Epigrammata
Martial
Martial. M. Valerii Martialis Epigrammata. Heraeus, Wilhelm, editor; Borovskij, Jacobus, editor. Stuttgart: Teubner, 1925. Reprinted with corrections in 1976.
- Qualiscumque legaris ut per orbem.
- Nam te cur aliquis sciat fuisse?
- Ignotus pereas, miser, necesse est.
- Non deerunt tamen hac in urbe forsan
- Unus vel duo tresve quattuorve,
- Pellem rodere qui velint caninam:
- Nos hac a scabie tenemus ungues.
- Crispulus iste quis est, uxori semper adhaeret
- Qui, Mariane, tuae? crispulus iste quis est?
- Nescio quid dominae teneram qui garrit in aurem
- Et sellam cubito dexteriore premit?
- Per cuius digitos currit levis anulus omnes,
- Crura gerit nullo qui violata pilo?
- Nil mihi respondes? 'Uxoris res agit' inquis
- 'Iste meae.' Sane certus et asper homo est,
- Procuratorem voltu qui praeferat ipso:
- Acrior hoc Chius non erit Aufidius.
- O quam dignus eras alapis, Mariane, Latini:
- Te successurum credo ego Panniculo.
- Res uxoris agit? res ullas crispulus iste?
- Res non uxoris, res agit iste tuas.
- Iure tuo nostris maneas licet, hospes, in hortis,
- Si potes in nudo ponere membra solo,
- Aut si portatur tecum tibi magna supellex:
- Nam mea iam digitum sustulit hospitibus.
- Nulla tegit fractos—nec inanis—culcita lectos,
- Putris et abrupta fascia reste iacet.
- Sit tamen hospitium nobis commune duobus:
- Emi hortos; plus est: instrue tu; minus est.
- 'Quid sentis' inquis 'de nostris, Marce, libellis?'
- Sic me sollicitus, Pontice, saepe rogas.
- Admiror, stupeo: nihil est perfectius illis,
- Ipse tuo cedet Regulus ingenio.
- 'Hoc sentis?' inquis 'faciat tibi sic bene Caesar,
- Sic Capitolinus Iuppiter.' Immo tibi.
- Sextantes, Calliste, duos infunde Falerni,
- Tu super aestivas, Alcime, solve nives,
- Pinguescat nimio madidus mihi crinis amomo
- Lassenturque rosis tempora sutilibus.
- Tam vicina iubent nos vivere Mausolea,
- Cum doceant, ipsos posse perire deos.
- Astra polumque dedit, quamvis obstante noverca,
- Alcidae Nemees terror et Arcas aper
- Et castigatum Libycae ceroma palaestrae
- Et gravis in Siculo pulvere fusus Eryx,
- Silvarumque tremor, tacita qui fraude solebat
- Ducere non rectas Cacus in antra boves.
- Ista tuae, Caesar, quota pars spectatur harenae?
- Dat maiora novus proelia mane dies.
- Quot graviora cadunt Nemeaeo pondera monstro!
- Quot tua Maenalios conlocat hasta sues!
- Reddatur si pugna triplex pastoris Hiberi,
- Est tibi qui possit vincere Geryonen.
- Saepe licet Graiae numeretur belua Lernae,
- Inproba Niliacis quid facit Hydra feris?
- Pro meritis caelum tantis, Auguste, dederunt
- Alcidae cito di, sed tibi sero dabunt.
- Saepe salutatus numquam prior ipse salutas:
- Sic eris 'Aeternum', Pontiliane, 'vale'.
- Hibernos peterent solito cum more recessus
- Atthides, in nidis una remansit avis.
- Deprendere nefas ad tempora verna reversae,
- Et profugam volucres diripuere suae.
- Sero dedit poenas: discerpi noxia mater
- Debuerat, sed tunc, cum laceravit Ityn.
- Arctoa de gente comam tibi, Lesbia, misi,
- Ut scires, quanto sit tua flava magis.
- Antoni Phario nil obiecture Pothino
- Et levius tabula quam Cicerone nocens:
- Quid gladium demens Romana stringis in ora?
- Hoc admisisset nec Catilina nefas.
- Impius infando miles corrumpitur auro,
- Et tantis opibus vox tacet una tibi.
- Quid prosunt sacrae pretiosa silentia linguae?
- Incipient omnes pro Cicerone loqui.
- Infusum sibi nuper a patrono
- Plenum, Maxime, centiens Syriscus
- In sellariolis vagus popinis
- Circa balnea quattuor peregit.
- O quanta est gula, centiens comesse!
- Quanto maior adhuc, nec accubare!
- Umida qua gelidas summittit Trebula valles
- Et viridis cancri mensibus alget ager,
- Rura Cleonaeo numquam temerata leone
- Et domus Aeolio semper amica Noto,
- Te, Faustine, vocant: longas his exige messes
- Collibus; hibernum iam tibi Tibur erit.
- Qui potuit Bacchi matrem dixisse tonantem,
- Ille potest Semelen dicere, Rufe, patrem.
- Non donem tibi cur meos libellos
- Oranti totiens et exigenti,
- Miraris, Theodore? Magna causa est:
- Dones tu mihi ne tuos libellos.
- Pompeios iuvenes Asia atque Europa, sed ipsum
- Terra tegit Libyes, si tamen ulla tegit.
- Quid mirum toto si spargitur orbe? Iacere
- Uno non poterat tanta ruina loco.
- Quae legis causa nupsit tibi Laelia, Quinte,
- Uxorem potes hanc dicere legitimam.
- Profecit poto Mithridates saepe veneno,
- Toxica ne possent saeva nocere sibi.
- Tu quoque cavisti cenando tam male semper,
- Ne posses umquam, Cinna, perire fame.
- Narratur belle quidam dixisse, Marulle,
- Qui te ferre oleum dixit in auricula.
- Si tristi domicenio laboras,
- Torani, potes esurire mecum.
- Non deerunt tibi, si soles προπίνειν,
- Viles Cappadocae gravesque porri,
- Divisis cybium latebit ovis.
- Ponetur digitis tenendus ustis
- Nigra coliculus virens patella,
- Algentem modo qui reliquit hortum,
- Et pultem niveam premens botellus,
- Et pallens faba cum rubente lardo.
- Mensae munera si voles secundae,
- Marcentes tibi porrigentur uvae
- Et nomen pira quae ferunt Syrorum,