Explanatio Psalmorum XII

Denique Latinus interpres uolens distinctionem facere inter aemulationem uirtutis et aemulationem offensionis ait: numquid aemulamur domino? hoc est: numquid domino offensionem aemulationis inferimus, ut de his edamus quae immolata simulacris sunt, sicut Iudaei eum sacrificando simulacris exasperarunt ? quodsi inter homines excitandae aemulationis offendit intentio et frequenter [*]( 2 *Deut. 32,21 12 cf. I Cor. 1, 23 16 *1 Cor. 1, 27 18 *I Cor. 3, 18 23 *I Cor. 10,22 ) [*]( 1 ecclesiae] add. cruciatur Bm2Cav miseraturque B (exp. et in mg. scr. uel uisceratur) miseraque Cm2v torquetur om. BCml \' 2 in Iudaea] inuidia BCml, om. fl et om. a emulatione a 3 gentem 0 4 erumna A 6 aut]-ue fiav cuiusque] alicuius fl 7 uendicare ABmlCDFa 12 ergo est F 14 non ex BC 16 praeclara fl 18 inter uos sapiens esse ttav, cf. Expl. ps. 43, cap. 6 et Expos. ps. 118, tractat. 22, c. 10 20 commotionem . scripsi communionem codd. av 25 iis Eav simulachris CF (bis) 26 exasperauerunt flat! 27 offendat Bml frequenter] add. si a )

Non debemus igitur malignis aemulandi aduersum nos aculeos ministrare, qui etiam non lacessiti inuidiae stimulis excitantur ut noceant, sicut Cain fratrem occidit, quia magis illius sacrificium acceptum est quam quod ipse putauerat offerendum; in quo non aemulatus Abel, sed inuidus Cain praelationis gratiam scelesto parricidio persecutus est. non enim ille fratris uoluit obumbrare sacrificium, sed seruare sacrificii disciplinam, ut primitias nulla desi-

dia moraretur nec aliqua in usus proprios deriuata usurpatione uiolaret. Saul quoque triumphatorem Palaestinorum Dauid prophetam et propriae conseruatorem salutis iuuencularum sibi sermone praelatum temptauit insidiis, teli iactu parauit occidere ac paene sanguinem generi fuderat innocentis, nisi uulnus ille sinuati corporis inflexione lusisset. quae ibi malitia, si iuuenculae dixerunt: Sau1 in milibus, Dauid in decem milibus? quam atrox autem inuidia regis Saul, qui sermonis errorem in innocentis exitium deriuauit!

Neque aemulatus, inquit, fueris facientes iniquitatem. non repetiuit, quod dixerat, sed mutauit. aliud est enim subaemulari, aliud aemulari; subaemulatio astutiam habet, aemulatio simplicitatem. sed tamen etiam ipsa cauta debet esse simplicitas et prouida, ut nouerit quid cauendum sit; neque enim otiose dictum est: estote astuti sicut serpentes et simplices sicut columbae. spiritalis ergo debet esse astutia, [*](15 cf. I Reg. 19, 10 17 *I Reg. 18, 7 21 *Ps. 36,1 26 *Matth. 10,16 ) [*]( 1 exasperantis « quod om. a incentori aemulationis ed. Rom. incentoria e (ae-w) mutationis codd. av 2 stultitia esse (est Fm2) fJ 3 offendiculum fJ incessere av increscere codd. 6 lascessiti BC excitentur Dml 7 cayn DF 8 acceptum est om. a esset au offerendo Bml 9 cayn F 12 deriuatns fJ 15 iaculo codd. av, correxi 16 simulati a (igexkivev I Reg. 18,11) 17 luisset BCml elusisset v; c/. Expos. ps. 118, tractat. 17, cap. 25: (Dauid) allophyli impetum lusit 19 in om. Cfnl 21 inquid BmlC fueris inquit fJ facientem Aml 26 et om. B )

uidetur autem etiam alio loco distinctionem subaemulationis scnptura fecisse, cum dicit: et auferetur zelus Ephrem et inimici Iudae peribunt; non erit aemulus Ephrem Iudae et Iuda non uexabit Ephrem. alibi autem habet: sic et uos, quoniam aemulatores estis spiritalium aedificationem ecclesiae quaerite ut abundetis. aemulatores pro bonis et bonae rei imitatoribus posuit, aemulum pro oblico et inuido.

Primum est ergo, ne malignos ad aemulationis malignitatem lacessas, secundum, ut non aemuleris iniquitatem facientes. plerumque enim uidentes pii fraude aliquos et astutia quaesisse diuitias et peruenisse ad honores aemulatione deformi uias eorum sequi gestiunt, ut ad diuitias et honores simili arte perueniant uel in contrahendo coniugio circumscribant adulescentulas.