Conlationes Patrum (Collationibus)
Cassian, John
John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.
Quamdiu igitur raritate eorum, qui in heremo tunc temporis morabantur, libertas largior nobis diffusiore solitudinis uastitate blandita est, quamdiu maioribus remoti secretis frequentissime ad caelestes illos rapiebamur excessus, nec tanta uisitantium fratrum inruens multitudo parandae humanitatis necessitate sensus nostros ingentium curarum distentionibus adgrauabat, solitudinis plane tranquilla secreta et illam conuersationem angelicae beatitudini conparandam insatiabili desiderio ac toto animi ardore sectatus sum.
sed cum maior ut dixi numerus fratrum habitationem illius solitudinis coepisset expetere et coangustata uastioris heremi libertate non modo ignem illum diuinae contemplationis frigere fecisset, sed etiam multimodis mentem carnalium [*]( 2 quae F\' errore Bl 3 ebdomadis R solemn. RK 5 solempnitas B 7 nihilhominus Bl cottidiani B cotiditoe Kl 8 significans B 11 illa K 12 adnosoere K brebiter BlO 14 dixerim B\'c 15 prestringam 0 16 raritas Κν herimo R1 17 libertatem nobis largiendo (Jargiendum O2) O2Κν diffusione B 20 parendae B* 22 adgrababat F 23 et RΚν: ad BFO beatitadinis FO conparanda F 25 quum B1F1 dixi∗∗∗ (uid. fuisse dixunus) B 26 herimi Bl 28 frigeacere Kc frigeschere 0 )
Quamobrem quantis nunc in hac conuersatione perfruar commodis, breuiter explicabo. uos utrum illa solitudinis lucra his beneficiis ualeant conpensari digesta narratione perpendite, per quam etiam hoc probare possibile est, utrum fastidio an desiderio solitariae illius puritatis his maluerim coenobii angustiis coartari. in hac igitur conuersatione diurni operis nulla prouisio, uenditionis uel coemptionis nulla distentio, non annui panis ineuitabilis cura, non sollicitudo corporalium rerum, qua non tantum propriis, sed etiam multorum aduenientium usibus necessaria praeparantur, postremo nulla adrogantia laudis humanae, quae inmundior his omnibus in conspectu dei etiam magnos heremi labores nonnumquam euacuare consueuit.
uerum ut in illa anaohoretica disciplina illos elationum spiritalium fluctus et exitiabilis cenodoxiae pericla praeteream, ad hoc generale cunctorum pondus, id est communem parandi uictus sollicitudinem reuertamur, quae eo usque mensuram non dico illius antiquae districtionis excessit, quae usum penitus olei nesciebat, sed ne hac quidem nostri temporis remissione coepit esse contenta, in qua uno olei [*]( 5 cf. Mt. 6, 34 ) [*]( 1 competiret F1 conpederet R1 inpediret K(ν) 2 inplere OB: impl. rell. 4 spiritalia denegfttur B 6 theorica ORKc 11 uos uero utrum 0 12 conpensare 0 16 est pronisio B* proaieio est c coemt. B distensio BF\' disstensio F1 18 quU O 19 adrogantia OR: arrog. rell. 21 nonnumquam enaouare consueuit BFOB: frequenter euaonat Kv 22 anachorit. OR1 23 coenodoxiae BFK pericula ORKc 26 destrictionis Bl0 )
et in tantam apad nonnullos uis noxiae hains remissionis inerenit, ut aceto mariaeque permixtis non illam unam olei admisceant guttam, quam praecessores nostri, qui heremi instituta maiore abstinentiae uirtute sectati sunt, repellendae tantum cenodoxiae gratia stillare consueuerant, sed infringentes Aegyptiacam pro salibus caseum plus olei quam necesse est saperfandant, et ita duos cibos propria suauitate distantes, qui singillatim diuersoque tempore monachum reficere iucundissime potuissent, sub unius saporis oblectatione percipiant.
in tantum sane haec ὑλιϰὴ ϰτη̃σις, id est materialium rerum possessio supercreuit, ut sagum quoque, quod absque uerecundia referre non possum, sub obtentu humanitatis ac susceptionis huius anachoretae in suis habere cellulis coeperint: ut illa praeteream quibus adtonita anima ac spiritalibus theoriis semper intenta specialius ingrauatur, concursus scilicet fratrum, susceptionis quoque ac deductionis officia, mutuas uisitationes diuersarumque confabulationum atque occupationum interminabilem curam, quarum etiam illo tempore, quo haec uidentur inpedimenta cessare, tamen animum consuetudinariae inquietudinis adsiduitate suspensum expectatio ipsa distendit.
atque ita fit, ut anachoreseos illa libertas huiuscemodi nexibus inpedita ad illam cordis ineffabilem alacritatem numquam omnino conscendat ac fructum heremiticae professionis amittat. [*]( mo u uo 1 itidemque RK -III- i,demq) B iti idemque F ididemque 0 3 et BFO: ac RKv modio F2ν -4 aput FO 5 muriaque B\'Fi moriaque R moriaeque K 7 herimi R1 8 coenodoxiae BFRK instillare RΚν consnerant K1r 11 destantee Bl F\' 12 iocundissime BK\' incundissime reficere 0 13 ὑλιϰὴ ϰτη̃σις scripsi: ΛΙΚΗΚΤΗCIC K ΛΙΚΗΚΙΗCIC BF ( plane corrupte OB) 14 supercrebit FO 16 anachoritae BlFOR 18 concnnu BF 0 20 adque J? 21 quod K1 23 Bpectatio BFO suspendit BFO1 adque B 24 anachoreos BF 25 claritatem 0\' numquam omnino conscendat BFORx praepedito non perueniat aacensu K v 26 herimiticae R )
postremo etiamsi mihi in coenobio constituto ab illa puritate cordis fuerit aliquid inminutum, ero solius euangelici praecepti conpensatione contentus, quod certum est omnibus illis heremi fructibus non posse postponi, ut scilicet de crastino nihil cogitem et usque ad finem subiectus abbati illum aliquatenus uidear aemulari de quo dicitur: humiliauit semet ipsum factus oboediens usque ad mortem, merearque illius uerbis humiliter dicere: quia non ueni facere uoluntatem meam sed uoluntatem eius qui misit me patris.