Conlationes Patrum (Collationibus)

Talem igitur definitionem super ieiunii qualitate iugiter retinentes ita illud totis animi uiribus adpetamus, ut tamen tunc demum id nobis congruum nouerimus, si in eo temporum ratio, si qualitas, si mensura seruetur, nec ita ut in ipso spei nostrae terminum defigamus, sed ut per ipsum ad puritatem cordis et apostolicam caritatem peruenire possimus. igitur ex hoc ipso ieiunium, cui non solum specialia praefixa sunt tempora quibus uel exerceri debeat uel remitti, sed etiam qualitas modusque propositus est, non principale bonum, sed medium quiddam esse manifestum est.

ceterum haec, quae praecepti auctoritate uel mandantur ut bona uel interdicuntur ut noxia, numquam ita exceptioni temporum subiacent, ut interdum aut quae uetita sunt fieri debeant aut quae imperata sunt praetermitti. nec enim ullus iustitiae, patientiae, sobrietati, pudicitiae, caritati statutus est modus, nec rursum [*]( 6 Mt. 15, U ) [*]( 2 pernitiem B perniticiem K1 4 cyborum BKl iocanda BFp iudicanda 0 5 luxoria B\'Z 6 subsequentur B 8 coinquinat F 9 exequitur BO 10 id] hoc Οβυ Be] id ipsum Οβυ 12 est om. 0 expectandum F 13 qualitatem BF1K1 14 animis FtO 15 tum 0 17 defingamus K1 19 ieianio ubi β solum om. BF 20 praemitti KZl praetermitti Z\'c 22 quedam K1 quoddam Z 23 praecepit auctoritas BF mandatur B1F2 mandator Fl 25 inperata 0 inparata K1 26 ntermitti β )

Quamobrem his de ieiunii qualitate praemissis subdenda adhuc sanctarum scripturarum uidetur auctoritas, per quam manifestius adprobetur ieiunium perpetuo custodiri nec debere nec posse. in euangelio ieiunantibus Pharisaeis una cum discipulis Iohannis Baptistae cum apostoli, utpote amici atque conuiuae caelestis illius sponsi, necdum ieiuniorum obseruantiam custodirent, discipuli Iohannis, qui summam iustitiae se ieiuniis possidere credebant, quippe illius sectatores qui eximius paenitentiae praedicator ita cunctis populis formam suo praebebat exemplo, ut non solum uaria escarum genera quae humanis usibus subgeruntur abnueret, uerum etiam communem panis ipsius esum penitus ignoraret, domino conqueruntur dicentes: quare nos et Pharisaei ieiunamus frequenter, discipuli autem tui non ieiunant?

quibus respondens dominus euidenter ostendit non omni tempore congruum esse ieiunium nec necessarium, cum aliqua uel festiuitas temporum uel interueniens caritatis occasio indulgentiam refectionis admittit, numquid possunt, inquiens, filii sponsi lugere quamdiu cum illis est sponsus? uenient autem dies cum ab eis auferetur sponsus, et tunc ieiunabunt. quae uerba licet ante resurrectionem dixerit corporis sui, tamen proprie Quinquagensimae tempus ostendunt, in quo post resurrectionem per quadraginta dies domino cum discipulis epulante ieiunare illos cotidianae eius praesentiae gaudium non sinebat. [*]( 15 Mt. 9, 14 20 L c. 15 ) [*]( 3 qualitatem B1F1 ó adprobetnr manifestius βc perpetuum β custodire Ht 6 fariseis 0 7 unam BxFl quum apostoli 0 utpute KXZ 9 obseruautia F 10 se de ieiuniis Ov 11 penit. codd. 1S subgeruntur 0: sugg. rell. 14 communis B F 15 conquiruntnr β dicuntur F1 faiiaei 0 18 quum 0 00 admittat 0 21 qum ,0 22 anferetnr ab eis 0βυ et Vul- gata 25 per om. 0 26 XL β discipulis suis 0 27 cottid. K sinebant Bx ) [*]( XIII. CUI. s. ) [*]( 38 )

GEBMANVS: Quare igitur tota Quinquagensima abstinentiae rigorem prandiis relaxamus, cum utique Christus quadraginta tantum diebus post resurrectionem com discipulis fuerit conmoratus?

THEONAS : Non incongrua interrogatio uestra rationem integerrimae ueritatis meretur agnoscere. post ascensionem saluatoris nostri, quae quadragensimo resurrectionis eius acta est die, apostoli reuersi de monte Oliueti, in quo se ad patrem pergens praebuit intuendum, sicut etiam Actuum apostolorum lectio contestatur, ingressi Hierosolymam decem diebus aduentum spiritus sancti expectasse referuntur, quibus expletis quinquagensima eum die cum gaudio susceperunt.

et ita est per haec festiuitatis huius numerus euidenter inpletus, quem in ueteri quoque legimus testamento figuraliter adumbratum, in quo consummatis ebdomadibus septem primitiarum panis per sacerdotes domino iubebatur offerri: qui uerissime per apostolorum praedicationem, qua in illo die contionati leguntur ad populum, oblatus domino conprobatur, uerus scilicet primitiarum panis, qui nouae doctrinae institutione prolatus quinque milibus uirorum escae suae munere satiatis primitiuum de Iudaeis Christianorum populum domino consecrauit.

et idcirco hi quoque decem dies cum superioribus quadraginta pari sollemnitate sunt ac laetitia celebrandi. cuius festiuitatis traditio per apostolicos uiros ad nos usque transmissa eodem tenore seruanda est. ideo namque in ipsis diebus nec genua in [*]( 10 cf. Act. 1, 12 sqq. 14 cf. Dent. 16, 9 sqq. 17 cf. Act. 2 ) [*]( 1 qainquagesima BFO Lma β 3 XL 0 7 qaadragisimo Bl quadragesimo B\'FO 10 hiernsolimam BK1 hierusolymã (~ add. m. 2) F iherosolimam 0 hierosolimam K2Z X- β 12 eo Kl snaciperunt B1K1Z 14 testamento legimas Οβυ15 ebdomatibos a VII- fS panes 0K1 16 iubebantur 0 offerre K1 17 apostalorum B praedicatione F1 quia Bx que 0 continati BF continuatim 0 20 primitiuo Kl 21 cristian. BF 22 hii BFOKZ1 X- β quum 0 XL- a 23 sollempn. B solemnitate β 25 ipsius 0 ienua 0 )

GERMANVS: Potestne haec caro insolitis blandimentis tam longae festiuitatis inlecta non aliquid sentuosum de illo quamuis absciso uitiorum fomite germinare, aut mens praesumptis ultra consuetudinem dapibus onerata non erga famulum corpus rigorem dominationis inflectere, praesertim cum in nobis uiridior aetas cito ad rebellionem subdita membra possit conpellere, si uel escas solitas abundantius uel certe insolitas licentius praesumamus?

THEONAS: Si rationabili mentis uniuersa quae gerimus adpendamus examine et de puritate cordis nostri non aliorum indicia, sed nostram semper conscientiam consulamus, certum est istam refectionis intercapedinem iustae districtioni obesse non posse, si modo ut dictum est aequam indulgentiae continentiaeque mensuram pari lance perpendens utramque similiter nimietatem mens incorrupta castiget, et utrum spiritum nostrum deliciarum deprimat pondus, an uero alteram hoc est corporis partem maior abstinentiae inclinet austeritas, uera discretione distinguat, illam uel conprimens uel subleuans portionem, quam uel extolli senserit uel grauari.