Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII

Sed hoc non bono fit consilio neque munda conscientia, ut tunc uelit accipere fidem, quando iam non possit, non nolit peccare. his conuenit dictum illud: faciamus mala, ut ueniant bona, hoc est \'modo peccemus et in nouissimo credamus et remittetur nobis\'. ideoque subiecit: quorum damnatio, inquit, iusta est. non est enim dignum ut his detur remissio peccatorum, qui iam scientes deum. qui nolit peccari et odio habeat peccatores, peccare gestiunt nolentes aduertere donum dei his proficere, qui ignorantes deum sic peccant, ut nesciant iudicaturum deum. qui autem audiuit et tractauit apud se et uotum habet peccandi, non ut uincatur cogente aliqua causa, sed uelit peccare, durum est ignosci ei.

Nam duae causae sunt, quae habent peccatorum remissa: una doni, alia paenitentiae, ut qui post donum peccauerit per paenitentiam reformet. quia enim in accepta gratia non permansit, ut in libertate duraret, sed iterum [*](1 cf. Act. 15, 8 18 Rom. 8, 8 15 Rom. 3, 8 19 cf. Ioh. 4, 10 ) [*](1 qui] om. FB sicut GA 2 uidit GA 4 timere] tuncri C 5 qui id] quid MCNG, (corr. m.2) A 6 festinet N 7 conaequi qui MCNX (Am2 quia) 8 sperant M praeteritorum] peccatorum GA 11 fit bono GA 12 ue lit C non alt.) nec <7.4 15 credemus P remittatur C quora (corr.) C quoram N 17 nollit (pr. 1 eras.) N 18 peccare C odio] hodie M 19 auertere N 20 qui] quod P 22 uellit C 25 se ante reformet add. Pt sed cf. corrigo, emendo (Stwdy of Ambst. p. 96. 104) refonnetur A accepto P )

Ac per hoc gentilis, si coeperit infirmari et ipsa uitae desperatione tractet apud se de fide et spe promissa, integram habet causam, ut huic credenti remittantur peccata nec teneatur in inferis, signum ferens secum euictae mortis ac spoliatae, licet non habeat dignitatem uel remunerationem, quia debet aliquid interesse inter eum, qui prouocatus amore domini sui contra hostes eius dimicare non timuit armans se continentia et obseruatione omnium uitiorum, ut possit resistere malo, semper sollicitus quo modo imperium domini sui defendat, et inter eum, qui cum inimicis domini sui conueniens et eis adsistens in finem uitae ad dominum suum regressus est, non ut regnum domini sui uindicaret, sed sibi soli prode esset, missicius ante quam miles.

Ille enim, qui uiuere mauult Christianus, ut post mortem remuneretur, scit quia non sunt condignae passiones huius temporis ad futuram gloriam, quae reuelabitur in nobis, ac per hoc suscepta arma fidei non dubitat congredi contra principes et potestates, ut in saeculo uictor exsistens post saeculum coronetur. dignum est enim ut qui inter perfidos et rebelles domini sui regnum ad praesens testatur huius rei in futuro consequatur mercedem, ut uidentes inimici dei testem Christi propter confessionis suae ueritatem [*]( 12 cf. Eph. 6, 13 19 Rom. 8, 18 21 cf. Eph. 6, 11. 12 ) [*](1 inpetret OA oblitterare P 8 aliquid N 6 tractat CF 7 hic P nec] ne N teneantur P (alt. n exp.), X 9 remaneratione NF 11 timnni M 13 malo semper sollicitus] malorem persollicitos M malo] malum N 14 diffendat CNFB ini..micie C 15 a.csenciens P regree M 17 pdesset (corr.) P prodeseet C (alt. s s. I.), N prodesse X missjcius scripti messicias PONX mensicias M milles (corr.) M 18 aere C mauult] uult CNX a unit F 24 inter] ter M perfidos] perfectos C rebellee] reaellas C 25 mercidem N uidentis C )

Potest enim uideri minime idoneus mori Christianus, qui uotum non habuit uiuere Christianus. forte enim iam moriturus idcirco uoluit dici Christianus, ut quia iam tempus peccandi non erat. (ne forte*, inquit, \'uerum sit quod creditur, uolo fieri Christianus nihil amittens, si falsum est quod creditur\'. ut quia iam in morte non uoluntas peccandi, sed peccatum fieri desinit, temptat si prodesse poterit fides post mortem, cum hoc utique fuerat utile, ut hic uitia et peccata emendarentur, ubi fuerant admissa.

Tunc enim aliquis condemnasse se praeterita probat, quando fidei lineam sequens conuersationem et uitam uidetur mutare. si enim prius ideo peccabat, quia nesciebat deum, cum cognoscit eum, ultra non debet peccare, ne frustra sit cognouisse illum; debet enim aliquis profectus esse ex cognitione dei. Christianus enim ante professionem debet intellegi: operibus magis probantur quam nomine. nam propterea mandata data sunt a ceteris legibus puriora et ad sanctitatem pertinentia, ut ex his dei cultura appareat; si quo minus, audient: quid me uocatis, domine, domine, et non facitis [*](4 cf. Eph. 6, 11 25 Lac. 6, 46 ) [*]( 1 sablimen NF se] est se P om. X 3 hii CNX uita. N 5 imperatori (corr. inperatori) C 6 peniteat N, (eorr. m2) A uilisse (u in roa.) C mortaua N 7 ipianos C 8 xpianis (corr.) C 11 xpianoB M amittans C 12 uoluptas NX 15 emenderentar N emendaretur FB fuerint X 16 aliquid P 17 et] ad P 19 cognoscit] cognoscet C non] an P 20 perfectus CX 21 operibus] add. autem P 22 proterea M mandata data sunt] om. (add. m2 mandata sunt) A mandata sunt G 23 ad om. M 21 cultor P audiant C )

Nulli dubium arbitror mundum istum hominis causa esse fabricatum, qui, cum diuersis constet substantiis, unus est tamen multis membris. aptatus, ut ex his inuicem mutuis operibus, quae necessaria homini futura erant, gignerentur. domus enim facta est homini cum annona, ita ut singula eorum secundum genus fierent super terram, id est, ut facta hanc haberent insitam potentiam, ut propago unius cuiusque generis eorum crearetur in terris. origines enim institutae sunt, quarum semen proficeret ad procreationem multiplicandorum generum super terram.

Unde scriptura testatur dicens et benedixit ilia deus dicens: crescite et multiplicamini super terram. simili modo etiam hominum genus benedictum est, quem sensum contuemur in lege; cernimus enim scriptum esse: creuit populus et multiplicatus est in Aegypto. qua benedictione enim benedicta sunt, quae ad utilitatem creata sunt hominis, ea benedictione et homo est benedictus, ut similiter ex mare et femina propago generis humani cresceret et [*](4 Gal. 6, 7 5 cf. Mattb. 12, 37 18 Gen. 1, 22 20 cf. Gen. 1, 28 21 Act. 7, 17 ) [*]( 1 prodisse C 2 uocari dominum om. X uidentur (exp. n) P 3 inuocat P 5 quia CNX deum X 6 ostenderet P 7 CXXVIII M euue M 8 nulli] nin (?) P dibium M iustam M 10 multus G, (corr. m2) A 11 hominis P . gignarentur M 13 factam G, (corr. m2) A 14 ut] in CNX 15 crearentur C teriis N 16 multiplicandorum (um in ras.) C 19 terram] add. autem M 21 cortuemur C 22 qua] qui (corr.) C 24 benedictus est. X 25 femis F, (corr. feminis) B feminis G (eras. is), A apropago X )

Et quoniam non aliud haec dicta significant, res ipsae testantur. omnia enim, quae facta sunt, dei nutu multiplicata et meliorata sunt super terram. nec enim aliter posset crescere quam dei uoluntas et benedictio decreuit seminibus. quo modo ergo dici potest male fieri aut nou licere, quod ex dei benedictione et ipso fauente augmentum facit? cuius rei traditio et in sinagoga mansit et nunc in ecclesia celebratur, ut dei creatura sub dei benedictione iungatur, non utique per praesumptionem, quia ab ipso auctore sic data est forma.