Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII

Ambrosiaster

Ambrosiaster. Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 50). Souter, Alexander, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1908

Hoc est ad imaginem dei factum esse hominem, quia unus unum fecit, ut sicut ab uno deo sunt omnia, ita et ab uno [*]( 9 I Cor. 10, 4; cf. Ex. 17, 6 17 II Cor. 8, 17 25 cf. Gen. 1, 26 1 panis angelorum N 2 nulla PC 4 be*ficia M 5 cognoscentes se] cognoBcent esse C, G (corr. m2 cognoscentes) cognoacentes N cognoscente!! esse F, A (corr.) 7 adhuc in carne N (corr.) 9 fuit CNX 10 quia (add. a) C 12 dicatur] ut add. PX quod om. P 14 existimatur GA angelos (corr. angelis) C 15 manducauerunt PNG 17 spiritus] xps P, M (corr. m4) 21 et alt. om. NX 22 et om. X 26 sit dei P )

homine omne genus humanum. similitudo autem haec est, ut quem ad modum de patre est filius, sic et de uiro mulier, ut unius principii auctoritas conseruetur. sed filius ineffabiliter inconprehensibiliter natus est de deo patre, mulier autem corporaliter, sicut legimus, facta de uiro est, ut per eam natiuitas oreretur. filius uero dei ideo natus est, ut per ipsum fieret creatura. in eo ergo dissimile est; nam et de deo deus natus est, de uiro autem femina, quia illic simplicitas est et non potuit nisi de simplici simplex nasci, spiritus de spiritu, deus de deo. igitur uir imago dei est. sic etenim scriptum est: et fecit deus hominem, ad imaginem dei fecit eum. unde et apostolus: uir quidem, inquit, non debet uelare caput, cum sit imago et gloria dei; \'mulier autem,) inquit, \'uelet caput! quare? quia non est imago dei. unde denuo dicit apostolus: mulieri autem docere non permittitur neque dominari in uirum.

XXII. QVID EST UT DICAT SOLOMON: \'IUSTIFICA ANIMAM TUAM ANTE OBITUM TUUM\', ET IN PSALMO: \'NON IUSTIFICABITUR,\' AIT, \'IN CONSPECTU DEI OMNIS HOMO UIUENS\'?

Hic iustificat animam suam ante mortem, qui spe futurae uitae consequitur fidem, ne moriatur impius. sed Solomon de eo dicit, qui sub lege uiuit et non conuertitur iuste. huiusmodi ergo, si corrigat animum ut iustitiae uias ambulet, iustificat animam suam ante mortem. Solomon enim propter iudicium futurum consilium dedit, ne quis indiligens circa se [*]( 4 cf. Gen. 2, 21. 22 11 Gen. 1, 27 12 I Cor. 11, 7 13 cf. I Cor. 11, 6 15 I Tim. 2, 12 17 Eccli. 14, 16. 17 19 Ps. 142, 2 24 cf. Prou. 8, 20 ) [*]( 5 ut] et (corr.) C, (corr. m2) A 6 oriretur PCNX 7 in (n ita raa.) N et om. (add. s. I. m2 [?]) M 10 enim NX 15 denouo C, (pr. 0 eras.) F mulier N autem docere Otn. X 16 dominare F, (corr. m.Ş) B 19 non om. C 20 omnis] hominis (b ita ras.) M 23 iustate M 26 indelegens C )

in peccatis moriatur; Dauid uero de perfectione iustitiae locutus est, quia nemo iustificabitur apud dominum, dignus promissione sit, nisi fuerit mortuus cum iustitia. quam diu enim uiuit, adhuc futurorum meritum non habet plenum. unde dicit saluator: qui perseuerauerit usque ad finem, hic saluus erit.

XXIII. AN EX TRADUCE SINT ANIMAE SICUT CORPORA.

Inhonestum puto, si dicantur animae cum corporibus generari, ut anima nascatur ex anima, quod nec animae ipsi conpetit. aut si certe singulae caelestes potestates factae sunt et ex ipsis ceterae natae sunt, potest et ex una Adae anima credibile uideri ceteras nasci? sed non conuenit, quia soli deo hoc possibile fuit, ut simplex generaret, nec ceteris concederetur. quod tam mysticum est in causa saluatoris, ut non solum a solis gentilibus uel ludaeis, uerum etiam ab ipsis, qui Christianos se dicunt, incredibile putetur; et Fotiniani enim et Arriani hanc fidem spernunt.

Nam si eo tempore, quo seminatur corpus, et anima generatur ex anima, de Adam costam sublatam legimus, non tamen animam natam ex anima; sed si costa secum habuit animam, iam non nata est, sed detracta in partem. sed nec hoc scriptum est. profeta enim Zacharias inter cetera: qui plasmas, inquit, animam hominis in eum. nec Eseias ab his dissentiens ait: sic dicit dominus deus qui fecit te et [*](5 Matth. 10, 22. 24, 13. Marc. 13, 13 \' 19 cf. Gen. 2, 21 22 Zach. 12, 1 24 Esai. 44, 2 ) [*](1 nero] ergo GA 2 nemo] non X deum PX dominum] ut add. P 3 enim om. X 4 adhuc om. N 5 ad M in cet. 8 generare (corr.) M 9 ipse M 11 et alt. om. N animg C 13 nec] ne MCX 16 hinc refutetur NX foti*niani M fo#»tiniani G fotiani (corr.) G 23 plasmat X inquit om. C nec Sseias] necesaaris- (corr. necessariiB) C 24 te om. M, B (add. m3) ) [*]( L. Pa.-Attf. Quaest. teet. ) [*]( 4 )

finxit te in utero. si ergo in utero fingitur, iam formato corpori tribuitur. cum enim omnia membra implet corporis, figurata dicitur in corpore et sicut aqua, cum sit sine effigie, missa tamen in uas figurata uidetur, ita et anima, cum sit natura incorporea et simplex, quasi formatur in corpus singula membra uiuificans. quod quidem Moyses manifestius tradidit dicens: si quis percusserit mulierem in utero habentem et abortierit, si formatum fuerit, det animam pro anima; si autem informatum fuerit, multetur pecunia, ut probaret non esse animam ante formam. itaque si iam formato corpori datur, non in conceptu corporis nascitur cum semine deriuata. nam si cum semine et anima existit ex anima, multae animae cottidie pereunt, cum semen fluxu quodam non proficit natiuitati.

Sed si propius respiciamus, uidebimus quid sequi debeamus. contemplemur facturam Adae; in Adam enim exemplum datum est, ut ex eo intellegatur, quia iam formatum corpus accepit animam. nam potuerat animam limo terrae admiscere et sic formare corpus. sed ratione informabatur, quia primum oportebat domum conpaginari et sic habitatorem induci. anima certe, quia spiritus est, in sicco habitare non potest; ideo in sanguine fertur. cum ergo corporis liniamenta conpacta non fuerint, ubi erit anima? aut foris uagatur, quam diu inmittatur, cum ratio tradat sic dari eam ut animet corpus, non ut otiosa uagetur? sed ex quo detur, dicant qui aliud putant; ex mare [*]( 7 Ex. 21, 22. 28 ) [*]( 1 ergo] enim (corr.) N fingetur CNF fingatur (corr. m3) B firmato F infirmato G, (corr. informato m2) A informato B 3 et scripsi ut codd. 6 tradit P 7 dicens om. CNX 8 abortauerit P 9 mnltatur N 10 inesse P 12 diri uita P diriuata N ez(s)titit MCX 13 fluxum quoque P 14 profecit C (corr.), N natiuitate M (corr.) B (corr. m3) 15 proprius MCNX quod X 16 conpletemur P adae (alt.) C 18 accipit PC 19 informabitur (corr. infirmabitur) P 20 conpaganari (corr.) M 21 non] in (corr.) C in om. P 23 uacatar M imitatur F, (corr. m3) B inmitatur G, (corr. m2) A 24 anima et NGA animet (te in ras.) B )

an ex femina? si ex femina, non conuenit, quia aliud in exemplo est. proponunt enim ex uiro cum costa datam et animam, quod multis rationibus infirmari docuimus. unde forte uideatur dari ex femina maxime propter saluatorem, quem scimus sine conplexu carnis de sancto spiritu natum ex femina. quod si arbitrantur, plus dant feminis; auctoritatem enim uiri inmutant in feminam. cum enim tam corporis quam animae originem ex uiro dicunt, conuertunt se, ut id, quod potius est, ex muliere dicant, id est animam, quod uero minus, ex masculo, id est corpus, cum manifestum sit ordinem exempli a deo traditi inmutari non posse.