Expositio Evangelii secundum Lucan

Pone nunc ante conspectum saecularibus Anianos studiis intentos, qui societatem potentiae regalis adfectant, ut armis [*]( D ) militaribus inpugnent ecclesiae ueritatem, nonne tibi uidentur in quadam purpura et bysso exstructis iacentes toris, qui pro ueris fucata defendant, ditibus abundare sermonibus, cum iactant dominico terram tremuisse sub corpore, caelum tenebris obductum, excita uerbo maria uel sedata, uerum tamen dei filium denegantes? constitue et illum pauperem, qui sciens non in sermone, sed in uirtute regnum dei esse paucis quid sentiret expressit dicens: tu es filius dei uiui: nonne tibi [*]( E ) illae uidentur egere diuitiae, haec redundare paupertas? diues haeresis euangelia multa conposuit, pauper fides hoc solum [*]( 4 Luc. 13. 14 7 Ps. 49, 17 9 Act. 28, 8 sqq. lt) Act. 16, 33 19 Luc. 23, 44. Matth. 27, 51 23 I Cor. 4, 20 24 Matth. 16, 16 ) [*]( 1 uulnera X 2 o om. PBL 7 proiecistis P (i alt. eras.) L 8 in om. X 9 morsus X 10 excussu serpenteiii X 11 patibuli P paululi (lu eras.) L 12 destillat P ml distillat P m2 aCX 13 quo a quos P qui cet. 15 arrianos (s exp. m2) P arrianus X (qui intentas quoque) 17 uidetnr PLX (-entar m3P, m2 π V) 18 exstructis aET et structis PBL et exatructis CG\'(X 2:3 dei regnum X qui P (quid m2) LX 24 tibi uidentur illae PL illae tibi uidentur X 26 fidis X fidelis X )

inter hunc igitur [*](16,26) diuitem et pauperem chaos magnum est, quia post mortem [*](16,24) nequeunt merita mutari, eoque in inferno diues inducitur [*]( F ) cupiens aliquid de paupere spiritus refrigerantis haurire; aqua enim refectio est animae in doloribus constitutae, de qua dicit Esaias: et saliet aqua cum delectatione de fontibus salutaris. cur autem cruciatur ante iudicium? quia luxurioso carere deliciis poena est. nam et dominus dicit: ibi erit fletus et stridor dentium, cum uideritis Abraham, Isaac et Iacob et omnes prophetas in regno caelorum.

serus [*](16,27) autem diues iste magister esse incipit, cum iam discendi tempus habeat nec docendi. quo loco euidentissime declarat dominus uetus testamentum esse fidei firmamentum retundens perfidiam [*]( 1475 AI ) Iudaeorum et excludens nequitias haereticorum, a quibus mens supplantatur infirmior; ipsi enim pusilli sunt, qui adhuc nesciunt incrementa uirtutis.

licet autem aduertere quod in uilici illius superiore et istius diuitis praesenti comparatione incentiuum misericordiae sit, et ibi fortasse sanctis, quos amicos dicit et quibus tabernacula tribuit, hic uero docet pauperibus conferendum.

Si peccauerit in te frater tuus, increpa illum. quam [*]( B ) [*](17,3) bene post diuitem, qui cruciatur in poenis, subiecit praeceptum ueniae largiendae, his utique qui se ab errore conuertunt, ne quem desperatio non reuocet a culpa! quam uero moderatus est, ut neque difficilis uenia nec remissa sit indulgentia, ne [*]( 7 Esai. 12, 3 9 Luc. 13, 28 16 Hebr. 5, 13 17 Luc. 16, 1 20 Loc. 16, 9, ) [*]( 3 pauperem et diuitem X 6 constitutua (us in ras) erat (8. u. m3) P constitutus L qua dicit] quo diuite P (cit m3 8. uite) L 7 delectibus P (laticibus 8. lectibus m3) L 8 luxorioso (v a. Q pr. m2) P 10 cura ... caelorum om. PBLX, cf. 188, 4 et isaac X 14 firmitatem X iudaeorum perfidiam y 16 supplantatis P (-tur m2) L 19 sitJ est FOV fortassis C 20 hoc P (hic m3) L 25 quem] que PBLX )

pulchre autem posuit: si peccauerit in te; non enim aequa condicio in deum hominemque peccare. denique apostolus, qui diuini est uerus interpres oraculi: haereticum inquit post unam correptionem deuita, quia non est aeque perfidia ut culpa ueniabilis. et quoniam plerumque per [*]( E ) inperitiam error obrepit, corripiendum praecepit, ut aut pertinacia uitetur aut prolapsio corrigatur.

Uerum quid est: si septies conuersus fuerit ad te, [*](17,4) dimitte illi? num ueniae numerus praefinitur an uero quia, cum septimo die requieuerit deus ab omnibus operibus suis, post ebdomadam istius mundi quies nobis diuturna promittitur, ut quemadmodum mala istius mundi feriata cessabunt ita [*]( F ) etiam uindictae seueritas conquiescat? sabbatum autem non solum dierum, sed etiam mensum est, et ideo septimi mensis [*]( 2 Matth. 18, 15 9 II Thess. 3, 15 14 Beg. I 2, 25 15 Tit. 3, 10 22 Gen. 2, 2 ) [*]( 1 coniuentia G conhibentia PBL cohibentia aX (h 8. u. n) conibentia CEfT 3 illam ET te et] temet FO V 6 amicum] ad amicum P (ad eras.) L te magis PL 10 aestimetis PL infirmus (i 8. u m3) P 13 in te 8. u. m3 P, om. L 14 hominesque P hominisque L 15 uersus (s pr. eras.) P 18 praecipit FOV ut om. X 22 cum om. X 23 ebdomadi PaCETV ebdomada cet. 26 et 402, 1 mensum P (-ium m.2) L mensuum B (uù loco pr. in ras.) aFG et (u pr. ex i) COnV mensium cet. ) [*]( XXXII. Ambr. pars 4. ) [*]( 26 )

ergo quamuis secundum litteram discas frequenter ignoscere nec indignationem tenere — nihil enim est quo possit offendi cui ignoscendi est consuetudo —, tamen agnosce mysterium. neque enim otiose sabbato dixit dominus mulieri: dimissa es ab infirmitate tua ostendens plebi suae, quae sicut mulier illa uocata sequeretur, aduentu suo se remisisse peccata. septuagies itaque et septies Lamech condemnatur, quia [*]( C ) grauius delinquit qui scelus dum punit admittit. omnem autem enormitatem sceleris baptismi sacramenta dimittunt. disce ergo donare iniurias tuas, quia persecutoribus suis Christus ignouit. [*]( 1 Lenit. 23, 15 sq.; 25, 8 et 10 sq. 6 Matth. 18, 22 7 Lnc. 3, 37 8 Sap. 4, 11 9 Luc. 3, 23 sqq. 15 Luc. 13, 12 18 Gen. 4, 24 21 Luc. 23, 34 ) [*]( 1 decimo L nec] non PBL 2 quoque nec annorum s. u. m3 P, om. L nec] neque BFO regenerationum E (re eras.) yT uenerationum PL 4 ebdomada αCLχ ebdomadas (s del.) BK ebdomas PFO et (as ex adas) V 5 iubeleus (i 8. e pr.) Ej iubileu6 LN nobis dns uoluit X noluit nobis dns CX 7 septuagies (0 et ea 8. u.) P R lucan Pml lucam PM3 cet. enoc PCL malitiam L mutaret (im add. tn2) P 9 septuagesima (a pr. s. u. m2) P septuagensima X (n eras. OK) 10 uatus est V (est exp.) natus αγ ex] de PL 12 discam PL dicas 0 et (corr. m2) KV 13 uel indignationem non tenere y quod FOV 15 dns dixit C demissa (dim. m2) P 17 se om. Cχ peccato X 18 et om. Gf et m1 F, itaque et om. L 20 inormitatem P (en. M2) LX 21 Christus om. X (in V add. m2) )