Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII

Ambrosiaster

Ambrosiaster. Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 50). Souter, Alexander, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1908

Dei iudicium retractari non conuenit; nam humana inbecillitas adque inperitia dei se debet iudicio erudire, in quo non sapit, [*]( 3 cf. Mal. 2, 15 15 cf. I Reg. 1, 20 cf. Lnc. 1, 24. 57 16 cf. Iudd. 13, 5. 24 19 cf. Pa. 33, 12 20 cf. I Reg. 15, 24—31 22 cf. II Reg. 12, 13 ) [*]( 2 poBsunt C (corr.), N 4 ergo] autem GA 5 constriataaerat (corr.; i est 8. l.) M conBtrauerat X aut] autem (corr.) M 7 ac] aut N 9 sperabant MN, X (corr. Am2 mg.) 10 posse.. N cognoscerent (corr. cognosceret) N 11 cum uersi C 16 manue PNX 17 non om. F, (add. m2 8. I.) B relinquerint C reliquerunt X 18 deum P 80 orare C 21 ut ignosceretar ei om. NX 22 Dauid... consecutus est om. NX 25 erudire] eridere F inherere erudire G, A (erudire ex erudere) subdere (m3 in raGe.) B )

ut ex sententia dei intellegat ueritatem et nihil aliud fieri debuisse, quam quod uidet fecisse dominum, quem scit acceptorem personarum non esse. si enim Dauid precem suscepit et Saul refutauit, nihil aduersum sentiendum est dominum fecisse. sciens enim qua mente locutus uterque est, eius petitionem accepit, quem uidit tribulato corde ueniam postulare; illum autem despexit, quia animum eius paenitentiae non tetigerat dolor, quia deus cordis auditor est magis quam uocis. hinc dictum est:homo uidet in facie, deus autem in corde. ideo et fallimur, quia simulatio in uerbis et uultu circumuenit nos; in corde enim quid sit, uidere non possumus.

Quam ob rem dei iudicium sequi nos oportet, qui secundum cor, in quo unius cuiusque sententia est, examinat singulos. hoc etiam inuenimus et saluatorem fecisse. scribam enim se offerentem non suscepit, sedentem autem Leui ad teloneum ciebat, quia uerba scribae non secutum est cor, Leui autem tacens hoc in corde habebat, quod scriba in uerbis. Iesus autem, qui iuxta quod scriptum est sciebat quid esset in homine, Leui elegit. praeterea Dauid non alium pro se uoluit humiliari sicut Saul, sed ipse supplex tribulato corde ueniam precabatur.

XVIIII. QVAERENDUM SI ADAM FACTUS CORPUS INMORTALE HABUIT AN MORTALE.

Deus hominem fecit, qui quam diu non peccaret inmortalitate uigeret, ut ipse sibi auctor esset aut ad uitam aut ad [*]( 2 cf. Act. 10, 84 6. 20 cf. Ps. 50, 19 9 I Beg. 16, 7 14 cf. Matth. 8, 19. 20 15 cf. Marc. 2, 14. Luc. 5, 27. 28 18 lob. 2, 25 ) [*]( 2 uidit C deum P personarum acceptorem P 3 euscipit C 4 reputauit C deum P 6 accipit C 7 dispexit N, X (corr. m2 B) 8 uditor est cordis P audit (eorr. m3) M quam om. (add. m3 s. I.) M 9 uidit C faciem CX 10 et fallimm] ezfallimur NF expelli. mui G, A (corr.) et nos fallimur (t WI ras. et nos 8. I. m3 [?]) B 11 uideri M 14 enim om. X 15 suscipit C toloneum MC teleoneum (e tert. s. I.) F telonium (corr. m2) AB ciebat scripsi sciebat PM suscepit CNX 16 scribae om. P 17 qui] quia M 19 pro se] posse N 20 suplex M 21 querendam C add. est NX 22 inmortali C 24 uigiret C )

mortem, ut custodiens se a peccato labore suo gauderet esse se inmortalem, neglegens uero factus ipse sibi inputaret, quia coeperat esse mortalis. quam diu enim in creatoris lege durauit, dignus fuit edere de arbore uitae, ut mori non posset. nec enim corpus tale erat, quod dissolui inpossibile uideretur, sed gustus arboris uitae corruptionem corporis inhibebat. denique etiam post peccatum potuit insolubilis manere, si modo permissum esset illi edere de arbore uitae. nam quo modo inmortale corpus habebat, quod cibo sustentabatur? inmortalis enim non eget esca nec potu. cibus enim uires praestabat, uitae autem arbor medicinae modo corruptionem omnem prohibebat. sic enim homini erat quasi inexpugnabilis murus.

XX. QVID EST QVOD DICIT: \'PANEM ANGELORUM MANDUCAVIT HOMO\', CUM ANGELI NON EGEANT CIBO, QVIPPE CUM SINT NATURA SIMPLICES ET POTENTIA SPIRITALI UIGENTES?

Panem quem angelorum appellat manna est. manna autem interpretatur quid est hoc?\' uidentes autem filii Israhel quasi semen coriandri cadere super terram candidum dixerunt ad inuicem: quid est hoc? quod in Hebrea lingua dicitur (manni?\' hic ergo panis aut cibus non mundi lege creatus est conmixtione elementorum, sed desuper uenit spiritali ratione prouisus. nec quidem in supernis haberetur, quia corporibus alendis ad momentum dei uirtute creatus est. ideo autem [*]( 14 Pa. 77, 25 19 cf. Ex. 16, 14. 15 ) [*]( 1 gauderet] et add. CN, X (eras. et corr. ae Bm2) 2 se om. PX 3 qui M 4 de om. X (add. Am2 Bm2) arborem NF 7 post] postquam FB p; G permanere GA. 8 modo] domo NF dono GÃ denuo (enuo mH in ras.) B 10 neque CNX cibus (cib in ras.) M 11 autem] enim GA arbor] irbo M 12 inpugnabilis M 17 apiritalia M uigentia C 21 inuincem N ebrea P hebrae M ebraica C 22 manni] manna P mannu (ml manni) Nm2 23 spiratalis (corr.) M 24 baebatur (?) P habe X 25 ad om. M )

angelorum panis dictus est, quia ea uirtute creatus est, qua angelica natura subsistit et uiuit. sine deo enim nulli uita est. per id quod ergo de caelo uenisse dicitur, angelorum dictus est panis. ut enim quanta et qualia beneficia dei circa hominem sunt memoraret, sic locutus est, ut cognoscentes se deo gratias referant, qui tanta cura seruos suos gubernat, ut haec eis in carne adhuc positis, si necesse fuerit, exhibeat, per quae uiuunt angeli.

Dixit apostolus inter cetera: petra autem erat Christus, ut, quia Christi uirtute aqua fluxit de petra, petra appellatus sit Christus. simili modo et, quia manna potestate eius uenit de caelo, manna, id est panis, Christus dicatur, quod tunc factum eius rei, quae nunc in ecclesia offertur, figura fuisse existimetur, ut Christiani populi, quos in angelos significauit scriptura, panem manducauerint homines, id est Iudaei. et quia maior gratia est nunc, quam fuit in profetis, et libertas data per Christum, quia ubi spiritus domini ibi libertas, ad conparationem temporum et gratiarum Christiani angeli dicti sunt, quorum pane, qui est Christus, satiati sunt Iudaei, quos homines dixit. horum magis Christus est, quibus et reuelatus est et qui hoc nomine uocari censentur. duplici ergo genere potest intellegi supra dicta quaestio, ut et panis angelorum caelestium dici possit et Christianorum secundum ea quae dicta sunt.