Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII

Ambrosiaster

Ambrosiaster. Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 50). Souter, Alexander, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1908

Non est sic intellegendum ut sonant uerba. opus est enim. quod licet mutum sit. clamare dicitur laudem creatoris; [*]( 1 cf. IIII Reg. 17, 16 4 cf. llII Reg. 18, 9-11 9 Esai. 9, (7) S 31 cf. Ps. 31, 9 23 cf. Dan. 3, 74 25 cf. Ps. 144, 10 ) [*]( 1 uaccia C 2 ioroboam P hierosolyma P hierusolimis GF 3 offerebat P offerebant (corr. offerebat) C 6 at ubi PNX 7 sententie M seamaria GA 12 aecuta est imitata Samariam om. add. mg. M lSnabnchodonosor P Â nabocodonosor C naboohodonosor NFB nabuchodonor G 14 aalmanasar NX aasiriorum CNGA aeyriorum FB 15 baec P . dat {corr.m2faX&)NA mal.s (o 8.ras.) C ...etM dum] quid am 0 16 desiuerant C, (corr. m2 desiuerint) N, X 17 seddum (eddum in ras.) M 18 cau- sam N missaj ipsaC samariam (corr. samaria) C 19 miasam C in tlu. OIR. ONX 22 terra C quid-deum om. P 25 sic CNX dicatur P ) [*]( L. Ps.-Aaf. Quaest. tMl. ) [*]( r» )

hortatur enim aspicientes se benedicere opificem, sicut et omne uas bene conpositum laudat artificem, quippe cum legatur in Psalmis: numquid confitebitur tibi, ait, puluis aut adnuntiabit ueritatem tuam? in omni ergo insensata substantia non uoluntas, quae utique nulla est, sed opera benedicunt auctorem. si autem spiritaliter uis hoc accipere, terram hominem significatum intellege secundum dictum profetae — memento, enim ait, domine, quoniam terra sumus -, quem opera creaturae in laudem conditoris sui prorumpere exhortatur.

XXXVIIII. QVID EST QVOD LEGITUR IN SOLOMONE: \'SPES EST\'. INQVIT, \'IN TENEBRIS; MELIOR EST CANIS LEONE MORTUO\'?

Tenebrae gentilitatem et ignorantiam significant. spem ergo in gentili esse quam in apostata, uult intellegi per id quod subiecit dicens: melior est canis leone mortuo, quia sicut leo omnibus feris fortior est, ita et Christianitas omnibus sectis. si quis ergo ab hac destiterit, amittit salutem, ita ut deterior gentili sit. potest enim fieri ut credat gentilis et adquirat salutem, quam perdidit apostata. ac, si non credat, peior est apostata. quia deterius est amisisse salutem, quam non habuisse. \'canem\' autem \'gentilem\' significatum saluator ostendit dicens: non licet accipere panem filiorum et mittere canibus.

XL. QVID EST QVOD DICIT PROFETA: \'LAETARE STERILIS. QVAE NON PARIS, ABRUMPE ET EXCLAMA, QVAE NON PARTURIS, QVIA MULTI FILII DESERTAE MAGIS QVAM EIUS QVAE HABET UIRUM\'?

Quoniam filii Hierusalem terrenae apostatarunt a deo, non potest huic gaudium adscribi, sed maeror. ad obprobrium ergo [*]( 3 Ps. 29, 10 8 Pa. 102, 14 11 Eccle. 9, 4 15 Eecle. 9, 4 22 Matth. 15, 26. Marc. 7, 27 28 Esai. 54, 1 (Gal. 4, 27) ) [*]( 3 ait] aut P om. X 4 adnuntiaoit C 11 eanis] niaus add, X 15 canis] uinos add. QA 16 rectis M 18 gestili GA gentile eet. 19 ac-apostata om. M 24 erumpe NA 27 terrae X apostMeront N (corr. apostataaerunt). X 28 describi N diecribi X sed] et (eo\'rr. set) C )

huius Hierusalem profeta illam superiorem Hierusalem laetari debere dicit, quam apostolus matrem nostram appellat, quia sine gemitu et doloribus multo plures filios habet, quam haec quae cum lacrimis generat carnaliter — Iudaeos utique —, illa autem Christianos per fidem spiritaliter, quam ideo desertam dicit, quia ipsa est uita, quam deseruit Adam primus et secutus est mortem. cum regenerantur ergo homines, reuertuntur ad eam, quam deseruerant, uitam. haec uita Christus est, quia ipse dixit: ego sum uita. est et deus pater uita, quia ait dominus: sicut habet pater uitam, ita dedit filio uitam. sine dubio et spiritus sanctus uita est dicente domino: qui. de Meo, inquit, accipiet. de uita itaque qui accepit, uita est tres ergo sunt una uita. haec est uita, per cuius fidem regeneramur. ipsa est mater nostra, sicut et in Genesi legimus: quia ipsa est, inquit, — id est uita — mater omnium uiuorum. qui sunt qui uiuunt, nisi qui credunt?

XLI. AN SPIRITUS, QVI SUPER AQVAS FEREBATUR, SANCTUS SPIRITUS INTELLEGATUR, QVIA DICTUM EST: \'SPIRITUS DEI FEREBATUR SUPER AQVAM\'.

Si ideo a quibusdam sanctus spiritus putatur, quia dei sphitus esse legitur, inualida et inanis adsertio est. non solum enim ordo hoc non patitur et ratio abnuet, sed et uerba ipsa [*]( 2 cf. Gal. 4, 26 6 cf. Gen. 3, 20 9 Ioh. 14, 6 10 Ioh. 5, 26 12 Ioh. 16, 15 14 cf. I Petro 1,8 15 Gen. 3, 20 19 Gen. 1, 2 ) [*]( 1 lfcetare F, (COtT. m2) B 5 deaertum C 6 ipse GtA 7 refeneratur M 8 desernant (corr. deseruerant) M est Christus C 9 uita all.] uita. C ..uita N 12 aecepit] accipit NX 15 legitur P ipse M ł,corт.), X inquit id est] inquit dfle P inquid C id estj in id est NX 17 ferebatur super aquas P ferabatur C 19 aquas NX 20 cmie si add. Nmg uidetur hic erraese in ista sententia; non est aocipi«Hdvm qttod dlxit gtvssmna anUqmBtimum (uide etiam .1. 21) (partim excisum), X et post ideo add. NX a om. MX spiritus sanctos GNX 21 ease spiritus P inanis et inualida P solum] add. nitatur hie emwse itf iatt sententia non accipiendo quid dixit C 22 abnuet tempm praaens (cf. Thes. Ling. Lat. abnueo)] abnuit P ipsa-.... N ) [*]( 5* )

infirma probantur ad causam istam adstruendam. nam his uerbis frequenter aliud inuenimus significatum in lege; inter cetera enim ait dominus deus: non permanebit spiritus meus in hominibus istis, quia sunt caro. et in subiectis: sed deleam, inquit, omnia ab homine usque ad pecus, propterea quia diluuium facturus erat super terram. numquid hic spiritus sanctus potest intellegi? nonne de animabus locutus est? nam non solum nostrae animae spiritus dicuntur, sed et pecorum. sic enim scriptum est: et mortua est omnis caro in aqua, in qua erat spiritus uitae et in Ezechiel profeta sic dictum est, dum de reformatione hominum pro-, mittit dicens deus: haec dicit dominus ossibus istis: extendam super uos cutem et dabo in uobis spiritum meum, et uiuetis. numquid de sancto spiritu locutus est et non de anima?