Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

quapropter festinare debemus, si perfectionem ueram desideramus adtingere, ut quemadmodum corpore parentes, patriam, diuitias mundi uoluptatesque despeximus, ita etiam corde haec omnia relinquentes nulla rursus ad haec quae dimisimus concupiscentia reuertamur, sicut illi qui educti per Moysen, cum utique corpore non redissent, corde tamen reuersi dicuntur in Aegyptum, relicto scilicet deo qui eos eduxerat cum tanta uirtute signorum idola Aegypti quae-contempserant uanerantes, sicut scriptura commemorat: et reuersi sunt cordibus suis in Aegyptum, dicentes ad Aaron: fac nobis deos qui praecedant nos: cam illis etiam pariter condemnemur, qui in heremo conmorantes post escam mannae caetestis desiderauerunt uitiorum fketidoe ac sordidae uilitatis cibos, uosque cum eis similiter murmurare uideamur: bene [*]( 9 Gen. 5, 24 (LXI) 11 Hebr. 11, 5 18 lob. 11, 96 22 Acti. 7, 39-40 27 Num. 11, 18. Ei. 16, 3. Num. 11, 5 ) [*]( 1 his 01 is eras. et capiet nisi transpos. D* capiet niai is O1 2 perciperit WP 3 auocaret DIWI euocarit D\'P 6 Enoc P* X 7 seculi D 9 enoc X, item infra 11 uiderit W1 12 inquid DWP 18 credidit 0 15 patriam om. 0 16 dispeximus DWP 17 ad haec D\'W OX: ad ea D\'P concupiscientia 0* 18 ille Dl mosen W 20 aegypto W 25 herimo P 26 fetidos DOX foetidos WP 27 cyboB D murmorare DlW- )

nobis erat in Aegypto, ubi sedebamus super ollas carnium, et comedebamus caepas e.t alia et cucumeres et pepones.

quae figura licet in illo praeoesserit populo, tamen nunc quoque eam cotidie in nostro ordine ac professione uidemus impleri. omnis enim quicumque post renuntiationem. mundi huius a4 antiqua reuertitur studia et ad pristina desideria reuocatur, haec, eadem cum illis opųe ac mente proclamat dicens: bene mihi erat in Aegypto. quorum uereor ne tanta inuenienda sit multitudo, quantas tunc sub Moyse praeuaricantium turbas legimus extitisse. nam cum sexcenta tria milia armatorum de Aegypto diaumerentur egressa, ex his non sunt amplius quam duo tantum terram repromissionis ingressi.

uq4e festinandum nobis est ut a paucis ac rarissimis sumamus exempla uirtutum, quia secundum illam quam diximus figuram in euangelio quoque multi uocati, pauci autem dicuntur electi. nihil ergo nobis proderit abrenuntiatio corporalis et localis quodammodo ex Aegypto transmigratio, si renuntiationem cordis quae sublimior et utilior est non ualneriinus similiter obtinere. de illa enim qua diximus abrenuntiatione corporali ita pronuntiauit apostolus: si distribuero omnes facultates meas in cibos pauperum., et tradidero corpus meum ut ardeam, caritatem autem non habuero, nihil mihi prodest.

quod beatus apostolus. numquam dixisset, nisi quia futurum spiritu praeuidebat, ut aliqui facultatibus uniuersis in pauperum alimenta dispersis ad perfectionem euangelicam et caritatis arduum [*]( 11 ct E*. 38, 26 12 cf. Num. 14, 38 15 cf. Mt 22, 14 21 I Cor. 13, 3. ) [*]( 1 sedebamur W 2 cdmedebamus WP cepas 0 alea 0\' allia O\'X cucumeris W\' 5 implere W omnes DI Wl post rennnt.] prenuntiatione Dl 10 mosi W mojsen P mone X1 11 sexcenta tria W: sezcentaria DlPl sezcenta D\'X sesoenta OP\' dinumerarentur 0 12 his] ipsis\'0 13 terram... ingressi] uiri 0 (sic!) 14 hac W(0) 16 ergo eras. in D: om. P 17 prode erit 0 18 egyto D 20 qua WQXi quuD DP apostoloa D1 21 cyboa DP 22 tradedero Dl 23 iiabeam OX mihi om. 0 prodeest 0 proderit W )

culmen peruenire non possent, quia scilicet pristina uitia morumque incontinentiam uel superbia uel inpatientia dominante in suis cordibus retinentes nequaquam se ab illis expurgare curarent et ob id ad caritatem dei quae numquam cadit minime peruenirent.

qui utique inferiores effecti hoc secundo renuntiationis gradu multo minus illum tertium qui procul dubio est sublimior adprehendunt. diligentius tamen etiam hoc mente perpendite, quod non simpliciter dixerit csi distribuero facultates meas\'. uideretur enim de illo forte dixisse, qui necdum euangelicum implens mandatum adhuc sibi ex eis, sicut nonnulli tepidorum faciunt, aliquid reseruasset. sed si distribuero, inquit, omnes facultates meas in cibos pauperum, id est etiamsi perfecte abrenuntiauero diuitiis istis terrenis.

huic quoque renuntiationi aliud maius adiunxit: et tradidero corpus meum ut ardeam, caritatemis uero non habuero, nihil sum, ac si aliis uerbis dixisset: si distribuero in cibos pauperum omnes facultates meas secundum euangelicum illud mandatum quo dicitur: si uis perfectus esse, uade, uende omnia quae habes et da pauperibus, et habebis thesaurum in caelo, ita scilicet abrenuntians, ut ex his nihil penitus mihi reseruem, et huic erogationi martyrium exustione meae carnis adiunxero, ita ut corpus meum tradam pro Christo, et tamen uel inpatiens uel iracundus uel inuidus uel superbus sim uel aliorum inflammer iniuriis uel quaeram quae mea sunt uel ea quae mala sunt cogitem uel uniuersa quae mihi possunt inferri

non patienter libenterque sustineam, nihil mihi proderit eiterioris hominis abrenuntiatio atque conbustio interiore adhuc [*]( 18 Mt. 19, 21 ) [*]( 1 possint DlPX 3 cordibus Buis 0 5 aenirent 0 9 nidetur D\'0 10 sibi eras. in D 11 aliqait 0 reseraasse D\' aet D(O) 12 inquid DWP cjbos DP 17 cybos D 18 euangecum D quod WOP 19 uude D 21 scilioet et D ez his] ras. 2 litt. (et uel ez) tn D 22 martyrium exustione nlOr: m. ezustionem W m. ezustionis DXP 27 prode erit 0 28 interiori ex interioris 0 )

nitiis pristinis inuoluto, eo quod simplicem substantiam mundi huius primae conuersionis feruore contemnens, quae nec bona esse nec mala, sed media definitur, uitiosi cordis noxias facultates similiter abicere non curarim nec adtingi dominicam caritatem, quae patiens, quae benigna eet, quae non aemulatur, non inflatur, non inritatur, non agit perperam, non quaerit quae sua sunt, non cogitat malum, quae omnia suffert, omnia sustinet, postremo quae sectatorem suum numquam cadere sinit subplantatione peccati.

Festinare igitur omni debemus instantia, ut interior quoque noster homo uitiorum suorum diuitias quas in anteriore conuersatione contraxit uniuersas abiciat atque dispergat. quae corpori atque animae iugiter cohaerentes propriae nostrae sunt, ac nisi adhuc in hoc corpore constitutis nobis abiectae fuerint et abscisae, post excessum nos non desinent comitari. ut enim Mutes uel ipsa caritas, quae earum fons est, in hoc saeculo conquisita post finem quoque huius uitae pulchrum ac splendidum amatorem suum reddit, ita uitia ad illam perennem commorationem obfuscatam mentem quodammodo coloribus taetris infectamque transmittunt.

pulchritudo enim uel deformitas animae uirtutum seu uitiorum gignitur qualitate, ex quibus quidam adtractus color aut ita eam splendidam reddit, ut a propheta mereatur audire: et concupiscet rex decorem tuum, aut certe atram, faetidam atque deformem, ita ut faetorem propriae turpitudinis ipsa confiteatur et dicat: [*]( 5 I Cor. 13, 4-7 24 Ps. 44, 12 ) [*]( 1 huius mundi D 2 primae primae W conuereationis 0 3 difinitur D* 4 curarem DiP adtingere D2(v) 11 omni otn. Wl istantia 0 12 quaa om. Wl 14 corpore D1 quolierenteB 0 proprie Oc: sed cf. §. 3 15 ac] hac D 16 abariue 0 18 puleram 0 hac WO 21 tetris DOPX palaitudo WO 22 ex om. 0 23 reddit D\'c: reddet D\'WOI Pr reddat O\'X 24 a om. 0 profete D1 profeta D\'WX concopuscit D1 concupiaset 0 25 adtft D tetram P et fetidam 0 foetidam P fetidam X 26 fetorem DlOX foetorem P )

conputruerunt et corruptae sunt cicatrices meae, a facie insipientiae meae, et ipse dominus ad eam quare, inquit, non est obducta cicatrix filiae populi mei?

et idcirco hae sunt, propriae nostrae diuitiae, quae com anima iugiter conmoranturt quas nobis nullus rerum, nullus hostium nec conferre poterit nec auferre. hae sunt propriae diuitiae nostrae, quas ne ipsa quidem mors ualebit ab anima separare, quibus uel renuntiantes ad perfectionem. possumus peruenire uel inligati aeterna morte multari.

Tripertito enim modo in scripturis sanctis intelleguntur diuitiae, id est malae, bonae, mediae. et malae quidem sunt de quibus dicitur: diuites eguerunt et esurierunt, et: uae uobis, diuites, quia recepistis consolationemnestranoL quas etiam diuitias abiecisse summa perfectio est. ad quarum distinctionem pauperes illi sunt qui in euaogelio domini uoce laudantur: beati pauperes spiritu, quoniam ipsorum est regnum caelorum, et in psalmo: iste pauper clamauit, et dominus exaudiuit eum, et iterum: pauper et inops laudabunt nomen tuum.

sunt etiam bonae, quas adquisisse magnae uirtutis ac meriti est, quas uir iustus possidens conlaudatur dicente Dauid: generatio rectorum benedicetur. gloria et diuitiae in domo eius: et iustitia eius manet in saeculum saeculi, et iterum: redemptio animae uiri propriae diuitiae. de quibus diuitiis in Apocalypsi dicitur ad illum qui eas non habens uituperabiliter pauper et nudus est: incipiam te, inquit, euomere ex ore meo. quia dicis quod diues sum et locuples et nullius egeo, et [*]( 1 Ps. 37, 6 2 Hierem. 8, 22 12 Ps. 33, 11 13 Luc. 6, 24 16 Mt. 5, 3 18 Ps. 33, 7 19 Ps. 78, 21 22 Ps. 111, 2-3 24 Prov. 13, 8 (LXX) 26 Apoo. 3, 16—18 ) [*]( 1 conputriuerunt D* 3 inqaid DWP 4 he* (e erae.) D haec WO proprie 0 6 haec WO proprie OPX 7 nec P 9 inplicati D\'OX. 18 ue DO nobis D1 recipiafaia D\' 0 14 abieocisse W 15 ille Dx sunt om. W 19 laudabunt (αlvέσουσι) DOr: laadabit WPXc 24 uiri eras, in D 26 88 W\'P 27 inquid DWP dices 0 )

nescis quia tu es miser et miserabilis et pauper et\' caecus et nudus, suadeo tibi emere a me aurum ignitum probatum ut locuples fias, et uestimentis albis induaris et non appareat confusio nuditatis tuae.