Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII

Ambrosiaster

Ambrosiaster. Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 50). Souter, Alexander, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1908

Sed si cessare debere putatur, tunc cessare debebit, quando cessatura et illa sunt, quae similiter benedicta sunt ut multiplicarentur, quia, si generatio hominum cessat, ad quam utilitatem nascuntur, quae benedicta sunt super terram? non potest enim mundus ex parte agere et ex parte cessare. aut totus enim operatur aut totus pausat in otio. numquid utile corpus est, cuius quaedam membra uigent, quaedam torpescunt?

Quod ergo a deo benedictum est, cur sordidum et contaminatum opus a quibusdam adseritur, nisi quia ipsi deo manus quodam modo inferunt? non enim hoc reprehenderent nisi de deo huius operis auctore male sentirent. quia enim aperte deo detrahere uerentur, per opus tamen ab eo inuentum accusant eum. quando enim displicet opus, reprehenditur auctor.

Sed si huius modi homines legerent aut potius [*]( Suita M 6 ipsa G, (corr. m2) A 7 nutu] lacuna in P 8 oreseere P credere cd, 11 post bened. add. coepit P fauente (uente inrae.) C 15 debebit] debet GA 17 ut om. N 19 ex parte pr. om. P 21 est cuius] cuius est C negent N 22 turpescnnt NF 23 domino NX 24 a om. P 25 infertur GA 28 displicit G, (corr. m2) A deus (ertJI,) opus P 29 si om. G, (add. m2 post hominea) A hominis P (corr.), C legesent N )

401
acciperent scripturas, memores essent Balaam dicentis: quid maledicam, inquit, quem benedicit deus? frustra enim accusatur qui a iudice laudatur, immo ipse sui accusator est, qui reum dicit quem leges defendunt. quis ergo tu es, qui damnare censes quod a deo benedictum legis, nisi aut deum hunc esse negas aut scripturam falsam accuses?

Sunt enim qui quasi noua accipientes uetera repudianda putant. sed non discrepant ab his noua per Christum praecepta populis intimata. ipse enim rogatus ad nuptias ire non dedignatus est et non solum praesentia sui inlustrauit eas, uerum etiam contulit quod deerat ad laetitiam. scriptum est enim, quia uinum laetificat cor hominis. et ut hoc secundum dei patris sui uoluntatem fecisse se demonstraret, Iudaeis interrogantibus, an liceret homini dimittere uxorem suam, respondit inter cetera dicens: quoniam ab initio fecit deus masculum et feminam et dixit: propter hoc relinquet homo patrem et matrem et adhaerebit ad uxorem suam et erunt duo in carne una. itaque iam non sunt duo, sed una caro. quod ergo deus coniunxit, homo non separet. hinc est unde rogatus ad nuptias iit libenter, ne factum dei et patris sui infirmare uideretur; magis autem legis ueteris et nouae doctrinam concordare ostendens nuptias non solum non prohibuit, sed et interesse dignatus est testimonium eis tribuens, quoniam deus auctor earum est, et quod a deo iunctum est neque prohiberi neque separari debere salutari praecepto monstrauit.

Et quia natiuitas prodest, cum iam relinqueret mundum, [*](1 Num. 23, 8 9 cf. Ioh. 2, 2 12 Ps. 103, 15. cf. Eccli. 40, 20 15 Matth. 19, 4-6 ) [*]( 2 benediiit NG 5 cesses P cen.ses N 6 neges P 7 qui] quia X 8 xpm ihm (exp. ihm) N 9 populi sintimata M populi sint imata C populi sunt imata FB 11 enim om. P 14 demittere M 16 reliquid G relinquid (corr. relinquit) A 17 ad om. PX uxori euae GA 19 ergo om. M coniunxit] quod iunxit M 21 iret NX fructum C 22 et] e M concordaret C 23 non sle. om. PMGA ) [*]( L. P«.-Aof. Qnaest. test. ) [*]( 26 )

402
matrem suam Iohanni discipulo suo commendauit. quam ob rem et nos per omnia legis ueteris et nonae mandata ut parentes honoremus docemur, quod nisi fecerimus, maledictum nos incursuros cautum est lege.

Itaque quae est praesumptio aut ex qua lege descendit nuptiarum aditus intercludere, quando tam noua quam uetus lex per omnia istis fauere uideatur? sed illud est quod legimus, quia quod extra est a malo est. unde apostolus huius modi homines cauteriatam dicit habere conscientiam, qui prohibentes nubere et a cibis, quos deus ad percipiendum creauit, abstinendum docent. hoc enim in hypocrisi inimicitiarum causa facere denotantur, ut legem a deo traditam criminentur.

Alii ideo studentes praeceptis salutaribus obuias manus tendunt, ut prauae doctrinae mandata commendent, ac per hoc cauteriatam habere dicuntur conscientiam. corrupta enim mente aliud scientes aliud profitentur, sicut et Iudaei, qui non ignorantes gesta saluatoris opera esse spiritus sancti inuidentes dicebant, quia in Belzebul eiciebat demonia, ut populum a fide eius auerterent. talis est et supra memoratorum uersutia, quia, ut castitatis et sanctimonii amatores esse se simulent, etiam nuptias dicunt esse damnandas, ut per id commendentur et populum a ueritate auertant, et, ut abstinentiae studere se fingant, temperandum a cibis tradunt, ut per haec alienos se [*]( 1 cf. Ioh. 19, 26 2 cf. Ex. 20, 12. Dent. 5, 16. Matth. 15, 4.19, 19 etc. 8 Matth. 5, 37 9. 16 cf. I Tim. 4, 2. 3 19 cf. Matth. 12, 24 ) [*](2 ut] aot C, (corr.) N, GB 3 docemur quod nisi fecerimus om. P docemus N 5 qua lege] quale (corr. quali) N 6 additus CXX 7 uideantur P 10 a om. P cibis] quibus CXX quos] quod S ad] a M 11 hia procisi X inimiciarum XX 14 ideo] deo N 17 scientes aliud om. P ignorant M 19 beelzebnb PCNGB belsebub FA iecit CFGA eiecit N (alt. e eras.), B 21 sanctimoni M tunctimoniae PGA sanctimonia CNFB simulent] add. ut per hec alienos se a mundo (seclurit ut-mundo et exp. ut) P 22 esse OfJI, P id om. X 28 auertent CNX se studere N )

403
a mundo ad caelestia regna festinare ostendant. per quod mentes hominum inlicientes deinceps inlicita docent licere et licita quasi inconcessa damnare.

Haec sunt praestrigia satanae, ut causas inuertat, quasi nouum insinuans aliquid excludat ueritatem, in qua nihil nonum est, quia totum aeternum est. quia non aduertat sensum istum ab aduersario esse aptatum? quis enim audeat dei inuentum reprobare et quod numquam alicui obfuit nisi aduersarius ueritatis, . qui, ut inpuritatem suam tegat, sanctimonium praedicat, quem non amat, et, dum ex eo se quasi bonae uoluntatis ostendit, inlicita suadet quasi licita? commendat enim se, ut promtius fallat, ac per hoc captis inprudentibus suggerit per quae plus eos faciat peccatores, quia, ut causae suae aliquam conferat medicinam, granditer homines suadet peccare magnum ex eo quaerens solatium, dum criminis sui socios multos ostendit leuem poenam aestimans, acsi grauis sit, si secum multos uideat in gehenna. uiderint in peccatis ceteris homines, dum uincuntur uitiis, aut per ignorantiam defendent non uindicanda hic.

Quae contraria decipit concupiscentia aut quae obstat caligo, ut non quod uerum est uideatur! nam solent litterae aliud uideri significare, dum aut non bene pronuntiantur aut inproprie distinguntur. cum autem legitur: \'fecit deus. et: \'benedixit quod fecit., quis hinc disputet? quis dubitet? quia quod benedictum audit, maledictum putet, nisi alio spiritu [*]( 10 cf. Luc. 2, 14 15 cf. Gaudent. aerm. 18 (XX 978 M) ) [*]( 1 ostendant N 2 docerit FB doceret G, (corr. m2 docerent) A 3 incessa M 4 praestigia NX innertant P 5 insinaaa C. excludant X 6 est alt. om, M anertat X 7 aduersarios MCNFB adueraariis OA acideat M audiat C 8 aduersarios CB 9 nt om. C sanctimoniam NX 10 et Engelbrecht ut codd. 11 ostentet P ostendet CN sua det F suadeat P, Am2 se enim (JÂ 12 suggeret CNX 14 graditer X 15 solacium PN sotioe MC 16 acsi idem quod etsi, quamquam sitj sit (t eras.) N 17 secum om. (add. s. I.) M uideat (t eras.) N ge-] hic desintt N ceteros GA 18 aat post dum add. P 19 uincanda (corr. m2) C 21 esset X 22 pronuntiatur M. ) [*]( 26* )

404
animetur? quod quidem si hominis uox esse diceretur, forte aliqua fallacia crederetur: deus dicitur loqui et dubitas? deus benedicit et reprobus?