De errore profanarum religionum
Firmicus Maternus, Julius
Firmicus Maternus, Julius. M. Minucii Felicis Octavius Iulii Firmici Materni Liber de errore profanarum religionum. Halm, Karl, editor. Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 2, 1867.
dicant mihi: quid hoc frugibus profuit, ut fetus suos annuis ululatibus semirnent, ut strati funeris calamitatibus ingemescant, quod dicant physica ratione compositum? lugetis et plangitis et luctus uestros alia ratione celatis. nouit agricola quando terram aratro dimoueat, nouit quando sulcis frumenta committat, nouit quando maturatas solis ardoribus colligat segetes, nouit quando tostas terat fruges: haec est physica ratio, haec sunt uera sacrificia, quae ab sanae mentis hominibus annuo labore complentur: hanc simplicitatem diuinitas quaerit, ut homines in colligendis fructibus ordinatis temporum legibus seruiant. cur huic ordini miserae mortis figmenta quaesita sunt? cur celatur lacrimis quod celari non debuit? unde confiteantur necesse est haec sacra non in honorem frugum, sed in honorem esse composita mortis alienae.
nam quod terram matrem esse omnium deorum dicunt qui huic elemento primas tribuunt partes, uere deorum [*]( 2 physicfi uolunt esse ration0 composita P 3 atim (aut att in) P, ama- tum a II huc P 7 recidiuantur coni. Bursian, probabilius Reifferscheid redduntur; ipse tentaui renascuntur, ut est paulo post pro renatis frugibus; cf. simile uitium librarii ad p. 93, 5 II uelim Wower; at u. Burs. in praefat. p. VII 9 iuncxerunt P, quod ferendum uidetur, si sic distinguas: respondeant: cur etc. 12 planges P 15 fetus scripsi: fletus Pa 16 ut strati P, sed litterae stra fere prorsus euanuerunt, sominent in tristitia, interfecti funeris a 17 ingemiscant edd. 27 non in honore P II composita P 29 hinc a II deorum istorum coni. Bursian )
Assyrii et pars Afrorum aerem ducatum habere elementorum uolunt et hunc imaginata figuratione uenerantur: nam hunc eundem [id est aerem] nomine Iunonis uel ; Veneris uirginis — si tamen Veneri placuit aliquando uirginitas — consecrarunt. Iunonem sane, ne et hinc deesset incestum, Iouis uolunt ex sorore coniugem factam. effeminarunt sane hoc elementum nescio qua ueneratione commoti. num quia aer interiectus est inter mare et caelum, effeminatis eum sacerdotum uocibus prosecuntur? dic mihi: