Epistulae

Cyprian Saint, Bishop of Carthage

Cyprian. Saint. S. Thasci Caecili Cypriani Opera omnia, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 3.2). Hartel, Wilhelm von, editor. Vienna: Gerold, 1871.

Accessit autem tibi, frater carissime, ad confessionis coronam retributio operum, abundans mensura quam accipies a Domino in die remunerationis, qui et te nobis litteris tuis repraesentasti, ut pectus illud tuum candidum et beatum quod semper nouimus manifestares et secundum latitudinem eius nobiscum laudes Deo diceres, non quantum nos meremur audire, sed quantum tu potes dicere. tuis enim uocibus et quae minus in nobis instructa erant exornasti et confirmasti ad sustentationem earundem passionum quas patimur securi de praemio caelesti et de corona martyrii et de regno Dei ad prophetiam quam litteris tuis spiritu sancto plenus spopondisti. hoc totum fiet, dilectissime, si nos orationibus tuis in mente habueris, quod te facere confido, sicut et nos utique facimus.

Accipimus itaque, frater desiderantissime, id quod a Quirino et a te ipso misisti sacrificium ex omni opere mundo. sicut et Noe optulit Deo et delectatus est Deus. in odorem suauitatis et respexit in sacrificium eius, ita et in uestrum respicit et delectatur reddere uobis huius tam boni operis mercedem. peto autem . [*]( 1 in cursu] ad confessionem H est et] est Thp, 2 occupati HT de quod coepisti BQHp,1, prior et coronatur H de nobis B 3 demonstrans H, demonstrationem BTQhfi et indiuiduam Q qua] quam BQ semper] spem per B 4 fuit om. B sptTunus H coniunctione v 5 tllarum] initiarum B, unitarum Oxon. gratiam et unam coronam B 6 tibi om. B 7 mensuram B\'TQh 8 diem B et expo Q (exh. M) 9 pectus] tempus B 10 manifestare eas BTQh et] sed B nobiscum] nobis BH1 11 mereremur H re s. I. 12 erant et BQ 13 ornasti B confirmati sumus H} 14 patimur] patienter TQh, patienter sustinemus (i; fort. patimur patienter 15 ad prophetiam] ex prophetia Hv quam nobis V 16 spondisti B 17 confidimus H 19 accepimus BHfiv quod est V cyrino BV 20 abste B et noe] noe T 21 deus] deo B odore h 22 respicite T, respiciet V, respiciat Mfiv delectabitur V, delectetur /xr 23 reddens B nobis T tam] iam TQ )

838
ut litteras quas ad Quirinum fecimus transmitti praecipias. opto te, frater carissime ac desiderantissime, semper bene ualere et nostri meminisse. saluta omnes qui tecum sunt. uale.

CVPRIANO CARISSIMO ET DILECTISSIMO FELIX IADER POLIANVS VNA CVM PRESBVTERIS ET OMNIBVS NOBISCVM COMMORANTIBVS APVD METALLVM SIGVENSEM AETERNAM IN DEO

Resalutamus te, frater carissime, per Herennianum hypodiaconum et Lucanum et Maximum fratres nostros fortes et incolumes adiuuantibus orationibus tuis: a quibus accepimus oblationis nomine quantitatem una cum litteris tuis quas misisti, in quibus dignatus es de uerbis caelestibus nos tamquam filios confortare. et Deo patri omnipotenti per Christum eius gratias egimus et agimus quod sic confortati et conroborati 15 sumus per tuam adlocutionem, petentes de animi tui candore ut nos adsiduis orationibus tuis in mente habere digneris, ut [*]( 1 cyrinum V, cyprianum B feci V, fecit B opto ... uale om. B 2 fratres T desideratissime T 3 nale om. Q, nalete p. — Caecili Cypriani ad Lucium explicit B, Ad Lucium et qui cum eo sunt explicit TQ, om. Hhfi. — ) [*](Epist. LXXVIIII. — Incipit epistula (Ad sanctum Cyprianum 0) Felicis Iaderis (Iader T, om. B) Poliam (Polianis T, om. B) BTfl, Cypriano Felix Iader hanc mittunt epistolam H, Rescripta Iaderis Foelicis et caeterorum * fol. 192b, Incipit Foelix Iader Pollianus fJ- (ol. 158. — 5 cyprianus B1 \' et dilectissimo om. B ader B .6 pollianus p conpresbyteris p et omnibus om. v uobiscum Hp 7 siguense ft\'v, singuense βμ2, singuensem B, singuentem v in dno v, in dum T; aeternam in domino v 9 resalutauimus p frater om. Bv herenianum v, hennianum Tp. hypodiaconum om. v 10 et lucianum BT{J, lucianum v et om. v 12 oblationes B1H1 nomine om. B quantitatem] non minimam quantitatem βυ tuis om. Bv 13 misisti] scripsisti v caelestibus uerbis H 14 filios tuos B confortari plv 15 eius v 8. l. m. 2 egimus et om. B 16 per tuam] perpetuam T 17 tuis nos adsiduis orationibus H mentem BTp )

839
confessionem uestram et nostram quam Dominus in nobis conferre dignatus est suppleat. saluta omnes qui tecum commorantur. optamus te, frater carissime, in Domino bene ualere. [Felix scripsi.] Iader subscripsi. Polianus legi. Dominum meum Eutychianum saluto.

CVPRIANVS SVCCESSO FRATRI S.

Vt non uobis in continenti scriberem, frater carissime, illa res fecit quod uniuersi clerici sub ictu agonis constituti recedere istinc omnino non poterant, parati omnes pro animi sui deuotione ad diuinam et caelestem gloriam. sciatis autem eos uenisse quos ad urbem propter hoc miseram, ut quomodocumque de nobis rescriptum fuisset, exploratam ueritatem ad nos perferrent. multa enim uaria et incerta opinionibus uentilantur. quae autem sunt in uero ita se habent, rescripsisse Valerianum ad senatum ut episcopi et presbyteri et diacones in continenti animaduertantur, senatores uero et egregii uiri et equites Romani dignitate amissa etiam bonis spolientur et si ademptis facultatibus [*]( 1 uestram et om. v et nostram om. (i1 2 morantur B 3 opto B frater carissime] st B in deo μν, om. B, in dep semper 17 felix scripsi om. BHT(tuv, add. Oxon. 4 iader ... saluto om. Bfiv pollianus (t euthycianum fl., uthyciano T 5 salutem T. — Cypriano Felix Iader Polianus explicit T, Epistola Felicis explicit B, om. HQfiv. — ) [*]( Epist. LXXX. — Incipit (om. H) epistula beati (sci G) Cypriani ad Successum GH, Incipit (Cypriani add. m. 2) epistola ad Successum T, Incipit (om. tt) ad Successum Wft. — 8 scribere T 9 cIeri T ictu] iciu T 10 istinc] hinc G animi sui deuotione ad diuinam] animatione diuina HTW 11 celeste W, caelesti H gloria H, corona W, coronam T eos] meos T . 12 quomodoquoque W, quod G nobis] his T 13 fuissent (i explorata G ueritate G, sibi ueritatem (tv referrent fl., referret W, referent G 14 uentulantur T 15 sint (t ad] ob ,G 16 ut] et W et diaconi G, om. T in ras. continentia TW, continentiam G animaduerterentur T, enim aduersantur W 17 uero et om. (t uiri et] uiri Oxon. 18 spoliantur TW, expolientur G christi (tl )

840
christiani [esse] perseuerauerint, capite quoque multentur, matronae ademptis bonis in exilium relegentur, Caesariani autem quicumque uel prius confessi fuerant uel nunc confessi fuerint confiscentur et uincti in Caesarianas possessiones descripti mittantur. subiecit etiam Valerianus imperator orationi suae exemplum litterarum quas ad praesides prouinciarum de nobis fecit: quas litteras cotidie speramus uenire, stantes secundum fidei firmitatem ad passionis tolerantiam et expectantes de ope et indulgentia Domini uitae aeternae coronam. Xistum autem in cimiterio animaduersum sciatis VIII. id. Aug. die et cum eo diacones quattuor. sed et huic persecutioni cotidie insistunt praefecti in urbe, ut si qui sibi oblati fuerint animaduertantur et bona eorum fisco uindicentur.

Haec peto per uos et ceteris collegis nostris innotescant, ut ubique hortatu eorum possit fraternitas corroborari et ad agonem spiritalem praeparari, ut singuli ex nostris non magis mortem cogitent quam inmortalitatem et plena fide ac tota uirtute Domino dicati gaudeant magis quam timeant in hac confessione, in qua sciunt Dei et Christi milites non perimi sed coronari. opto te, frater carissime, semper in Domino bene ualere. [*]( 1 esse om. Gu perseuerant H mutentur T, mulcentur (i, plectentur H matronae uero HT, et romae u 2 adeptis W religentur TW, relegerentur G caesariani autem] causarum atq. u. sed cesarum s. 1. m. 2 3 fuerunt W 4 cessarianas T descriptam T, et inscripti G, et scripti p. 5 deiecit W imperator] imploratione W orationis H, in orationis G, om. W 1 sua W exemplo G, et exemplum T 6 litteras G praesidem H prouinciae G quas om. H 7 stantes] state ergo G 8 et om. T spectantes u et] et de T 9 aeternam T xyxtum Hu1, siitum Gμ2, christum T, crescunt W cymiterium G, cometerio T\', coemiterio Wv 10 VIII. idum agg. T, V iduum aug. H, octauo iduum augustarum (iv die om. W eo diacones] eodem GHT, eode ju, eodem diacones W 11 quartum G, quarum (i in urbem HT, om. W 12 sibi] ibi G fuissent W 14 et] ut W ceteris om. Gu, innotiscant W ut ubique] ubi a 17 cogitant G, concitent T et] ei W 18 dicata Hp., dicat T t in raa. 19 opto ... ualere omGHW; amen add. G 20 in domino om. p. — Ad (Caecili Cypriani epistola ad T) Successum explicit TW, om. GHμ.. — )

841

CVPRIANVS PRESBVTERIS ET DIACONIS ET PLEBI VNIVERSAE S.

Cum perlatum ad nos fuisset, fratres carissimi, commentarios esse missos qui me Vticam perducerent et consilio carissimorum persuasum esset ut de hortis nostris interim secederem, iusta interueniente causa consensi, eo quod congruat episcopum in ea ciuitate in qua ecclesiae dominicae praeest illic Dominum confiteri et plebem uniuersam praepositi praesentis confessione clarificare. quodcumque enim sub ipso confessionis momento confessor episcopos loquitur aspirante t)eo ore omnium loquitur. ceterum mutilabitur honor ecclesiae nostrae tam gloriosae, si ego episcopus alterius ecclesiae praepositus accepta apud Vticam super confessione sententia exinde martyr ad Dominum proficiscar, quandoquidem ego et pro me et pro uobis apud uos confiteri et ibi pati et exinde ad Dominum proficisci orationibus continuis deprecer et uotis omnibus exoptem et debeam. expectamus ergo hic in secessu abdito constituti aduentum proconsulis Cartaginem redeuntis, audituri ab eo quid imperatores super christianorum laicorum et episcoporum nomine mandauerint et dicturi quod ad horam Dominus dici uoluerit. uos autem, fratres carissimi, pro disciplina quam de mandatis dominicis a me semper accepistis [*]( Epist. LXXXI. — Incipit (Epistola Cecili Cypriani Carthaginiensis epi (3) ad clerum et plebem Kartaginiensem (cartaginis β) Gβ, Incipit ad clerum de Successo Z (fol. 166b), Incipit ad presbyteros et diaconos z (fol. 230&), Ad plebem de suo successu fi, om. r. — 2 et om. G diaconibus rfiv 3 fuisset ad uos Z frumentarios /x 4 me om. z ut hic an Z, menticam z, umquam G 5 uti G de] in Z ortis Gzftp secederem] non crederemus z 6 epo z 9 ipso] illo zμυ, in loco Z t 10 eps scs G omnium om. r ceterorum z 11 multilabitur zμ1, ut labitur Z ecclesiam nostram gloriosam z ego om. Z, ergo z 12 utiram z 13 sententiam GZz 14 ego et om. Z uos om. Z 16 uotis omnibus deprecare z 17 addito z, om. Z consulis z cartaginis Z, ad cartaginem rzp 18 audituri] dicturi G in marg., ab eo audituri z quod Gz imperatores] in populum G super om. p, sub z 20 dominus om. G, deus β carissimi om. t 21 quam] quasi r de om. t ) [*]( m. ) [*]( 54 )

842
et secundum quod me tractante saepissime didicistis, quietem et tranquillitatem tenete, nec quisquam uestrum aliquem tumultum fratribus moueat aut ultro se gentilibus offerat. apprehensus enim et traditus loqui debet, siquidem Deus in nobis positus illa hora loquatur, qui nos confiteri magis uoluit quam profiteri. quid autem de cetero nos obseruare conueniat antequam in me super confessione nominis Dei proconsul sententiam ferat, instruente Domino in comminus disponemus. incolumes uos, fratres carissimi, Dominus Iesus in ecclesia sua permanere faciat et conseruare dignetur. [*](1 et om. G et tranquillitatem om. z 2 tenere Z quioquam s 3 de fratribus Zsrp. aut] ut Z 4 etenim rp, autem Z et siquidem z, si quid cum Z deus in uobis G, in uobis deus z, in nobis r positus] possit z 5 loquatur] mandauerit loquetur Z 6 quod G de cetero) de certo r, decet ergo Z nos om. p. conuenit Zrfi in om. zrfip 7 super] semper z confessionem Zrp,1 dei] de ipso s proconsulîs\' Grfip, proconsule Z, consule s sententia feriat Grpp, sententia fuerat z 8 in comminus ... dominus iesus om. r comminus GZ, commune rzβμυ) 9 iesus] noster pv 10 dignetur amen Zz; add. Baiuzius ex libro Fuxensi (?): ita fiat per suam misericordiam. — Ad clerum de sucessi explicit Z, Ad presbyteros et diaconos explicit s J om. Grβμ. — )