Epigrammata
Martial
Martial. M. Valerii Martialis Epigrammata. Heraeus, Wilhelm, editor; Borovskij, Jacobus, editor. Stuttgart: Teubner, 1925. Reprinted with corrections in 1976.
- Et lasciva tamen carmina nosse libet,
- Pompeium quaeres—et nosti forsitan—Auctum;
- Ultoris prima Martis in aede sedet:
- Iure madens varioque togae limatus in usu,
- Non lector meus hic, Urbice, sed liber est.
- Sic tenet absentes nostros cantatque libellos,
- Ut pereat chartis littera nulla meis:
- Denique, si vellet, poterat scripsisse videri;
- Sed famae mavult ille favere meae.
- Hunc licet a decuma—neque enim satis ante vacabit—
- Sollicites; capiet cenula parva duos;
- Ille leget, bibe tu; nolis licet, ille sonabit;
- Et cum 'Iam satis est' dixeris, ille leget.
- Gratum est, quod Celeri nostros legis, Aucte, libellos,
- Si tamen et Celerem, quod legis, Aucte, iuvat.
- Ille meas gentes et Celtas rexit Hiberos,
- Nec fuit in nostro certior orbe fides.
- Maior me tanto reverentia turbat, et aures
- Non auditoris, iudicis esse puto.
- Omnia misisti mihi Saturnalibus, Umber,
- Munera, contulerant quae tibi quinque dies:
- Bis senos triplices et dentiscalpia septem;
- His comes accessit spongia, mappa, calix,
- Semodiusque fabae cum vimine Picenarum,
- Et Laletanae nigra lagona sapae;
- Parvaque cum canis venerunt cottana prunis
- Et Libycae fici pondere testa gravis.
- Vix puto triginta nummorum tota fuisse
- Munera, quae grandes octo tulere Syri.
- Quanto commodius nullo mihi ferre labore
- Argenti potuit pondera quinque puer!
- Semper mane mihi de me mera somnia narras,
- Quae moveant animum sollicitentque meum.
- Iam prior ad faecem, sed et haec vindemia venit,
- Exorat noctes dum mihi saga tuas;
- Consumpsi salsasque molas et turis acervos;
- Decrevere greges, dum cadit agna frequens;
- Non porcus, non chortis aves, non ova supersunt.
- Aut vigila aut dormi, Nasidiane, tibi.
- Nulli munera, Chreste, si remittis,
- Nec nobis dederis remiserisque:
- Credam te satis esse liberalem.
- Sed si reddis Apicio Lupoque
- Et Gallo Titioque Caesioque,
- Linges non mihi—nam proba et pusilla est—,
- Sed quae de Solymis venit perustis
- Damnatam modo mentulam tributis.
- Astra polumque pia cepisti mente, Rabiri,
- Parrhasiam mira qui struis arte domum.
- Phidiaco si digna Iovi dare templa parabit,
- Has petet a nostro Pisa Tonante manus.
- Castora de Polluce Gabinia fecit Achillan:
- Πὺξ ἀγαθὸσ fuerat, nunc erit ἱππόδαμος.
- Iam sex aut septem nupsisti, Galla, cinaedis,
- Dum coma te nimium pexaque barba iuvat.
- Deinde experta latus madidoque simillima loro
- Inguina nec lassa stare coacta manu,
- Deseris inbelles thalamos mollemque maritum;
- Rursus et in similes decidis usque toros.
- Quaere aliquem Curios semper Fabiosque loquentem,
- Hirsutum et dura rusticitate trucem:
- Invenies: sed habet tristis quoque turba cinaedos.
- Difficile est vero nubere, Galla, viro.
- Non cenat sine apro noster, Tite, Caecilianus.
- Bellum convivam Caecilianus habet.
- Tarpeiae venerande rector aulae,
- Quem salvo duce credimus Tonantem,
- Cum votis sibi quisque te fatiget
- Et poscat dare, quae dei potestis:
- Nil pro me mihi, Iuppiter, petenti
- Ne suscensueris velut superbo.
- Te pro Caesare debeo rogare:
- Pro me debeo Caesarem rogare.
- Abstulerat totam temerarius institor urbem,
- Inque suo nullum limine limen erat.
- Iussisti tenuis, Germanice, crescere vicos,
- Et modo quae fuerat semita, facta via est.
- Nulla catenatis pila est praecincta lagonis,
- Nec praetor medio cogitur ire luto,
- Stringitur in densa nec caeca novacula turba,
- Occupat aut totas nigra popina vias.
- Tonsor, copo, cocus, lanius sua limina servant.
- Nunc Roma est, nuper magna taberna fuit.
- Reclusis foribus grandes percidis, Amille,
- Et te deprendi, cum facis ista, cupis,
- Ne quid liberti narrent servique paterni
- Et niger obliqua garrulitate cliens.
- Non pedicari se qui testatur, Amille,
- Illud saepe facit, quod sine teste facit.
- Perpetui numquam moritura volumina Sili
- Qui legis et Latia carmina digna toga,
- Pierios tantum vati placuisse recessus
- Credis et Aoniae Bacchica serta comae?
- Sacra coturnati non attigit ante Maronis,
- Implevit magni quam Ciceronis opus:
- Hunc miratur adhuc centum gravis hasta virorum,
- Hunc loquitur grato plurimus ore cliens.
- Postquam bis senis ingentem fascibus annum
- Rexerat, adserto qui sacer orbe fuit,
- Emeritos Musis et Phoebo tradidit annos,
- Proque suo celebrat nunc Helicona foro.
- Qui tonsor fueras tota notissimus urbe,
- Et post hoc dominae munere factus eques,
- Sicanias urbes Aetnaeaque regna petisti,
- Cinname, cum fugeres tristia iura fori.
- Qua nunc arte graves tolerabis inutilis annos?
- Quid facit infelix et fugitiva quies?
- Non rhetor, non grammaticus ludive magister,
- Non Cynicus, non tu Stoicus esse potes,
- Vendere nec vocem Siculis plausumque theatris:
- Quod superest, iterum, Cinname, tonsor eris.
- Lis te bis decumae numerantem frigora brumae
- Conterit una tribus, Gargiliane, foris.
- A miser et demens! viginti litigat annis
- Quisquam, cui vinci, Gargiliane, licet?
- Heredem Fabius Labienum ex asse reliquit:
- Plus meruisse tamen se Labienus ait.
- Pedicat pueros tribas Philaenis