Expositio Psalmi CXVIII

nam scire quid facias et ordinem nescire faciendi non est perfectae cognitionis; offendunt plerumque praepostera. denique iustus est, qui se in exordio sermonis accusat, iniustus autem, qui quod prius negauerat confitetur; ille uerecundiae inuenit gratiam, hic notam incurrit inpudentiae. ita ordinis ignorantia conturbat [*]( 3*Ps. 31, 5 10*Prou. 18, 17 13 cf. Gen. 3, 8 16 cf. Matth. 23. 8. 18 Ps. 93, 12 20*Ps. 118, 27 27 cf. Prou. 18,17 ) [*](def. A) [*]( 1 eas itaque OE dominum MN 2 cegat] tacett. dixit hoc 0 3 aduersum ΜΝυ iniustitiam Mm1 5 excludit a coacerbire scripsi coaceruare MNOPRT acerbare Gmlv aceruareGm2a exaggregare a 6 fuerat Rm2 7 per- struit GOPR in uerecundia 0 8 suum actorem accusat O 9 deleuisse MNT 10 primordio Mml 11 sit] est Gav; add. est iustus R 12 patet Ptnl 15 iustificationes suas doceat nos 0 17 aester N beatus iHe OR 20 addiditj add. tertio MNT 21 iasticiarum a 26 plerumque offendunt MN 29 inpadicitiae 0 )

Graecus ἀδολεχήσω posuit, quod dicitLatinushalucinabor. in quo uidetur esse aliqua sermonis offensio secundum uulgarem consuetudinem, quia ἀδολεσχη̃σαι uulgo aestimatur uel halucinari uel plus quam oportet aliquid loqui et superfluum uideri, quod audienti fastidio est; et uidetur esse praeter ordinem, cum ordo rerum uideatur adferre fastidium, ut si causam uelis enarrare aliquam et ordinem serues, auditor autem ad rerum festinet exitum, superiora fastidit. sed non potest plene instrui nisi qui ordine sui cuncta cognouerit;

inde non solum factum deprehenditur, sed etiam facti pondus et facientis affectus. ideoque Dauid quasi bonus sui iudex atque arbiter prope usque ad fastidium uult doceri et uel superfluo inmorari tempore quam necessarium ordinem praeterire. ἀδολεσχία enim uel halucinatio uidetur longa quaedam esse meditatio uel morosa quaedam mentis intentio: a quo non longe abest exercitium uel animi uel corporis. nam ut ille, qui exercet membra sua palaestra, diutius exercet, ut roboret, ita qui exercet mentem suam in scripturis diuinis uel in consiliis, diutius exercere debet.

Exiuit in campum Isaac, Graecus dixit ἀδολεσχη̃σαι, Latinus deambulare uel exercere. Rebecca ueniebat — typus in eapraefigurabaturecclesiae—, parabantur nuptiae, in quibus sacramentum foret magnum. uidens patriarcha ista mysteria exiuit in campum diffundens acrimoniam suae mentis et deambulans in innocentia cordis sui. diuersis utique cogitationibus exercebat animum et in mirabilibus mysteriis delectabatur. cuius ut imitator [*]( 4*Ps. 118. 27 2l*Gen. 24, 63 25 cf. Ps. 100, 2 ) [*](def. A) [*]( 4 ΑΔΟΑΗCXHCΑΙ (s. scr. adolescesai) et similia codd. aluciiiabor GMNPm2Rm2 adlucinabor 0 allucinabor a hallucinabor v 5 aliqua sermonis esse 0 6 adlucinari 0 alucinari eet. allucinari a hallucinari v olt. uel] uelut Gm2 MN,om.a 7 Ioqui aliquid R uidere a 10 non serues Gm2 MNT m2α fastidiat Tm2 11 ordinem R 13 ideo G 15 ΑΔΟΑΗCXHCEIA,ΑΔΟΑΗCXHCΑΙ et similia codd. alucinatio GMNBm2 adiucinatio O ailucinatio α hallucinatio υ 16 esse quaedam O uel] et Gav 17 a quo] peryit A 18 ut OP, om. eel. pro exerceat P 19 suam om. Av diuinis scripturis 0 21 adoleseh(-c-)esae (-e) codd. 22 exerceri au 24 foret magnum saeramentum 0 illat? 25 effundens MN mentissuaeiV )