Institutiones

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars I (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 17). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1888.

et idcirco monachum spiritalia mella condere cupientem uelut apem prudentissimam debere unamquamque uirtutem ab his qui eam familiarius possident deflorare et in sui pectoris uase diligenter recondere nec quid minus aliquis habeat discutere, sed hoc tantum quid uirtutis possideat contemplari studioseque decerpere (cunctas namque si ab uno uolumus mutuari, aut [*](i] of. Ps. 65,12. ) [*]( 1 profetam CAH darisaime LXT 3 eas Å possumus HT1 4 puritatem L 6 itaque ... certamen euan. in G iuiendum A1 7 castrimargiain L guelae C 8 scarum C pscarum G 9 recurremus v: cf. pag. 63, 5 11 ignoret C 12 uetus ... admirabilis euan. m C uetus ... §. 2 prudentissimam debere desunt in A 13 monachorum G1 15 adque C 17 expectare G 18 rationem L1 21 gratia] luce H 22 snpereminet Hv 24 unamque C 25 deploraro HT 26 uas C ne H1T aliquis] alius$. t. m. 1 A aliquid L 27 yd G2 ex qid possideat] habeat v )

84
difficile aut certe numquam idonea ad imitandum nobis exempla poterunt repperiri), quia, licet necdum Christum omnia factum secundum apostolum uideamus ia omnibus, tamen hoc modo possumus eum, id est per partes in omnibus inuenire. de ipso enim dicitur: qui factus est nobis ex deo sapientia, iustitia, sanctitas et redemptio.

dum ergo m alio saplenua, in alio iustitia, in alio sanctitas, in alio mansuetudo, in alio castitas, in alio humilitas repperitur, membratim Christus per unumquemque nunc sanctorum diuisus est. concurrentibus uero uniuersis in unitatem fidei ac uirtutis redditur in uirum perfectum, plenitudinem sui corporis in singulorum membrorum conpage ac proprietate perficiens. donec ergo ueniat illud tempus quo sit deus omnia in omnibus, in praesenti potest hoc quo diximus modo, id. est per partes uirtutum esse in omnibus deus, licet nondum plenitudine earum omnia sit in omnibus, quia licet unus religionis nostrae sit finis, professiones tamen diuersae quibus ad deum tenditur, sicut in conlationibus seniorum plenius disputandum est.

ideoque discretionis et continentiae forma ab his est nobis peculiarius expetenda, a quibus uirtutes has per gratiam spiritus sancti uberius uidemus effluere, non quod ullus quae in multos diuisa sunt solus possit adquirere, sed ut in his bonis, quorum capaces esse possumus, ad eorum nos imitationem qui ea specialius obtinuere tendamus.

Itaque super ieiuniorum modo haud facile potest uniformis regula custodiri, quia nec robur unum cunctis corporibus inest nec sicut ceterae uirtutes animi solius rigore [*]( 2] I Cor. 15,28. 5] I Cor. 1,80. 10]Eph.4,13. 13] I Cor. 15,28. 17] cf. coni. XIIII. XVIII. XVIIII. ) [*]( 2 reperiri L necdum licet C omnia in omnibus H 3 uideamus cum in H 5 a deo Å et Uulg. 6 et om. Å ergo] enim Å 7 in alio mansuetudo ... castitas om. Å 8 post humilitas a add. in alio patientia reperitur L 9 fc∗m (r eras.) Å 10 uniuersis om. A 11 in om. L 12 compagem L1 fficiens G1 ueniat ergo HT illud om. A 13 potest] quoque Å 14 quod H2LT1 15 dm A plenitudo HT per plenitudinem v omnia om. Å 16 relegionis Gl professionis LI 17 dum H tendimus v 20 uidimus HT 21 multas H1 multis LI 23 eas L specularius Hx peculiarius optenuere G1 optinuere G\'L 24 haut G1T modum aut L 25 robor G1H1LT1S )

85
patrantur. et idcirco quia non in sola fortitudine mentis consistunt (cam corporis enim possibilitate participant), talem super his definitionem traditam nobis accepimus, diuersum quidem esse refectionis tempus et modum et qualitatem pro inpari scilicet corporum statu uel aetate uel sexu, unam tamen esse omnibus pro continentia mentis et animi uirtute castigationis regulam.

neque enim cunctis possibile est ebdomadibus protelare ieiunia, sed ne triduana quidem uel biduana inedia refectionem cibi differre. multis quippe aegritudine et maxime senio iam defessis ne usque occasum quidem solis ieiunium sine laboris adflictione toleratur. non omnibus infusorum leguminum esus conuenit eneruatus nec cunctis purorum holerum habilis est parsimonia nec uniuersis sicci panis refectio castigata conceditur. alius quantitate duarum librarum saturitatem non sentit, alius librae unius siue unciarum sex edulio praegrauatur. attamen unus in omnibus his continentiae finis est, ne quis iuxta mensuram capacitatis suae saturitatis oneretur ingluuie. non enim qualitas sola, sed etiam quantitas escarum aciem cordis obtundit ac mente cum carne pariter inpinguata noxium uitiorum fomitem igneumque succendit.

Quibuslibet escis refectus uenter seminaria luxuriae parit nec praeualet mens discretionum gubernacula. moderari ciborum pondere praefocata.. non sola crapula uini mentem inebriare consueuit: cunctarum escarum nimietas uacillantem eam ac nutabundam reddit omnique integritatis ac puritatis [*](1 paraiitur GH1Tv ideo A mentis animaeque Ar 2 enim eras. in  participantur A 8 diffinit. GH1 accipimus AH1T 4 corporum scilicet HT 6 continentiam G1 7 protdari A 8 cibi om, A 9 deferre H1T a multis p 10 nsque ad HLTv adflictionis labore H 11 tolerantur L1 non in Hx infussorum H1 esas G (sic saepe) usus H 12 pororum A2 porrorum olcrum H ... lis est.... cap. 9 non habet extant in C parsimonia. est L 15 adtamen A 16 est finis H 17 satuh ritatiH om. A honeretur C ingluuiae CL* inglobiae H2 ingluuia G (a in ras. m. 2) 19 inpinguatam Gl ita noxium H 20 sucoendet A 21 VII G non distinguit H quibuslibet... uenter auan. in C refertus G refertur T luxoriae G1H1L1 23 non] non enim AHTc (cap. 6 hic incipit in H) 2i scd functarum Hr uerum cunct L2 uaccillantem L 25 notabundam G1)

86
contemplatione despoliat. Sodomitis causa subuersionis atque luxuriae non uini crapula, sed saturitas extitit panis. audi dominum per prophetam Hierusalem increpantem: quid enim peccaui ? tua Sodoma, nisi quia panem suum in saturitat et abundantia. comedeba.t? et quia per saturitatem panis inextinguibili carnis fuerant ardore succensi, iudicio dei caelitus igne sulphureo concremantur. quodsi illos sola nimietas panis a ? tam praeruptum flagitiorum praecipitium uitio satietatis inpegit quid censendum de his qui uegeto corpore perceptionem carnium ac uini inmoderata libertate praesumunt, non quantum expeti ? inbecillitas, sed quantum animi libido suggesserit usurpantes.