Epigrammata
Martial
Martial. M. Valerii Martialis Epigrammata. Heraeus, Wilhelm, editor; Borovskij, Jacobus, editor. Stuttgart: Teubner, 1925. Reprinted with corrections in 1976.
- Altera: divisum sic breve fiet opus.
- Securo nihil est te, Naevole, peius: eodem
- Sollicito nihil est, Naevole, te melius.
- Securus nullum resalutas, despicis omnes,
- Nec quisquam liber nec tibi natus homo est:
- Sollicitus donas, dominum regemque salutas,
- Invitas. Esto, Naevole, sollicitus.
- Non est in populo nec urbe tota,
- A se Thaida qui probet fututam,
- Cum multi cupiant rogentque multi.
- Tam casta est, rogo, Thais? Immo fellat.
- Nos bibimus vitro, tu murra, Pontice. Quare?
- Prodat perspicuus ne duo vina calix.
- Si vis auribus Atticis probari,
- Exhortor moneoque te, libelle,
- Ut docto placeas Apollinari.
- Nil exactius eruditiusque est,
- Sed nec candidius benigniusque:
- Si te pectore, si tenebit ore,
- Nec rhonchos metues maligniorum,
- Nec scombris tunicas dabis molestas.
- Si damnaverit, ad salariorum
- Curras scrinia protinus licebit,
- Inversa pueris arande charta.
- Infantem secum semper tua Bassa, Fabulle,
- Conlocat et lusus deliciasque vocat,
- Et, quo mireris magis, infantaria non est.
- Ergo quid in causa est? Pedere Bassa solet.
- Nulla remisisti parvo pro munere dona,
- Et iam Saturni quinque fuere dies.
- Ergo nec argenti sex scripula Septiciani
- Missa nec a querulo mappa cliente fuit,
- Antipolitani nec quae de sanguine thynni
- Testa rubet, nec quae cottana parva gerit,
- Nec rugosarum vimen breve Picenarum,
- Dicere te posses ut meminisse mei?
- Decipies alios verbis voltuque benigno,
- Nam mihi iam notus dissimulator eris.
- Ohe, iam satis est, ohe, libelle,
- Iam pervenimus usque ad umbilicos.
- Tu procedere adhuc et ire quaeris,
- Nec summa potes in schida teneri,
- Sic tamquam tibi res peracta non sit,
- Quae prima quoque pagina peracta est.
- Iam lector queriturque deficitque,
- Iam librarius hoc et ipse dicit
- 'Ohe, iam satis est, ohe, libelle.'
- Hoc tibi, Palladiae seu collibus uteris Albae,
- Caesar, et hinc Triviam prospicis, inde Thetin,
- Seu tua veridicae discunt responsa sorores,
- Plana suburbani qua cubat unda freti,
- Seu placet Aeneae nutrix, seu filia Solis,
- Sive salutiferis candidus Anxur aquis,
- Mittimus, o rerum felix tutela salusque,
- Sospite quo gratum credimus esse Iovem.
- Tu tantum accipias: ego te legisse putabo
- Et tumidus Galla credulitate fruar.
- Matronae puerique virginesque,
- Vobis pagina nostra dedicatur.
- Tu, quem nequitiae procaciores
- Delectant nimium salesque nudi,
- Lascivos lege quattuor libellos:
- Quintus cum domino liber iocatur;
- Quem Germanicus ore non rubenti
- Coram Cecropia legat puella.
- Accola iam nostrae Degis, Germanice, ripae,
- A famulis Histri qui tibi venit aquis,
- Laetus et attonitus viso modo praeside mundi
- Adfatus comites dicitur esse suos:
- 'Sors mea quam fratris melior, cui tam prope fas est
- Cernere, tam longe quem colit ille deum.'
- Fetere multo Myrtale solet vino,
- Sed fallat ut nos, folia devorat lauri
- Merumque cauta fronde, non aqua miscet.
- Hanc tu rubentem prominentibus venis
- Quotiens venire, Paule, videris contra,
- Dicas licebit 'Myrtale bibit laurum.'
- Sexte, Palatinae cultor facunde Minervae,
- Ingenio frueris qui propiore dei—
- Nam tibi nascentes domini cognoscere curas
- Et secreta ducis pectora nosse licet—:
- Sit locus et nostris aliqua tibi parte libellis,
- Qua Pedo, qua Marsus quaque Catullus erit.
- Ad Capitolini caelestia carmina belli
- Grande coturnati pone Maronis opus.
- Si non est grave nec nimis molestum,
- Musae, Parthenium rogate vestrum:
- Sic te serior et beata quondam
- Salvo Caesare finiat senectus
- Et sis invidia favente felix,
- Sic Burrus cito sentiat parentem:
- Admittas timidam brevemque chartam
- Intra limina sanctioris aulae.
- Nosti tempora tu Iovis sereni,
- Cum fulget placido suoque vultu,
- Quo nil supplicibus solet negare.
- Non est quod metuas preces iniquas:
- Numquam grandia nec molesta poscit
- Quae cedro decorata purpuraque
- Nigris pagina crevit umbilicis.
- Nec porrexeris ista, sed teneto
- Sic tamquam nihil offeras agasque.
- Si novi dominum novem sororum,
- Ultro purpureum petet libellum.
- Qualiter Assyrios renovant incendia nidos,
- Una decem quotiens saecula vixit avis,
- Taliter exuta est veterem nova Roma senectam
- Et sumpsit vultus praesidis ipsa sui.
- Iam precor oblitus notae Vulcane, querellae
- Parce: sumus Martis turba, sed et Veneris:
- Parce, pater: sic Lemniacis lasciva catenis
- Ignoscat coniunx et patienter amet.
- Edictum domini deique nostri,
- Quo subsellia certiora fiunt
- Et puros eques ordines recepit,
- Dum laudat modo Phasis in theatro,
- Phasis purpureis ruber lacernis,
- Et iactat tumido superbus ore:
- 'Tandem commodius licet sedere,
- Nunc est reddita dignitas equestris,
- Turba non premimur nec inquinamur':
- Haec et talia dum refert supinus,
- Illas purpureas et adrogantes
- Iussit surgere Lei+tus lacernas.
- Languebam: sed tu comitatus protinus ad me
- Venisti centum, Symmache, discipulis.
- Centum me tetigere manus aquilone gelatae:
- Non habui febrem, Symmache, nunc habeo.
- 'Esse quid hoc dicam, vivis quod fama negatur
- Et sua quod rarus tempora lector amat?'
- Hi sunt invidiae nimirum, Regule, mores,
- Praeferat antiquos semper ut illa novis.
- Sic veterem ingrati Pompei quaerimus umbram,
- Sic laudant Catuli vilia templa senes;
- Ennius est lectus salvo tibi, Roma, Marone,
- Et sua riserunt saecula Maeoniden,
- Rara coronato plausere theatra Menandro,
- Norat Nasonem sola Corinna suum.
- Vos tamen o nostri ne festinate libelli:
- Si post fata venit gloria, non propero.
- Sardonychas, zmaragdos, adamantas, iaspidas uno
- Versat in articulo Stella, Severe, meus.
- Multas in digitis, plures in carmine gemmas
- Invenies: inde est haec, puto, culta manus.
- Quod nutantia fronte perticata
- Gestat pondera Masclion superbus,
- Aut grandis Ninus omnibus lacertis
- Septem quod pueros levat vel octo,
- Res non difficilis mihi videtur,
- Uno cum digito vel hoc vel illo
- Portet Stella meus decem puellas.
- Sum, fateor, semperque fui, Callistrate, pauper,
- Sed non obscurus nec male notus eques,
- Sed toto legor orbe frequens et dicitur 'Hic est',
- Quodque cinis paucis, hoc mihi vita dedit.
- At tua centenis incumbunt tecta columnis
- Et libertinas arca flagellat opes,
- Magnaque Niliacae servit tibi glaeba Syenes,
- Tondet et innumeros Gallica Parma greges.
- Hoc ego tuque sumus: sed quod sum, non potes esse:
- Tu quod es, e populo quilibet esse potest.
- Sedere primo solitus in gradu semper
- Tunc, cum liceret occupare, Nanneius
- Bis excitatus terque transtulit castra,
- Et inter ipsas paene tertius sellas
- Post Gaiumque Luciumque consedit.
- Illinc cucullo prospicit caput tectus
- Oculoque ludos spectat indecens uno.
- Et hinc miser deiectus in viam transit,
- Subsellioque semifultus extremo
- Et male receptus altero genu iactat
- Equiti sedere Lei+toque se stare.
- Quintus nostrorum liber est, Auguste, iocorum,
- Et queritur laesus carmine nemo meo,
- Gaudet honorato sed multus nomine lector,
- Cui victura meo munere fama datur.
- 'Quid tamen haec prosunt quamvis venerantia multos?'
- Non prosint sane, me tamen ista iuvant.