Epigrammata
Martial
Martial. M. Valerii Martialis Epigrammata. Heraeus, Wilhelm, editor; Borovskij, Jacobus, editor. Stuttgart: Teubner, 1925. Reprinted with corrections in 1976.
- Natali tibi, Quinte, tuo dare parva volebam
- Munera; tu prohibes: inperiosus homo es.
- Parendum est monitis, fiat quod uterque volemus
- Et quod utrumque iuvat: tu mihi, Quinte, dato.
- Si mihi Picena turdus palleret oliva,
- Tenderet aut nostras silva Sabina plagas,
- Aut crescente levis traheretur harundine praeda
- Pinguis et inplicitas virga teneret aves:
- Cara daret sollemne tibi cognatio munus,
- Nec frater nobis nec prior esset avus.
- Nunc sturnos inopes fringuillarumque querellas
- Audit et arguto passere vernat ager;
- Inde salutatus picae respondet arator,
- Hinc prope summa rapax miluus astra volat.
- Mittimus ergo tibi parvae munuscula chortis:
- Qualia si recipis, saepe propinquus eris.
- Luce propinquorum, qua plurima mittitur ales,
- Dum Stellae turdos, dum tibi, Flacce, paro,
- Succurrit nobis ingens onerosaque turba,
- In qua se primum quisque meumque putat.
- Demeruisse duos votum est; offendere plures
- Vix tutum; multis mittere dona grave est.
- Qua possum sola veniam ratione merebor:
- Nec Stellae turdos nec tibi, Flacce, dabo.
- Spendophoros Libycas domini petit armiger urbis:
- Quae puero dones tela, Cupido, para,
- Illa quibus iuvenes figis mollesque puellas:
- Sit tamen in tenera levis et hasta manu.
- Loricam clipeumque tibi galeamque remitto;
- Tutus ut invadat proelia, nudus eat:
- Non iaculo, non ense fuit laesusve sagitta,
- Casside dum liber Parthenopaeus erat.
- Quisquis ab hoc fuerit fixus, morietur amore.
- O felix, si quem tam bona fata manent!
- Dum puer es, redeas, dum vultu lubricus, et te
- Non Libye faciat, sed tua Roma virum.
- Nil est tritius Hedyli lacernis:
- Non ansae veterum Corinthiorum,
- Nec crus compede lubricum decenni,
- Nec ruptae recutita colla mulae,
- Nec quae Flaminiam secant salebrae,
- Nec qui litoribus nitent lapilli,
- Nec Tusca ligo vinea politus,
- Nec pallens toga mortui tribulis,
- Nec pigri rota quassa mulionis,
- Nec rasum cavea latus visontis,
- Nec dens iam senior ferocis apri.
- Res una est tamen: ipse non negabit,
- Culus tritior Hedyli lacernis.
- Nympha sacri regina lacus, cui grata Sabinus
- Et mansura pio munere templa dedit,
- Sic montana tuos semper colat Umbria fontes,
- Nec tua Baianas Sassina malit aquas:
- Excipe sollicitos placide, mea dona, libellos;
- Tu fueris Musis Pegasis unda meis.—
- 'Nympharum templis quisquis sua carmina donat,
- Quid fieri libris debeat, ipse monet.'
- In Saeptis Mamurra diu multumque vagatus,
- Hic ubi Roma suas aurea vexat opes,
- Inspexit molles pueros oculisque comedit,
- Non hos, quos primae prostituere casae,
- Sed quos arcanae servant tabulata catastae
- Et quos non populus nec mea turba videt.
- Inde satur mensas et opertos exuit orbes
- Expositumque alte pingue poposcit ebur,
- Et testudineum mensus quater hexaclinon
- Ingemuit citro non satis esse suo.
- Consuluit nares, an olerent aera Corinthon,
- Culpavit statuas et, Polyclite, tuas,
- Et turbata brevi questus crystallina vitro
- Murrina signavit seposuitque decem
- Expendit veteres calathos et si qua fuerunt
- Pocula Mentorea nobilitata manu,
- Et viridis picto gemmas numeravit in auro,
- Quidquid et a nivea grandius aure sonat.
- Sardonychas vero mensa quaesivit in omni
- Et pretium magnis fecit iaspidibus.
- Undecima lassus cum iam discederet hora,
- Asse duos calices emit et ipse tulit.
- Seu tu Paestanis genita es seu Tiburis arvis,
- Seu rubuit tellus Tuscula flore tuo,
- Seu Praenestino te vilica legit in horto,
- Seu modo Campani gloria ruris eras:
- Pulchrior ut nostro videare corona Sabino,
- De Nomentano te putet esse meo.
- In Tartesiacis domus est notissima terris,
- Qua dives placidum Corduba Baetin amat,
- Vellera nativo pallent ubi flava metallo
- Et linit Hesperium brattea viva pecus.
- Aedibus in mediis totos amplexa penates
- Stat platanus densis Caesariana comis,
- Hospitis invicti posuit quam dextera felix,
- Coepit et ex illa crescere virga manu.
- Auctorem dominumque nemus sentire videtur:
- Sic viret et ramis sidera celsa petit.
- Saepe sub hac madidi luserunt arbore Fauni,
- Terruit et tacitam fistula sera domum;
- Dumque fugit solos nocturnum Pana per agros,
- Saepe sub hac latuit rustica fronde Dryas.
- Atque oluere lares comissatore Lyaeo,
- Crevit et effuso laetior umbra mero;
- Hesternisque rubens deiecta est herba coronis,
- Atque suas potuit dicere nemo rosas.
- O dilecta deis, o magni Caesaris arbor,
- Ne metuas ferrum sacrilegosque focos.
- Perpetuos sperare licet tibi frondis honores:
- Non Pompeianae te posuere manus.
- Tinctis murice vestibus quod omni
- Et nocte utitur et die Philaenis,
- Non est ambitiosa nec superba:
- Delectatur odore, non colore.
- Ad cenam invitant omnes te, Phoebe, cinaedi.
- Mentula quem pascit, non, puto, purus homo est.
- Herculis in magni voltus descendere Caesar
- Dignatus Latiae dat nova templa viae,
- Qua, Triviae nemorosa petit dum regna, viator
- Octavum domina marmor ab urbe legit.
- Ante colebatur votis et sanguine largo,
- Maiorem Alciden nunc minor ipse colit.
- Hunc magnas rogat alter opes, rogat alter honores;
- Illi securus vota minora facit.
- Alcide, Latio nunc agnoscende Tonanti,
- Postquam pulchra dei Caesaris ora geris,
- Si tibi tunc isti vultus habitusque fuissent,
- Cesserunt manibus cum fera monstra tuis:
- Argolico famulum non te servire tyranno
- Vidissent gentes saevaque regna pati,
- Sed tu iussisses Eurysthea; nec tibi fallax
- Portasset Nessi perfida dona Lichas,
- Oetaei sine lege rogi securus adisses
- Astra patris summi, quae tibi poena dedit;
- Lydia nec dominae traxisses pensa superbae,
- Nec Styga vidisses Tartareumque canem.
- Nunc tibi Iuno favet, nunc te tua diligit Hebe;
- Nunc te si videat nympha, remittet Hylan.
- Uxor cum tibi sit formosa, pudica, puella,
- Quo tibi natorum iura, Fabulle, trium?
- Quod petis a nostro supplex dominoque deoque,
- Tu dabis ipse tibi, si potes arrigere.
- Lascivam tota possedi nocte puellam,
- Cuius nequitias vincere nemo potest.
- Fessus mille modis illud puerile poposci:
- Ante preces totas primaque verba dedit.
- Inprobius quiddam ridensque rubensque rogavi:
- Pollicitast nulla luxuriosa mora.
- Sed mihi pura fuit; tibi non erit, Aeschyle, si vis
- Accipere hoc munus condicione mala.
- Quid tibi nobiscum est, ludi scelerate magister,
- Invisum pueris virginibusque caput?
- Nondum cristati rupere silentia galli: