Epigrammata

Martial

Martial. M. Valerii Martialis Epigrammata. Heraeus, Wilhelm, editor; Borovskij, Jacobus, editor. Stuttgart: Teubner, 1925. Reprinted with corrections in 1976.

  1. In patera, Phrygio cum data cena viro est.'
  2. Miratus fueris cum prisca toreumata multum,
  3. In Priami calathis Astyanacta bibes.
  1. Hoc agere est causas, hoc dicere, Cinna, diserte,
  2. Horis, Cinna, decem dicere verba novem?
  3. Sed modo clepsydras ingenti voce petisti
  4. Quattuor. O quantum, Cinna, tacere potes!
  1. Principium des, Iane, licet velocibus annis,
  2. Et renoves voltu saecula longa tuo,
  3. Te primum pia tura rogent, te vota salutent,
  4. Purpura te felix, te colat omnis honos:
  5. Tu tamen hoc mavis, Latiae quod contigit urbi
  6. Mense tuo reducem, Iane, videre deum.
  1. Solvere dodrantem nuper tibi, Quinte, volebat
  2. Lippus Hylas, luscus vult dare dimidium.
  3. Accipe quam primum; brevis est occasio lucri:
  4. Si fuerit caecus, nil tibi solvet Hylas.
  1. Emit lacernas milibus decem Bassus
  2. Tyrias coloris optimi. Lucri fecit.
  3. 'Adeo bene emit?' inquis. Immo non solvet.
  1. Pervenisse tuam iam te scit Rhenus in urbem;
  2. Nam populi voces audit et ille tui:
  3. Sarmaticas etiam gentes Histrumque Getasque
  4. Laetitiae clamor terruit ipse novae.
  5. Dum te longa sacro venerantur gaudia Circo,
  6. Nemo quater missos currere sensit equos.
  7. Nullum Roma ducem, nec te sic, Caesar, amavit:
  8. Te quoque iam non plus, ut velit ipsa, potest.
  1. Uxorem quare locupletem ducere nolim,
  2. Quaeritis? Uxori nubere nolo meae.
  3. Inferior matrona suo sit, Prisce, marito:
  4. Non aliter fiunt femina virque pares.
  1. Morio dictus erat: viginti milibus emi.
  2. Redde mihi nummos, Gargiliane: sapit.
  1. Pallida ne Cilicum timeant pomaria brumam
  2. Mordeat et tenerum fortior aura nemus,
  3. Hibernis obiecta notis specularia puros
  4. Admittunt soles et sine faece diem.
  5. At mihi cella datur, non tota clusa fenestra,
  6. In qua nec Boreas ipse manere velit.
  7. Sic habitare iubes veterem crudelis amicum
  8. Arboris ergo tuae tutior hospes ero.
  1. Dum nova Pannonici numeratur gloria belli,
  2. Omnis et ad reducem dum litat ara Iovem,
  3. Dat populus, dat gratus eques, dat tura senatus,
  4. Et ditant Latias tertia dona tribus:
  5. Hos quoque secretos memoravit Roma triumphos,
  6. Nec minor ista tuae laurea pacis erat,
  7. Quod tibi de sancta credis pietate tuorum.
  8. Principis est virtus maxima, nosse suos.
  1. Pistor qui fueras diu, Cypere,
  2. Causas nunc agis et ducena quaeris:
  3. Sed consumis et usque mutuaris.
  4. A pistore, Cypere, non recedis:
  5. Et panem facis et facis farinam.
  1. Egi, Sexte, tuam, pactus duo milia, causam:
  2. Misisti nummos quod mihi mille, quid est?
  3. 'Narrasti nihil' inquis 'et a te perdita causa est.'
  4. Tanto plus debes, Sexte, quod erubui.
  1. Si tua, Cerrini, promas epigrammata vulgo,
  2. Vel mecum possis vel prior ipse legi:
  3. Sed tibi tantus inest veteris respectus amici,
  4. Carior ut mea sit quam tua fama tibi.
  5. Sic Maro nec Calabri temptavit carmina Flacci,
  6. Pindaricos nosset cum superare modos,
  7. Et Vario cessit Romani laude coturni,
  8. Cum posset tragico fortius ore loqui.
  9. Aurum et opes et rura frequens donabit amicus:
  10. Qui velit ingenio cedere, rarus erit.
  1. Pauper videri Cinna vult; et est pauper.
  1. Cum facias versus nulla non luce ducenos,
  2. Vare, nihil recitas. Non sapis, atque sapis.
  1. Phosphore, redde diem: quid gaudia nostra moraris?
  2. Caesare venturo, Phosphore, redde diem.
  3. Roma rogat. Placidi numquid te pigra Bootae
  4. Plaustra vehunt, lento quod nimis axe venis?
  5. Ledaeo poteras abducere Cyllaron astro:
  6. Ipse suo cedet nunc tibi Castor equo.
  7. Quid cupidum Titana tenes? Iam Xanthus et Aethon
  8. Frena volunt, vigilat Memnonis alma parens.
  9. Tarda tamen nitidae non cedunt sidera luci,
  10. Et cupit Ausonium luna videre ducem.
  11. Iam, Caesar, vel nocte veni: stent astra licebit,
  12. Non deerit populo te veniente dies.
  1. Invitas ad aprum, ponis mihi, Gallice, porcum.
  2. Hybrida sum, si das, Gallice, verba mihi.
  1. Esse tibi videor saevus nimiumque gulosus,
  2. Qui propter cenam, Rustice, caedo cocum.
  3. Si levis ista tibi flagrorum causa videtur,
  4. Ex qua vis causa vapulet ergo cocus?
  1. Si quid forte petam timido gracilique libello,
  2. Inproba non fuerit si mea charta, dato.
  3. Et si non dederis, Caesar, permitte rogari:
  4. Offendunt numquam tura precesque Iovem.
  5. Qui fingit sacros auro vel marmore vultus,
  6. Non facit ille deos: qui rogat, ille facit.
  1. Vidisti semel, Oppiane, tantum
  2. Aegrum me, male, saepe te videbo.
  1. Non tot in Eois timuit Gangeticus arvis
  2. Raptor, in Hyrcano qui fugit albus equo,
  3. Quot tua Roma novas vidit, Germanice, tigres:
  4. Delicias potuit nec numerare suas.
  5. Vincit Erythraeos tua, Caesar, harena triumphos
  6. Et victoris opes divitiasque dei:
  7. Nam cum captivos ageret sub curribus Indos,
  8. Contentus gemina tigride Bacchus erat.
  1. Munera qui tibi dat locupleti, Gaure, senique,
  2. Si sapis et sentis, hoc tibi ait 'Morere.'
  1. Dic, toga, facundi gratum mihi munus amici,
  2. Esse velis cuius fama decusque gregis?
  3. Apula Ledaei tibi floruit herba Phalanthi,
  4. Qua saturat Calabris culta Galaesus aquis?
  5. An Tartesiacus stabuli nutritor Hiberi
  6. Baetis in Hesperia te quoque lavit ove?
  7. An tua multifidum numeravit lana Timavum,
  8. Quem pius astrifero Cyllarus ore bibit?
  9. Te nec Amyclaeo decuit livere veneno,
  10. Nec Miletos erat vellere digna tuo.
  11. Lilia tu vincis nec adhuc delapsa ligustra,
  12. Et Tiburtino monte quod alget ebur;
  13. Spartanus tibi cedet olor Paphiaeque columbae,
  14. Cedet Erythraeis eruta gemma vadis:
  15. Sed licet haec primis nivibus sint aemula dona,
  16. Non sunt Parthenio candidiora suo.
  17. Non ego praetulerim Babylonos picta superbae
  18. Texta, Samiramia quae variantur acu;
  19. Non Athamanteo potius me mirer in auro,
  20. Aeolium dones si mihi, Phrixe, pecus.
  21. O quantos risus pariter spectata movebit
  22. Cum Palatina nostra lacerna toga!
  1. Disticha qui scribit, puto, vult brevitate placere.
  2. Quid prodest brevitas, dic mihi, si liber est?
  1. Qui nunc Caesareae lusus spectatur harenae,
  2. Temporibus Bruti gloria summa fuit.
  3. Aspicis, ut teneat flammas poenaque fruatur
  4. Fortis et attonito regnet in igne manus!
  5. Ipse sui spectator adest et nobile dextrae
  6. Funus amat: totis pascitur illa sacris;
  7. Quod nisi rapta foret nolenti poena, parabat
  8. Saevior in lassos ire sinistra focos.
  9. Scire piget post tale decus, quid fecerit ante:
  10. Quam vidi, satis hanc est mihi nosse manum.
  1. Nescio quid de te non belle, Dento, fateris,
  2. Coniuge qui ducta iura paterna petis.
  3. Sed iam supplicibus dominum lassare libellis
  4. Desine et in patriam serus ab urbe redi:
  5. Nam dum tu longe deserta uxore diuque
  6. Tres quaeris natos, quattuor invenies.
  1. Ae+ra per tacitum delapsa sedentis in ipsos
  2. Fluxit Aretullae blanda columba sinus.
  3. Luserat hoc casus, nisi inobservata maneret
  4. Permissaque sibi nollet abire fuga.
  5. Si meliora piae fas est sperare sorori
  6. Et dominum mundi flectere vota valent,
  7. Haec a Sardois tibi forsitan exulis oris,
  8. Fratre reversuro, nuntia venit avis.
  1. De praetoricia folium mihi, Paule, corona
  2. Mittis et hoc phialae nomen habere iubes.
  3. Hac fuerat nuper nebula tibi pegma perunctum,
  4. Pallida quam rubri diluit unda croci.
  5. An magis astuti derasa est ungue ministri
  6. Brattea, de fulcro quam reor esse tuo?
  7. Illa potest culicem longe sentire volantem
  8. Et minimi pinna papilionis agi;
  9. Exiguae volitat suspensa vapore lucernae
  10. Et leviter fuso rumpitur icta mero.
  11. Hoc linitur sputo Iani caryota Kalendis,
  12. Quam fert cum parco sordidus asse cliens.
  13. Lenta minus gracili crescunt colocasia filo,
  14. Plena magis nimio lilia sole cadunt;
  15. Nec vaga tam tenui discurrit aranea tela,
  16. Tam leve nec bombyx pendulus urguet opus.
  17. Crassior in facie vetulae stat creta Fabullae,
  18. Crassior offensae bulla tumescit aquae;
  19. Fortior et tortos servat vesica capillos
  20. Et mutat Latias spuma Batava comas.
  21. Hac cute Ledaeo vestitur pullus in ovo,
  22. Talia lunata splenia fronte sedent.
  23. Quid tibi cum phiala, ligulam cum mittere possis,
  24. Mittere cum possis vel cocleare mihi,—
  25. Magna nimis loquimur—cocleam cum mittere possis,
  26. Denique cum possis mittere, Paule, nihil?