Epistulae
Ennodius, Magnus Felix
Magnus Felix Ennodius. Magni Felicis Ennodii Opera Omnia (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 6). Hartel, Wilhelm, editor. Vienna: Gerold, 1882.
Quamuis ad tutelam pontificis innocentia officii eius comes adsistat nec opus sit humanis solaciis ei, qui humanitatem professione superauit, scit tamen omnipotens deus me sancti episcopi portitoris praesentium iussioni exactum inpendisse conloquium. diu enim renisus sum, ne arrogans uideretur, si minister antistitem et apud sanctissimam conscientiam potissimum uix mediocris adsereret. sed perfecta oboedientia est quicquid summus exigit non negari. et ideo praelato debitae
. salutationis obsequio precor, ut ad consolationem multis inpugnationibus praegrauati subsidium conferatis, quatenus singularis boni rem facientes non patiamini inmeritum sacerdotem diuturnae subiacere maestitiae.
Deus, qui bonorum operum animo uestro inseruit affectum, ipse obsequentem sibi longa felicissimum aetate tueatur, quia [*]( VIII. 5 obligastes B domine BTb (i add. B m. rec.) 7 adtendas L impitias L 8 mihi BL V ) [*]( VIIIL 18 tutellam B comis B 15 me om. Bb 18 anteBtitem B 19 uix T 20 exiget Bb 22 praegrauatis Bb quatinuB LTV . ) [*]( X. 28 tuaeatur L )
Digresso. de Mediolanensi urbe communi domino sola in consolatione remanserunt solacia litterarum, quia dum sermo ad uos dirigitur, aliqua praesentiae uestrae desideriis meis imago blanditur. quod et a uobis domnis meis, ut crebro faciatis, exposco, cogitantes absentiam uestram hac sola posse adsiduitate sustineri. habeant felicissimi uotiuam praesentiam, mihi delieta mea cogitanti epistularis cura sufficiet. domine mi, salutem uberrimam dicens precor, ut et per sanctos dei pro me preces fundere minime desistatis, et domino gratias referre, cuius circa me beneficia etiam insperata tribuuntur. [*]( 2 beniflciis B ,3 deo V s. I. 4 ex*orruit L 5 tribuaere L 7 suggere L 8 tabulari BLTVb comensis] commissis b et s. I. m. rec. B 9 modicia B Vb (et sic Corp. inscr. lat. V nr. 5742), moditia LT 10 obpraemit B, oprimit T iubeatis T et fort. V* 13 contempnit LTV\' ) [*](XI. 19 domnis B, dominis LTVb 20 hac Bb, hoc LTY 21 adsiduetate B eustinere - V1 habent B 22 -dilecta B b 23 mihi BL V praecor B et om. b 24 dei] domini b pręces B domino b 25 referte Sirm. inspirata B )
Vberioribus opus est paginis, ubi fides claudicat perlatoris: per amantem mei cultorem uestrum Stephanum diaconum sufficit parca conlocutio, qui transgrediens epistulas in multa uerba diffusas praefert affluentibus necessaria, dum conpendio fidelis arcani alleganda non subprimit. quod restat, ualere me deo auspice nuntians prosperitatis uestrae bona disquiro et plenum reddo salutationis obsequium deprecatus, ut fiduciam meam incorrupta dignationis uestrae non denudet integritas.
Inportunum me \'facit aliena necessitas, quia debeo pro deprecante sermonem. lex propositi intercessionis refutat auaritiam. nam ad conscientiae meae sarcinam iungitur, si respuam supplicantem. expectandae memoriae Sabini filius ad diem constitutum sententiam praestolaturus occurrit: sed agellum suum utilitatis consideratione est coactus expetere, quia et fideiussor et exsecutor definita die defuerunt. abiurantem me de praefati negotio ultra uilescere baiulus inpulit, ut ad eum nuntios, quatenus rursus occurreret, destinarem, quod me fecisse significo. nunc salutationis meae dicens obsequia in potestate est culminis uestri, in pradicti causa quid iustitia quam fouetis, quid fiducia quam dedistis mereatur, ostendere. [*]( XII. 2 Incip liberio B, Enuodias Liberio Sirm. engeniti B 4 diac B, om. T 6 praefert] preces b 7 archani T alliganda BLb snbpremit B 10 integritas] explic add. B. hanc ejpistvlam in Itbris BLTVb seq̰uitur alterum Epist. V 26 repetitae exemplum. ) [*](XIII. 12 itam auito BLTV 13 importunium T1 fecit V 16 exspectande L 17 praestu.latunis B occurret Bb 18 consideratione Bb, ratione LTV et Sinn. 19 execator Bsb deftnita] defuncta Sirm. 20 uilescere Tb, uiliscere BLV Ut Bb, om. LTV 21 nuntius L, noncius b quatanas Bb, qaatinnB LTV 98 predicti V, praedicto Bb 24 foaetes B ostenderej explic add. B )
Scio mea apud uos clamare silentia nec quicquam fieri quod non secreta interpretatione teneatur, ego tamen ab scriptione non destiti nec sublimis memoriae uiri Sabini- filium fabricato ingenio a iudicatione subtraxi, qui uiolentias in agello suo perpessus hactenus operam. dicitur nauasse. cum barbaris. credite mihi, aderit securus examini et disceptationem uestram sine aliqua formidine ueniet ingressurus. domine mi salutati reuerentiam dicens precor, ut personam meam tanti habeatis insitae dudum affectionis recordatione fulcire.
Bene prouidentia superna disponit, ut dum a me beneficia postulantur, sic sollicitudo mea uotiuos inueniat perlatores. facessat negare aliis quod mihi tribuo et illud auaritia sordente continere quod subleuat largientem. Simplicianus praesentium baiulus adulescens nobilissimus natalem scientiae sedem Romam conatus expetere hoc sibi credidit pro singulari euenire conpendio, si ad notitiam culminis uestri duce pagina perueniret. cui ego nequaquam uolui cupita subtrahere, sciens consuetudinis uestrae esse quod reliqui faciunt exorati. nunc, mi domine, seruitia salutationis accipientes facite, ut praefatum peregrinationis dura non onerent meque crebra scriptionis uestrae per hanc inpetratam frequentiam releuare munia non desistant. [*]( XIIII. 2 ennodius auito B 8 quidquam Lb 4 ab B1, a B\'LTVb 5 distiti B uiri memoriae LTV 7 actenus B I 8 ezanimi b et m. rec. 8. I. B 9 m T, mihi BL V 10 prae. cor B ) [*](XV. 15 pstolantur T 18 adoliscens B 21 subtraere B 28 mihi B 2# onerent 6, honerent BTV (prius e in rcu. carr. B), honorent L )
Non deberent esse negotiosa conloquia, quae pro remedio sibi amor inuenit, nec religionis stipendium ad necessaria nos oporteret euocare commercia, quia dulce esset epistularum munia soli militare concordiae nec rem diligentiae in aucupia transferre conpendii! sed res ad hoc rediit, ut nisi senior caritas, quae inter nos ab ipso uitae limine sumpsit exordium et per uarias profectuum uires messem gratiae perduxit ad aream, conpulsa pro meis partibus stimulo scriptionis adsurgat, grandi ingratitudinis et detrimentorum sterilitate percutiar. meminit amplitudo uestra quae. de expensis, quae apud Rauennam episcopus meus fecerat, me ei redhibitionem promittente, pro sedis apostolicae utilitate, uobiscum fuerit conlocutus: de qua restituenda celerem promiseratis effectum. sed pro peccatis meis nescio qui casus manus opposuit. de qua ad me praedicti antistitis se conuertit intentio, ut uix indutias ad sacratissimam urbem tribuerit destinandi. nunc post deum in uobis causa est, qui potestis et personam meam offensione pontificis et detrimentis eripere, ne officium fidei mihi uni peperisse uideatur aduersa. domine mi, salutationis munera persoluens deum precor, ut animum uestrum ad utilitatis meae considerationem incunctanter inuitet. ego quid amplius facerem inuenire non potui, nisi ut cum allegatione manifesta fidum mihi dirigerem perlatorem. [*]( XVI. 3 quę B 8. I. 5 , quia]! quam fort. 8 lumine V1 et Sirm. 9 profecUum L uices fort. 12 meminet B expensis qua\' T episcopos B 13 redibitionem BTlV, retributionem L 14 apoatulice B coillocutua T 15 peccatis meis V in ras. 16 opposuit manus LTV 17 antestitis B inducias (c ex t corr.) B 18 tribueret L destinandua Bb 19 offensioni L . pontifieis] mei add. LTV 20 uideatui peperisse LTV: 21 mihi BL V dominum b et Sirat. 23 quidS Bl ut uidetur 24 fidem B b )
Magnifici uiri domni Stephanioni filii uestri facit dignatio, ut beatitudini uestrae legendus occurram, cuius beneficio itineris caritas detrimenta. non patitur et quod praesentia non ualet sermone conpensat. his ergo seruitia apostolatui uestro debita repraesentans quaero, ut me orationum suffragio subleuetis, quatenus insertus uenerabili conscientiae de omni merear dignationis uestrae fruge gratulari, quia fiduciae meae coronam uestram non ambigo responsuram.
Fecit magnitudo uestra quod et sanctis moribus suis debet et sanguini, ut propinquitatis memoriam silentii non patiatur torpore languescere. in quacumque terrarum parte uiuit adfinitas, nec separantur regionibus parentelae catena sociati credite mihi, dilectio sancta non deperit nec ullum patitur per diuisiones itinerum natura dispendium. nam generum uestrum tantum mihi noueritis caritatis inpendere, quantum ad uicissitudinem nulla satisfactio existat idonea. quod superest, domina mi, accipientes debitae salutationis affectum, deum precor, ut in bono mutuae felicitatis uidendi uos occasionem conferre dignetur, quatenus sub confabulatione uotiua pia desideria subleuentur. [*]( XVII. 2 episcopo om. T 3 domini b atefanioni B, Frefanionis b flli B 4 iteneris BVX 6 conpessat L* (n in m et 88 in ne corr. m. ant.) 8 quatinus LTV ) [*]( . XVIII. 12 dfiice LT, domniae B 14 patiatoc B 16 turpore B languiscere B 16 parentrtlae B b 17 4eperit V, deberet Bb 18 diuisiones scripsi, diuisionia BTYb, diuersionis L iteinerum BY, itinora Sirm. 21 mihi BL V aocipientfs BLb 23 quatinus T )
Postquam desideriis meis uidendi uos facultas elapsa est, iterum ad litteras mens reuertit: cogitur abiuratum poscere paginale subsidium et institutam melioribus copiis animam quasi uilioris cibi alere aut sustentare conmercio.s o quam graue est, quotiens uariis necessitatibus obsequentom fugitiua libertas ad noua instituta transducit! quae dura sunt continuatione franguntur: multum de grauitate oneris usus incidit: flebilis condicio ad optata quae non sunt mansura perducit: leuior sors est curis iugibus occupati. hoc sum infelicior peccatorum fasce, quod de bonarum rerum sapore gustaui. sed hinc alias. deo relinquenda sunt quae humano remedium nesciunt habere consilio. uobis interim reuerentiam salutationis inpendens reditus mei facere indicia non omisi, cupiens pari scrip- . tionis uestrae hilaritate releuari.
Ignoratur bonorum sapor in prosperis: uix dinoscitur superni qualitas bonorum, dum tenetur: post migrationem capita dulcescunt: desiderii pretia in manibus constituta nescimus. uere fateor, quamdiu Rauenna uos habuit, sinistrum omen credidi cogitare quae patior nec inter res secundas quasi malignus propriae felicitatis interpres quae per absentiam uestram euenire poterant suspiraui. non debui merita mea, si ab homine non. separarer, agnoscere nec intellegere fugitiuum esse quod sectanti peccata blanditur. sed quid epistolaris concinnatio castigatae terminum dictionis excedit? ferat his rebus medelam cuius [*]( XVIUI. 4 reuertitur b adiaratom T sed d ex b corr. uidetur 4- 5 cupi|is B d s. l. m. ree., enpidis b 8 ad (d in ras.) L 9 boneris B\'T, honoris В\'b 10 conditio BLTb 14 interim] itaram* Bb 16 incidis. L ) [*]( XX. 24 abstinentiam L1 26 Beotaodi Tl 28 eioedet B medellam B* )
In occasione rapui soluendae humilitatis personam domestici perlatoris. desideriis meis militabit quod in aliorum negotiorum efficacia prouidistis. fateor, durum credidi uicinior litteras denegare, qui numquam potui in longinquo constitutus abstinere conloquiis. uisus enim mihi sum Rauennatibus occupatus excubiis magnitudinem uestram quadam mentis dextera contigisse. idcirco ad leuamen desiderii scripta prorogaui, ut quod uiuis subtrahebatur affatibus lectione pensarem. ergo honorem salutati exhibens rogo, ut me huiusmodi, quotiens opportunitas ingesta fuerit, remediis subleuetis, in quibus absentia unicum habet diuina prouisione subsidium. agnouistis quae sit curatio affectione languenti: uestrum est medelam aegris animis non negare.
Diligentia est multiplicium causa paginarum. reuerentiae uestrae debetur quod ab scriptione non tempero. testis gaudii [*](la 3 aabdl B dum a. I. m. ree., sableuor b ut] ac ex at\' (corr. B, ac b nuntiatur B m. rec. 8. I., nunciatur b exspecto LV, expeto b 5 dedicistis B ) [*](XXI. 11 efficatia ex efficia L m. cmt. 13 raoenaitibus L\' excnbiiB ocoapatus T, occupatu stadiis F, cocupatas excabiifl studiis L 15 iccirco T uiais (alt. u corr.) B, uiui L 17 huiusmodo L I oportunitas BLTVb 18 subletia B 20 medellam B* animUl B1L ) [*]( XXII. 25 ab B\'L, a B\'TVb ) [*]( VI. ) [*]( 11 )
non patitur uox defectum, quia statum ualitudinis uestrae laetus excepi. ualete.