De Incarnatione Domini Contra Nestorum

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars I (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 17). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1888.

nemoi enim liberare aliqua re quemquam potest, nisi ea re ipse liber sit qua a se alius liberatur. et ideo cum in omnes mors pertransisset, omnes uita indigebant, ut in Adam scilicet morientes in Christo uiuerent, quia, quamuis multi sancti, multi electi ac J familiares admodum deo fuerint, nulli tamen potuerunt per se I penitus esse salui, nisi fuissent aduentu domini et redemptione saluati. I [*]( 2] Ps. 49, 3 ct 79,2. ) [*]( 3 appare] mauifestare M 5 sed omnes affectu pari om, N omnes tm. a 6 in forma ... 7 permanens om. M 7 acciperet et so usque Mv 8 aceruitates Nl 9 summitteret N 10 intoilerab. M dignisaimum N1 est et indignissimum Mv ab is N a uiris M 12 aliquantenus inquam N iutelligcntes Mp 13 intelligit Mp 14 concentum Nl 16 solueret pt possit Mv 18 queuquam M 19 pertransiaet M 20 uita M 21 ac ... 22 fuerint om. M 22 ammodum N fuerunt v 23 aduentũ N ab aduentu M 24 saluati. Explicit de incarnatione xp̄1 contra. nestorium liber quintus N Explicit liber quintus Mp Incipit liber sextus N Mp )

325

Legimus in euangelio appositis iubente domino quinque panibus innumeram dei plebem esse satiatam, et quomodo id tamen factum sit, nec enarrare sermo nec colligere aestimatio nec concipere sensus potest. tanta et tam inconprehensibilis diuinae uis potestatis est, ut, cum habeamus in nobis facti ipsius conscientiam, inpossibile tamen nobis sit facti scire rationem. iam primum enim quis conprehendere queat quomodo tam exiguus panum numerus non dicam ad esum ac saturitatem, sed etiam ad diuisionem ipsam appositionemque suffecerit, cum plura multo milia hominum fuerint quam panes ipsi, plura paene conuiuia quam de tot panibus fragmenta esse possunt?

nata est ergo ex uerbo domini rerum copia, creuit in actu opus, et cum parum esset quod uidebatur, factum est inaestimabile quod dabatur. nullus ergo hic coniecturae, nullus humanae aestimationi est aut rationi locus. solum est quod in tali re fidelium ac sapientium mentibus scire liceat, ut, quamlibet magna. sint quae a deo fiunt atque inaestimabilia, etiamsi ea sensu ipso non capiant, impossibilia tamen deo nulla esse cognoscant. sed de his tamen tam ineffabilibus diuinae uirtutis actibus, quod rectissime ineffabilibus sacri ortus miraculis coaptatur, quia ita res poscit, plenius postea.

Interim quia quinque panum fecimus mentionem, non incongrue, ut reor, quinque eos libris quos iam euoluimus conparamus: sicut enim numero pares sunt, sic specie non dissimiles. nam cum illi hordiacii fuerint, et hi, quantum ad ingenium nostrum pertinet, hordiacii dici possunt, quamuis [*]( 3 saturataw Mv 4 seiinoue nec ocstimatione colligere M 5 ueo coiicipere om. M 7 iupossibilem Nl nobis om. Np 9 hfsuui NM 11 sufficerit N sufticeret M multum M 12 penae N frarmenta. M 13 possint M 15 inextiraabile M 16 extimationi M cstimntionis pt 17 sapientump 18 inextimabilia M 19 sensum N ipso p: ips» NM 20 set p tam oln. p 24 eos] hos M 25 sicut... aic av: si... »i NJMp sic ... sic N1 speciae N 26 illis N2a ordeacii Mp fuerint... 27 hordiacii om. Npa 27 ordeacii M )

326
testimoniis sacris locupletati despicabilibus inuolucris salutiferas opes contegant, etiam in hoc scilicet ab illis non discrepantes, quia, sicut illi, cum essent pauperes specie, facti sunt diuites benedictione, ita hi quoque, cum ingenio nostro uiles sint, sunt tamen sacra admixtione pretiosi, et cum praeferant in se ex sermone nostro hordei uilitatem, habent tamen intrinsecus ex dominicis testimoniis panis uiui saporem.