Epigrammata

Martial

Martial. M. Valerii Martialis Epigrammata. Heraeus, Wilhelm, editor; Borovskij, Jacobus, editor. Stuttgart: Teubner, 1925. Reprinted with corrections in 1976.

  1. Si mutare paras longaevos cana capillos,
  2. Accipe Mattiacas—quo tibi calva?—pilas.
  1. Accipe quae nimios vincant umbracula soles:
  2. Sit licet et ventus, te tua vela tegent.
  1. In Pompeiano tecum spectabo theatro:
  2. Mandatus populo vela negare solet.
  1. Excipient apros expectabuntque leones,
  2. Intrabunt ursos, sit modo firma manus.
  1. Si deiecta gemas longo venabula rostro,
  2. Hic brevis ingentem comminus ibit aprum.
  1. Militiae decus hoc gratique erit omen honoris,
  2. Arma tribunicium cingere digna latus.
  1. Pugio, quem curva signat brevis orbita vena.
  2. Stridentem gelidis hunc Salo tinxit aquis.
  1. Pax me certa ducis placidos curvavit in usus.
  2. Agricolae nunc sum, militis ante fui.
  1. Cum fieret tristis solvendis auctio nummis,
  2. Haec quadringentis milibus empta fuit.
  1. Tondendis haec arma tibi sunt apta capillis;
  2. Unguibus hic longis utilis, illa genis.
  1. Selectos nisi das mihi libellos,
  2. Admittam tineas trucesque blattas.
  1. Dat chartis habiles calamos Memphitica tellus;
  2. Texantur reliqua tecta palude tibi.
  1. Dulcis conscia lectuli lucerna,
  2. Quidquid vis facias licet, tacebo.
  1. Ancillam tibi sors dedit lucernae,
  2. Totas quae vigil exigit tenebras.
  1. Inlustrem cum tota meis convivia flammis
  2. Totque geram myxos, una lucerna vocor.
  1. Hic tibi nocturnos praestabit cereus ignes:
  2. Subducta est puero namque lucerna tuo.
  1. Nomina candelae nobis antiqua dederunt:
  2. Non norat parcos uncta lucerna patres.
  1. Esse vides lignum; servas nisi lumina, fiet
  2. De candelabro magna lucerna tibi.
  1. Haec quae difficili turget paganica pluma,
  2. Folle minus laxast et minus arta pila.
  1. Si me nobilibus scis expulsare sinistris,
  2. Sum tua. Tu nescis? rustice, redde pilam.
  1. Ite procul, iuvenes: mitis mihi convenit aetas:
  2. Folle decet pueros ludere, folle senes.
  1. Haec rapit Antaei velox in pulvere draucus,
  2. Grandia qui vano colla labore facit.
  1. Quid pereunt stulto fortes haltere lacerti?
  2. Exercet melius vinea fossa viros.
  1. Ne lutet inmundum nitidos ceroma capillos,
  2. Hac poteris madidas condere pelle comas.
  1. Pergamon has misit. Curvo destringere ferro:
  2. Non tam saepe teret lintea fullo tibi.
  1. Gestavit modo fronte me iuvencus:
  2. Verum rhinocerota me putabas.
  1. Nuper in Ausonia domini spectatus harena
  2. Hic erit ille tibi, cui pila taurus erat.
  1. Si quis plorator collo tibi vernula pendet,
  2. Haec quatiat tenera garrula sistra manu.
  1. Proficies nihil hoc, caedas licet usque, flagello,
  2. Si tibi purpureo de grege currit equus.
  1. Quid mecum est tibi? me puella sumat:
  2. Emptos non soleo polire dentes.
  1. Quod nec Vergilius nec carmine dicit Homerus,
  2. Hoc ex unguento constat et ex balano.
  1. Rusticus es? nescis, quid Graeco nomine dicar:
  2. Spuma vocor nitri. Graecus es? aphronitrum.
  1. Balsama me capiunt, haec sunt unguenta virorum:
  2. Delicias Cosmi vos redolete, nurus.
  1. Gratum munus erit scisso nec inutile ventri,
  2. Si clara Stephani balnea luce petes.
  1. Dux lanterna viae clusis feror aurea flammis,
  2. Et tuta est gremio parva lucerna meo.
  1. Cornea si non sum, numquid sum fuscior? aut me
  2. Vesicam, contra qui venit, esse putat?
  1. Ebria nos madidis rumpit tibicina buccis:
  2. Saepe duas pariter, saepe monaulon habet.
  1. Quid me conpactam ceris et harundine rides?
  2. Quae primum structa est fistula talis erat.
  1. Defuerit si forte puer soleasque libebit
  2. Sumere, pro puero pes erit ipse sibi.
  1. Taurino poteras pectus constringere tergo:
  2. Nam pellis mammas non capit ista tuas.
  1. Lambere quae turpes prohibet tua prandia muscas,
  2. Alitis eximiae cauda superba fuit.
  1. Sordida si flavo fuerit tibi pulvere vestis,
  2. Colligat hunc tenui verbere cauda levis.
  1. Peccantis famuli pugno ne percute dentes:
  2. Clara Rhodos coptam quam tibi misit edat.
  1. Si vis esse satur, nostrum potes esse Priapum:
  2. Ipsa licet rodas inguina, purus eris.
  1. Iste tibi faciet bona Saturnalia porcus,
  2. Inter spumantes ilice pastus apros.
  1. Qui venit botulus mediae tibi tempore brumae,
  2. Saturni septem venerat ante dies.
  1. Psittacus a vobis aliorum nomina discam:
  2. Hoc didici per me dicere caesar have.
  1. Corve salutator, quare fellator haberis?
  2. In caput intravit mentula nulla tuum.
  1. Flet Philomela nefas incesti Tereos, et quae
  2. Muta puella fuit, garrula fertur avis.
  1. Pica loquax certa dominum te voce saluto:
  2. Si me non videas, esse negabis avem.
  1. Si tibi talis erit, qualem dilecta Catullo
  2. Lesbia plorabat, hic habitare potest.
  1. Artis ebur medicae narthecia cernis: habebis
  2. Munera, quae cuperet Paccius esse sua.
  1. Ludite lascivi, sed tantum ludite, servi:
  2. Haec signata mihi quinque diebus erunt.
  1. Invisae nimium pueris grataeque magistris,
  2. Clara Prometheo munere ligna sumus.
  1. Ne mendica ferat barbati prandia nudi
  2. Dormiat et tetrico cum cane, pera rogat.
  1. In pretio scopas testatur palma fuisse.
  2. Otia sed scopis nunc analecta dedit.
  1. Defendet manus haec scapulas mordente molesto
  2. Pulice, vel si quid pulice sordidius.
  1. Ne toga barbatos faciat vel paenula libros,
  2. Haec abies chartis tempora longa dabit.
  1. Nomina dat spondae pictis pulcherrima pinnis
  2. Nunc Iunonis avis, sed prius Argus erat.
  1. Stragula succincti venator sume veredi:
  2. Nam solet a nudo surgere ficus equo.
  1. Accipe lunata scriptum testudine sigma.
  2. Octo capit; veniat quisquis amicus erit.
  1. Femineam nobis cherson si credis inesse,
  2. Deciperis: pelagi mascula praeda sumus.
  1. Accipe felices, Atlantica munera, silvas:
  2. Aurea qui dederit dona, minora dabit.
  1. Non sum crispa quidem nec silvae filia Maurae,
  2. Sed norunt lautas et mea ligna dapes.
  1. Grandia taurorum portant qui corpora, quaeris,
  2. An Libycas possint sustinuisse trabes?
  1. Puncta notis ilex et acuta cuspide clusa
  2. Saepe redemptoris prodere furta solet.
  1. Non est ista recens nec nostri gloria caeli:
  2. Primus in his Mentor, dum facit illa, bibit.
  1. Nos sumus audacis plebeia toreumata vitri,
  2. Nostra neque ardenti gemma feritur aqua.
  1. Quamvis Callai+co rubeam generosa metallo,
  2. Glorior arte magis: nam Myos iste labor.
  1. Vilia sutoris calicem monimenta Vatini
  2. Accipe; sed nasus longior ille fuit.
  1. Grandia ne viola parvo chrysendeta mullo:
  2. Ut minimum, libras debet habere duas.
  1. Arretina nimis ne spernas vasa monemus:
  2. Lautus erat Tuscis Porsena fictilibus.
  1. Barbara de pictis veni bascauda Britannis;
  2. Sed me iam mavolt dicere Roma suam.
  1. Si non ignotast docti tibi terra Catulli,
  2. Potasti testa Raetica vina mea.
  1. Cum mihi boleti dederint tam nobile nomen,
  2. Prototomis—pudet heu!—servio coliculis.
  1. Accipe non vili calices de pulvere natos,
  2. Sed Surrentinae leve toreuma rotae.
  1. Setinos, moneo, nostra nive frange trientes:
  2. Pauperiore mero tingere lina potes.
  1. Attenuare nives norunt et lintea nostra:
  2. Frigidior colo non salit unda tuo.
  1. Frigida non deerit, non deerit calda petenti.
  2. Sed tu morosa ludere parce siti.
  1. Hic tibi donatur pansa ruber urceus ansa.
  2. Stoicus hoc gelidam Fronto petebat aquam.
  1. Nos Satyri, nos Bacchus amat, nos ebria tigris,
  2. Perfusos domini lambere docta pedes.
  1. Quae non sollicitus teneat servetque minister,
  2. Sume Saguntino pocula facta luto.
  1. Gemmatum Scythicis ut luceat ignibus aurum,
  2. Aspice. Quot digitos exuit iste calix!
  1. Hac licet in gemma, servat quae nomina Cosmi,
  2. Luxuriose, bibas, si foliata sitis.
  1. Frangere dum metuis, franges crystallina: peccant
  2. Securae nimium sollicitaeque manus.
  1. A Iove qui veniet, miscenda ad pocula largas
  2. Fundet nimbus aquas: hic tibi vina dabit.
  1. Si caldum potas, ardenti murra Falerno
  2. Convenit et melior fit sapor inde mero.
  1. Hanc tibi Cumano rubicundam pulvere testam
  2. Municipem misit casta Sibylla suam.
  1. Aspicis ingenium Nili: quibus addere plura
  2. Dum cupit, a quotiens perdidit auctor opus!
  1. Spoletina bibis vel Marsis condita cellis:
  2. Quo tibi decoctae nobile frigus aquae?
  1. Non potare nivem, sed aquam potare recentem
  2. De nive commenta est ingeniosa sitis.
  1. Massiliae fumos miscere nivalibus undis
  2. Parce, puer, constet ne tibi pluris aqua.
  1. Dum poscor crepitu digitorum et verna moratur,
  2. O quotiens paelex culcita facta mea est!
  1. Quamvis me ligulam dicant equitesque patresque,
  2. Dicor ab indoctis lingula grammaticis.
  1. Sum cocleis habilis, sed nec minus utilis ovis.
  2. Numquid scis, potius cur cocleare vocer?
  1. Ante frequens, sed nunc rarus nos donat amicus.
  2. Felix, cui comes est non alienus eques.
  1. Saepe gravis digitis elabitur anulus unctis,
  2. Tuta mea fiet sed tua gemma fide.
  1. Romanos rerum dominos gentemque togatam
  2. Ille facit, magno qui dedit astra patri.
  1. Si matutinos facilest tibi perdere somnos,
  2. Attrita veniet sportula saepe toga.
  1. Pauperis est munus, sed non est pauperis usus:
  2. Hanc tibi pro laena mittimus endromida.
  1. Haec tibi turbato Canusina simillima mulso
  2. Munus erit. Gaude: non cito fiet anus.
  1. Gallia Santonico vestit te bardocucullo.
  2. Cercopithecorum paenula nuper erat.
  1. Roma magis fuscis vestitur, Gallia rufis,
  2. Et placet hic pueris militibusque colos.
  1. Ingrediare viam caelo licet usque sereno,
  2. Ad subitas numquam scortea desit aquas.
  1. Si veneto prasinove faves, quid coccina sumes?
  2. Ne fias ista transfuga sorte, vide.
  1. Si possem, totas cuperem misisse lacernas:
  2. Nunc tantum capiti munera mitto tuo.
  1. Non est lana mihi mendax, nec mutor aheno.
  2. Sic placeant Tyriae: me mea tinxit ovis.
  1. Fascia, crescentes dominae compesce papillas,
  2. Ut sit quod capiat nostra tegatque manus.
  1. Amphitheatrali nos commendamus ab usu,
  2. Cum teget algentes alba lacerna togas.
  1. Nec fora sunt nobis nec sunt vadimonia nota:
  2. Hoc opus est, pictis accubuisse toris.
  1. Si recitaturus dedero tibi forte libellum,
  2. Hoc focale tuas adserat auriculas.
  1. Tempore brumali non multum levia prosunt:
  2. Calfaciunt villi pallia vestra mei.
  1. Nobilius villosa tegant tibi lintea citrum:
  2. Orbibus in nostris circulus esse potest.
  1. Iungere nescisti nobis, o stulte, lacernas:
  2. Indueras albas, exue callai+nas.
  1. Non hos lana dedit, sed olentis barba mariti:
  2. Cinyphio poterit planta latere sinu.
  1. Dum toga per quinas gaudet requiescere luces,
  2. Hos poteris cultus sumere iure tuo.
  1. Vellera consumunt Patavinae multa trilices,
  2. Et pingues tunicas serra secare potest.
  1. Haec tibi sorte datur tergendis spongia mensis
  2. Utilis, expresso cum levis imbre tumet.
  1. Is mihi candor inest, villorum gratia tanta,
  2. Ut me vel media sumere messe velis.
  1. Tingue caput Cosmi folio, cervical olebit:
  2. Perdidit unguentum cum coma, pluma tenet.
  1. Stragula purpureis lucent villosa tapetis.
  2. Quid prodest, si te congelat uxor anus?
  1. Nudo stragula ne toro paterent,
  2. Iunctae nos tibi venimus sorores.
  1. Mammosas metuo; tenerae me trade puellae,
  2. Ut possint niveo pectore lina frui.