enim hereditas sancti est, uita et incorruptio et regnum et coaeterna deo habitatio. non Israhel tantum haec hereditas scripta est, sed timentibus dei nomen. dies enim aeterni sunt regis, siue quia sancti, qui peccati serui non erunt, reges sunt secundum illud apostoli: iam sine nobis regnastis et utinam regnaretis, ut et nos uobiscum conregnaremus, siue quia hic idem etiam rex sit propheta, [*](18 Matth. VII, 7; Luc. XI, 9. 28 I Cor. 4, 8. ) [*]( 1 aduersus eum t 2 munitionem P conepti V 8 modi V 4 mansuris R 5 set V et R sancti VPe sit V 7 tutum (om. sit) PT diabpsalma P 8 protegat V 9 meam om. V 11 superioribus psalmis VPTE tractatum ex tractum P 13 secundum illud om. V 14 protectionem V inumbrandus sit (ex set) corr. m. 2 V 16 timentibus te RPT reges V 17 annus V in dies RPTK generationis et generationi ex generatio m. 2 V generationis R 18 supermanet (leetio nata ex falsa diuisione uocabulorum et generationi spermanet) V 20 ante habitatio 4 litt. eras., quarum 3 prior. hab erant R histrael Flsraheli ue/Israeli E 21 timentibus nomen tuum R 92 regis a regee m. 2 V 23 regnastis V regnatis RPTE cf. phil. Abh. IV, 84 t 25 conregnaremus VPTE conregnemus R qua corr. m. 1 V. )

Et quia conparticipes et concorporales et conformes eius effecti sint iam in eis nec corruptione nec morte dominante, cum in omnem plenitudinem dei repleantur, subiecit spiritus [*]( 14 Matth. XIX, 28. ) [*]( 1 quia add. m. 2 V aeternum regnum VRcf. Stud. 1889p. 322 in aeterno regno PTE considentem V dextris ex dexoris m. 2 V 2 omnes inimioos suos P 4 conregnabit = is ipsis R conregnabist his ipse V conregnabit = is (his T) ipse PT conregnabit his ipsis e 6 oratio V seruatque i dies V et generationes V 6 adicerentur - super R eius ait in T" 7 manere e illut R quo ou V 8 regnarA P regnare oportet T ponat a generatione PT 9 usque in generatione V eit comprehensum quia generationem in marg. infer, add. P 11 consequatur PTb tuae expectatio V 12 in aeterno P in conspectu R est om. r 14 ad om. V 18 histrahel V 19 reges R 20 aeternus ex aeternum m. 1 R iam in omnibus P 91 coheredes ex coheredes eorum m. 2 V 24 effecti sunt PT in his VPTE 25 replentur V. )

In hanc igitur seternitatis spem sese propheta confirmat dicens: sic psallam nomini tuo, deus, in sseculum sseculi. ut reddam uota mea de die in diem. psallet in sseculum saeculi et uota de die in diem reddet nullo temporum fine conclusus, hymnis aeternis seternorum uotorum gaudia redditurus, cum absoluta omni terrenorum corporum infirmitate cselestem atque angelorum agat uitam de die in diem uota reddendo secundum illud: uota mea domino [*]( 11 loh. XVI, 22. 23 Ps. CXV, 18 sq. ) [*]( 9 1 qui P qui V 2 requirit V eum PT inopia ex opis m. 1 V iam om. V 8 hae ex heae m. 1 V hae (ae in ras. a m. 1) R hae ex e haec P 4 regenerabit PTE qua in spe V 5 suscipientur (s in rcu., ur ex e m.l) R 6 et ueritate T ex ueritatem P per que ex perquo m. 1 R p quam ex p quem m. 2 P 7 redemptas ex redempta P redempta T' p redem tos R ? 8 nihil om. V post ueritatis posuerunt E 9 plenitudine e R impleatur P similem V 10 profeta V ita locutus est VPTE 11 inter nuno et quidem eras. 4 litt. (aude?) R 12 uestrum om. R 13 auferet VPTe cf. Sabatier 111, 469 adn. tollet Rb 14 nemo ab his ablaturus sit T1 16 speciem P 17 dS V om. RPTE 18 psallit PT 19 de die in diem om. V reddit PT temporeum corr. m. 1 r 20 notorum in marg. add. P 99 adque VP de diet .V. )