Conlationes Patrum (Collationibus)

itaque licet doctrina beatitudinis tuae nnlnerum nostrorum arcana nudauerit, quo fit ut sperare aliquid de remediis audeamus, quia tam euidens declaratio morbi spem remedii pollicetur, tamen quia primum, ut ais, in congregationibus initium salutis adquiritur et sani in solitudine esse non possunt nisi quos prius coenobiorum medicina sanauerit, perniciosa rursum desperatione concidimus, ne forte qui inperfecti coenobium reliquimus nequaquam iam in heremo perfecti esse ualeamus.

IOHANNES: De morborum suorum curatione sollicitis remedium salutare deesse non poterit, et idcirco eodem modo, quo uniuscuiusque uitii deprehenduntur indicia, etiam remedia sunt petenda. nam quemadmodum solitariis humanae conuersationis uitia diximus non deesse, ita uirtutum studia et [*]( 2 ezibere FO 3 archana BF1K1 7 lnoide O1βν: of. X, 12 init. statis ac perteque F* percipimus 0 ctftidiana FK 8 diuturnis c 9 quemammodum B 10 et uidentissima F1 11 medela B2F2Z2 medellam 0 12 remediis βν. cf. cap. 14, 1 13 multarum β ualetud. BFO 14 aegrotantium conscientia βν 16 archana BF\' etiam de O2βν 26 quod 0 27 petenda BFO: quaerenda βν quemammodum B hnmana 0 ) [*](35* )

cam se igitur inpatientiae seu irae perturbationibus incnraari illis quibus supra ostendimus indiciis unusquisque deprehenderit, contrariis semet ipsum obiectionibus semper exerceat, et propositis sibi multimodis iniuriarum dispendiorumque generibus uelut ab alio sibimet inrogatis adsuefaciat mentem suam omnibus quae inferre inprobitas potest perfecta humilitate subcumbere, atque aspera sibi quaeque et intolerabilia frequenter obponens quanta eis occurrere debeat lenitate omni iugiter cordis contritione meditetur: et ita respiciens ad illas sanctorum omnium siue ipBius domini passiones uniuersa non solum conuiciorum, sed etiam poenarum genera inferiora meritis suis esse pronuntians ad omnem se dolorum tolerantiam praeparabit.

cumque aliquando ad coetus fratrum aliqua fuerit inuitatione reuocatus, quod non potest non uel raro etiam districtissimis heremi adcolis prouenire, si mentem suam etiam pro uilibus quibusque rebus deprehenderit tacite fuisse conmotam, ut quidam occultorum motuum seuerissimus censor mox sibi illa durissima iniuriarum genera, quibus ad perfectam tolerantiam semet ipsum cotidianis meditationibus exercebat, exprobret atque ita se obiurgans et increpans adloquatur: tune ille es, bone uir, qui te, dum in illa solitudinis tuae exerceris palaestra, omnia superaturum mala constantissime praesumebus, qui dudum, cum tibi non solum summas conuiciorum acerbitates, uerum etiam intoleranda supplicia ipse proponeres, satis ualidum atque ad omnes procellas inmobilem te credebas?

quomodo [*]( 1 ab BF: enim ab 0 etiam ab βν 2 posse suppetere Οβν 3 sine βν quibus BF: quae Οβν 5 et] nt BF 6 aelad B1 8 succumb. BF adque F 9 obponens OKIZ: opp. rell. 12 connitioram B2β 16 deetrict. B1FO 17 adcolis F1: accolia rdl. peraenire BF pro uilibus 0: probabilibus BF pro leuibus βν 21 cottid. K exprobet BFK1 adque F 23 te dudum K\'Z exercens scripri: ezeroeres BFv eieroereria 0 exercere K exercens (ns in ras. m. 2) Z phalestra K palestra rell. 25 connitioram B2β aceraitatee B1 )

tali ergo semet ipsum conpunctionis animaduersione condemnans inultam suae conmotionis obreptionem esse non sinat, sed artiore carnem suam ieiunii ac uigiliarum correptione castigans ac iugibus continentiae poenis culpam suae mobilitatis eicrucians illud, quod ad plenum excoquere in coenobii conuersatione debuerat, in solitudine constitutus hoc exercitationis igne consumat. illud sane ad obtinendam iugem ac stabilem patientiam constanter atque inmobiliter est tenendum, non licere nobis, quibus lege diuina non solum ultio iniuriarum, sed etiam memoria prohibetur, cuiuslibet detrimenti uel inritationis obtentu ad iracundiam conmoueri.

quod enim grauius animae potest euenire dispendium, quam ut per conmotionis subitam caecitatem ueri atque aeterni luminis claritate priuata ab illius qui mitis et humilis corde est contemplatione discedat? quid rogo perniciosius quidue deformius, quam ut quis honestatis iudicium et regulam ac disciplinam rectae discretionis amittat et ea sanus ac sobrius perpetret, quae ne temulentus quidem ac [*]( 5 Ps. 118, 60 6 PI. 25, 2 7 PB. 138, 28—24 19 cf. Lev. 19, 18 24 Mt. 11, 29 ) [*]( 1 confossa O2βν 6 piofeta BF dixisti βν 10 adpamtom FOt app. rID. 12 condempnans β1 inoltam anime 0 nae con(com)motionis obreptionem BFO: animi sui commotiunculam βν 16 illnd BF: illnht 0 id βν 16 exquoquere B1F1O 18 optinendam BF\' Z\' optionendam F1 22 uenire (l 25 ergo 0 corr. 28 nec βν quidem quis βν )

haec erge et oeten Us similia detrimenta quisque perpenderit, non solum uniuersa damnorum genera, sed etiam iniuriarum atque poenarum quaecumque possunt a crudelissimis inrogari facili sustentatione despiciet, nihil dispendiosinB iracundia nec pretiosius tranquillitate animi ac perpetua cordis sui iudicans puritate, ob quam non solum carnalium, sed etiam illarum quae spiritales uidentur rerum spernenda sunt commoda, si alias adquiri uel perfici nisi cum huius tranquillitatis perturbatione non possunt.

GERMANVS: Sicut ceterorum uulnerum, id est irae, tristitiae, inpatientiae, per obiectionem contrariarum rerum medella monstrata est, ita etiam contra spiritum fornicationis quod curationis genus nos oporteat adhibere nolumus edoceri, id est utrum concupiscentiae ignis propositis sicut illic maioribus inritationum augmentis possit extingui: quod satis castitati credimus esse contrarium, si non solum exaggerentur in nobis libidinis incentiua, sed uel praetereunte adtingantur mentis intuitu.

IOHANNES: Quaestionem, quae etiam tacentibus nobis narrationem nostram fuerat secutura, sagax interrogatio uestra praeuenit, et idcirco efficaciter eam sensibus uestris concipiendam esse non ambigo, quando equidem institutionem nostram acumen uestri praecessit ingenii. sine labore enim cuiuslibet quaestionis dilucidatur obscuritas, cum absolutionem eius anticipans inquisitio quo ducenda est antecedit. itaque remediis quidem illorum quae supra diximus uitiorum non solum nihil officiunt, uerum etiam multum conferunt humana consortia.

nam frequentia inpatientiae suae crebrius patefacta quanto [*]( 4 facilius in temptatione BF e dispiciet Z despendiosius BF 6 hao F 8 uidenter F1 speraaads F 12 contrarionun K2 13 medda B2F2Z2 medellam O 14 currationis B* 16 utrum BFO1: utrum etiam O2βν 16 inritationis βc 18 adtingantur mentis insuitu BFO: mentis oculo perstringantur βν 20 p quae B1 23 quando equidem BF1O: quando quidem F2 βν 26 itaque de BF )