Conlationes Patrum (Collationibus)

Ceterum quod paulo ante dixisti te etiam de industria praeteritorum peccatorum memoriam retractare, hoc fieri [*]( 3 Esai. 48, 25 8 Hebr. 9, 22 9 I Cor. 15, 50 11 Eph. 6, 17 13 Hierem. 48, 10 28 Phil. 3, 18 ) [*]( 1 qui] cni F\' relegiosi BKl snbplici Kl supplice Z 2 prespexerit 0 3 libertate 0 5 post recordabor in BF cap. 8 incipit, in 0 rasura est: uidetur VIII delectum ergo 02βυ 6 coaecenderit Olle 7 adsequitar a 12 iheremiae 0 hieremiae prophetae β (υ) : in 0 etf plfete s. I. a m. 2 18 inquid FOK1Z 15 noxiom* F sangninem noxium B 16 quicquid BOK2 17 animae nostrae BFO: nostris βυ 21 non] nec B 23 profundit β )

cumi ergo praeteritorum memoria uitiorum pulsauerit sensum, ita ab ea resiliendum est, sicut refugit uir honestus et grauis, si inpudicae ac procacis feminae in publico aut conloquiis aut amplexibus adpetatur. qui utique nisi se a contactu eius festinus abstraxerit et uel breuissimam moram inhonestae confabulationis admiserit, etiamsi consensum pudendae respuat uoluptatis, infamiae tamen ac reprehensionis notam cunctorum praetereuntium iudicio non euadet.

ita igitur etiam nos oportet, cum fuerimus ad huiusmodi cogitationes pestifera recordatione deducti, raptim ab earum contemplatione discedere et implere illud quod a Salomone praecipitur: sed exili, inquit, noli demorari in loco eius, neque intendas oculum tuum in eam, ne uidentes nos angeli inmundis ac turpibus cogitationibus inuolutos non possint de nobis [*]( 21 Prov. 9, 18 (LXX) ) [*]( 1 etiamsi O2βυinrepserit Οβυ2 excludatur 0 retrahet 0§ 4 faetore p: foetore B fetore FO 5 nitiore F 6 eine βυ8 snbripiat BFO putridinis K1 contagione 0 9 tetro codd. fetore BFO foetore p oirtntem B1 10 flagrantiam B β fraglantiam FO odoria boni B 12 reailienda BlF 14 quia 0 contraotu 0 15 inhonestate B1β1 16 inpudendae β(c) 17 uoluntatis P 18 praeeuntiam F enadit β 19 ad 0: ab BF in β cogitatione 0 recordationis BF 20 recordatione] cogitatione BF (scribendum puto: ad huiusmodi recordationie peatiferas cogitationes) 21 solomone 0 sed om. BFO eiilii Fl exsili K2Z1 22 inqUid FO infigas K infi*gas Z 24 captationibuB β possent K1 )

inpossibile namque est mentem bonis cogitationibus inmorari, cum principale cordis ad turpes atque terrenos intuitus fuerit deuolutum. uera eet enim illa Salomonis sententia: oculi tui cum uiderint alienam, os tuum tunc loquetur praua, et iacebis tamquam in corde maris, et sicut gubernator in magna tempestate. dices autem: feriunt me, sed non dolui, et deluserunt me, ego autem nesciui.

dereliotis ergo non solum turpibus, sed etiam terrenis cogitationibus uniuersis erigenda semper est ad caelestia nostrae mentis intentio secundum saluatoris nostri sententiam: ubi enim ego sum, inquit, illic et minister meus erit. solet enim frequenter accidere, ut dum uel suos uel aliorum lapsus imperitorum quispiam miserantis retractat affectu, ipse etiam subtilissimi teli uoluptario perstringatur adsensu et initium sub specie pietatis exortum obsceno ac noxio fine concludat: sunt enim uiae quae uidentur apud homines rectae, nouissima autem earum uenient in profundum inferi.

Quapropter studendum nobis est, ut uirtutum potius adpetitu et desiderio regni caelorum quam noxiis uitiorum recordationibus nosmet ipsos ad conpunctionem laudabilem prouocemus, quia necesse est tamdiu quempiam pestilentissimis cloacae faetoribus praefocari, quamdiu super eam stare uel caenum eius uoluerit commouere.

Nouerimus autem nos, ut saepe diximus, tunc demum pro praeteritis satisfecisse peccatis, cum ipsi motus atque [*]( 1 Ps. 128, 8 4 Prov. 23, 33-35 (LXX) 12 Ioh. 12, 26 17 Prov. 16, 26 (LXX) ) [*]( 2 menti ex mentis F cogitationis BlF 5 aliena BFO loquitur B 7 dicis 0 8 fsriont (τύϰτουσι) KZ1: ferierunt B FOZ2υ et otn. 0 delisenmt BlF 10 uniaenis emendati semper ad celestia nre mentis intentio dirigatur 0 est semper βυ. 12 inquid FOK* 14 vel ante snos om. BFO\' lapsos B\' 16 uoluntario BF prestringatur 0 17 obsooeno F 18 aput; B apnht 0 10 est nobis βυ 21 adpetitn OK1: app. rell. 24 fetoribus BFOK.Z foei K2 supra Οβυ 26 canam BO )

et rursum si in periurium ant furtum aut homicidium auti blasphemiam pecuniarum desiderio atque amore corruptus incurrit, materiam auaritiae inlectricem suae deceptionis abscidat: si in iracundiae uitium superbiae passione conpellitur, adrogantiae ipsius fomitem summa humilitatis uirtute coDuellat. et ita ut unumquodque peccatum possit extingui, causa atque occasio per quam uel ob quam admissum est debet primitus amputari. isto enim curationum remedio ad obliuionem quoque admissorum criminum sine dubio peruenitur.

Verum ista praedictae obliuionis definitio super capitalibus tantum sit criminibus constituta, quae Moysaica quoque lege damnantur, quorum sicut per conuersationem bonam abiciuntur uel consumuntur adfectus, ita etiam paenitentia accipit finem. ceterum ab istis minutis, in quibus septies iustus cadit ut scriptum est et resurgit, numquam deerit paenitudo.

aut enim per ignorantiam, ant per [*]( 24 Prov. 24, 16 ) [*]( 1 adfeotna Kl: aff. OK\'Z effectus BF 2 optinere B se posse BF 4 sui om. βυ 8 habQudantiam BF nimietatem scripsi: nimietate codd. c 9 inlicientram Fr: inlicentium B1O1 inlieitorum B* inlicita 0\' inlicitam βc cyborum B crapola 0 deetrlctione F10 11 blaefemiam 0 et (b ex p) K 13 abseidit 0\' propellitur βυ 14 conuellet 0* 16 et nt ita B nt om. F 17 ampntare BlFO etenim βυ 90 moysaica B\': moaayca OK* mosaioa rdl. 21 connersionem 01 22 penit. BOfi 28 minntiis K1 24 scribtum Z resnrget 0 25 paenitndo deerit F )

tanta enim in his facilitate tamquam naturali lege prolabimur, ut, quantalibet circumspectione atque custodia oaueantur, non possint ad plenum ista uitari. de istis siquidem unus discipulorum, quem diligebat Iesus, abrupta definitione pronuntiat dicens: si dixerimus quia peccatum non habemus, ipsi nos seducimus et uerbum eius non est in nobis. proinde perfectionis culmen pertingere cupienti non magne proderit ad finem paenitentiae peruenisse, id est ab inlicitis temperare, nisi etiam in illis uirtutibus indefesso cursu semet ipsum semper extenderit, quibus ad satisfactionis indicia \'peruenitur.