Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII

Ambrosiaster

Ambrosiaster. Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 50). Souter, Alexander, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1908

Uerba quidem diuersa sunt, sed unus est sensus, quo modo iterum uerba eadem diuersum habent sensum, ut puta: quod non est ex fide, peccatum est et: lex, ait, non est ex fide, nec tamen peccatum est. hos ergo, quos (multos) dixit saluator, ipsos apostolus \'omnes\' significauit. multi enim sunt. quia maxima pars ex omni populo et gente creditura est saluatori. istos apostolus credentes (omnes) nuncupauit; sic enim [*]( 3 Ioh. 9. 24 5 Ioh. 9, 32. 38 8 Ioh. 10, 21 10 Ioh. 10, 8 15 II Cor. 5, 14. 15 17 Matth. 20, 28 21 Rom. 14, 23 22 Gal. 3. 12 ) [*]( 2 euocantea D 5 fuit om. a quod aperuerit a 11 ac] et Ka 12 in om. Ka 13 oboedisse Ka malos (os in ras.) D pseudo prophetis DK 15 ait] dicit K 18 suam] add. dare D 20 sant diuersa K 21 quod] omne quod Ka 22 et—peccatum eat om. D 23 aaluator dixit K 24 significat K 25 credita a )

467
inter cetera ait: et pro omnibus mortuus est, his utique,. qui crediderunt et credituri sunt. est etiam et pro ipsis mortuus,. qui credere nolunt, sed dum illi beneficium non recipiunt, nolunt pro se mortuum esse Christum, ac per hoc non uidetur mortuus pro his, quibus nihil profuit, sed magis obfuit. pro his autem rite mortuus dicitur, quibus adquisita uictoria est, qui intellegentes mysterium deo gratias referunt per Christum dominum nostrum.

LXXIII. QVID EST UT DAUID DICAT: \'CONFUNDANTUR ET ERUBESCANT QVI DICUNT MIHI: \'EUGE, EUGE\', DOMINUS AUTEM EUGE\', INQVIT, \'SERUE BONE ET FIDELIS\', ET CETERA? QVOD DAVID PRO PROBRO ET MALO ACCEPIT, HOC SALUATOR BONIS MERITIS DIGNUM OSTENDIT?

Non ualde illud discrepat a superiore quaestione. unum enim uerbum diuersas habet significationes, sicut supra memoraui. obtrectatores enim Dauid, cum exitiis eius fauerent, gratulabantur malis eius. dum enim ille pressuras et angustias pateretur a Saul et a filio suo Abessalon, illi recte et bene fieri dicebant. tale est si aliquis dicat de eo, qui iniurias patitur: \'bene illi hoc est, gaudere in malis\', hoc est dicere: \'recte illi fit; sic enim meretur\'. simili modo et saluator laetus in bonis operibus meritum hominis pronuntiat dicens: euge, bone serue et fidelis. exultat enim, quia seruus digniorem se fecit, dicens: \'bene\', hoc est: \'recte egisti, uti maius meritum conlocares\'. unum igitur uerbum duabus contrariis causis aptatur. nam [*]( 1 II Cor. 5, 15 9 Ps. 69, 4 11. 23 Matth. 25, 21. 23 16 Quaest. 72 ) [*]( 1 et om. a 5 proficit K officit Ka 9 ut om. (add. a. I) D 11 inquit euge K 12 Dauid] dauid quod D probro et om. Ka 15 istud Ka 16 aicut supra memoraui om. K 17 eicessibus K 19 a alt. om. Ka Absalon Ka 22 laetus] hoc loco in ras. K 23 serue bone Ka 24 quia (a in ras.) D facit K 25 bene] aerae (add. euge s. I.) K uti] utinam Ka maius] ibi K 26 causis causis (alt. eras.) D ) [*]( 30* )

468
solemus de aliquo dicere: \'adiudicatus est, sed quo modo dicatur, causa aut subsequens aut praedicta declarat; aliquando enim ad bonum dicitur, aliquando ad malum, sicut et concupiscentia aliquando ad bonum, aliquando ad malum aptatur.

LXXIIII.

LXXIIII = XCVIIII

LXXV. APOSTOLUS LEGEM DATAM A MOVSE SANCTAM ET IUSTAM ET BONAM ET SPIRITALEM APPELLAT ET ALIBI DICIT: \'LEX ENIM IRAM OPERATUR\' ET: \'UBI NON EST LEX, NEC PRAEUARICATIO\'. SINE HIS ENIM ESSE SECURITAS EST.

Ipsa dicta conferens satis tibi debueras facere. nam sic solent dubii facere quaestiones, ut unius dicta et quem fas non est reprehendere repugnantia et inimica quaerantur. si enim apostolus legem sanctam et iustam et bonam et spiritalem uocat, uir omni laude praecipuus et undique ueiitate munitus, sufficeret hoc ad fidem; et de hoc quod uidetur contrarium sine obstinatione quaerendum erat.

Propositio enim haec inpunitatem peccandi uult. nam apostolus utique, cum legem fidei pro merito temporis et gratia praeferret apud Romanos, qui sub fide Christi in legem fuerant inducti — \'in legem\' dico, non eam quae naturalis est (nam utique in lege erant Romani, quam utique de Athenis decem uiri missi et post alii duo adtulerant, quae in duabus tabulis scripta erat, quae in Capitolio obrutae sunt), sed eandem, quae factorum appellatur, ut circumciderentur, [*]( 6. 14 cf. Rom. 7, 12. 14 8 Rom. 4, 15 22 cf. Lia. III 32. 6. 37, 4 ) [*]( 2 praedicta scripsi praedicatum D praedicata K praedicatio a 6 et ante sanctam add. Ka 9 hiis K enim his a 12 quae 1) 13 queratur D 16 et de hoc om. K uideturj add. autem de uerbo K add. in uerbis a 17 obstinatione] add. pie K add. et inuidentia a 19 temporis merito Ka 22 lege scripsi legem JUKa 23 attulerunt Ka 24 eratj est Ka 25 eandem scripsi eadem DE pam a )

469
sabbatum obseruarent et neomenias, discernerent escas, circa mundanda uasa essent solliciti, et cetera, quae continentur in lege huius modi —, hanc ergo legem dicit iram operari. propterea enim irato deo addita sunt haec, ut oneri essent perfidiae Iudaeorum; de tantis enim necesse est ut aliquid praetereat. unde apostolus Petrus: quid, inquit, inponitis iugum super ceruicem fratrum, quod neque patres nostri neque nos potuimus portare? denique dicit deus per Hieremiam prophetam: dedi illis praecepta 11011 non. post offensiones enim multas et temptationes in deum et contumelias factas Moysi et detractiones factas de deo haec data sunt, quae obseruarent, ut premeretur dura ceruix eorum et, quocumque se uerterent, legem haberent, ut nullum eis esset refrigerium.

Ut ergo ab hac illos lege tolleret apostolus: ubi, ait, non est lex, nec praeuaricatio, ut securi per conpendium possint deo seruire spiritaliter, (quia), inquit, \'legem Iudaeorum seruantes necesse est ut praeuaricetis; tanta enim sunt praecepta, quae impleri inpossibile est\\

Nam quo modo de ista lege diceret, quae naturalis est? — quam Moyses ideo scripsit, ut auctoritatem illius firmaret. non quia ante non erat, cum legamus uindicatum esse ante Moysen —, sed ut exponeret Romanos non debere uiuere iam sub lege, quos sub lege agere expediebat; non aliter enim possent seruare iustitiam. denique dicit ad eos: uis non timere potestatem? bonum fac et: qui contemnunt, ipsi sibi damnationem adquirunt.