Res Gestae

Ammianus Marcellinus

Ammianus Marcellinus. Ammianus Marcellinus, with an English translation, Vols. I-III. Rolfe, John C., editor. Cambridge, MA; London: Harvard University Press; W. Heinemann, 1935-1940 (printing).

Veniens Faventiam, Tufa obsedit Odoacrem cum exercitu, cum quo directus fuerat; et exiit Odoacar de Ravenna, et venit Faventiam, et Tufa tradidit Odoacri comites patricii Theoderici, et missi sunt in ferro, et adducti Ravennam.

Fausto et Longino. His consulibus Odoacar rex exiit de Cremona et ambulavit Mediolanum. Tunc venerunt Wisigothae in adiutorium Theoderici, et facta est pugna super fluvium Adduam, et ceciderunt populi ab utraque parte et occisus est Pierius comes domesticorum III idus Augustas, et fugit Odoacar Ravennam, et mox subsecutus est eum patricius Theodericus veniens in Pinetam et fixit fossatum, obsidens Odoacrem clausum per triennium

v3.p.542

Ravenna,[*](rauenna] B; in rauenna, P.) et factum est usque ad sex solidos modius tritici. Et mittens legationem Theodericus, Festum,[*](festum] BP; Faustum, edd.) caput senati, ad Zenonem imperatorem, et ab eodem sperans vestem se induere regiam.

Olybrio V.C. Cons. Hoc consule exiit Odoacar rex de Ravenna nocte, cum Herulis ingressus in Pinetam in fossatum patrici Theoderici, et ceciderunt ab utraque parte exercitus, et fugiens Levila, magister militum Odoacris, occisus est in fluvio Bedente[*](Bedente] Gardt.; uecente, BP.) ; et victus Odoacar fugit Ravennam id. Iul. Igitur coactus Odoacar dedit filium suum Thelanem[*](Thelanem]; thelane, B.) obsidem Theoderico, accepta fide securum se esse de sanguine.

Sic ingressus est Theodericus et post aliquot dies, dum ei Odoacar insidiaretur, detectus ante[*](ante, Momm.; conte, B; caute, Hadr. Val.) ab eo praeventus in palatio, manu sua Theodericus eum in Lauretum pervenientem gladio interemit.

Cuius exercitus in eadem die iussu Theoderici omnes interfecti sunt, quivis[*](quiuis, Momm.; quis, B.) ubi potuit reperiri, cum omni stirpe sua. Et moritur Constantinopolim Zeno imperator, et factus est imperator Anastasius.

Theodericus enim in legationem direxerat Faustum Nigrum ad Zenonem. At ubi cognita

v3.p.544

morte eius antequam legatio reverteretur, ut ingressus est Ravennam, et occidit Odoacrem, Gothi sibi confirmaverunt Theodericum regem, non exspectantes iussionem novi principis.

Vir enim bellicosissimus, fortis, eius pater Walamir dictus rex Gothorum, naturalis tamen eius fuit; mater, Ereriliva dicta Gothica, catholica quidem erat, quae in baptismo Eusebia dicta.

Ergo praeclarus et bonae voluntatis in omnibus, qui regnavit annos XXXIII.

Cuius temporibus felicitas est secuta Italiam per annos triginta, ita ut etiam pax pergentibus esset.

Nihil enim perperam gessit. Sic gubernavit duas gentes in uno, Romanorum et Gothorum, dum ipse quidem Arrianae sectae esset, tamen nihil[*](nihil iudicaretur, tr. by Momm. from after opulentum fecit, following Riihl in part; militia(m) opu lentum fecit, after tamen, B.) contra religionem catholicam temptans; exhibens ludos circensium et amphitheatrum, ut etiam a Romanis Traianus vel Valentinianus, quorum tempora sectatus est, appellaretur, et a Gothis secundum edictum suum, quo ius[*](quo ius, Momm.; quo eis ius, quem eius, B.) constituit, rex fortissimus in omnibus iudicaretur. Militiam Romanis sicut sub principes esse praecepit. Dona[*](donum]; dono, B; dona, edd.) et annonas largitus quamquam aerarium publicum ex toto faeneum invenisset, suo labore recuperavit et opulentum fecit.