Epigrammata

Martial

Martial. M. Valerii Martialis Epigrammata. Heraeus, Wilhelm, editor; Borovskij, Jacobus, editor. Stuttgart: Teubner, 1925. Reprinted with corrections in 1976.

  1. Murmure iam saevo verberibusque tonas.
  2. Tam grave percussis incudibus aera resultant,
  3. Causidicum medio cum faber aptat equo;
  4. Mitior in magno clamor furit amphitheatro,
  5. Vincenti parmae cum sua turba favet.
  6. Vicini somnum—non tota nocte—rogamus:
  7. Nam vigilare leve est, pervigilare grave est.
  8. Discipulos dimitte tuos. Vis, garrule, quantum
  9. Accipis ut clames, accipere ut taceas?
  1. Cum futuis, Polycharme, soles in fine cacare.
  2. Cum pedicaris, quid, Polycharme, facis?
  1. Dixerat 'o mores! o tempora!' Tullius olim,
  2. Sacrilegum strueret cum Catilina nefas,
  3. Cum gener atque socer diris concurreret armis
  4. Maestaque civili caede maderet humus.
  5. Cur nunc 'o mores!', cur nunc 'o tempora!' dicis?
  6. Quod tibi non placeat, Caeciliane, quid est?
  7. Nulla ducum feritas, nulla est insania ferri;
  8. Pace frui certa laetitiaque licet.
  9. Non nostri faciunt, tibi quod tua tempora sordent,
  10. Sed faciunt mores, Caeciliane, tui.
  1. Massyli leo fama iugi pecorisque maritus
  2. Lanigeri mirum qua coiere fide.
  3. Ipse licet videas, cavea stabulantur in una
  4. Et pariter socias carpit uterque dapes:
  5. Nec fetu nemorum gaudent nec mitibus herbis,
  6. Concordem satiat sed rudis agna famem.
  7. Quid meruit terror Nemees, quid portitor Helles,
  8. Ut niteant celsi lucida signa poli?
  9. Sidera si possent pecudesque feraeque mereri,
  10. Hic aries astris, hic leo dignus erat.
  1. Liber, Amyclaea frontem vittate corona,
  2. Qui quatis Ausonia verbera Graia manu,
  3. Clusa mihi texto cum prandia vimine mittas,
  4. Cur comitata dapes nulla lagona venit?
  5. Atqui digna tuo si nomine munera ferres,
  6. Scis, puto, debuerint quae mihi dona dari.
  1. Dentibus antiquas solitus producere pelles
  2. Et mordere luto putre vetusque solum,
  3. Praenestina tenes decepti regna patroni,
  4. In quibus indignor si tibi cella fuit;
  5. Rumpis et ardenti madidus crystalla Falerno,
  6. Et pruris domini cum Ganymede tui.
  7. At me litterulas stulti docuere parentes:
  8. Quid cum grammaticis rhetoribusque mihi?
  9. Frange leves calamos et scinde, Thalia, libellos,
  10. Si dare sutori calceus ista potest.
  1. Effigiem tantum pueri pictura Camoni
  2. Servat, et infantis parva figura manet.
  3. Florentes nulla signavit imagine voltus,
  4. Dum timet ora pius muta videre pater.
  1. Non silice duro structilive caemento,
  2. Nec latere cocto, quo Samiramis longam
  3. Babylona cinxit, Tucca balneum fecit:
  4. Sed strage nemorum pineaque conpage,
  5. Ut navigare Tucca balneo possit.
  6. Idem beatas lautus extruit thermas
  7. De marmore omni, quod Carystos invenit,
  8. Quod Phrygia Synnas, Afra quod Nomas misit,
  9. Et quod virenti fonte lavit Eurotas.
  10. Sed ligna desunt: subice balneum thermis.
  1. Haec sunt illa mei quae cernitis ora Camoni,
  2. Haec pueri facies primaque forma fuit.
  3. Creverat hic vultus bis denis fortior annis,
  4. Gaudebatque suas pingere barba genas,
  5. Et libata semel summos modo purpura cultros
  6. Sparserat: invidit de tribus una soror
  7. Et festinatis incidit stamina pensis,
  8. Absentemque patri rettulit urna rogum.
  9. Sed ne sola tamen puerum pictura loquatur,
  10. Haec erit in chartis maior imago meis.
  1. Quod optimum sit disputat convivium
  2. Facunda Prisci pagina,
  3. Et multa dulci, multa sublimi refert,
  4. Sed cuncta docto pectore.
  5. Quod optimum sit quaeritis convivium?
  6. In quo choraules non erit.
  1. Funera post septem nupsit tibi Galla virorum,
  2. Picentine: sequi vult, puto, Galla viros.
  1. Oderat ante ducum famulos turbamque priorem
  2. Et Palatinum Roma supercilium:
  3. At nunc tantus amor cunctis, Auguste, tuorum est,
  4. Ut sit cuique suae cura secunda domus.
  5. Tam placidae mentes, tanta est reverentia nostri,
  6. Tam pacata quies, tantus in ore pudor.
  7. Nemo suos—haec est aulae natura potentis—,
  8. Sed domini mores Caesarianus habet.
  1. Duxerat esuriens locupletem pauper anumque:
  2. Uxorem pascit Gellius et futuit.
  1. Lector et auditor nostros probat, Aule, libellos,
  2. Sed quidam exactos esse poeta negat.
  3. Non nimium curo: nam cenae fercula nostrae
  4. Malim convivis quam placuisse cocis.
  1. Dixerat astrologus periturum te cito, Munna,
  2. Nec, puto, mentitus dixerat ille tibi.
  3. Nam tu dum metuis, ne quid post fata relinquas,
  4. Hausisti patrias luxuriosus opes,
  5. Bisque tuum deciens non toto tabuit anno:
  6. Dic mihi, non hoc est, Munna, perire cito?
  1. Inter tanta tuae miracula, Caesar, harenae,
  2. Quae vincit veterum munera clara ducum,
  3. Multum oculi, sed plus aures debere fatentur
  4. Se tibi, quod spectant qui recitare solent.
  1. Cum tua sacrilegos contra, Norbane, furores
  2. Staret pro domino Caesare sancta fides,
  3. Haec ego Pieria ludebam tutus in umbra,
  4. Ille tuae cultor notus amicitiae.
  5. Me tibi Vindelicis Raetus narrabat in oris,
  6. Nescia nec nostri nominis Arctos erat:
  7. O quotiens veterem non infitiatus amicum
  8. Dixisti 'Meus est iste poeta, meus!'
  9. Omne tibi nostrum quod bis trieteride iuncta
  10. Ante dabat lector, nunc dabit auctor opus.
  1. Languidior noster si quando est Paulus, Atili,
  2. Non se, convivas abstinet ille suos.
  3. Tu languore quidem subito fictoque laboras,
  4. Sed mea porrexit sportula, Paule, pedes.
  1. Festinata sui gemeret quod fata Severi
  2. Silius, Ausonio non semel ore potens,
  3. Cum grege Pierio maestus Phoeboque querebar.
  4. 'Ipse meum flevi' dixit Apollo 'Linon:'
  5. Respexitque suam quae stabat proxima fratri
  6. Calliopen et ait: 'Tu quoque vulnus habes.
  7. Aspice Tarpeium Palatinumque Tonantem:
  8. Ausa nefas Lachesis laesit utrumque Iovem.
  9. Numina cum videas duris obnoxia fatis,
  10. Invidia possis exonerare deos.'
  1. Septem post calices Opimiani
  2. Denso cum iaceam triente blaesus,
  3. Affers nescio quas mihi tabellas
  4. Et dicis 'Modo liberum esse iussi
  5. Nastam—servolus est mihi paternus—:
  6. Signa.' Cras melius, Luperce, fiet:
  7. Nunc signat meus anulus lagonam.
  1. Cum me captares, mittebas munera nobis:
  2. Postquam cepisti, das mihi, Rufe, nihil.
  3. Ut captum teneas, capto quoque munera mitte,
  4. De cavea fugiat ne male pastus aper.
  1. Lege nimis dura convivam scribere versus
  2. Cogis, Stella. 'Licet scribere nempe malos.'
  1. Sic in gramine florido reclinis,
  2. Qua gemmantibus hinc et inde rivis
  3. Curva calculus excitatur unda,
  4. Exclusis procul omnibus molestis,
  5. Pertundas glaciem triente nigro,
  6. Frontem sutilibus ruber coronis;
  7. Sic uni tibi sit puer cinaedus
  8. Et castissima pruriat puella:
  9. Infamem nimio calore Cypron
  10. Observes, moneo precorque, Flacce,