Diversarum hereseon liber
Philastrius, Saint, Bishop of Brescia
Philastrius. Diversarum hereseon liber. (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 38). Marc, Friedrich, editor. Prague; Vienna; Leipzig: Tempsky, Freytag, 1898.
Cum dicit enim Faciamus, promittit facturum se, oumque dicit Fecit deus, iam opus factum demonstrat, et factam non carnem, sed animam, quae rationabilis est, declarauit.
Nam quod caro sine anima non possit eloqui non est dubium; ergo caro organum animae est rei rationabilis. Masculum et feminam cum primum <factum> dicit scriptura, non hic corporum sexum, sed animae dominantis et subiacentis declarat indicium.
Et quod non corpora ante sint facta lacentia, li sicut quidam aestimant inprudentes, non est ambiguum, cum caro Adae ac mulieris postea facta sit; nam septimo die dicit [*]( 1 Psalm. CXXXV 6 4 Es. LXV 17 LXVI 22 5 Luc. XXI 33 Matth. XXIV 35 10 exscripsit Augustin, de haeres. 76 13 Gen. I 27 ) [*]( 1 desunt ueluti haec: Et ita cum dicit propheta hanc terram dicit quae habitatur a nobis, quam fundauit dominus super aquam 2 renouari b se renouari cum signis trayispositionis A et purgari-saepe om A 4 faciam B 10 heresis B 11 imago sit. dei corpus (corpos A i) sit A 12 praedestinationem dixerit dns B predestinatio dixerit dnl A 16 promittat A 17 et facta A 18 declarauit A Sichardus declarat B 19 possa A 20 animae Sichardus] anima 21 <factumy addidi 23 ante sint A sint ante B )
Vides ergo quomodo factum hominem, id est animam ante ostendit rationabilem et inmortalem esse creatam a domino, quae utique imago dei est appellata. Terram autem de limo acceptam adiunctam animae, id est exteriorem hominem, corpus fragile die sequenti manifestauit plasmatum, ac sic immisso sopore in Adam posteaque de costa eius accepisse dominum. et fecisse mulierem scriptura testatur ac praedicat.
Et <quod> primum sit anima facta, id est sexto die, die autem septimo corpus de terra plasmatum Adae, sic de uiri corpore, id est de latere eius, factam feminam demonstrauerit, non est ambiguum et quod anima ante facta sit, caro autem postea plasmata. mata, et sic postea inspiratione infusa dei spiritalis in fine conlata sit gratia, ut sic iam capax homo legis diuinae non inpotens a domino monstraretur, euidens est ratio ueritatis: quod et beatus dicebat Dauid, factam animam.
primum, sic corpus plasmatum: Manus tuae, inquit, fecerunt et plasmauerunt. Ac sic postea fuisse infusum spiritum declarauit: dicens: Et spiritum sanctum tuum ne auferas a me.
Alia est heresis, quae dicit inspirationem animam esse, non inspirationem in animam datam fuisse, ignorantes quod, si inspiratio anima est, quomodo diiudicari potest quod de deo est infusum proprie? cum non adtendant quod inspiratio diuini spiritus est quaedam gratia et prouectio dignitatis, ut possit homo capax legis caelestis existere.
Et quod habenti [*]( 1 Gen. II 7 18 Psalm. CXVIII 73 20 Psalm. L 13 23 Gen. II 7 ) [*]( 2 et om A 6 animam A 7 flagile Al sic immisso] sic im in ras A 9 <quod> addidi] ut add Sichardus 11 iJ est om A 14 spiritali<*> ] et spiritalis Sichardus est spiritali AB fing A 15 collata B 16 impotens B tradio A 18 inquit A inquid domine B 23 heresis B anima A 24 datum A 25 iudieari B )
Qui ergo inspirauit facto homini habenti animam Adae, ipse et postea inspirauit beatis apostolis habentibus animam, ut cognoscatur quod per ipsum cuncta facta sint et sine ipso nihil factum sit.
Nullius ratioms est ltaque ut uelit quis aestimare inspirationem esse animam, cum facta cognos citur anima, quae sub legis condicione posita iudicio obnoxia repperitur, de qua ait: Nolite timere eos qui occidunt corpus. animam autem non possunt occidere, sed hunc timete, qui potest animam et corpus perdere in gehennam.
Inspiratio itaque non est anima, sed gratia dignitatis, de diuino spiritu a deo Christo perueniens omnibus, quam habentes et custodientes adiectionem accipiunt gratiarum, ut apostoli et prophetae et omnes iusti.
Iniusti autem neglegentes ac contemnentes amittunt tantum meritum dignitatis, ut Saul ille, de quo dictum est: Recessit ab eo spiritus domini, et inmundus spiritus fatigabat eum. Et quod in malignam animam non intrabit; spiritus sapientiae scriptura testatur.
Alia est heresis quae dicit hominis animam non factam a deo ita appellari animam, sed ante, inquit, intellectus [*]( 2 Gen. II 7 Ioh. XX 22 10 Ioh. I 3 13 Matth. X 28 21 I Reg. XVI 14 23 Sap. I 4 ) [*]( 1 anima A 4 ante spiritus sp erasum in A 5 Accipe .ÃI 6 accipe A 7 homine Bx 9 quod per B ut per A 10 factum nihil B 11 inspiratione A 15 hanc Al 18 gratia Al 22 sps om Al 27 inquid B )
Et iterum: Quod non derelinquis animam meam in infernum. Et iterum: Conuertere anima mea in requiem tuam. Et iterum: Anima mea conturbata est ualde.
Et iterum: Ita desiderat anima mea ad te, deus. Et iterum: Benedictus dominus, qui fecit animam me am. II Illud itaque filosoforum inanes sententiae aderunt, non scriptura diuina ita praedicat.